Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Próba oceny I Interregnum oraz panowania Walezego
     
Bartek@Szutnik
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 420
Nr użytkownika: 5.444

Zawód: student
 
 
post 20/05/2005, 22:35 Quote Post

LIPCA 1572 – ŚMIERĆ ZYGMUNTA II AUGUSTA W KNYSZYNIE

Sytuacja wewnętrzna

Śmierć monarchy następuje 3 lata po zawarciu unii realnej pomiędzy Koroną, a Wielkim Księstwem Litewskim=> związek powstały w wyniku unii lubelskiej jest bardzo młody. Litwini grożą Koroniarzom. Chcą, bowiem modyfikacji unii, zwrotu inkorporowanych województw. Ponadto Litwini próbują prowadzić w stosunku do korony politykę faktów dokonanych – tj. jeszcze przed śmiercią Zygmunta Augusta zawiązuje się porozumienie ( Mikołaj Rudy Radziwiłł, Jan Chodkiewicz, Mikołaj Krzysztof Sierotka Radziwiłł ) mające na celu osadzenie na tronie, po śmierci króla, księcia Ernesta ( syna cesarza Maksymiliana II ) i zawarcie przez niego małżeństwa z Anną Jagiellonką => cesarz ten plan odrzucił ale tendencje wzmocnienia pozycji Litwy w ramach Rzeczypospolitej zostały.
W Koronie występują antagonizmy pomiędzy Wielkopolanami, panami z Małopolski. Do tego dochodzi rywalizacja pomiędzy poszczególnymi dostojnikami i rodami. Dodatkowym czynnikiem jest podział na protestantów i katolików, pomimo względnej tolerancji religijnej, jaka ma miejsce w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wreszcie wciąż funkcjonuje rozdźwięk pomiędzy senatem a szlachta reprezentowana przez ruch egzekucyjny
Poza powyższym należy pamiętać, że sytuacja, jaka powstała po bezpotomnej śmierci Zygmunta Augusta była czymś zupełnie nowym w takich realiach ustrojowych, jakie panowały w Polsce => nie było wykształconych prawnych modeli postępowania.

Zjazdy senatorów i konfederacje szlacheckie w czasie interregnum

Wiadomości o ciężkim stanie króla były trzymane w tajemnicy przez najbliższe otoczenie jednak najważniejsi senatorowie wiedzieli, że król umrze wkrótce. Wiedza ta poparta też była działaniami, mającymi na celu przejęcie rządów nad krajem do czasu koronacji nowego władcy.

Przed śmiercią monarchy, prymas Jakub Uchański zwołał do Łowicza zjazd katolickich senatorów z Wielkopolski => funkcję interrex ( międzykróla ) ma objąć prymas Uchański – jako „najwyższy rangą senator”.
Uczestnicy zjazdu z Uchańskim i Stanisławem Karnkowskim ( biskupem kujawskim ) na czele wysyłają 7 lipca list do Mikołaja Radziwiłła Sierotki, nie wiedząc przy tym jeszcze o śmierci Zygmunta Augusta. List ów mówił o potrzebie zwołania zjazdu senatorów po śmierci monarchy. Warto przy tym nadmienić, że u boku prymasa działał nuncjusz papieski Franciszek Commendone.
11 lipca – również nie wiedząc jeszcze o śmierci króla, wojewoda sandomierski Piotr Zborowski, wydaje uniwersał => projekt elekcji viritim – powszechny i przymusowy udział szlachty w elekcji, pod karą śmierci i konfiskaty majątku. Piotr Zborowski gotów był poprzeć działania prymasa, a co za tym idzie przystać na postanowienia II zjazdu senatorów w Łowicz ( 16 – 25 lipiec ), na którym wyznaczono termin elekcji na 9 września w Knyszynie i ponownie „uznano” że funkcję interrexa powinien pełnić arcybiskup gnieźnieński.
Jednak jak się okazało kandydatów do piastowania funkcji, interrexa było więcej – mianowicie aspiracje takie przejawiał marszałek wielki koronny i wojewoda krakowski Jan Firlej – I świecki minister. Zwołuje on na końcówkę sierpnia zjazd do Knyszyna
Senatorowie uważali również, że szlachta ponownie stanie się bierną masą, którą będzie można swobodnie kierować podczas elekcji. Dążenia senatorów odnośnie ograniczenia praw szlachty maja odbicie w uniwersale wydanym przez kasztelana lubelskiego Stanisława Słupeckiego oraz kasztelana wojnickiego i wojewody lubelskiego Jana Tęczyńskiego. Ów uniwersał ograniczał prawa wyborcze szlachty zagrodowej i zezwalał na udział w elekcji tylko posesjonatów.
Szlachta jednak nie dawała za wygraną. 17 lipca 1572 sejmik ziemi chełmińskiej w Krasnymstawie z podkomorzym chełmińskim Mikołajem Sienickim i chorążym chełmińskim Stanisławem Orzechowskim, zawiązała konfederację – kaptur – w celu zapewnienia bezpieczeństwa publicznego na czas bezkrólewia => tzw. sąd kapturowy. Za przykładem chełmińskim poszła szlachta ziemi bełskiej, gdzie działali kasztelan bełski Andrzej Tęczyński i starosta bełski Jan Zamoyski. Podobne kaptury zawiązywały się w ziemi krakowskiej, a następnie w reszcie kraju, jednak często władze przejmowali tam lokalni senatorzy.
Ponownie aktywizował się obóz egzekucyjny, który dzięki pozyskaniu Jana Zamoyskiego ( były kalwinista, który „nawrócił się” na katolicyzm ), zaczął przybierać formę ruchu ogólno szlacheckiego, szlacheckiego nie wyłącznie protestanckiego ruchu antyhabsburskiego.
24 sierpnia w Knyszynie ( znajdowały się tam zwłoki króla ) zebrał się zjazd pod przewodnictwem Jana Firleja. Uczestniczyli w nim głównie protestanci i małopolscy magnaci, jednak wobec niewielkiej liczby uczestników, w związku z tym niewielkiego poparcia szlachty i senatorów, nie udała się próba wyznaczenia elekcji na 13 października koło wsi Bystrzyca pod Lublinem ( dało by to przewagę szlachcie protestanckiej )
Przewagę uzyskał prymas Uchański, który miał poparcie nuncjusza papieskiego Commendone, biskupa kujawskiego Stanisława Karnkowskiego, panów wielkopolskich, Piotra Zborowskiego i kanclerza Walentego Dębińskiego z małopolski oraz marszałka wielkiego litewskiego Jana Chodkiewicza.
W październiku 1572 roku miał miejsce zjazd senatorów w Kraskach, niedaleko Łowicza. Uznano tam prymasa za interrexa, zatwierdzono szlacheckie sądy kapturowe, wyznaczono stałe miejsce pobytu dla poselstw zagranicznych, które już rozpoczęły agitacje na terenie całej Rzeczypospolitej oraz zwołano na styczeń 1573 roku sejm konwokacyjny, który miał zadecydować o kształcie, miejscu i czasie elekcji. Pomimo protestów szlachty i Zamoyskiego w Kraskach zapadły mądre decyzje, bowiem to sejm miał decydować o elekcji nie żadne prywatne zjazdy senatorów.

Konwokacja warszawska 1573

Sejm konwokacyjny, który miał się stać stałym składnikiem każdego kolejnego interregnum rozpoczął się 6 stycznia 1573 roku. Nie zjawili się na nim posłowie i senatorowie litewscy wysyłając jedynie obserwatorów z postulatami dotyczącymi rewizji => każdorazowo w czasie bezkrólewia funkcję interrexa będzie pełnił prymas – arcybiskup gnieźnieński. Będzie on przewodniczył elekcji, mianował oraz koronował króla. Marszałek wielki koronny miał ogłaszać wybór nowego monarchy. Elekcja miała mieć formę elekcji viritim, co zaproponował Jan Zamoyski, korzystając z projektów wysuwanych przez Piotra Zborowskiego i Stanisława Karnkowskiego. W końcowym efekcie w elekcji mógł wziąć udział każdy szlachcic ( według projektów Zamoyskiego, Zborowskiego – udział miał być obowiązkowy ), a wybór kandydata miał być jednomyślny => nie ustalono przy tym o jaka jednomyślność chodzi – głosami województw, czy głosami indywidualnymi. Termin obioru króla ustalono na 5 kwietnia 1574 we wsi Kamień koło Pragi, – co dawało znaczna przewagę katolickiej szlachcie mazowieckiej.
Podczas sejmu konwokacyjnego powołano ponadto komisje do opracowania poszczególnych regulacji prawnych w tym do późniejszego aktu konfederacji warszawskiej, oraz artykułów henrykowskich. Komisja pracująca nad aktem mającym zapewnić pokój religijny i porządek w państwie zakończyła prace przed końcem obrad sejmu

