|
|
Czym jest racjonalizm
|
|
|
|
Nie no ja racjonalizm nie uważam za "bee", a wręcz przeciwnie, uważam go za bardzo porządny, oczywiście tak rozumiany jak napisałem.
|
|
|
|
|
|
|
kacperek
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 23 |
|
Nr użytkownika: 74.970 |
|
|
|
|
|
|
Ot, filozofia jak każda: próba stworzenia zestawu prostych reguł, dzięki stosowaniu których już potem nie trzeba będzie myśleć.
|
|
|
|
|
|
|
|
Filozofia jako próba tworzenia reguł pozwalających na bezmyślność ? Amerykanin czy co ?
|
|
|
|
|
|
|
Pietr
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 30 |
|
Nr użytkownika: 75.123 |
|
|
|
|
|
|
Po pierwsze - termin "racjonalizm" jest bardzo zużyty, co sprawia, że trudno kreślić jednoznacznie jego sens. Sądzę, że w najbardziej ogólnym i uproszczonym rozumieniu racjonalizm jest tak samo stary jak filozofia i nauka i że w dużej mierze jest cechą myślenia filozoficznego i naukowego. Pierwsi filozofowie poszukiwali zasady rzeczywistości odwołując się do argumentów, które mogą być zrozumiałe przez każdego, kto posługuje się umysłem czy rozumem. Poszukiwali praw, które "rządzą" rzeczywistością (stąd arche - nie tylko "zasada", ale i "władza"). Mówiąc kolokwialnie, próbowali odkryć mechanizm, który sprawia, że zjawiska są takie, jakie są. Logika, jako sztuka prawidłowego myślenia też powstała w tym samym czasie.
Zarówno argumenty Zenona przeciwko ruchowi, jak i kwestie dyskutowane przez św. Tomasza są do bólu racjonalne. Irracjonalizm pojawiał się w filozofii tylko lokalnie, punktowo.
A w bardziej ścisłym znaczeniu racjonalizm tzw. genetyczny (aprioryzm) jest np. stanowiskiem w dawnym sporze o źródła poznania - albo wiedza już w nas tkwi (Kartezjusz), albo zyskujemy ją dopiero na podstawie doświadczenia (Locke).
I pewnie takich ścisłych zastosowań tego pojęcia można by znaleźć więcej. Na poziomie potocznym za nieracjonalne uznaje się dziś różne rzeczy: wiarę w duchy, wiarę w Boga, wiarę w uzdrowicieli, wróżbitów, ale także kierowanie się emocjami itd. Ważne, żeby nie mieszać tych różnych zastosowań słowa "racjonalizm", bo robi się bałagan na skutek ekwiwokacji.
|
|
|
|
|
|
|
|
CODE Zarówno argumenty Zenona przeciwko ruchowi, jak i kwestie dyskutowane przez św. Tomasza są do bólu racjonalne. Irracjonalizm pojawiał się w filozofii tylko lokalnie, punktowo. Otóż to.
CODE A w bardziej ścisłym znaczeniu racjonalizm tzw. genetyczny (aprioryzm) jest np. stanowiskiem w dawnym sporze o źródła poznania - albo wiedza już w nas tkwi (Kartezjusz), albo zyskujemy ją dopiero na podstawie doświadczenia (Locke). Jeszcze starsze, przecież spór ten pojawił się już pomiędzy Platonem a Arystotelesem i był chyba ich największym sporem.
|
|
|
|
|
|
|
|
CODE Gdzie tak jest napisane? Kartezjusz którego uważa się za jednego z głównych racjonalistów w dziejach, był człowiekiem wierzącym i twierdził że brak Boga kłóci się z rozumem.
Tylko, że nie Bóg jako istota nadprzyrodzona ani Bóg chrześcijański. Bóg Kartezjusza jest przesłanką w rozumowaniu, która ma mu umożliwić poznanie. Dodajmy przesłankę w stylu scholastycznym. Bóg to figura, tak jak demon i nic więcej.
CODE Jeżeli zakładamy że racjonalizm to dojście do czegoś tylko rozumowo, bez żadnych podstaw i innych założeń nie wypływających z rozumu, czyli całkowite odrzucenie empirii to można powiedzieć że racjonalizm jest niczym. W historii filozofii są zasadniczo dwie drogi. Pierwsza- od bytu do umysłu. Druga- od umysłu do bytu. Tą drugą rozpoczyna Kartezjusz swym metodycznym wątpieniem, czyli dorzuceniem jakiejkolwiek roli zmysłów w poznaniu. Kartezjusz wychodzi od czystych treści umysłu ! W racjonalizmie poznanie ma charakter czysto rozumowy i aprioryczny. Pojęcia są wrodzone, u Kartezjusza to się nazywa natywizmem.
Ten post był edytowany przez salvusek: 10/02/2012, 23:00
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE racjonalista powinien być ateistą, roofix
To zdanie jest fałszywe ponieważ:
QUOTE Racjonalizm to postawa zakładająca, że najdoskonalszymi narzędziam weryfikacji twierdzeń i dotarcia do prawdy obiektywnej, istniejącej poza rozumem obserwatora, nie są odczucia zmysłowe, emocje czy "ślepa" empiria, ale intelektualna analiza i dedukcja. Rado
Przy założeniu, że wiara jest kwestią kompletnie osobną od możliwości ludzkiej niedoskonałej percepcji powyższa teza oznacza, że:
QUOTE istnienie [Boga] jest kwestią wiary a nie wiedzy. lancelot
Nie da się zmierzyć niezmierzalnego, nie da się zobaczyć niewidzialnego, et cetera, et cetera...
|
|
|
|
|
|
|
|
Pisząc półżartem, półserio, racjonalista to człowiek, o którym każdy jest przekonany, że nim jest, a tylko kilku wie o co w tym tak naprawdę chodzi
Racjonalizm nie ma nic wspólnego z ateizmem. Patrząc na większość radykalnych ateistów i antyteistów, to można śmiało uznać, że od fanatyków religijnych odróżnia ich jedynie to, że oni robią to wszystko dlatego, że są przekonani że należy koniecznie zniszczyć coś, co nie istnieje.
|
|
|
|
|
|
|
|
CODE Pisząc półżartem, półserio, [B]racjonalista to człowiek, o którym każdy jest przekonany, że nim jest[/B] To jest chyba całkowicie żartem. Racjonalista to człowiek, który sam o sobie tak uważa, to człowiek dla którego główną drogą dojścia do prawdy jest poznanie rozumowe, mniej opiera się na empirii aniżeli inni. W całym zagadnieniu należy oddzielić racjonalizm od racjonalisty. Racjonalista to ktoś kto świadomie odrzuca wartość poznawczą doświadczenia kosztem rozumu. Natomiast można powiedzieć że zazwyczaj racjonalizm jest źródłem wszystkich naszych działań, postępujemy tak jak wydaje się nam w danej chwili właściwe. Każda ludzka decyzja jest konsekwencją w mniejszym bądź większym stopniu przebytych doświadczeń i wniosków z nich wynikłych, jest konsekwencją działania rozumu, oczywiście dochodzą do tego jeszcze np. emocje, które działania rozumu nie negują ale raczej uzupełniają, z punktu widzenia rozumu w taki sam sposób jak empiria.
|
|
|
|
|
|
|
Wuk30
|
|
|
II ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 52 |
|
Nr użytkownika: 92.820 |
|
|
|
|
|
|
RACJONALIZM. Wypada rozróżnić co najmniej dwa znaczenia nazwy racjonalizm, szerokie i węższe, oświeceniowe. Racjonalizm w szerokim słowa znaczeniu nie jest zabobonem; jest nim nawet jego przeciwieństwo, irracjonalizm. Tak rozumiany racjonalizm to po prostu postulat, żądanie, aby człowiek postępował zawsze rozsądnie, zarówno w wyborze zdań, które uznaje za prawdziwe, jak i w decyzjach dotyczących jego działalności. A “rozsądnie” znaczy tu tyle co “spójnie”, “w sposób niesprzeczny” i zarazem w “sposób zgodny z przyjętymi w danej dziedzinie dyrektywami”. Mówimy więc, że człowiek, który chce się udać z Krakowa do Zurychu, postąpi racjonalnie, jeśli wybierze drogę na Wiedeń, a postąpiłby nieracjonalnie, nierozsądnie, gdyby jechał do Gdańska, bo ten ostatni wybór stoi w sprzeczności z jego celem.
Natomiast w węższym, oświeceniowym słowa znaczeniu, racjonalizm jest zabobonem. Polega bowiem na twierdzeniu, że rozum, tj. doświadczenie i wnioskowanie wystarczają, aby znaleźć odpowiedź na wszystkie pytania, jakie człowiek może sobie postawić. W tym znaczeniu racjonalizm odrzuca zarówno autorytet, jak i wiarę. Że taki racjonalizm jest zabobonem, wynika z faktu, że tzw. rozum nie może sam dać odpowiedzi na pytania dotyczące moralności, na zagadnienia egzystencjalne, i że światopogląd racjonalny w tym znaczeniu słowa nie jest możliwy.
Racjonalizm w tym węższym znaczeniu jest składnikiem trzech innych zabobonów. Połączony z wiarą w postęp, stanowi treść filozofii oświecenia, gdy zacieśnia znaczenie nazwy “rozum” do metody nauk przyrodniczych, stanowi pozytywizm, a ten połączony z wiarą w pewność wyników naukowych, staje się scjentyzmem.
Racjonalizm stracił obecnie wiele na znaczeniu, do tego stopnia, że przeciwny mu zabobon irracjonalizmu jest, zdaje się, znacznie bardziej wpływowy.
Patrz: autorytet, irracjonalizm, oświecenie, pozytywizm, rozum, scjentyzm, wiara.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Roofix @ 18/01/2012, 3:31) Idąc tym tropem, racjonalista powinien być ateistą, ale i również libertarianinem, zwolennikiem wolnego rynku i anarchokapitalizmu (wyklucza potrzebę istnienia państwa, poprzez racjonalizm ekonomiczny). Co o tym myślicie? Da się stworzyć racjonalizmy o różnym stosunku do Bóstwa i pożądanej struktury społecznej, bo racjonalizm to przede wszystkim metoda, a nie doktryna.
QUOTE(Rado @ 18/01/2012, 4:37) Wiesz- może w świecie który jest idealny i konsekwentny tak by było. W praktyce ludzie potrafią pogodzić racjonalizm, konserwatyzm, katolicyzm i tęsknotę za socjalizmem i oburzać się na zarzuty że to mało spójne zestawienie. W zasadzie łatwo da się wyżej wymienione połączyć, jeśli przyjąć konkretne ich definicje - racjonalizm jako metoda poznania, konserwatyzm jako hierarchizm i tradycjonalizm, katolicyzm jako uzupełnienie poprzedniego, zaś socjalizm jako pomoc socjalną i niechęć wobec liberalizmu.
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|