|
|
Żydzi w Polsce - kiedy i dlaczego przywędrowali .., ... oni do nas ?
|
|
|
|
Witam, tak jak w temacie, dlaczego tak wielu Żydów przywędrowało do Polski i kiedy to nastąpiło?
Pozdrawiam
|
|
|
|
|
|
|
|
Żydzi/osoby wyznające judaizm zaczęły się pojawiać na terenie polski w wczesnym średniowieczu, byli to w dużej mierze handlarze niewolników, za panowania mieszka starego byli jego bankierami. W Liście Szindlera jest powiedziane jakoby w największej ilości przybyli tu za Kazimierza wielkiego uciekając przed zarazą i związanymi z ty prześladowaniami Następna fala to początek renesansu .Potem prześladowania w rosi przedstawione w „skrzypku na dachu”.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Piast anonim @ 24/05/2010, 17:20) Żydzi/osoby wyznające judaizm zaczęły się pojawiać na terenie polski w wczesnym średniowieczu, byli to w dużej mierze handlarze niewolników, za panowania mieszka starego byli jego bankierami. W Liście Szindlera jest powiedziane jakoby w największej ilości przybyli tu za Kazimierza wielkiego uciekając przed zarazą i związanymi z ty prześladowaniami Następna fala to początek renesansu .Potem prześladowania w rosi przedstawione w „skrzypku na dachu”. Byli juz w XI w. Że byli to głównie hanldarze niewolników, to oczywiście bzdura. Zajmowali sie nawet rolnictwem. Mieszkowi Staremu to prowadzili mennicę, co jeszcze bankierstwem nie jest. Władcy chętnie przyjnowali Żydów, bo byli to ludzie wykształceni i z kwalifikacjami. A takowych brakowało u nas. Napłyneło ich duzo w końcu XI w., bo uciekali przed pogromami w Nadrenii urządzanymi tam na inaugurację krucjaty.
|
|
|
|
|
|
|
|
To już nawet nie chodziło o wykształcenie, bo XI-wieczni żydzi byli wykształceni co najwyżej w kabale Przede wszystkim jako ludzie chronieni specjalnymi przywilejami byli dostarczycielem pieniędzy dla kas poszczególnych książąt polskich, w Polsce zdarzały się pogromy, ale władze gremialnie miały sytuację pod kontrolą. Ze względów na brak tabu religijnego rozwinęli system kredytowy, lichwa dla chrześcijan była zabroniona. Wobec okresowych pogromów i wypedzeń z krajów Europy Zachodniej trafili m.in. do Polski. Również faktem jest, że żydzi zajmowali się w średniowieczu także handlem niewolnikami: więcej można przeczytać w np.: H. Zaremska, Żydzi w średniowiecznej Europie Środkowej: w Czechach, Polsce i na Węgrzech, Poznań 2005 (Mała Biblioteka PTPN; 16).
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(szapur II @ 24/05/2010, 20:03) To już nawet nie chodziło o wykształcenie, bo XI-wieczni żydzi byli wykształceni co najwyżej w kabale
W Polsce w XII w. nawet umiejetnośc czytania i pisania była rzadka. A każdy Żyd to umiał. Chocby z tego powodu byli chetnie zatrudniani. Do tego przybywali z centrów cywilizacyjnych na peryferia. Musieli miec wyższe kwalifikacje niz miejscowi. Niby nadreńscy Żydzi zajmowali sie tylko kabałą? To byli mieszczanie - rzemieślnicy, kupcy itd. A takich brakowało w Polsce, kraju słabo zurbanizowanym, wkraczającym w krąg europejskiej cywilizacji.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(balum @ 24/05/2010, 19:36) W Polsce w XII w. nawet umiejetnośc czytania i pisania była rzadka. A każdy Żyd to umiał.