KONFEDERACJA WARSZAWSKA 28 STYCZEŃ 1573
Akt przyjęty podczas konwokacji warszawskiej => został przygotowany przez komisje pod przewodnictwem Stanisława Karnkowskiego ( biskup kujawski wziął udział w pracach komisji aby mieć wpływ na treść aktu ). Akt konfederacji składał się z dwóch części dotyczących pokoju religijnego oraz regulacji mających na celu utrzymanie porządku podczas interregnum i elekcji.
Konfederacja gwarantowała pokój religijny, kasowała edykty przeciwko heretykom, zabraniał prześladowań na tle wyznaniowym tj. wszelkich konfiskat majątku itp., zastrzeżono przy tym, że karom mogą podlegać chłopi buntujący się pod pozorem religii. Gwarantem pokoju religijnego miał być król.
Druga część konfederacji zakładała przeprowadzenie zgodnej i wspólnej elekcji. Przyszły elekt przed ukoronowaniem miał potwierdzić stare i ewentualnie zaprzysiądz nowe przywileje. Król miał zaprzysiądz pokój wewnętrzny i zewnętrzny ( „nie ciągnąć szlachty na wojnę bez zgody sejmu”). Ważne miały być wszelkie akty, dokumenty i wyroki sądowe wycen podczas bezkrólewia. Uregulowana sprawa beneficjów => katolickie mogli otrzymać tylko katolicy, a prawosławne tylko prawosławni.
Konfederacja nie została podpisana przez biskupów katolickich oprócz biskupa krakowskiego Franciszka Krasińskiego, ale pomimo tego obowiązywała pozostałych jej sygnatariuszy.

Kandydaci do tronu

Arcyksiążę Ernest – syn Maksymiliana II Habsburga – człowiek bez energii i charakteru, byłby z pewnością królem ugodowym. Popierał go prymas Uchański i nuncjusz papieski Commendone oraz część senatorów i magnatów. Habsburgowie byli naturalnymi sojusznikami Rzeczypospolitej. Ponadto dla magnaterii była to kandydatura niezmiernie atrakcyjna z racji tego, że w większości państw habsburskich magnateria tworzyła oddzielny stan mający znacznie większe uprawnienia od zwykłej szlachty. Do minusów kandydatury Ernesta należy zaliczyć prawie pewny konflikt z Portą Ottomańską ( Turcją ). Poza tym Habsburgowie prowadzili politykę dynastyczną nie narodową. Na Węgrzech i w Czechach miała miejsce vivente rege ( vivente rege w przypadku Zygmunta Augusta traktowano jako wyjątek, niebędący precedensem ). Ponadto obawiano się obniżenia kompetencji sejmu i wprowadzenia zasady cuius regio eius religio oraz faktu, że Habsburgowie byli obrońcami religii katolickiej. Ponadto agitacja na rzecz arcyksięcia Ernesta przez Jana Cyrusa, który ostentacyjnie działał pod koniec dni Zygmunta Augusta, co wywołało tylko niesmak. Obawiano się również ewentualnych układów habsbursko – moskiewskich ( układy takie miały miejsce między innymi za czasów Zygmunta Starego ).

Jan III Waza – kandydatura niemająca większych szans z racji tego, że król szwedzki był protestantem, a obóz protestancki był wówczas w defensywie.

Iwan IV Groźny – kandydatura przygotowana przez panów litewskich, aby zabezpieczyć się przed ewentualnym wkroczeniem wojsk moskiewskich w granic. Przez moment kandydatura ta miała poparcie ruchu egzekucyjnego, ale szansę na wybór przekreślał sam Iwan IV Groźny, który otwarcie zapowiedział, że chodzi mu o tereny wielkiego księstwa. Ponadto negatywnie odnosił się on do wyznań reformowanych.

Książę Andegawenii Henryk ( Walezy ) – brat króla Francji Karola IX. Popierał go ród Zborowskich, kanclerz Dębiński. Na krótko przed śmiercią Zygmunta Augusta przybył do Rzeczpospolitej Jan de Balagny, który pozyskiwał zwolenników dla ewentualnej kandydatury Henryka. Co więcej na dworze francuskim wiedziano o śmierci króla ( 7 lipca ) już 19 lipca tj. 12 dni po tym smutnym wydarzeniu, co było na taką odległość i ówczesne środki komunikacji tempem ekspresowym. Jednak miesiąc później kandydatura księcia andegaweńskiego wisiała na włosku z powodu jego udziału w nocy św. Bartłomieja ( 21 sierpnia ). Dzięki działaniom posła francuskiego Jana de Monluca, udało się pozyskać senatorów protestanckich obietnicami gwarancji wyznaniowych. Duże znaczenie miała też cała działalność dyplomatyczna de Monluca, dzięki której na rzecz Henryka działali protestanci z zagranicy, w tym także Hugenoci. Kandydatura księcia francuskiego niosła ze sobą ożywienie kontaktów z Francją. Ponadto była to kandydatura, która polepszyłaby stosunki z Turcją.

Piast – kandydatura rodaka, niemająca zbyt wielkich szans. O koronie marzył Jan Firlej, marzyli też o niej inni magnaci. Brak wielkiej postaci i spory wewnętrzne i zawiści pomiędzy nimi praktycznie taką kandydaturę przekreślały.


Elekcja
Elekcja rozpoczęła się 5 kwietnia 1573 roku. 14 kwietnia przybyli Litwini. Liczbę jej uczestników szacuje się na 40 tysięcy wyborców, co razem ze służącymi pocztami itd. dało około 100 tysięcy ludzi zgromadzonych wokół wsi Kamień. Został określony rodzaj elekcji – viritim, ale nie ustalono wcześniej, w jaki sposób będą przebiegać obrady. W dyskusjach zdecydowano, że będą dwa etapy obrad. Pierwszy miał formę sejmu elekcyjnego, z udziałem senatorów i deputatów z województw. Obrady odbywały się w szopie znajdująca się na środku pola elekcyjnego, które zostało otoczone wałem ziemnym – tzw. okopem. Wokół znajdowały się namioty poszczególnych województw. Podczas obrad w szopie występowali przed gronem senatorów i deputatów reprezentanci poszczególnych kandydatów. Drugi etap polegał na obradach w namiotach województw, do których udali się z szopy deputaci i poszczególni senatorowie ( każdy do swojego województwa ). Namioty województw objeżdżał później prymas zbierając głosy. Upadł ( protest Jana Zamoyskiego )projekt Zborowskiego mówiący o głosowaniu przez deputatów województw ( miało ich być po 10 ), co miało zneutralizować przewagę katolików.
Na dzień dobry wiadomo było, że największe szanse mają kandydatury Ernesta i Henryka. Kandydatura Piasta upadła wobec braku odpowiedniego kandydata. Wymieniano coraz to nowe nazwiska, aż w końcu Piotr Opaliński zaproponował Wawrzyńca Bandurę Słupskiego. Resztę dopełnił wniosek Zamoyskiego, który stwierdził, że kandydaci rodzimi powinni również opuścić pole elekcyjne. Ernesta reprezentował burgrabia Czech Wilhelm z Rożmberga, niezwykle popularny ( sugerowano mu by sam ubiegał się o koronę – prawdopodobnie miałby większe szanse od swojego mocodawcy ), o elekcję Henryka zabiegał Jan de Monluca. Francuski poseł był zręcznym dyplomata – wyprodukował broszurę skopiowaną w wielu egzemplarzach, następnie rozrzuconą po polu elekcyjnym zachwalającą Henryka. Ponadto obiecywał i zgadzał się na wiele. Mówiono, że gdyby zażądano wyłożenia złotem mostu na Wiśle Monluca by się na to zgodził..
Głównie dzięki talentom swego reprezentanta kandydatura księcia andegaweńskiego zdobyła przewagę i poparcie znacznej większości uczestników elekcji. 11 maja 1573 roku prymas Uchański nominował Henryka na króla, natomiast 16 maja, zaprzysiężeniu przez przedstawicieli elekta pacta conventa i artykułów henrykowskich, marszałek wielki koronny Jan Firlej ogłosił go monarchą.

