No nie, 10 BJ złożonych z 3 pkaw na 10 daków z 3 bat miały się pokryć nawzajem dopiero 20 lipca 1922r. z rozkazu MSWojsk. (nie we wszystkim dakach w 1921r. było po 3 bat np. 3 bat 2 dak). 13 lutego 1921r. sformowano 1 pak w Górze Kalwarii (1,2,5 dak), 2 pak we Lwowie (3,6,8,9), 3 pak w Poznaniu (4,7 dak) lecz 10 października rozformowano i powrócono do dyonów. W okresie organizacyjnym (1924-1929) Wielkie Jednostki Kawalerii składały się z 4 DK po 3 BK z 2 dakami i 5 Samodzielnymi BK po 1 daku. Za Rozkazem 10 maja 1924r. 13 daków posiadało 2 (8 daków) lub 3 bat (5 a po roku 8 daków). W okresie organizacyjnym (1929-1936) Wielkie Jednostki Kawalerii liczyły 17 BK z 13 dakami (dak nie przydzielono BK Hrubieszów i Równe) po jednym daku na BK (wyjątek 6 SBK Stanisławów z 6 i 13 dakiem). W ramach oszczędności wprowadzono na początku lat 30 do daków w bat kategorie I i II typu. Kolejna reorganizacja (1937-1939) liczyła do wojny 11 BK z 38 bat artkon (12 daków+ bat artkon na Westerplatte) oraz zorganizowanymi Ośrodkami Zapasowymi artkon "OZAK" z nadwyżek.

Nie za bardzo pamiętam plan W1 ale z tego co zrozumiałem z tych zdań to do wsparcia BK przydzielano baon strzelców z oddziałów DP oraz bat z palów, czyli odwód osłonowy tzw. "żółtych" (grupa alarmowa)? Strzelcy byli by przydatni dla pkaw w rozpoznaniu i przytrzymywaniu/spowalnianiu nieprzyjaciela lecz artlek mogła by wesprzeć dak w działaniach "ognia ogólnego" oraz dać osłonę, nie pozostawiając jego samemu sobie. Jednak pal nie były w stanie dostosować się taktyki i dynamicznych manewrów daku, dlatego współdziałanie miedzy nimi było niemożliwe. Jeśli z daki dostały by stały przydział do jednostek, a nie lawirowały by od jednego do drugiego za ich potrzebą to by nie było tylu strat i kłopotów. Za tą głupotę możemy być wdzięczni polskim planistą, a nie działaniom daków, które nie miały nic do powiedzenia. Poza tym te wspomniane wzmocnienia by nigdy do skutku by nie doszły.

Jeśli chodzi o porównanie do kaw i artkon z LWP liczącą jedną dwu-pułkową BK (BK II RP przed wojną wynosiły od 3-4 pkaw i 1 dak), którą LWP mogła sobie dopieszczać dozbrajać i motoryzując ją bo była wyjątkowa/symboliczna (do defilad ) oraz że była jedna, a II RP to nie ma się co dziwić jak polska kawaleria przygotowała do wojny 37 pkaw (24 puł, 10 psk, 3 pszw) to czego można się było spodziewać po WP jak 12 daków (dak liczył razem 12-16 dział) miała być jednocześnie artylerią ogólnego działania, artylerią bezpośredniego wsparcia oraz artylerią towarzyszącą BK to po prostu absurd Głównego Dowództwa i spaczonej koncepcji prowadzenia działań (co innego w teorii i co inaczej w praktyce przykład- kampania polska). Daki Nie były wstanie nierzadko wywiązać się z własnych zadań czy zając się sami sobą (przesadzam), a tu "obsłużyć" odpowiednio każdy z BK to na każdy pkaw potrzebowałby po jednym daku z gwarancją odkucia się za osłonę ogniową (zamiast dać nogi przed wrogiem).

Co do numeracji zgoda. 3 i 4 puł LWP posiadał własną pułkową artylerię złożoną z bat dział 76 mm i bat moźdz 82 mm poza tym mógł liczyć na 4 dak złożony z 3 bat dział 76 mm, który można chyba nazwać za oddział organiczny lecz może o niewykorzystanej samodzielności (miał okazję stać się samodzielnym jak w wielu wypadkach oddziałów art LWP)?!

W kampanii polskiej 1939r. zadecydowano by kawalerii działała według koncepcji defensywnej do działań osłonowych i opóźniających oraz zabezpieczenia skrzydeł armijnych zgrupowań obronnych oraz przeciwuderzenia wykonanego siłą 2/3 lub 1/2 wojska "strategia konkretnego wypadku", jednak nie rozstrzygnięto zagadnienia czy ma być zorganizowana w związek operacyjny czy taktyczny, pod dowództwem Naczelnego Wodza czy dowódcy armii.

BK LWP działała według drugiego wariantu działania kaw II RP czyli w odwodzie związku operacyjnego. Mimo nieprzygotowanych planów działania i wykorzystania kaw w przyszłych walkach siły kaw po prostu improwizowały bez żadnych szablonowych instrukcji jakich i tak nie było (regulamin kaw- zasada użycia kawalerii w boju spotkaniowym, ss. 38!). W czasach pokoju prowadzone ćwiczenia i gry wojskowe miały sprawdzić wyszkolenie żołnierza (brak wspólnych ćwiczeń kaw i artkon!), a nie sztabu (brak jednolitego poglądu i wyszkolenia Sztabu Głównego i GISZ).

Ogólnie co do wielkości prowadzenia działań określono w planach "W" i "Z", szerokość pasa działań BK 15-100km (poza Pomorską i Wielkopolską BK) według wskazówek planu operacyjnego "Zachód". BK według planu wykorzystano na skrzydłach poszczególnych zgrupowań, na pomocniczych kierunkach działań, w szerokich pasach przesłaniania i dozorowania przekraczających możliwości BK. BK wchodziła w skład elementów obrony stałej=jednolitej (odchodzono od luźnych ośrodków oporu i obrony ruchowej!) co uniemożliwiało wsparcie art ogólnego działania. W I rzucie 1-2 BK w AP, wyjątkowo 1 BK w II rzucie.

W przeciwieństwie do BK LWP znajdowała w odwodzie np. w bitwie o Borujsko była w II rzucie.

Najczęściej bezpośrednie wsparcie ogniowe pkaw udzielały 4 działa z daku (i to na szerokim pasie działania jakie przydzielano zazwyczaj kawalerii) co było kroplą w morzu potrzeb dla lepsze zabezpieczenia ogniowego polskiej kawalerii. Skuteczny ogień przeciw nieprzyjacielowi o dużej sile ogniowej oraz manewrowości był by możliwy jeśli prowadził by go cały dyon, a nie tylko bat i to z duża intensywnością o dużym zużyciu amunicji (z powodu małej ilości amunicji dowódca dyonów i bat artkon stawali przed alternatywą co ważniejsze- zachowanie zdolności bojowej swoich pododdziałów poprzez ograniczone wsparcie ogniowe, co mogło uniemożliwić osiągnięcie sukcesu, czy też za najważniejsze uznać wykonanie podstawionego zadania nie licząc się ze zużyciem amunicji, zazwyczaj wybierano wariant "oszczędzania" zachowując wartość bojową). Rozdrabnianie daku na mniejsze oddziały tylko zmniejszały siłę ognia i wartość jednostki.

Wydzielone dywizjony jednego pułku pozbawiało automatycznie pozostałe pułki wsparcia ogniowego

Baterie artkon jako artyleria bezpośredniego wsparcia traktowana była przez inne oddziały za "obcą, nie swoją" wysyłana z korzyścią dla oddziałów kawalerii, a po wykonaniu zadania wsparcia zostawała sama sobie, bo kawaleria już się wycofała nie informując ją o nowych zadaniach i zmianie sytuacji. Tak samo jak ze stawianiem oporu (ognia) czołowego do nieprzyjaciela, gdzie artkon jako pierwsza wchodziła na pole bitwy i jako ostatnia je opuszczała często bez osłony tak samo w marszu. Jeszcze na dodatek brano pod uwagę wsparcie piechoty w zasadach taktyki artkon.
Przypomnę, że Taktyka artkon została w ogólnym założeniach dostosowana do działań art polowej, która (artpol) nie była w stanie zabezpieczyć wsparcia ogniowego wojskom szybki, potrzebny był szybszy ciąg, którym dysponowała artkon mogąca prowadzić długie i szybkie przemarsze (nie zapominajmy o manewrach taktycznych: pościg, odwrót), mogła stanowić odwód art. Podczas walk uwidocznił się brak odpowiedniego współdziałania między dowódcą art i dowódcą kaw. Efektem braku współpracy poza ww. pozostawianiem artkon dochodzi również brak stałego, jednoznacznego podziału taktycznego artkon. Jako artyleria ogólnego działania była jednostką samodzielną pod rozkazami własnego dowódcy, jednak jako artyleria bezpośredniego wsparcia bat artkon przydzielone pkaw były na okres wykonania jakiegoś zadania (brak możliwości i środków łączności w utrzymywaniu stałego kontaktu z dowódcą a jego pododdziałami).

Tak w teorii lecz to tylko zależało od dowodzenia dowódcy jak ww. improwizacji, no bo jednak dochodziło do szarż konnych z rozkazu dowódcy zmuszonych sytuacją. Jednak z reguły walczono pieszo, szarża by tylko ostatecznością. Według mnie w obu wojskach trzeźwo zadecydowano o wykonaniu szarż, które efektywnie zazwyczaj skutkowały.

Co do 4 DAKu LWP to poza ww. dwoma bat pułkowymi (dział 76 mm i moźdz 88 mm) wspominał Pan, że 4 DAK jest jednostką organiczną więc jest niemożliwe by dak miał być art ogólnego wsparcia tylko bezpośredniego jako oddział przydzielony do pkaw, analogicznie mówiąc(no chyba że się nie rozumiemy).

Jaki sprzęt? Jeśli chodzi o Zisy to ok, bo najważniejsza jest mały wagomiar działa, jego szybkostrzelność i siła przebicia to najważniejsze walory artkon, które muszą być spełnione do prawidłowego działania w manewrach kaw ("prawosławka" z wszystkich proponowanych dział była najbardziej szybkostrzelna co zadecydowało według mnie o jej wyborze). Oczywiście dużym mankamentem artkon był brak haubic przez co nie w każdym miejscu (stanowisku ogniowym) artkon mogła prowadzić ogień "na wprost" np. gdy Niemcy byli ukryci za wzgórzem zasypując polaków ogniem z moździerzy prawosławka nie mogła strzelać stromotorowo tylko i wyłącznie haubica lub moździerz były do tego zdolne.

W przeddzień walk Wołyńska BK ugrupowana została w kształcie "jeża", a 2 DAK zajął ugrupowanie bojowe na południowym skrzydle zgrupowania kaw, między wsią Mokra II i Mokra III. Usytuowania dział pomiędzy zabudowaniami i w sadzie miało negatywne konsekwencje prowadząc ostrzał bezpośredni do 2km (odpowiedni dystans w walce z czołgami). Źle natomiast wybrano punkt dowodzenia dowódcy dyonu we wsi Mokra III, który był zbyt widoczny (przodki itp. w lesie). Pierwsze działania oraz straty podjął się 3 bat wspierając baon piechoty lecz nalot załamał atak. W czasie walk po ówczesnym nalocie, czołgi 4 DPanc zaatakowały, a 2 i 3 bat artkon prowadził ostrzał bezpośredni. Walki prowadzono na dystansie do 100 m, 3 bat wyszła na otwartą przestrzeń z palącego się sadu, a 2 bat podczas ataku "został praktycznnie rozjechany przez czołgi niemieckie" cyt. za: M.Giętkowski. Mimo niesamowitego poświęcenia 2 DAK powstrzymał napór Niemców lecz sama poniosła wielkie straty własne wynoszące 64 zabitych, 40 zaginionych, 115 koni, 5 dział i 9 jaszczy niszcząc ok. 45 wozów bojowych. Po walce zreorganizowano dyon 2 i 3 bat po 2 działa, a 1 bat po 3, zmniejszono zaprzęg do 4 koni oraz uzupełniono amunicję i sprzęt z oddziałów rozbitej piechoty. 2 DAK w całości prowadził działania jako art ogólnego wsparcia, wykonując zadania ogniowe na rzecz całego zgrupowania obronnego, potem prowadził marsz odwrotowy.

No to bardzo ciekawe spostrzeżenie bo przyznam się bez bólu, że jeszcze nie dotarły do mnie zamówione monografie o 1 Warszawskiej BK dlatego nie mogę na pytanie odpowiedzieć i z chęcią się zapytam, skąd Pan wziął te informacje?

Nie mi to oceniać lecz jednak jeśli istniała jak Pan sam zatwierdził (chodzi o Kawalerię Armii Czerwonej) to po coś jednak była potrzebna. Artkon a dokładnie Royal Horse Artillery działała w Armii Brytyjskiej i innych Commonwealthu jednak jako zmotoryzowana artyleria jedną z nich był np. 7 pak z II KP. Co do armat i haubic wz. konnego armii carskiej to możliwe, że uchowały się jakieś carskie bo Armii Czerwonej też doskwierały braki zaopatrzenia i uzbrojenia.

No cóż ja bym stawiał na M7 Priest lub Saxtona czy M10 Wolverine by organizacyjnie przypominał 2 pappanc II KP, ale jak to LWP to "Suczki" były by za słabe lepiej SU-85 jak w 24 pas z 1 KPanc (bardzo dobrze się spisywały). Jednak 1 AP miała więcej jednostek pan-zmech lecz gorszej jakości (poza 1 pccz) i słabej siły ognia. Nie sądzę by przydzielono by 4 dak "suczki" z armijnych dappanc

No racja lecz to już tylko gdybanie bo realia były już "straszniejsze". Daków było po prostu za mało i powtórzę cytat: "zbyt krótka pierzyna dla wysokiej osoby".

a Pan jakieś pozostałości źródłowe po wujach? Było by fajnie, bo mój dziadek był absolwentem SPRArt nr1 z Włodzimierza Wołyńskiego, w czasie pokoju odsłużył w 7 DAK, a w 1939r. walczył w 11 DAK w stopniu oficerskim. Napisał pamiętnik z wojny i nawet mam chyba jego książeczkę wojskową.

No tak bo zmotoryzowanie artkon było by i dobre i złe. Odciążyło by przede wszystkim liczbę zmobilizowanych koni (które w kampanii wrześniowej w większości się nie sprawdziły, nie podołały ciężkiej służbie wojskowej), zmniejszyło by liczbę z obsługi i taborów/kolumn zaopatrzenia, a szczególnie zlikwidowano by koniowodnych przez których były same problemy. O dozbrojeniu art nie było co marzyć. Jednak czekali na haubicę 75 mm, a nie 100 mm z powodu na duża wagę i spore zużycie amunicji. Artkon mogła nigdy nie doczekać tej modernizacji. Chyba najlepszym wyborem była by rosyjska haubica górska 75 mm, zakup od Armii Czerwonej byłby korzystniejszy. Jak by wprowadzono haubice do artkon II RP to by przyjęto wzór z armii carskiej czyli 2 bat (76 mm) bezpośredniego wsparcia i 1 bat (haubice) ogólnego wsparcia do dyspozycji osobistej dowódcy dyonu. Był takie dyskusje.

No oczywiście, dobrze że działał lecz współdziałanie tylko z piechotą jest to sprzeczne z zasadami artkon, po drugie jest to niezbity dowód na to że 4 DAK nie był oddziałem organicznym BK aż do szarży pod Borujskiem.