|
|
Organizacja wojsk Bizancjum w XII wieku
|
|
|
|
Chairete! Zapraszam do dyskusji o XII-wiecznej armii bizantyńskiej za Komnenów. Źródeł jest całkiem sporo, a tymczasem brak jest opracowań omawiających zasady organizacji armii bizantyńskiej w tym okresie. Wiadomo, że w II poł. XIw. przestały istnieć tradycyjne wojska rekrutowane w ramach temów i tagm. Z dawniejszych formacji zachowała się jedynie Gwardia Wareska - a i ta zmieniła skład z warego-ruskiej na warego-angielską. Pojawia się pytanie, jaka była więc organizacja armii w XIIw.? Pozdrawiam, Andrzej
|
|
|
|
|
|
|
|
Witam; Warto chyba wspomnieć o działaniach cesarza Manuela, który z jednej strony popierał wielką własność, z drugiej natomiast starał się zapewnić dostęp do nowego rekruta. Już Jan II usiłował przywrócić system działek wojskowych, przykładowo osadzając jeńców z wojny z Pieczyngami osadził na terytorium Cesarstwa i zmuszając ich do służby wojskowej. Podobnie było z jeńcami serbskimi i węgierskimi. Manuel również propagował nadawanie dóbr ziemskich (pronoia) w zamian za obowiązek służby wojskowej. W tym okresie nastąpiła więc próba odbudowy dawnego systemu wojskowego. Niestety nastąpił też stały rozrost wielkiej własności, za czym opowiadała się przede wszystkim arystokracja wojskowa, zubożenie społeczeństwa z powodu zbyt dużego obciążenia go coraz to nowymi podatkami + zmiany w prawie, które przestało chronić drobnych właścicieli.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(milkyway @ 4/10/2013, 9:24) Witam; Warto chyba wspomnieć o działaniach cesarza Manuela, który z jednej strony popierał wielką własność, z drugiej natomiast starał się zapewnić dostęp do nowego rekruta. Już Jan II usiłował przywrócić system działek wojskowych, przykładowo osadzając jeńców z wojny z Pieczyngami osadził na terytorium Cesarstwa i zmuszając ich do służby wojskowej. Podobnie było z jeńcami serbskimi i węgierskimi. Manuel również propagował nadawanie dóbr ziemskich (pronoia) w zamian za obowiązek służby wojskowej. W tym okresie nastąpiła więc próba odbudowy dawnego systemu wojskowego. Niestety nastąpił też stały rozrost wielkiej własności, za czym opowiadała się przede wszystkim arystokracja wojskowa, zubożenie społeczeństwa z powodu zbyt dużego obciążenia go coraz to nowymi podatkami + zmiany w prawie, które przestało chronić drobnych właścicieli.
Pytanie, jaka była efektywność, organizacja i skala opisanych działań. Szczególne zastrzeżenia mam do pronojarów w XIIw. - zdaje się, że brak jest korelacji pomiędzy nadaniem pronoi, a obowiązkiem służby wojskowej. W każdym bądź razie trudno mi się zgodzić, że istotnie podstawą wojskowości za Manuela byli pronojarzy, gwardia wareska i najemnicy/osadnicy barbarzyńscy.
|
|
|
|
|
|
|
|
Raczej miałem na myśli, że Manuel i jego ojciec dostrzegali problem niewydolności wojskowej państwa i próbowali w jakiś sposób temu przeciwdziałać. Z jakim skutkiem wiadomo. Moim zdaniem zmiany w prawie zaszły już tak daleko, że procesu rozkładu systemu opartego o drobną własność ziemską w XII w. nie dało się już zatrzymać, szczególnie w obliczu osłabienia władzy cesarskiej. Arystokracja wojskowa miała zbyt silną pozycję, z którą trzeba było się liczyć i to do ich kieszeni trafiała spora część dochodów, które kiedyś szły do kasy państwowej. To + oparcie armii na najemnikach nie mogło długo funkcjonować.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(milkyway @ 4/10/2013, 10:08) Raczej miałem na myśli, że Manuel i jego ojciec dostrzegali problem niewydolności wojskowej państwa i próbowali w jakiś sposób temu przeciwdziałać. Z jakim skutkiem wiadomo. Moim zdaniem zmiany w prawie zaszły już tak daleko, że procesu rozkładu systemu opartego o drobną własność ziemską w XII w. nie dało się już zatrzymać, szczególnie w obliczu osłabienia władzy cesarskiej. Arystokracja wojskowa miała zbyt silną pozycję, z którą trzeba było się liczyć i to do ich kieszeni trafiała spora część dochodów, które kiedyś szły do kasy państwowej. To + oparcie armii na najemnikach nie mogło długo funkcjonować.