Artykuły henrykowskie, pacta conventa, postulata polonica

ARTYKUŁY HENRYKOWSKIE
Były często określane jako ustawa zasadnicza Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Miały charakter przywileju królewskiego nie posiadały większej mocy prawnej niż konstytucje sejmowe. Funkcjonowały jako osobny dokument tylko podczas koronacji Henryka Walezego i Stefana Batorego potem ich treść wpisano do Pactów Conventów. Postanowienia:
- Elekcyjność tronu: monarcha wyrzeka się tytułu dziedzica, zobowiązuje się że nie będzie dążył do elekcji nowego króla za swojego życia; artykuły stanowiły też nowy monarcha może być wybrany tylko na elekcji po śmierci starego.
- Zakres władzy królewskiej: król tylko za zgodą sejmu mógł wypowiedzieć wojnę, zwołać pospolite ruszenie, nałożyć podatki, cła morskie wprowadzić monopole gospodarcze (np. solny). Sejm nie utracił dawniej nabytych praw ustawodawczych. Król za zgoda senatu mógł zawrzeć związek małżeński prowadzić politykę zagraniczną.
- Sejm i senat: Sejm miał być zwoływany, co najmniej raz na dwa lata i nie trwać dłużej niż 6 tygodni. Przy królu miało zawsze rezydować 4 senatorów rezydentów – biskup, wojewoda, dwóch kasztelanów. Mieli oni wymieniać się, co kwartał a biskup, co pół roku.Mieli być wybierani sposób losowy, co było gwarancją niezależności od władcy. Postanowiono, że każdy senator ma prawo rezydować przy królu brać udział obradach senatorów rezydentów. Powstała nowa instytucja – rada senatu (zastąpiła ją 1775 roku Rada Nieustająca).
- Tylko pisma pieczętowane przez kanclerzy nabierały mocy prawnej i były wyrazem mocy monarszej, ale musiał się znajdować na dokumencie podpis króla. Kanclerz mógł odmówić pieczętowania pism niezgodnych z prawem.
- Król nie mógł powoływać nowych urzędników = nie mógł tworzyć nowych urzędów.
- Potwierdzono odrębność prawa litewskiego ziem ukraińskich.
- Król musiał utrzymywać wojsko kwarciane.
- Przyznano szlachcie prawo do kopalin.
- Opisano sposób i miejsce przechowywania insygniów królewskich.
- Potwierdzono postanowienia konfederacji warszawskiej (na żądanie szlachty protestanckiej)= potwierdzono wolność religijną.
- Zawierały prawo o wypowiedzeniu królowi nieposłuszeństwa.

PACTA CONVENTA
- Były umową pomiędzy szlachtą a każdym nowo obranym władcą, który dopiero po ich zaprzysiężeniu stawał się królem elektem.
- W czasie pierwszej elekcji pacta conventa dotyczyły Henryka i jego brata Karola IX (króla Francji).
- Miało być zawarte wieczne przymierze pomiędzy Rzeczypospolitą Obojga Narodów a Francją:
* W wypadku wojny Francja miała udzielić pomocy dyplomatycznej Polsce, a gdy to nie odniosłoby sukcesu, udzielić pomocy w piechocie zaciężnej lub pieniądzach. Polska miała wysłać kawalerię.
* Elekt miał dostarczyć na wojnę z Moskwą 4 tyś. Bitnej piechoty gaskońskiej i żywić ją w Polsce przez 6 miesięcy
* Kupcy polscy mieli otrzymać prawo wolnego handlu z Francją => stąd zaś z Nowym Światem i Aleksandrią.
*Henryk miał dawać, co roku na potrzeby Rzeczypospolitej Obojga Narodów 450 tyś. florenów w złocie ze swoich francuskich dochodów.
* Henryk miał spłacić długi Zygmunta Augusta i Rzeczypospolitej.
* Henryk miał sprowadzić uczonych z zagranicy na Akademię Krakowską i dawać na nią pieniądze.
* Zobowiązał się kształcić własnym kosztem 100 Polaków na Sorbonie.
* W imieniu króla Monluca zobowiązał się, że król nie będzie nadawał urzędów w Rzeczypospolitej cudzoziemcom przyjedzie z nielicznym dworem, (którego i tak później będzie musiał odesłać).
* Król miał potwierdzić wszystkie prawa i przywileje szlachty.
* Pacta conventa wspominały też o ślubie Henryka z Anną Jagiellonką.

