Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Minnesang
     
kwintesencja
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 105
Nr użytkownika: 81.749

Wlodzimierz
Stopień akademicki: Zuzga
Zawód: wydawca
 
 
post 8/05/2016, 7:02 Quote Post

MINNESANG
Niemiecka średniowieczna pieśń miłosna

Wydanie drugie rozszerzone z 36 barwnymi miniaturami Kodeksu Manesse.

Przełożył z języka średnio-wysoko-niemieckiego, posłowiem i komentarzem opatrzył Andrzej Lam.

Wydawnictwo Naukowe Semper
Warszawa 2016

ISBN 978-83-7507-198-6
Format A5, s. 225, wielobarwne ilustracje


Nazwę minnesang nosi szlachecka (rycerska) liryka miłosna w języku średnio-wysoko-niemieckim, która rozwijała się od połowy XII wieku, osiągnęła postać klasyczną w ostatniej dekadzie XII i pierwszych dwóch-trzech dekadach XIII wieku, a następnie, po wiek XIV, ulegała znaczącym przemianom gatunkowym zarówno co do zakresu tematycznego, jak formy i funkcji. Nie jest więc zjawiskiem jednolitym ani pod względem zasobu motywów, ani stylu, i w tym zróżnicowaniu ukazuje ją ta antologia.

user posted image

szczegółowy opis

W nowym wydaniu książka prezentuje kilku dodatkowych pieśniarzy, wzbogaca obraz twórczości Waltera von der Vogelweide, a w osobie wrocławskiego księcia Henryka Probusa (Prawego) przynosi jedyny znany przykład uprawiania minnesangu na dworach Piastów śląskich. Ważną częścią publikacji są obszerne noty o autorach — wśród nich są przedstawiciele rodów książęcych, rycerze, dworzanie, nawet mieszczanie i biedni śpiewacy wędrowni.

Spis treści

PIEŚNI ANONIMOWE
Tyś jest mój, jam twoja jest / Du bist mîn, ich bin dîn
Las w zielonej szacie stał / Der walt in grüener varwe stât
Lipa jest w tej porze roku / Diu linde ist an dem ende

VON KÜRENBERG
Wodziłam ja sokoła / Ich zôch mir einen valken
Stanęłam późną nocą / Ich stuont mir nehtint spâte
Stanąłem późną nocą / Jô stuont ich nehtint spâte
Cierpienie troski niesie / Leit machet sorge
Ilekroć sama stoję / Swenne ich stân aleine
Serce moje biedne / Ez hât mir an dem herzen
Tak mi każe serce / Ez gât mir vonme herzen
Pani ty prześliczna / Wîp vil schoene
Gwiazdka się przyćmiewa / Der tunkel sterne
Wśród niewiast najpiękniejsza / Aller wîbe wunne
Niewiasty i sokoły / Wîp unde vederspil

BURGRAF RATYZBONY
Jam bez reszty jest oddana / Ich bin mit rehter staete

MEINLOH VON SEVELINGEN
Ujrzałem posłańców lata / Ich sach boten des sumers

BURGRAF RIETENBURGA
Słowik nagle zamilkł w krzewach / Diu nahtegal ist gesweiget
Że mnie pragnie wypróbować / Sît si wil versuochen mich

DIETMAR VON AIST
Cóż pomoże na tęsknotę / Waz ist für daz trûren guot
Tam na lipie tej wysokiej / Ûf der linden obene
Dziewczę jedno sobie stało / Ez stuont ein frouwe alleine
Znów pora się zmieniła / Sich hât verwandelt diu zît
Czego serce pragnęło / Nu ist ez an ein ende komen
Ty śpisz jeszcze, mój kochanku? / Slâfest du, friedel ziere?