Czy mogę prosić o źródło
|
|
|
|
|
|
|
|
H. Graetz "historia Żydów" - tu o Żydach Wielka Historia Polski - tu o Polsce
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(balum @ 25/05/2010, 9:12) H. Graetz "historia Żydów" - tu o Żydach
Byłbym zobowiązany, gdybyś wrzucił jakiś cytacik. Czy orientujesz się przy okazji, w jakim języku Żydzi pisali i czytali? Zaintrygowała mnie podana przez Ciebie informacja, bowiem ilość posiadanych przez nas źródeł dotyczących XI - XII wieku raczej nie jest szczególnie imponująca i próżno byłoby w nich szukać informacji, czy polscy Żydzi umieli pisać i czytać, czy też nie. Chętnie też poznam źródła pisane pochodzące z XI - XII wieku, autorstwa polskich Żydów. Nie czuję się ekspertem w tej kwestii, a chętnie się czegoś dowiem
Mogę się mylić, ale wydaje mi się, iż masowa imigracja Żydów do Polski nastąpiła nie tyle w związku w wyprawami krzyżowymi, co z rekonquistą - w opanowanej przez Arabów części Półwyspu Iberyjskiego Żydzi stanowili warstwę uprzywilejowaną. W znacznej mierze to na nich opierały się rządy arabskie w podbitym przez nich Państwie Wizygotów. Po wyrzuceniu Arabów Hiszpanie wzięli odwet na Żydach, skutkiem czego była masowa emigracja.
Pozdrawiam
|
|
|
|
|
|
|
|
Każdy Żyd płci męskiej był uczony czytania, by mógł czytać Torę. Oczywiście po hebrajsku. Tak było wszędzie. W Polsce osiedlali się Żydzi askenazyjcy, czyli ci z Niemiec. Żydów sefardyjskich, tych z Hiszpanii u nas nie było. Poza pojedyńczymi egzemplarzami.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(balum @ 25/05/2010, 15:16) Każdy Żyd płci męskiej był uczony czytania, by mógł czytać Torę. Oczywiście po hebrajsku. Tak było wszędzie.
Czy znane są jakieś zabytki piśmiennictwa żydowskiego z Polski z XI - XII wieku?
|
|
|
|
|
|
|
|
Jeszcze przed aszkenazyjskimi funkcjonowała tu grupa pod nazwą Żydzi kanaaniccy. To z nich rekrutowali się ci skarbnicy Mieszka Starego i okolice. Ludność ta była raczej zeslawizowana, jidysz przynieśli dopiero Aszkenazyjczycy. Skąd sami Kanaanici pochodzili, nie wiem.
|
|
|
|
|
|
|
|
Nie sądzę, by owi kaananiccy byli skad inąd niż z Niemiec. Choć nie można wykluczyć np. Chazarów Co do piśmiennictwa. Jest list z XI w. wielkopolskich Żydów do rabiego w Kolonii. Czasy Mieszka Starego to grubo po pogromach w Nadrenii. Niechybnie zatrudniał aszkenazyjczyków.
|
|
|
|
|
|
|
|
Myślę, że list wielkopolskich żydów do swoich pobratymców z Kolonii nie ma o tyle znaczenia dla atrakcyjności owej grupy religijnej dla poszczególnych władców, że językiem kancelarii państw średniowiecznych nie była jakakolwiek forma hebrajskiego czy aramejskiego, ale łacina, owszem zdarzali się żydzi umiejący łacinę, ale generalnie nie brałbym argumentu o wykształceniu jako wyznacznika cechy społeczności, ani tym bardziej przydatności poszczególnych członków tej społeczności dla władzy, po prostu, gdy chodzi o finanse, mogli pozwolić sobie na operacje, które chrześcijanie nie mogli wykonywać z powodu tabu religijnego. Potrzeby aparatu władzy spełniali w sposób zadowalający duchowni kościelni. Kwestie zresztą szybkich pożyczek dla władców działały czasem na szkodę żydów, mianowicie np. podczas pogromów w czasie czarnej śmierci, część książąt Rzeszy profilaktycznie wspomagała pogromy swoich wierzycieli.
|
|
|
|
|
|
|
|
balum
CODE Nie sądzę, by owi kaananiccy byli skad inąd niż z Niemiec. Choć nie można wykluczyć np. Chazarów Co do piśmiennictwa. Jest list z XI w. wielkopolskich Żydów do rabiego w Kolonii. Czasy Mieszka Starego to grubo po pogromach w Nadrenii. Niechybnie zatrudniał aszkenazyjczyków. Fakt, nadreńscy to Aszkenazyjczycy. Knaanejczycy to ponoć nadłabscy, ale to wiedza z wiki, nie wiem na ile wiarygodna.
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|