Hmm, pewnie moje pytanie łączy się w niewielkim stopniu z problematyką jaką prezentuje ten temat, ale właśnie naszła mnie pewna myśl. Mianowicie: za czasów cesarstwa gladiatorzy mówili "Ave Cezarze! Idący na śmierć cię pozdrawiają". Czy za czasów republiki też coś mówili (czy była jakaś formułka)?

Według mnie to Też Spartakus.

Ogłądałem kiedyś film dokumentalny

Wsaławił się raczej buntem, niż walkami na arenie.

Widzę że kilka osób ogląda Discovery. Widziałem ten program, był straszliwym klopsem, popłuczyną dla wypełnienia czasu antenowego. Wypowiadali sie historycy z Oxfordu i Kembrydż, a legioniści mieli na scutum chrystogram mimo iż był 200 rok ne!! Śmiechu warte.
Gladiator nie był kims, o kim historyk - urodzony arystokrata albo rzadziej wzbogacony wyzwoleniec - chiałby pisać. Spartakus sie odznaczył bo urządził krwawą jatkę w Italii, ale któz chciałby pisac o mięsie armatnim uzywanym dla ubawienia motłochu? Więc trudno coś powiedzieć o konkretnych postaciach z areny, chyba że zdarzy sie takie odkrycie archeologiczne jak to koło Efezu, które opowiedziano w programie na Discovery.
To czego w Discovery nie mówiono, to to, że gladiatorzy to byli często skzańcy, którzy mieli ponieść karę śmierci. A że umierając mogli przy okazji zabawić tłum i - co najważniejsze - odstraszyć tych, którzy chceli by wejsć na ścieżkę przestepstwa jak oni - tedy rzucano ich na harenę. Tak przecież dzieje się w 1szej serii Rzymu (HBO), kiedy Tytus Pullo trafia na harenę za morderstwo na zlecenie.
Rodzaje - był Trak (thraex mała tarcza, krótki miecz), był retiarius (sieć i trójzą. Retiarius walczył z secutorem - czyli ciężkozbrojnym gladiatorem z gladiusem i sztyletem. Był Murmillo, też cięzkozbrojny - na nim wzorowano Secutora. Był hoplomachus, czyli z greckiego 'walczący jak hoplita' - ten miał uzbrojenie greckie.