CESARZ HENRYK
Pozdrawiam oto śpiewem słodką panią / Ich grüeze mit gesange die süezen

FRIEDRICH VON HAUSEN
By smucić się, mam rację dobrą / Ich muoz von schulden sîn unvrô
Me serce się rozłącza oto z ciałem / Mîn herze und mîn lîp diu wellent scheiden
Od kiedy z miłą się rozstałem / Dô ich von der guoten schiet
Myślę czasem sobie / Ich denke underwîlen

HEINRICH VON VELDEKE
Tristan musiał wbrew swej woli / Tristan muose sunder sînen danc
W kwietniu cudnym takim / In dem aberellen
Ten, kto świadczy paniom względy / Swer den frouwen setzet huote
Porwała miłość Salomona / Diu minne betwanc Salomône

RUDOLF VON FENIS
Chociaż nadzieję żywiłem miłości / Gewan ich ze minnen ie guoten wân
Cierpienia tego sobie sam przydałem / Ich hân mir selber gemachet die swaere

ALBRECHT VON JOHANSDORF
Co stąd ruszają, ci klną się na Boga / Die hinnen varnt, die sagent dur got
Jak miłość się zaczyna, dobrze wiem / Wie sich minne hebt, daz weiz ich wol
Ujrzałem panią wdzięczną / Ich vant si âne huote

BERNGER VON HORHEIM
Ledwie ogłosiłem lato moim śpiewem / Nu lange ich mir sange

HARTWIG VON RAUTE
Gdy widzę tę najlepszą z pań / Als ich sihe daz beste wîp

HEINRICH VON MORUNGEN
Tak lotną rozkoszą i czystą / In sô hôher swebender wunne
Elfy oczarują męża niejednego / Von den elben wirt entsehen vil manic man
Czy widział ktoś panią / Sach ieman die frouwen
To boli wszak, gdy kocha ktoś serdecznie / Ez tuot vil wë, swer herzeclîche minnet
Pani, wejrzyj na mą dolę / Frouwe, mîne swaere sich
Na łące posłyszałem / Ich hôrte ûf der heide
Cesarzem jestem bez korony / Ich bin keiser âne krône
Ach, ach, czy już nie zdarzy się / Owë, sol aber mir iemer më
Tak mi się stało, jakbym dzieckiem był / Mir ist geschehen als einem kindelîne
Ty słodka, luba morderczyni / Vil süeziu senftiu toeterinne

HARTMANN VON AUE
Krzyż czystej cnoty od nas żąda / Dem kriuze zimt wol reiner muot
Ta pani, która panu swemu / Swelch frouwe sendet ir lieben man
Ten i ów mnie zagaduje / Maniger grüezet mich alsô
Wyruszam z waszą zgodą / Ich var mit iuweren hulden

REINMAR VON HAGENAU
O wszystko staram się, co mąż / Ich wirbe umbe allez, daz ein man
Rozumny mąż niech nigdy nie śmie / Ein wîser man sol niht ze vil
Choć mi spieszno tam / Ich wil allez gâhen
Miły gończe, pospiesz tam / Lieber bote, nu wirbe alsô
Od tego dnia, gdy krzyż swój wziąłem / Des tages dô ich daz kriuze nam
Radości serca tak bym nie pożądał nigdy / Herzeclîcher fröide wart mir nie sô nôt

WALTHER VON DER VOGELWEIDE
Panie Boże, zbaw mnie od goryczy / Hêrre got, gesegne mich vor sorgen
Ów mąż się stawia groźnie tak / Ein man verbiutet âne pflicht
Już długo milczeć zamierzyłem sobie / Lange swîgen des hât ich gedâcht
Ja o niej dobrze tak mówiłem / Ich hân ir sô wol gesprochen
W zwątpieniu ciężkim pogrążony / In einem zwîvellîchen wân
Moja pani niełaskawa / Min frowe ist ein ungenædic wip
Wciąż mnie dziwi, co ta dama / Mich nimet iemer wunder waz ein wîp
Czym ci obojętny? / Bin ich dir unmaere?
Weź, pani, wieniec ten! / Nemt, frouwe, disen kranz!
A tam pod lipą / Under der linden
Ostoją wszech wartości i strażniczką / Aller werdekeit ein füegerinne
Świat lśnił różowo, modro wraz / Diu welt was gelf, rôt unde blâ
Jak chciałbym dożyć tego, abym róże / Müeste ich noch geleben daz ich die rôsen
Już kocham, tęsknię długo tak / Ich minne, sinne lange zît
Kiedy lato szło już światem / Dô der sumer komen was
Biada ach, ty dworski śpiewie / Owë, hovelîchez singen
Na kamieniu siadłem sobie / Ich saz ûf eime steine

WOLFRAM VON ESCHENBACH
Promień świtu w czas strażnika śpiewu / Der morgenblic bî wahters sange erkôs
Jego szpony / Sîne klâwen
Ta pani niechaj mi pozwoli / Ein wîp mac wol erlouben mir
Miłości tajnej rzewną skargę / Der helden minne ir klage
Już od blanków / Von der zinnen
Wyskakują kwiaty z pąków / Ursprinc bluomen, loup ûz dringen
Już wstaje dzień! / Ez ist nu tac!

NEIDHART VON REUENTAL
Stara baba raz skoczyła / Ein altiu diu begunde springen
Słońce już i kwiaty ku ziemi się schyliły / Diu sunne und ouch die bluomen
Młodzi, łyżwy swe gotujcie już na lód! / Kint, bereitet iuch der sliten ûf daz îs!

OTTO VON BOTENLAUBEN
Jak rycerza tego mam rozłączyć / Wie sol ich den ritter nû gescheiden

ULRICH VON SINGENBERG
Lato i powaby lata / Sumer unde sumerwünne

MARGRAF VON HOHENBURG
Nad tym rycerzem czuwam żwawo / Ich wache umb eines ritters lîp

HILTBOLT VON SCHWANGAU
Chcę śpiewać znów dla mej kochanki / Ich wil aber der lieben singen

BURKHART VON HOHENFELS
Ona jasna jest jak słońce / Sî gelichet sich der sunnen

GOTTFRIED VON NEIFEN
Pochwalona łąka! / Saelic sî diu heide!
Gdybym miał przez całe lato / Sol ich disen sumer lanc

KRISTAN VON HAMLE
Chciałbym, aby trawnik mógł zagadać / Ich wolte daz der anger sprechen solte

MARGRAF HEINRICH VON MEISSEN
I oto dni te lata długie, jasne / Nu sint die liehten langen sumertage

ULRICH VON LIECHTENSTEIN
Jak śpiewać, nie wiem / In weiz wiech singe
Krasa lata / Sumervar ist nu gar

TANNHÄUSER
Zima już odeszła / Der winter ist zergangen

ULRICH VON WINTERSTETTEN
Czy milszych nie ma pieśni / Ist iht mere schoenes

GEDRUT–GELTAR
Miłosne pieśni pieją / Man singet minnewîse

KRÓL KONRAD MŁODSZY
Z kwiatów jestem rad czerwonych / Ich fröi mich manger bluomen rôt

KSIĄŻĘ HENRYK Z WROCŁAWIA
Raduje się moje serce / Mir ist das herze worden frô
Tobie się skarżę, maju / Ich klage dir, meie

ANONIM
Serce o mało nie pęknie mi z żalu / Möhte zerspringen mîn herze mir gar

KONRAD VON WÜRZBURG
Gdy dzień blask ześle na kochanków dwoje / Swâ tac erschînen sol zwein liuten

STEINMAR
Młodzieniec leżał potajemnie / Ein kneht der lac verborgen
Że mnie ta nagrodzić nie chce / Sît si mir niht lônen wil

JOHANNES HADLAUB
Posłowie zimy oto się zjawili / Winter hât vorbotten ûz gesendet

HUGO VON MONTFORT
Strażnika zapytałem, czy już dnieje / Ich fragt ein wachter, ob es wer tag

OSWALD VON WOLKENSTEIN
Poczułem wiew porannej mgły / Ich spür ain lufft aus külem tufft

Posłowie
Noty o autorach i komentarze
Wykaz tytułów pieśni w języku niemieckim
Wykaz tytułów pieśni w języku polskim
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej