| |
|
|
 Pochodzenie nazwiska Beda
| |
|
|
|
|
Pośród moich odległych przodków żyjących w ziemi wieluńskiej w pierwszej połowie XVIII wieku natrafiłem na zmianę nazwiska z Beda/Bedy (pytanie, czy objęto je fleksją podobnie jak imię). Cóż ono może oznaczać? Szczerze mówiąc moje natychmiastowe skojarzenia prowadziły rzecz jasna do świętego Bedy, a więc do świata germańskiego, być może do występującej na tamtym terenie kolonizacji holenderskiej (Olędrzy). Z drugiej strony, wpis w aktach parafialnych (Beda zwany X potem) sugeruje, że mogło dojść do przechrzczenia się kogoś wyznania mojżeszowego (nowe nazwisko wspierałoby tę teorię). Kieruję jednak pytanie tu, na forum. Jak sądzicie?
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Cóż to za nowe nazwisko i jaka parafia?
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Parafia Wierzchlas, nazwisko pojawia się w dokumencie (w zwrocie jak przytoczony powyżej) z 1825 roku, nowym nazwiskiem Lewicki.
Konkretniej - w akcie ślubu z 1825 występuje Filip Lewicki, syn Pawła Bedy potem Lewicki zwanego, sam Filip urodził się w 1754 (policzone na podstawie aktu ślubu i późniejszego aktu zgonu z 1830, mogło być inaczej, czekam na alegata z archiwum), więc zmianę nazwiska datuję na pierwszą połowę XVIII wieku. Filip funkcjonował już tylko pod nowym nazwiskiem, przynajmniej w 1791.
Ten post był edytowany przez Tragliano: 5/12/2016, 15:56
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Beda mogło być nazwiskiem odimiennym, imię to było - jak przypuszczam - popularne w pobliżu klasztorów zakonów z rodziny benedyktyńskiej. Nielogiczne mi się wydaje celowe przyjęcie nazwiska typowego dla przechrztów dopiero w ileś lat po chrzcie. Jedno z popularnych wyjaśnień zmiany nazwiska to wżenienie się w zasiedziałą rodzinę. Zaczekałbym na allegata, sprawdzić też warto księgi miejskie wieluńskie - przodek mógł się załapać na jakąś transakcję lub spór z miastowymi: http://szukajwarchiwach.pl/1/160/0/#tabZespol
Choć obecne występowanie nazwiska wskazuje na gniazdo rodzinne w okolicach Łodzi.
No i zawsze można się wesprzeć genealogią genetyczną. Akurat trwa świąteczna promocja w FT-DNA:)
Ten post był edytowany przez Gawant: 5/12/2016, 20:34
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Dzięki za wskazówki, na pewno zacznę zapoznawać się z księgami miejskimi w wolnymi czasie. Mogę z góry wykluczyć zmianę nazwiska z powodu wżeniania się w inną rodzinę, małżonką Pawła Bedy/Lewickiego była Katarzyna z Madzenków (chyba, że była to jego druga żona, z drugiej strony posiadane akta nie sugerują, by Paweł był wdowcem).
Ten post był edytowany przez Tragliano: 6/12/2016, 9:45
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Teść mógł się nazywać Madzenka na [gruncie] Lewickim. Brak stabilności nazwisk u chłopów jeszcze na początku XIX wieku potrafi dać w kość.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
O tym nie pomyślałem, to też jakiś trop. Zobaczymy co uda mi się wyczytać z alegat i innych zachowanych dokumentów, może do czegoś dojdę.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Patronimiki długo notowano zamiennie z nazwiskiem rodowym.
Badałem ostatnio pewną rodzinę Nowaków, to w I połowie XIX wieku pojawiają się u nich zamiennie nazwiska Nowaczyk i Nowacki. No i - jak to zwykle bywa w przypadku Nowaków - w XVIII wieku okazuje się, że pierwotne nazwisko było całkiem inne 
Ten post był edytowany przez Gawant: 10/12/2016, 11:53
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE Patronimiki długo notowano zamiennie z nazwiskiem rodowym.
I to ma sens jeśli najpierw jest Beda, a dopiero potem w użycie wchodzi Bedziak. Ale na odwrót - tzn. gdy Bedziak staje się Bedą - to jest to zastanawiające. Dla przykładu Szymon opisany w moim poprzednim poście, który brał ślub jako Bedziak, umiera jako Beda. Nie mówiąc już o jego dzieciach, które są tylko Bedami.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Ale urzędnik mógł nie mieć świadomości pojęcia nazwiska rodowego. Syn Bedy był Bedziakiem tak samo jak dziś żona Nowaka jest Nowakową, tyle że dziś w urzędach bardziej tego pilnują.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Jaki urzędnik... Akta stanu cywilnego zazwyczaj pisał organista, a podpisywał ksiądz proboszcz, który formalnie sprawował nad nimi pieczę. Poza tym chyba nie do końca rozumiesz co piszę - w podanych przeze mnie przykładach to nie syn Bedy był Bedziakiem, lecz Bedziak miał syna Bedę.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Ksiądz pełnił funkcję urzędnika stanu cywilnego. M.in. prowadził raptularz, na podstawie którego później spisywano akt urzędowy.
Patronimik mieszał się w użyciu z nazwiskiem rodowym. Niekiedy obie formy używano równolegle i dopiero konsekwentne postępowanie urzędników sprawiało, że jedna z tych form się utrwalała.
Miałem np. przypadek, gdy ojciec przez całe życie określany był nazwiskiem rodowym (np. Florek), ale w akcie zgonu zapisany jest z patronimikiem (Florczak). Tłumaczę to tak: zgon zgłosił syn notowany już wyłącznie jako Florczak, a urzędnik stwierdził, że ojciec musi mieć w akcie to samo nazwisko co syn.
Ten post był edytowany przez Gawant: 10/12/2016, 17:54
|
| |
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|
|
4/12/2016, 16:38
.
