historycy.org -> Kultury pradziejowe

Kultury pradziejowe, Powiat Garwolin

Drzewo · [ Standardowy ] · Linearny+

.:: Śledź ten temat :: Wyślij temat na email :: Wydrukuj ten temat ::.

Belfer Kamil

Nowicjusz

Grupa: Użytkownik

Postów: 7

Nr użytkownika: 13.939

Kamil Sztelmach

Stopień akademicki: mgr historii

Zawód: nauczyciel

6/02/2006, 22:39

Pozostałości kultur pradziejowych na terenie powiatu garwolińskiego.

Historia terenów wchodzących w skład powiatu garwolińskiego, przedstawiana na łamach prac naukowych i popularnonaukowych, przedstawia nam dosyć wierny obraz pracy i trudu włożonego przez naszych przodków w rozwój okolicy a tym samym w budowę silnego i niepodległego państwa polskiego. Nie możemy jednak ograniczać się tylko do okresu istnienia państwa polskiego. Musimy wszak pamiętać że osadnictwo na naszym terenie pojawiło się znacznie wcześniej, bo już kilka tysięcy lat p.n.e. , w epoce określanej mianem epoki kamiennej. Na terenie powiatu odkryto i oznaczono ponad 80 stanowisk archeologicznych związanych z różnymi kulturami pradziejowymi. Pierwsze odkrycie stanowiska archeologicznego miało miejsce już w okresie Księstwa Warszawskiego (w 1810 r.), kiedy to proboszcz z okolic Garwolina przekazał Stanisławowi Staszicowi kolekcję brązowych nagolenników, związanych kulturą grobów kloszowych. Jak ustalono w latach 60-tych XX w były to obiekty pochodzące prawdopodobnie z cmentarzyska ciałopalnego w Sulbinach. Większość jednak znalezisk udało się jedynie przyporządkować do jednej z trzech epok: paleolitu, mezolitu i neolitu. Są jednak stanowiska, na podstawie których archeolodzy mogą nam o wiele więcej opowiedzieć o naszych praprzodkach, i to właśnie z nimi chciałbym państwa zapoznać w niniejszym artykule.
Z późnego paleolitu ( 10000 do 8300 p.n.e.) pozostało 9 stanowisk paleolitycznych pozostawionych przez łowców reniferów(są to stanowiska w Celejowie, Grębkowie, Kochowie B, Uninie., Maciejowicach, Rowiskach, Woli Korytnickiej oraz dwa w Woli Rowskiej). Tylko jedno z nich - w Woli Rowskiej (gm. Łaskarzew) można było na podstawie badań określić jako pozostałości kultury łowców świderskich, zaliczanej do młodszej fazy kręgu kultur z liściakami (ok. 8500 p.n.e). Łowcy ci zakładali swoje krótkotrwałe obozowiska na wydmach ciągnących się wzdłuż dolin rzecznych, podążając za przemieszczającymi się zwierzętami. Najczęstsze znaleziska związane z tą kulturą to wyroby krzemienne (najczęściej z krzemienia czekoladowego z Gór Świętokrzyskich): groty strzał, drapacze, rylce. Wraz ze zmianami klimatycznymi nastąpiła migracja w/w grup łowieckich w kierunku północno-wschodnim a na ich miejsce przybyły grupy myśliwych i rybaków zaliczanych do środkowej części kamienia - mezolitu.
Stanowisk mezolitycznych jest już 12 i w dużej części ich umiejscowienie pokrywa się z wymienionymi stanowiskami paleolitycznymi. Nie wymienionymi stanowiskami są: Brzegi, Grodzisk, Kalinów, Ostry Bór, Ruda Talubska, Stasin, Stefanów, Żelechów. Z wymienionych stanowisk tylko stanowisko w Brzegach (gm. Miastków Kościelny) możemy przypisać pozostałościom po kulturze janisławskiej ( 6400 do 3000 p.n.e.), której przedstawiciele zakładali tymczasowe osady na zwydmionych tarasach rzecznych. Niewielkie obszary, bogate wprawdzie w naturalne zasoby, z jeleniem, łosiem, sarną, dzikiem, rybami i ptactwem wodnym zmuszały do częstego przemieszczania się co może sugerować istnienie innych stanowisk, związanych z ta kulturą, dotychczas nie odkrytych.
Największą jednak grupę stanowią 23 stanowiska neolityczne, związane z czteroma kulturami: kulturą ceramiki wstęgowej rytej (KCWS), kulturą pucharów lejkowatych(KPL), kulturą amfor kulistych (KAK) i kulturą ceramiki sznurowej (KCS).
Najlepiej zbadanych i najwartościowszym znaleziskiem jest cmentarzysko KAK w Rębkowie-Parcelach (gm. Garwolin), datowane na około 3500 lat p.n.e. Znalezisko zostało odkryte w okresie międzywojennym i zaliczane jest do bogatszych zespołów grobowych na wschód od środkowej Wisły. W grobie odkrytym w 1937 r. odkryto dwa groby szkieletowe w obstawach kamiennych, wyposażone w dużą liczbę naczyń glinianych oraz po dwie siekierki krzemienne. Znalezione naczynia ozdobiono różnego typu odciskami stempelkowymi w kształcie słupków, kółek, kropek, kącików układających się w szerokie pasma rombów, zygzaków, jodełek, trójkątów a nawet motyw sfastyki raczej jako symbol kultowy niż forma zdobnicza. Na podstawie innych znalezisk wiadomo, że jej głównym zajęciem było rolnictwo oraz hodowla zwierząt domowych (bydło, świnie).
Z innych stanowisk neolitycznych warto wymienić stanowiska południowo-wschodniej KPL (około 3200 p.n.e.) m.in. w Górznie, Kobusach, Grębkowie, Samorządkach, Sulbinach i Żelechowie. Nieliczne pozostałości świadczą o istnieniu niewielkich tymczasowych osad złożonych z niewielkich domów słupowych z drewna, półziemianek i ziemianek, zbudowanych na planie prostokąta.
Ostatnią grupę stanowią stanowiska z wczesnej epoki brązu m.in. w Górkach, Kozłowie, Samorządkach, Sobolewie, Stefanowie i Sulbinach, pochodzące z okresu 1900 - 700 lat p.n.e.
Opracowano na podstawie: Najstarsze dzieje Podlasia w świetle źródeł archeologicznych, pr. zb. pod red. B. Bryńczak i P. Urbańczyka, Siedlce 2001

Post #1

1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)

0 Zarejestrowanych:

« Następny starszy :: Czasy przodków ogólnie :: Następny nowszy »