POSTULATA POLONICA
Były zainicjowane przez Monluca (posła francuskiego). Były to tzw. zobowiązania wobec polskich protestantów, które gwarantowały, że we Francji prześladowania hugenotów zostały zaniechane, jest wolność sumienia a wolność kultu w miejscach wyznaczonych. Zawierały ogólnikową wzmiankę o karaniu tych, którzy prześladują hugenotów.

Rokowania w Paryżu
Po dokonaniu wyboru do Paryża miało ruszyć poselstwo, aby elekta zawiadomić o nominacji i uzyskać zgodę na przedstawione mu warunki elekcji. W jego skład weszli między innymi biskup poznański Adam Konarski, wojewoda sieradzki Olbrachta Łaski, kasztelan międzyrzecki Adam Górka, kasztelan Sanoki Jan Herbert – wybitny znawca prawa polskiego, marszałek nadworny litewski Mikołaj Radziwiłł Sierotka, wojewoda kijowski kniaź Aleksander Proński, kasztelan chełmski Jan Zamoyski wraz z Stanisławem Żółkiewskim, starosta odolanowski Jan Zborowski – brat Piotra Zborowskiego, starosta kazimierski Mikołaj Firlej – syn Jana Firleja.
Poselstwo dotarło do Paryża 19 sierpnia 1573. Witał ich sam Karol IX wraz z matka Katarzyną. 22 sierpnia miało miejsce pierwsze spotkanie z elektem. Rozpoczęły się rokowania z księciem andegaweńskim. Henryk nie chciał poślubić Anny Jagiellonki, zgodził się pokryć długi Zygmunta Augusta, ale tylko zaciągnięte na potrzeby państwa. Sprawę postulata polonica załatwiał pokój zawarty z hugenotami pod murami La Rochelle. Trudniejszą kwestią był akt konfederacji warszawskiej, niezatwierdzony przez polski episkopat, którego przedstawicielem był biskup Konarski. Oprotestował on przy elekcie jego treść. Wtedy to miało paść z ust Jana Zborowskiego: „Si non jurabis, non regnabis”- ( „Jeśli nie przysięgniesz nie będziesz panował” ) albo „Et punc nisi id faceris, rex In Polonia non eros” ( „A jeśli tego nie uczynisz, nie będziesz królem w Polsce” ). Henryk był skłonny zaprzysiądz konfederacje, ale wobec sporów na łonie samego poselstwa czasowo się z tym wstrzymał, lecz w efekcie finalnym zaprzysiągł jej warunki. Poselstwo poszło również na pewne ustępstwa z pactów conventów. Oprócz wspomnianych wyżej długów, pozwolono zabrać Walezemu ze sobą większy dwór francuski niż było to wcześniej przewidziane. Dodatkowo Henryk miał mieć swój osobisty skarb – poza kontrola stanów.

Koronacja
Kandydat, aby mieć odpowiednią kwotę – określoną w pactach conventach, zaplanował swą podróż w taki sposób żeby przybyć do Polski w styczniu. 24 stycznia 1574 w Międzyrzeczu witał go biskup Karnkowskim, na czele chorągwi magnackich. Henryk przybył do Krakowa 18 lutego 1574 roku, a koronacja miała mieć miejsce już 21 lutego, wbrew protestom szlachty, która chciała sprawozdania z rokowań paryskich podczas sejmu koronacyjnego. Sama koronacja odbyła się nie bez incydentów. Chodziło o tekst przysięgi, jaką miał złożyć Henryk. Po jej powtórzeniu przez elekta, w katedrze doszło do drobnych rozruchów. Poszło znowu o konfederację warszawską. W końcu po osiągnięciu pewnego kompromisu i uspokojeniu katedry, Henryk Walezy został królem Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

„Król malowany” – sejm koronacyjny.
Po koronacji ruszyły obrady sejmu koronacyjnego. Na wstępie król musiał rozpatrzyć sprawę Samuela Zborowskiego, który ranił Andrzeja Wapowskiego. Na nieszczęście Samuela Wapowski po kilku dniach zmarł. Sprawa była trudna, ponieważ było to nie jako zabójstwo pod bokiem króla, nieumyślne, ale jednak. W związku z tym Samuel powinien „dać głowę”. Król skazał go jednak tylko na banicje, bez pozbawienia czci i honoru. Zbyt wiele zawdzięczał Zborowskim. Na obradach doszło do ostrego sporu pomiędzy frakcją katolicką, a protestantami. Kolejny raz rozgorzał problem konfederacji warszawskiej. Kolejny spór, tym razem pomiędzy izbą, a senatem dotyczył rezydentów. Mianowicie szlachta chciała do tego organu włączyć swoich przedstawicieli. Król podczas obrad milczał ( nie znał łaciny ) i nudził się. Anna Jagiellonka nazwała go królem malowanym. Sejm rozszedł się bez żadnych poważnych reform. W atmosferze sporów udało się Henrykowi nie zaprzysiądz ani artykułów henrykowskich, ani pacta conventa. Jedyna reforma dotyczyła kancelarii koronnej => zreorganizowano ja na typ francuski i zabroniono wydawać pism bez podpisu króla.
=========================================================
Jak oceniacie I interregnumi I wolną elekcję????
Sukces szlachty czy też magnaterii????
Majstersztyk w wykonaniu posła francuskiego????
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
Rothar
 

Primus Lictor
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 1.682
Nr użytkownika: 176

Krzysztof Bylinowski
Stopień akademicki: mgr nauk ekonom.
 
 
post 24/05/2005, 22:39 Quote Post

Zaczynając tradycyjnie od końca:

QUOTE(Bartek@Szutnik)
Majstersztyk w wykonaniu posła francuskiego????


Raczej jedna wielka manipulacja faktami i obiecywanie gruszek na wierzbie. Monluc obiecywał każdemu to co tylko chciał usłyszeć. Nie cofał się przed żadną obietnicą. Oczywiście mało która była po elekcji spełniona (nie wspominając nawet o tym ile punktów z pacta conventa zostało zrealizowanych). Dyplomacja francuska przedstawiała Walezjusza jako człowieka, który podczas nocy św. Bartłomieja powstrzymywał rozszalały tłum, a nawet przechowywał zagrożonych śmiercią hugenotów. Nie jest więc to raczej majstersztyk, a tylko żerowanie na naiwności panów braci.

QUOTE(Bartek@Szutnik)
Sukces szlachty czy też magnaterii????


Ciężki dla obu stron kompromis.

QUOTE(Bartek@Szutnik)
Jak oceniacie I interregnumi I wolną elekcję????


Ważne, że został wykształcony precedens do kolejnych wyborów, co mogło prowadzić już do nieco spokojniejszych elekcji w przyszłości. Jednocześnie już na samym początku widać było, że elekcja polegać będzie na ostrym tarciu stronnictw politycznych przy użyciu oskarżeń, fałszywych obietnic i przekupstwa. Uznanie artykułów henrykowskich spowodowało dalekosiężne skutki, blokując potem niejedną próbę przełamania podjętych na gorąco postanowień, które bardzo silnie zdecentralizowały aparat władzy.
 
User is offline  PMMini Profile Post #2

     
marcinpunk
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 6
Nr użytkownika: 28.541

 
 
post 14/02/2007, 12:42 Quote Post

To prawda, mechanizmy przebiegu kolejnych elekcji zostały wytworzone w interregnum po Zygmuncie Auguście jednak nie zapewniło to spokoju na dwóch kolejnych elekcjach, które zakończyły się rozdwojonymi wyborami oraz widmem wojny domowej.
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej