Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
4 Strony « < 2 3 4 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Geneza kapitalizmu
     
Phouty
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.146
Nr użytkownika: 81.932

 
 
post 6/10/2020, 19:30 Quote Post

A ja mam pytanie do uzytkownikow.
Padaly tu juz rozne proby zdefiniowania "czym byl", oraz "kiedy powstal" ten kapitalizm.
Nie jestem zadnym znawca teorii, ani tym bardziej historii kapitalizmu.
Jednakze czytajac ten watek zadalem sobie pytanie, czy istnienie systemu kapitalistycznego, czy pra-kapitalistycznego, czy tez proto-kapitalistycznego bylo by mozliwe bez swobodnego obiegu umownych srodkow platniczych?
Przeciez do tego byla potrzebna uniwersalna zgoda wielu podmiotow, azeby te umowne srodki platnicze akceptowac! Bez tego, nie mogla by sie przeciez odbywac szersza wymiana gospodarcza na wiekszych terenach, niz te scisle lokalne, pozostajace pod wladaniem danej jednostki "administracyjnej". (Czy to krola, cesarza, wladyki, jakiegos "barona", czy tez miasta-panstwa).
Czyli dochodzimy do znaczenia systemu bankowego, ktory to system pozwalal na zwiekszanie wymiany handlowej i/lub gospodarczej na duza skale, oraz na duzych geograficznie powierzchniach.
Szybkie poszukiwanie na Google dalo mi nastepujacy wynik:
Banca Monte dei Paschi di Siena.
https://en.wikipedia.org/wiki/Banca_Monte_d...Paschi_di_Siena
Rok zalozenia 1472.

Czy mozna wiec by uznac druga polowe wieku XV za poczatki rozwoju kapitalizmu w Europie, wlasnie na podstawie potrzeby powolania do zycia systemu bankowego?


 
User is offline  PMMini Profile Post #46

     
misza88
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.035
Nr użytkownika: 62.208

Michal
Stopień akademicki: mgr inz.
 
 
post 6/10/2020, 21:04 Quote Post

Złoto było (i jest pomimo powszechności pieniądza fuducjarnego mimo wszystko nadal) takim umownym środkiem płatniczym znacznie wcześniej.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #47

     
dammy
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.384
Nr użytkownika: 99.933

Adam Marks
Zawód: wiele zawodow
 
 
post 6/10/2020, 21:05 Quote Post

QUOTE(Phouty @ 06/10/2020, 20:30)
Jednakze czytajac ten watek zadalem sobie pytanie, czy istnienie systemu kapitalistycznego, czy pra-kapitalistycznego, czy tez proto-kapitalistycznego bylo by mozliwe bez swobodnego obiegu umownych srodkow platniczych?


Odpowiedziałem częściowo na to pytanie w poście nr 32 w tym topicu:
CODE
W Europie oprócz bilonu weszły papiery bankowe i dłużne, które do pewnego stopnia stały się ekwiwalentem monet. Rozwinięty system bankowości prywatnej spowodował, że to w Europie rozwinął się wczesny kapitalizm. Na Dalekim Wschodzie stworzony system, który wcale początkowo nie ustępował europejskiemu, ale był mniej rozwojowy. To we Włoszech wykuto kapitalizm europejski. Wprowadzono weksle, indosy, asygnaty. Włosi i miejscowi kupcy w Antwerpii wprowadzili obligi na przełomie XV-XVI wieku. Od XII do pocz. XVI wieku system bankowy i kredytowy pieniądz bankowy rozpowszechniony częściowo przez Templariuszy czy wędrujących włoskich kupców dał "brakujący element kapitalizmu", który na Dalekim Wschodzie był nieznany. Przewaga Chin i Korei w podażu pieniądza powodowała, że te kraje na tle Europy prezentowały nad wyraz dobrze jeśli chodzi o gospodarkę. Do tego dochodził olbrzymi rynek wewnętrzny. Jednak odkrycia geograficzne spowodowały zalew pieniądza w zachodniej Europie i otwarcie Europy na nowe rynki zbytu.


W I poł. XVI wieku mamy banki, giełdy towarowe i papiery dłużne oraz kredytowe: czeki, indosy, obligi, asygnaty, weksle. Patrząc na taką Wenecję, Antwerpię czy Norymbergę z XVI wieku mamy też produkcję towarową. Więc jest to myślę wczesny kapitalizm.

QUOTE(petroCPN SA @ 05/10/2020, 18:30)
A KIEDY Twoim zdaniem zaczyna się nowoczesny kapitalizm w Europie? W moim skromnym mniemaniu twierdzenie, że już w XVI stuleciu - idzie za daleko.


W tym topicu omawiamy genezę kapitalizmu, a nie jego rozkwit. Tam gdzie jest akumulacja kapitału i produkcja towarowa tam zaczyna się kapitalizm. Akumulacja kapitału i papiery kredytowe i dłużne dały m.in. marsz wojsk zaciężnych na europejskie pola bitwy i powstanie wielkich armad.

Ten post był edytowany przez dammy: 6/10/2020, 21:23
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #48

     
petroCPN SA
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.063
Nr użytkownika: 104.458

Stopień akademicki: doktor
Zawód: wyk³adowca
 
 
post 7/10/2020, 6:42 Quote Post

QUOTE(dammy @ 6/10/2020, 21:05)
W tym topicu omawiamy genezę kapitalizmu, a nie jego rozkwit. Tam gdzie jest akumulacja kapitału i produkcja towarowa tam zaczyna się kapitalizm.
*


OK, trzymajmy się tego kluczowego słowa "geneza".
Wszelako kapitalizm to jest SYSTEM. Zaś żaden system nie składa się z jednego jedynego elementu.

Spróbujmy wymienić konstytutywne składniki systemu kapitalistycznego tak, jak opisują je różne definicje (kolejność przypadkowa):
- całkowite usunięcie bądź przynajmniej odsunięcie na margines pozostałości gospodarki feudalnej, takich jak: ograniczenia cechowe w dostępie do rzemiosł, ograniczenia w obrocie ziemią, poddaństwo chłopów czy ich przywiązanie do ziemi,
- dbanie o własne dobro pozostawione indywidualnym osobom,
- istnienie sprawnych instytucji finansowych,
- ograniczony charakter interwencji państwa w sferę gospodarki, w skrajnym przypadku przybierający postać leseferyzmu,
- osiągnięcie produktywności wystarczająco wysokiej by móc wytwarzać nadwyżki ponad potrzebę doraźnej konsumpcji; te nadwyżki – mogą być akumulowane (akumulacja kapitału) a następnie inwestowane w celu zwiększenia wolumenu produkcji (i zysku) w kolejnym cyklu gospodarczym,
- prywatna własność środków produkcji (wraz z prawem czerpania z nich zysku),
- wolna konkurencja pomiędzy podmiotami gospodarczymi,
- wolna przedsiębiorczość oraz swobodny obrót dobrami w ramach rynku (gospodarka wolnorynkowa to jeden z synonimów kapitalizmu).

Ponieważ użyliśmy słowa "geneza" – nie będę się upierał iż kapitalizm zaczyna się tam, gdzie wszystkie transakcje gospodarcze odbywają się w zgodzie z powyższymi regułami. Wystarczy, iż większość z tych reguł już występuje oraz że tak opisany całościowy porządek znajduje się na krzywej wznoszącej. Od tego momentu możemy chyba mówić o początkach pełnokrwistego kapitalizmu.

PS Z całym uznaniem dla dawnych Włochów za ich wkład w praktykę bankowości (nawiasem mówiąc termin ‘bankruptcy’ / "bankructwo" też jest pochodzenia włoskiego – pochodzi od "bancarotta" (w oryginale: "banca rotta"): owszem, bez sprawnej obsługi finansowej kapitalizm nie istnieje. Lecz bankierstwo to tylko część całościowego systemu.
 
User is offline  PMMini Profile Post #49

     
Arheim
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.978
Nr użytkownika: 70.627

Stopień akademicki: MS
 
 
post 7/10/2020, 7:50 Quote Post

Kapitalizm zrodził się z drobnej własności a nie z systemów bankowych.Jest to system gospodarowania małych kapitałów w pojęciu wspólnego wolnego rynku.

QUOTE
Etymologia​[edytuj | edytuj kod]

Słowo „kapitalizm” pochodzi od „kapitału”, którego źródłosłowem jest łacińskie słowo capitale, utworzone od caput, czyli głowa. Pierwotnie określenie to odnosiło się do ruchomej własności.


https://pl.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm

 
User is offline  PMMini Profile Post #50

     
dammy
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.384
Nr użytkownika: 99.933

Adam Marks
Zawód: wiele zawodow
 
 
post 7/10/2020, 8:40 Quote Post

QUOTE(petroCPN SA @ 7/10/2020, 7:42)
OK, trzymajmy się tego kluczowego słowa "geneza".
Wszelako kapitalizm to jest SYSTEM. Zaś żaden system nie składa się z jednego jedynego elementu.

Spróbujmy wymienić konstytutywne składniki systemu kapitalistycznego tak, jak opisują je różne definicje (kolejność przypadkowa):
-  całkowite usunięcie bądź przynajmniej odsunięcie na margines pozostałości gospodarki feudalnej, takich jak: ograniczenia cechowe w dostępie do rzemiosł, ograniczenia w obrocie ziemią, poddaństwo chłopów czy ich przywiązanie do ziemi,
-  dbanie o własne dobro pozostawione indywidualnym osobom,
istnienie sprawnych instytucji finansowych,
ograniczony charakter interwencji państwa w sferę gospodarki, w skrajnym przypadku przybierający postać leseferyzmu,
-  osiągnięcie produktywności wystarczająco wysokiej by móc wytwarzać nadwyżki ponad potrzebę doraźnej konsumpcji; te nadwyżki – mogą być akumulowane (akumulacja kapitału) a następnie inwestowane w celu zwiększenia wolumenu produkcji (i zysku) w kolejnym cyklu gospodarczym,
prywatna własność środków produkcji (wraz z prawem czerpania z nich zysku),
-  wolna konkurencja pomiędzy podmiotami gospodarczymi,
-  wolna przedsiębiorczość oraz swobodny obrót dobrami w ramach rynku (gospodarka wolnorynkowa to jeden z synonimów kapitalizmu).


Oparłem się na założeniu:
"Uwzględniając te trzy wymienione ujęcia jako całość, możemy teraz wyróżnić trzy zasadnicze elementy bądź zespoły instytucjonalne kapitalistycznej gospodarki:
a)system pieniężny służący produkowaniu kredytowego pieniądza bankowego,
b)wymiana rynkowa,
c)produkcja towarowa prywatnych przedsiębiorstw"

Geoffrey Ingham "Kapitalizm" str 71

CODE
Ponieważ użyliśmy słowa "geneza" – nie będę się upierał iż kapitalizm zaczyna się tam, gdzie wszystkie transakcje gospodarcze odbywają się w zgodzie z powyższymi regułami. Wystarczy, iż większość z tych reguł już występuje oraz że tak opisany całościowy porządek znajduje się na krzywej wznoszącej. Od tego momentu możemy chyba mówić o początkach pełnokrwistego kapitalizmu.


Ok.
1.System bankowy i papiery dłużne i kredytowe znamy z późnego średniowiecza. A giełdy towarowe ze starożytności.
2.Silne miasta otoczone murami-republiki kupieckie z płn. Włoch czy Niderlandów gwarantowały prawną ochronę własności. Na dobrą sprawę system prawny społeczeństwa stanowego dawał swobodę w rozporządzaniu majątkiem osobistym każdemu mężczyźnie niezależnie od pochodzenia jeśli nie był niewolnikiem. A to były b. rzadkie przypadki w Europie.
3. Produkcję towarową znamy ze starożytnych Chin jak chociażby hutnictwo wielkopiecowe od okresu "Wojujących Państw", mamy centrum przemysłu bawełnianego z XVII i I poł. XVIII z Suratu w Indiach, pod koniec średniowiecza (od końca XIV w.) w Europie mamy już włókiennicze manufaktury. W XVI wiecznej renesansowej Europie centra przemysłu manufakturowego to Wenecja, Antwerpia, Bruksela, Gandawa, Siena, Florencja, Lyon i jeszcze kilka innych. Przykłady produkcji towarowej możemy znaleźć w XVI wiecznej RON. Mamy również stocznie trzaskające okręty jeden za drugim i ludwisarnie.

CODE
Ponieważ użyliśmy słowa "geneza" – nie będę się upierał iż kapitalizm zaczyna się tam, gdzie wszystkie transakcje gospodarcze odbywają się w zgodzie z powyższymi regułami. Wystarczy, iż większość z tych reguł już występuje oraz że tak opisany całościowy porządek znajduje się na krzywej wznoszącej. Od tego momentu możemy chyba mówić o początkach pełnokrwistego kapitalizmu.


Nie będę się upierał przy kwestiach nazewnictwa. O kapitaliźmie jako dominującym systemie gospodarczym możemy mówić dopiero od I poł. XIX wieku i to z pewnością nie wszędzie w Europie. Ale genezy jego mechanizmów należy szukać wcześniej. Nie można pisać o początkach kapitalizmu ignorując narzędzia, które ten system gospodarczy stworzyły. Zresztą stosunki kapitalistyczne na bardzo ograniczonych obszarach znamy z preindustrialnych Europy, Chin czy Indii, ale zdecydowanie nie one dominowały w wymianie dóbr w tamtych rejonach.

CODE
PS  Z całym uznaniem dla dawnych Włochów za ich wkład w praktykę bankowości (nawiasem mówiąc termin ‘[i]bankruptcy[/i]’ / "bankructwo" też jest pochodzenia włoskiego – pochodzi od "[i]bancarotta[/i]" (w oryginale: "banca rotta"): owszem, bez sprawnej obsługi finansowej kapitalizm nie istnieje. Lecz bankierstwo to tylko część całościowego systemu.


A produkcja towarowa (manufaktury w Sienie i Florencji) z XV wieku? Produkcja stoczniowa? Skąd pochodziło kilkaset galer pod Lepanto? Nie piszę o właścicielach, a producentach.

CODE
- wolna przedsiębiorczość oraz swobodny obrót dobrami w ramach rynku (gospodarka wolnorynkowa to jeden z synonimów kapitalizmu).


Na pewno kapitalizm nie jest synonimem wolnego rynku. Rzeczywiście warunki w ramach wolnego rynku są niezbędne dla kapitalizmu tyle, że niekontrolowany kapitalizm sam może być zagrożeniem dla wolnego rynku. Więc to nie to samo.

QUOTE(Arheim @ 07/10/2020, 08:50)
Kapitalizm zrodził się z drobnej własności a nie z systemów bankowych.Jest to system gospodarowania małych kapitałów w pojęciu wspólnego wolnego rynku.


To kwestia nazewnictwa. Drobna własność była zresztą jednym z głównym jeśli nie najważniejszym z motorów kapitalizmu. Ale żeby ona była częścią tego systemu drobna własność musiałaby umożliwić jakąś akumulację kapitału na rynkach obrotu pieniężnego czy papierów bankowych i uczestniczyć w wymianie dóbr pochodzących z produkcji towarowej.

Ten post był edytowany przez dammy: 7/10/2020, 9:04
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #51

     
petroCPN SA
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.063
Nr użytkownika: 104.458

Stopień akademicki: doktor
Zawód: wyk³adowca
 
 
post 7/10/2020, 8:59 Quote Post

QUOTE(dammy @ 7/10/2020, 8:40)
1.System bankowy i papiery dłużne i kredytowe znamy z późnego średniowiecza. A giełdy towarowe ze starożytności.
2.Silne miasta otoczone murami-republiki kupieckie z płn. Włoch czy Niderlandów gwarantowały prawną ochronę własności. Na dobrą sprawę system prawny społeczeństwa stanowego dawał swobodę w rozporządzaniu majątkiem osobistym każdemu mężczyźnie niezależnie od pochodzenia jeśli nie był niewolnikiem. A to były b. rzadkie przypadki w Europie.
3. Produkcję towarową znamy ze starożytnych Chin jak chociażby hutnictwo wielkopiecowe od okresu "Wojujących Państw", mamy centrum przemysłu bawełnianego z XVII i I poł. XVIII z Suratu w Indiach, pod koniec średniowiecza (od końca XIV w.) w Europie mamy już włókiennicze manufaktury. W XVI wiecznej renesansowej Europie centrum przemysłu manufakturowego to Wenecja, Antwerpia, Bruksela, Gandawa, Siena, Florencja, Lyon i jeszcze kilka innych. Przykłady produkcji towarowej możemy znaleźć w XVI wiecznej RON. Mamy również stocznie trzaskające okręty jeden za drugim i ludwisarnie.

Nie będę się upierał przy kwestiach nazewnictwa. O kapitaliźmie jako dominującym systemie gospodarczym możemy mówić dopiero od I poł. XIX wieku i to z pewnością nie wszędzie w Europie. Ale genezy jego mechanizmów należy szukać wcześniej. Nie można pisać o początkach kapitalizmu ignorując narzędzia, które ten system gospodarczy stworzyły. Zresztą stosunki kapitalistyczne na bardzo ograniczonych obszarach znamy z preindustrialnych Europy, Chin czy Indii, ale zdecydowanie nie one dominowały w wymianie dóbr w tamtych rejonach.
*


Trudno zaprzeczyć, iż poszczególne mechanizmy składające się na ustrój kapitalistyczny mają rodowód bardzo dawny. Ale sam kapitalizm - moim zdaniem - zaczyna się tam, gdzie szereg takich mechanizmów zespoliło się w jeden w miarę koherentny SYSTEM (i.e. zestaw kilku mechanizmów występujących jednocześnie).
 
User is offline  PMMini Profile Post #52

     
Arheim
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.978
Nr użytkownika: 70.627

Stopień akademicki: MS
 
 
post 7/10/2020, 9:50 Quote Post

QUOTE
To kwestia nazewnictwa. Drobna własność była zresztą jednym z głównym jeśli nie najważniejszym z motorów kapitalizmu. Ale żeby ona była częścią tego systemu drobna własność musiałaby umożliwić jakąś akumulację kapitału na rynkach obrotu pieniężnego czy papierów bankowych i uczestniczyć w wymianie dóbr pochodzących z produkcji towarowej.

Drobna własność ruchoma byłą najważniejsza od dawna,można było się rozliczać w rozmaity sposób ze Z-karbem,czyli Skarbem który był nadzorowany np.przez możnych:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Karbowy

Ten post był edytowany przez Arheim: 7/10/2020, 9:50
 
User is offline  PMMini Profile Post #53

     
dammy
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.384
Nr użytkownika: 99.933

Adam Marks
Zawód: wiele zawodow
 
 
post 8/10/2020, 10:04 Quote Post

QUOTE(petroCPN SA @ 7/10/2020, 9:59)
Trudno zaprzeczyć, iż poszczególne mechanizmy składające się na ustrój kapitalistyczny mają rodowód bardzo dawny. Ale sam kapitalizm - moim zdaniem - zaczyna się tam, gdzie szereg takich mechanizmów zespoliło się w jeden w miarę koherentny SYSTEM (i.e. zestaw kilku mechanizmów występujących jednocześnie).


Idąc po Twojej narracji Holandia mogła być już kapitalistyczna w XVII wieku. Pieniądze pozyskiwane z giełdy amsterdamskiej przez Kompanie handlowe szły w dużej mierze w przemysł stoczniowy. Państwo holenderskie z giełdy pozyskiwało też środki na budowę floty wojennej. W 1634 roku rozpoczął się trend pozyskiwania środków na cebulki tulipana, który się wymknął za sprawą niekontrolowanego handlu tulipanami oczywiście przy udziale amsterdamskiej giełdy. Ogólnie wartość środków obracanych w instytucjach finansowych wielokrotnie przewyższała tą z rent feudalnych i dzierżaw będących w pewnym odwrocie, a co najważniejsze głównymi emitentami akcji bądź pożyczkobiorcami były oprócz państwa kompanie handlowe, a nie arystokracja jak w innych państwach i najwięcej środków na spłatę długów lub dywidendy szły z obrotu handlowego, podatków w przypadku państwa a nie rent feudalnych czy opłat dzierżawnych. A produkcja towarowa zasilana z instytucji finansowych koncentrowała się na najbardziej wydajnym w Europie przemyśle stoczniowym i wojskowym. Pozostała część nieźle rozwiniętego przemysłu pozostała w systemie cechowym lub do niego nawiązującym. Nawet znaczna część produkcji broni w nim się znajdowała.

W przypadku Wlk. Brytanii przewagę produkcji towarowej zapewniło maksimum akcji grodzenia czyli gdzieś lata 1790-1820. W latach 20-tych obniżenie oprocentowania obligacji państwowych spowodowało przesunięcie inwestycji albo w obligacje innych państw, które przekazywane środki kierowały w inwestycje realizowane nierzadko przez Brytyjczyków, ale też zaczęto w szerszym zakresie kierować je w produkcję zwłaszcza po krachu londyńskiej giełdy (1825 rok). Tak rozpoczął się rozwój m.in. kolejnictwa. Ale fakt, spore środki inwestowano w Kompanie handlowe już na początku XVIII wieku. Tyle, że wiele z nich pochodziło wciąż z rent feudalnych i systemu dzierżaw.

"Jednakże Werner Sombert udowodnił, że w roku 1700 nie więcej niz 100000 osób mogło tam żyć z zysków handlowych. Dochód ich wszystkich nie równał się kwocie listy cywilnej przyznanej królowi Wilhelmowi III czyli 700000 funtów. W istocie Londyn żył przede wszystkim z korony, z funkcjonariuszy wyższego, średniego i niższego stopnia utrzymywanych przez nią...Żył także z wyższej szlachty i ziemian (gentry), którzy osiedlili się w mieście i z owych posłów do Izby Gmin, którzy od czasów panowania królowej Anny (1702-1714) przyjęli zwyczaj przebywania w Londynie z żonami i dziećmi, a także z coraz liczniejszych z upływem lat posiadaczy rent państwowych"
Fernand Braudel "Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, t. 1-3 t.1 str. 441

Trudno to nazwać kapitalizmem. Z Francją jest kłopot. Bo z jednej strony rewolucja, która zmiotła feudalny system zależności jednak zbiegła się niemal z okresem napoleońskim w którym państwo wywierało przemożny wpływ na gospodarkę. Jeśli cezurą uznamy rok 1815 to drugą datą będzie zapewne moment dominacji rozwijającej się od dawna gospodarki towarowej nad innymi. Lata 30-te XIX wieku?

Jeśli jednak wziąć pod uwagę genezę kapitalizmu to idąc Twoją narracją i tak trzeba zacząć od Holandii czyli I poł. XVII wieku. A być może od Niderlandów Południowych. Podążając za Braudelem w latach 60-tych XVI wieku najwięcej środków pozyskiwanych z giełdy w Antwerpii szło w handel i przemysł włókienniczy oraz oczywiście dla pożyczkobiorców w osobach głów państw, a środki szły od inwestorów związanych z handlem i produkcją, no i oczywiście ze spłaty zadłużenia. Wtedy doszło do rozkwitu włókiennictwa w tym mieście. Biorąc pod uwagę znaczenie manufaktur w takich Brugii, Brukseli czy Gandawie Antwerpia ze swoją giełdą i instytucjami finansowymi nie była wyjątkiem. Niestety krwawe wojny i konkurencja Holandii spowodowało podupadnięcie tych rejonów zwłaszcza Antwerpii.

Skoro jednak elementy charakterystyczne dla kapitalizmu pojawiały się w Europie już od średniowiecza to pisząc o genezie kapitalizmu nie należało by się skoncentrować na okresie od XIV wieku (Włochy) do XVII wieku (Holandia) kiedy nad polderami ów system się wykształcił we wczesną, ale już dominującą w gospodarce formę?

Ten post był edytowany przez dammy: 8/10/2020, 11:20
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #54

     
petroCPN SA
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.063
Nr użytkownika: 104.458

Stopień akademicki: doktor
Zawód: wyk³adowca
 
 
post 8/10/2020, 11:13 Quote Post

QUOTE(dammy @ 8/10/2020, 10:04)
Skoro jednak elementy charakterystyczne dla kapitalizmu pojawiały się w Europie już od średniowiecza to pisząc o genezie kapitalizmu nie należało by się skoncentrować na okresie od XIV wieku (Włochy) do XVII wieku (Holandia) kiedy nad polderami ów system się wykształcił we wczesną, ale już dominującą w gospodarce formę?
*


Skromne elementy to występowały nawet w starożytności.
Ale ogólnie zgoda: w XVII wieku całkiem już soczysty kapitalizm działał w Niderlandach lub przynajmniej w ich części. Z tym, że chyba na zasadzie zielonej wyspy.
W Anglii rozkwit tego, co nowe - przypadnie na stulecie następne. I tam się objawią pierwsi teoretycy kapitalizmu, systematyzujący naszą wiedzę o jego regułach (choć Adam Smith zdaje się nie używał słowa "kapitał" lecz "zasoby").
W zachodniej części Europy kontynentalnej oraz na północnym wschodzie USA - działo się jeszcze później. A w Japonii to już w ogóle bardzo późno.

Kapitalizm - podobnie jak wcześniejsze formacje społeczno-ekonomiczne ale inaczej niż późniejszy real-socjalizm wyrodził się z tego, co istniało już wcześniej; powstał w sposób naturalny, spontaniczny, nie zaplanowany. Dopiero z opóźnieniem niektórzy zorientowali się, że żyją w zmienionej rzeczywistości. Stąd tak trudno o nieomylność przy datowaniu początków. Z oznaczeniem początku ustroju bolszewicko-komunistycznego jest łatwiej, bo tam ktoś najpierw snuł plany, projekty. A później były dziesiątki bolesnych lat dostosowywania życia do czyichś książkowych projektów. Ale to zupełnie inna bajka . . .

Ten post był edytowany przez petroCPN SA: 8/10/2020, 11:16
 
User is offline  PMMini Profile Post #55

     
Arheim
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.978
Nr użytkownika: 70.627

Stopień akademicki: MS
 
 
post 8/10/2020, 11:14 Quote Post

Jeśli mowa tu też o systemach bankowych,to protoplastą dzisiejszego systemu byli Templariusze.Przechowywali jako zakon rozmaite depozyty ale też udzielali kredytów.Aby dostać kredyt u zakonników wymagana była kaucja polowy pożyczonej kwoty.Ale pewnie instytucjom kościelnym udzielano pozyczek na innych zasadach w ramach pomocy dla KK.

http://frondalux.pl/tomasz-krok-templarius...temu-bankowego/
 
User is offline  PMMini Profile Post #56

     
ZespolyFilmoweSA
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 674
Nr użytkownika: 107.418

Ed Janiski
Stopień akademicki: dr
Zawód: wykladowca
 
 
post 1/05/2022, 14:32 Quote Post

Kilku uczestników dyskusji zdecydowanie odrzuciło tezy Maxa Webera o kluczowej roli etyki protestanckiej w rozwoju nowoczesnych, zamożnych społeczeństw kapitalistycznych.

A jak się ma sprawa tradycji konfesyjnej do tak zwanej CIVIC MORALITY?


Część 1
Jeśli już musisz gdzieś w Europie zgubić swój portfel z dokumentami i pieniędzmi, postaraj się uczynić to w Belfaście. Niewielu mieszkańców Irlandii Północnej dopuściłoby myśl o przywłaszczeniu cudzego portfela. A przynajmniej niewielu tak się do tego przyznaje. Dla odmiany, lepiej nie zgubić portfela w Lizbonie. Portugalczycy bowiem jakoś usprawiedliwią przed sobą zatrzymanie znalezionych pieniędzy.

Skąd wiemy powyższe? Otóż około trzydziestu lat temu utworzyła się grupa pracowników akademickich o nazwie European Value Systems Study Group. Sporządzili oni listę dziesięciu zachowań aspołecznych bądź nielegalnych. Lista obejmowała:
- Claiming state benefis you are not entitled to (pobieranie nienależnych zasiłków)
- Avoiding fares on public transport (jazda na gapę)
- Cheating on your tax returns / Tax evasion (oszustwa podatkowe)
- Buying goods that you know are stolen (świadome nabywanie towarów pochodzących z kradzieży)
- Joy-riding (jazda “pożyczonym” samochodem)
- Keeping money you find (przywłaszczenie znalezionych pieniędzy)
- Accepting a bribe (przyjęcie łapówki)
- Not reporting damage you did to a parked car (nieprzyznanie się do uszkodzenia innego pojazdu podczas parkowania)
- Dropping litter in the streets (zaśmiecanie ulicy)
- Driving when you are drunk (prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu).