System wojskowych temów uległ zniszczeniu w czasie wojen II poł XIw. Za Jana i Manuela Komnenów już nie było co zbierać. Pamiętajmy przy tym, że tu nie chodziło o drobnych rolników, tylko o wiejskich potentatów, którzy znacznie wyrastali poza wiejską średnią.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Kakofonix @ 4/10/2013, 11:06) QUOTE(milkyway @ 4/10/2013, 10:08) Raczej miałem na myśli, że Manuel i jego ojciec dostrzegali problem niewydolności wojskowej państwa i próbowali w jakiś sposób temu przeciwdziałać. Z jakim skutkiem wiadomo. Moim zdaniem zmiany w prawie zaszły już tak daleko, że procesu rozkładu systemu opartego o drobną własność ziemską w XII w. nie dało się już zatrzymać, szczególnie w obliczu osłabienia władzy cesarskiej. Arystokracja wojskowa miała zbyt silną pozycję, z którą trzeba było się liczyć i to do ich kieszeni trafiała spora część dochodów, które kiedyś szły do kasy państwowej. To + oparcie armii na najemnikach nie mogło długo funkcjonować. System wojskowych temów uległ zniszczeniu w czasie wojen II poł XIw. Za Jana i Manuela Komnenów już nie było co zbierać. Pamiętajmy przy tym, że tu nie chodziło o drobnych rolników, tylko o wiejskich potentatów, którzy znacznie wyrastali poza wiejską średnią.
Ok, dalej jednak mowa o drobnej własności. Fakt że działka musiała być odpowiednio większa, wynikał z prostej przyczyny - oprócz tego, że trzeba było się z niej utrzymać, to jeszcze i wyposażyć co tanie nie było. System temów upadł to fakt, rozpoczął się też proces feudalizacji - pronoi, o których już wspominałem, które za Aleksego I stały się typowymi nadaniami wojskowymi. Problem dostrzegano, tylko co z tego skoro to arystokracja wojskowa była u władzy i to jej interesy wysuwały się na plan pierwszy, więc i metody dobierane do rozwiązania tego problemu okazywały się nieskuteczne. Przecież nawet podatki uiszczane przez chłopów z pronoi, szły do kieszeni pronoiara. System feudalny to jednak nie to samo co system oparty na działkach żołnierskich.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(milkyway @ 4/10/2013, 12:03) Ok, dalej jednak mowa o drobnej własności. Fakt że działka musiała być odpowiednio większa, wynikał z prostej przyczyny - oprócz tego, że trzeba było się z niej utrzymać, to jeszcze i wyposażyć co tanie nie było. System temów upadł to fakt, rozpoczął się też proces feudalizacji - pronoi, o których już wspominałem, które za Aleksego I stały się typowymi nadaniami wojskowymi. Problem dostrzegano, tylko co z tego skoro to arystokracja wojskowa była u władzy i to jej interesy wysuwały się na plan pierwszy, więc i metody dobierane do rozwiązania tego problemu okazywały się nieskuteczne. Przecież nawet podatki uiszczane przez chłopów z pronoi, szły do kieszeni pronoiara. System feudalny to jednak nie to samo co system oparty na działkach żołnierskich.
Pronoja Komnenów ma bardzo mało wspólnego z feudalizmem zachodnioeuropejskim ...
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Kakofonix @ 4/10/2013, 15:15) Pronoja Komnenów ma bardzo mało wspólnego z feudalizmem zachodnioeuropejskim ...
Z zachodnioeuropejskim owszem tylko gdzie ja coś takiego napisałem? Ale pewna forma feudalizmu to była
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|