|
|
Etyka uniwersalna: czy istnieje?,
|
|
|
|
Czy istnieje jakiś uniwersalny dla wszystkich kultur ludzkich ład moralny? Starożytni greccy filozofowie twierdzili ze tak i dlatego wprowadzili pojęcie "prawa natury" wspólnego wszystkich ludziom. Ja jednak w miarę upływu czasu mam w tej kwestii coraz więcej wątpliwości. Kilka dni temu obejrzałem sobie japoński dramat z 1983 r. "Ballada o Narayamie" . Mieszkańcy tytułowej wioski żyjący w skrajnie trudnych warunkach bliskich "stanowi natury" praktykowali specyficzną formę "przymusowej eutanazji". Wszyscy ludzie którzy osiągnęli 70 rok życia byli przez nich porzucani na śmierć w górach. Poza tym praktykowali dzieciobójstwo. Zachowania szokujące z perspektyw nas, ludzi żyjących w XXI w. Ale czy byłyby tak szokujące, gdybyśmy dorastali w takiej kulturze?
|
|
|
|
|
|
|
|
To praktykowało wiele ludów, zwłaszcza łowiecko-zbierackich. Eskimosi, Indianie, ludy Syberii. Ciężko opiekować się zniedołężniałym, trwale chorym czy kalekim osobnikiem, kiedy trzeba zmieniać często miejsce pobytu. Nie ma ku temu warunków, opieka osłabia całą grupę, spowalnia.
W Sparcie zabijano chore i kalekie niemowlęta.
Z resztą poczytaj początek "Chłopów" - wątek starej Agaty XIX wiek, Polska. O ile Reymont nie zmyślał i nie oczerniał wiejskiej ludności.
|
|
|
|
|
|
|
|
Chyba dość uniwersalne jest potępianie kazirodztwa. Egipt nie może być przykładem akceptacji kazirodztwa, bo faraonowie byli wyjęci spod ludzkich praw, jako istoty pochodzenia boskiego (a wśród bogów akurat kazirodztwo było podstawą mitologii : )
Także morderstwo osobnika ze swojej grupy (rodziny, plemienia, rodaka - zależy od stopnia rozwoju społecznego) wynikłe z niskich pobudek było powszechnie potępiane.
Ten post był edytowany przez Elfir: 15/07/2019, 20:01
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Elfir @ 15/07/2019, 20:01) Chyba dość uniwersalne jest potępianie kazirodztwa. Egipt nie może być przykładem akceptacji kazirodztwa, bo faraonowie byli wyjęci spod ludzkich praw, jako istoty pochodzenia boskiego (a wśród bogów akurat kazirodztwo było podstawą mitologii Ja czytałem bodaj u Wipszyckiej, że w okresie hellenistycznym kazirodztwo niejako zeszło w Egipcie "pod strzechy".
QUOTE Także morderstwo osobnika ze swojej grupy (rodziny, plemienia, rodaka - zależy od stopnia rozwoju społecznego) wynikłe z niskich pobudek było powszechnie potępiane. Zależy jak rozumieć te "niskie pobudki". Wśród Arabów zabicie własnej córki, matki czy siostry za poza czy przedmałżeńskie kontakty seksualne nawet obecnie nie uchodzi za coś gorszącego, a nawet wręcz przeciwnie...
|
|
|
|
|
|
|
|
Honor rodziny nie jest niską pobudką.
Raczej chodzi o morderstwo w wyniku sąsiedzkiej kłótni, po pijaku, podczas kradzieży, z zawiści - z powodu elementu niszczącego wewnętrzną spójność grupy itd.
Oczywiście to, co jest błahe a co nie, zmienia się w zależności od stopnia rozwoju społecznego.
Ten post był edytowany przez Elfir: 16/07/2019, 16:08
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Czy istnieje jakiś uniwersalny dla wszystkich kultur ludzkich ład moralny?
Można co najwyżej poszukać jakichś wspólnych wartości. Najłatwiej je chyba znaleźć w kulturze europejskiej. Ale im "dalej w las", zaczynają się one nieco rozmywać, na co sam zresztą zwróciłeś uwagę podając powyższy przykład.
QUOTE Starożytni greccy filozofowie twierdzili ze tak i dlatego wprowadzili pojęcie "prawa natury" wspólnego wszystkich ludziom.
Czy jest on wspólny wszystkim ludziom? Zauważ, że samo to pojęcie można interpretować na różne sposoby. Np. dążenie do fizycznej przyjemności, stosowanie siły czy niewolnictwo nie była i nie jest podzielana przez wszystkich. Skąd teza, że starożytni Grecy twierdzili, że istnieje uniwersalny ład moralny? W ówczesnych czasach były różne szkoły, które moralność wywodziły z różnych źródeł.
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|