Następnie zapytano 19 tys. osób w 13 państwach Europy Zachodniej (nie wiem dlaczego Irlandię Płn. i Wielką Brytanię potraktowano odrębnie) o to, czy potępiają powyższe zachowania czy też jakoś je usprawiedliwiają. Okazało się iż najwyższym poziomem moralności i odpowiedzialności charakteryzują się Duńczycy, zaś Francuzi – najniższym. Rzecz jasna przy zastrzeżeniu, iż ankietowani nie kłamali (całość badania opierała się o ustne deklaracje).
Całościowy ranking trzynastu państw przedstawiał się następująco:
1 Denmark
2 Northern Ireland
3 Norway
4 Iceland
5 Sweden
6 Britain
7 Italy
8 The Netherlands
9 Germany
10 Spain
11 Portugal
12 Belgium
13 France
Jak widać, państwa o dominującej tradycji protestanckiej wypadły w tym badaniu lepiej od państw o tradycji głównie katolickiej. Jakieś na to wytłumaczenie?
[na podst. podręcznika Vicky Hollet: Business Opportunities, Oxford University Press, p 125 – gdzie jako na źródło powołują się na magazyn The European, March 5 1992]

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Część 2
Państwa europejskie (w tym częściowo położone w Europie) ujęte w rankingu Corruption Perceptions Index (prowadzonego od lat przez Transparency International) za rok 2021. Dla uproszczenia, pominąłem państwa o ludności poniżej 1 mln. Im wyższa pozycja państwa na tej ogólnoświatowej liście – tym niższy poziom korupcji (w nawiasach: liczba punktów uzyskanych przez dane państwo). Niekiedy kilka państw zajęło ex aequo tę samą pozycję.

1 Denmark (88) PROTESTANT
1 Finland (88) PROTESTANT
4 Norway (85) PROTESTANT
4 Sweden (85) PROTESTANT
7 Switzerland (84) PROTESTANT / CATHOLIC
8 Netherlands (82) PROTESTANT
10 Germany (80) PROTESTANT / CATHOLIC
11 United Kingdom (79) PROTESTANT
13 Austria (74) CATHOLIC
13 Estonia (74) PROTESTANT
13 Ireland (74) CATHOLIC
18 Belgium (73) CATHOLIC
22 France (71) CATHOLIC
32 Portugal (62) CATHOLIC
34 Spain (61) CATHOLIC
34 Lithuania (61) CATHOLIC
36 Latvia (59) PROTESTANT / CATHOLIC / ORTHODOX
41 Slovenia (57) CATHOLIC
42 Italy (56) CATHOLIC
42 Poland (56) CATHOLIC
49 Czech Republic (54) CATHOLIC
52 Cyprus (53) ORTHODOX
56 Slovakia (52) CATHOLIC
58 Greece (49) ORTHODOX
63 Croatia (47) CATHOLIC
66 Romania (45) ORTHODOX
73 Hungary (43) CATHOLIC
78 Bulgaria (42) ORTHODOX
82 Belarus (41) ORTHODOX
87 Kosovo (39) MUSLIM
87 North Macedonia (39) ORTHODOX
93 Serbia (36) ORTHODOX
93 Turkey (36) MUSLIM
102 Kazakhstan (35) MUSLIM / ORTHODOX
105 Moldova (36) ORTHODOX
110 Albania (35) MUSLIM
110 Bosnia and Herzegovina (35) MUSLIM / ORTHODOX / CATHOLIC
122 Ukraine (32)
136 Russia (29) ORTHODOX

Jak widać, przy każdym państwie pozwoliłem sobie zaznaczyć dominującą w nim tradycję religijną. Nie aktualną sytuację wyznaniową, lecz właśnie tradycję (np. w Republice Czeskiej znakomita większość ludności jest dziś niewierząca bądź bezwyznaniowa, lecz historycznie wcale nie tak dawno temu katolicy stanowili nominalną większość). Wydaje mi się, iż tutaj również etyka protestancka wygrywa, katolicka ląduje niżej. Zaś tradycja prawosławna (nie mówiąc już o nie do końca europejskiej tradycji muzułmańskiej) przegrywa w przedbiegach. Przypadek?
https://www.transparency.org/en/cpi/2021?gc...wsaAtkaEALw_wcB

Ten post był edytowany przez ZespolyFilmoweSA: 1/05/2022, 14:38
 
User is offline  PMMini Profile Post #57

4 Strony « < 2 3 4 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej