Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Conversio Gentis Pomeranorum, Stanisław Rosik
     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 12/03/2013, 19:36 Quote Post

Stanisław Rosik, Conversio gentis Pomeranorum. Studium świadectwa o wydarzeniu (XII wiek), Wydawnictwo "Chronicon" (2010), ss. 710.

Konwersja, z języka łacińskiego convertere, oznacza zmianę wyznania w kręgu religii chrześcijańskiej lub też zmianę innej religii na chrześcijańską. Za sprawą działalności chrystianizacyjnej biskupa Bambergu Ottona w XII wieku takiemu procesowi poddało się (dobrowolnie lub pod przymusem) nadbałtyckie plemię Pomorzan, które, w odróżnieniu od Polski, Niemiec czy krajów skandynawskich, oscylowało wokół pogańskiej kultury duchowej.

W 2010 r. nakładem wydawnictwa „Chronicon” pojawiła się na rynku księgarskim książka pióra Stanisława Rosika zatytułowana Conversio gentis Pomeranorum. Studium świadectwa o wydarzeniu (XII wiek). Jest to jak dotąd najobszerniejsza monografia traktująca o zagadnieniu chrystianizacji Pomorzan, a także o Ottonie z Bambergu. W książce podjęto również próbę omówienia w szerszym kontekście narracji źródłowych o wydarzeniach z pierwszej połowy XII wieku. W związku z powyższym mamy do dyspozycji pełen przegląd źródłoznawczy, który odnosi się tylko do samego tematu chrystianizacji, lecz także do zwyczajów religijnych Pomorzan przed pojawieniem się Ottona.

Praca S. Rosika podzielona została na trzy główne rozdziały. Te zaś, zgodnie z potrzebą merytoryczną i metodologiczną, dzielą się na kolejne podrozdziały i części. Książkę otwiera wprowadzenie a następnie prolog pod tytułem Salsae Cholbergiensis Aecclesia. W pierwszym rozdziale autor informuje o zakresie swych badań, określa też które teksty źródłowe wykorzysta do analizy procesu chrystianizacji Pomorzan. Z kolei drugi rozdział, najbardziej rozbudowany i przez to bogaty faktograficznie, dotyczy samych misji: najpierw przygotowań i realizacji, później przebiegu, a na sam koniec skutków tejże działalności. Trzeci rozdział to podsumowanie pracy Ottona z Bambergu wśród Pomorzan. Autor podejmuje się analizy relacji z epoki, które głoszą odwagę zwierzchnika Kościoła z bawarskiego biskupstwa. Po treści głównej możemy zapoznać się ze zwięzłym zakończeniem, a następnie spisem bibliograficznym, spisem skrótów, indeksem osób, a także streszczeniem na język niemiecki oraz spisem treści w tym języku (w wydaniu polskim spis rzeczy jest na początku książki). Całość liczy sobie aż 710 stron.

Dzięki wnikliwej analizie źródłowej otrzymujemy obraz, jakiego nigdy dotąd nie spotkaliśmy w nauce. Jest to pierwszy tego typu projekt badawczy, który działa jak najbardziej na korzyść recenzowanej tutaj książki. Dzięki mozolnej pracy źródłoznawczej, przede wszystkim na utworach hagiograficznych, , nasza wiedza na temat wydarzeń z lat 20. XII w. staje się pełniejsza, co daje nam zachętę do szerszych badań nad zagadnieniem. Całkiem prawdopodobne, że sposób analizy, zaproponowany przez S. Rosika, stanie się też wzorem do naśladowania, który posłuży do badań nad podobnymi wydarzeniami.

Temat chrystianizacji jest naturalnie płaszczyzną szerszej analizy. Podobnie jak postać Ottona z Bambergu. S. Rosik słusznie zauważa, że działalność Ottona doprowadziła do często spotykanego w średniowieczu uznania żywej osoby za świętą. W świadomości ludzi żyjących w tamtych czasach waga przedsięwzięcia, którego podjął się biskup bamberski, gwarantowała mu ten zaszczyt. W historiografii zwykło się określać Ottona jako „Apostoła Pomorzan”.

Obszerna praca S. Rosika to dysertacja napisana językiem analitycznym i naukowym, czyli odpowiadającym stylistyce poważnych rozpraw akademickich. Styl ten może być męczący dla niewprawionych czytelników, ale sądzę, że po lekturę sięgną przede wszystkim osoby z wąskiego grona miłośników średniowiecznej historii dzisiejszych ziem polskich, ze szczególnym uwzględnieniem Pomorza. W polskiej literaturze pojawiły się już rozprawy o dziejach tego regionu, ze sztandarową Historią Pomorza w czterech tomach pod redakcją Gerarda Labudy, ale recenzowana tutaj pozycja jest opracowaniem wycinka jednego stulecia.

Szczególną uwagę zwraca przemyślany, a przez to klarowny układ pracy. Bogactwo materiału źródłowego wręcz zdumiewa, podobnie jak jego wykorzystanie. Wypada wspomnieć, że sam spis bibliograficzny liczy sobie prawie trzydzieści stron, z czego możemy wywnioskować, iż autor dokonał imponującej kwerendy bibliotecznej. Oczywiście spis jest podzielony na źródła historyczne, współczesne opracowania, artykuły oraz hasła w leksykonach. Atutem spisu jest też to, że mamy przegląd praktycznie wszystkich tytułów w języku polskim oraz niemieckim, które dotyczą bezpośrednio i pośrednio tematu książki.

Jedynym rozczarowaniem może być miękka oprawa ze skrzydełkami, która szybko może się zniszczyć, tym bardziej, że słuszne rozmiary pracy z czasem będą powodować deformacje brzegu. Reszta kwestii wydawniczych jest bez zastrzeżeń.

Na zakończenie wypada mi jak najbardziej zachęcić do lektury książki Stanisława Rosika. Jej mocną stroną będzie wartość merytoryczna a także erudycja autora. Unikatowość pracy, tematyka oraz sposób jej przedstawienia to chyba najważniejsze plusy. Studium wrocławskiego mediewisty powinno zagościć na półkach niejednego specjalisty, studenta i miłośnika wieków średnich. Z całą pewnością zasługuje na to wyróżnienie.

Tekst jak zawsze można przeczytać na portalu www.historia.org.pl w dziale RECENZJE, gdzie dodatkowo umieszczono dodatkowe informacje o pracy.

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.938
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 12/03/2013, 20:07 Quote Post

Długo odkładałem tę lekturę, ale tydzień temu znalazłem ją za 35 zł (w wydawnictwie 50) i jak skończę obecne to wreszcie się za nią wezmę.
 
User is offline  PMMini Profile Post #2

     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 12/03/2013, 20:45 Quote Post

O, to niezła oferta. Książka jak najbardziej warta jest poznania. Tematyka oraz propozycja badawcza zasługuje na wyróżnienie.

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej