Toteż pisałem że nie było silnego panstwa izraelskiego.

Natomiast określanie Judei jako Bit-Dauda chociaż pochodzi z okresu neoasyryjskiego jest świadectwem ze w świadomości tej epoki Dawid był założycielem panstwa i dynastii.

Dla mnie jest świadectwem że był ktoś taki i coś waznego zrobił. Oczywiście pytanie co zrobił bo w tej materii jak słusznie stwierdzano wcześniej Biblii zbytnio nie należy wierzyć.

Jako takiego nie było go w ogóle.



Mógłbyś przytoczyć konkretne teksty asyryjskie w których tak Juda jest nazywana? Tak żebyśmy wiedzieli o czym konkretnie rozmawiamy.


Jest co najwyżej świadectwem tego, że w czasach asyryjskich była powszechna świadomość tego, że ktoś taki kiedyś żył.

Najstarszym świadectwem istnienia Domu Dawida jest stela z Tel Dan.

Natomiast mnie chodziło o stelę Tukulti-Apil-Eszara III wspominającą Achaza

Hmm nigdzie nie napisałem że Bit-Humria to Juda. Raczej wszyscy się zgadzają ze oznacza Dom Omriego czyli Izrael

Wracając jeszcze do nieistnienia silnego państwa. Rozumiem ze chodzi tu o państwo przypisywane w Biblii Dawidowi i Salomonowi ?

Rzecz chyba o tyle ciekawa, że to właśnie gdzieś od tego momentu przekaz biblijny zmienia się z mocno mitycznego na historyczny.

Z grubsza w tym momencie narracja zrywa z wielkimi imperiami po Eufrat, których jakoś współcześni nie byli w stanie zauważyć, a opisuje małe państewka, potwierdzone w niezależnych źródłach.

Poza tym warto zwrócić uwagę na wzmiankowaną w Biblii silną pozycję kultów kananejskich w tym okresie.

ps: co z tą stelą Tiglatpilesara?

ale jak pamiętam moje wrażenia sprzed lat, lekturą Gądeckiego nie byłem zbytnio zachwycony.

A mam problem. Podałem tę informację polegając na swoich notatkach jeszcze z czasu studiów. Teraz nie mogę potwierdzić tej informacji. By trzeba szukać w inskrypcjach Tukulti-apil-eszara III o kampaniach w Palestynie. Gądeckiego też nie mam a on coś o tym pisał. Wiem że była inskrypcja Sin-Ahe-Eriba o kampanii palestyńskiej ale jak nazwał tam Judeę nie pamiętam.

Co do Filistynów ja poruszałem kwestie związane raczej z kultami kananejskimi.

Co do politycznej roli Filistynów to Biblia nie ukrywa porażek militarnych w walce z nimi - a te zwycięstwa izraelskie Dawida są trochę enigmatyczne jak na Biblię smile.gif no i ta rola najemników filistyńskich.

W sumie jestem raczej przekonany o historyczności Dawida. Obraz jego panowania układa się w dość logiczną całość -jeśli odcedzimy przekazy o wielkich sukcesach i podbojach oraz roli bożego wybrańca- ot najemnik któremu się powiodło mający duże problemy we własnym kraju pełen namiętności, nie wolny od błędów słowem materiał na filmowego bohatera. Przy nim następni władcy są dosyć bladymi odbiciami rzeczywistych ludzi. Ponadto jak na wzorowego króla biblijnego jest zbyt ludzki. Być może był takim Winkelriedem który zapadł w pamięć narodu a jego rzeczywiste czyny w miarę upływu czasu przechodziły w legendy i opowieści a sukcesy z każdym pokoleniem i kazdym opowiadaczem jego historii rosły i rosly...

Teoretycznie chyba nie można wykluczyć jakiegoś epizodu, z którego w sumie nic nie wynikło, a który został niebotycznie zmitologizowany.

Hm, nad Izraelem może nie tak bardzo, bo oddalenie, ale nad Judą na pewno. Zresztą chyba nie mogło być inaczej - żyzna nadmorska równina kontra wioski w górach. Różnica potencjałów demograficznych musiała swoje robić.

Jakiś epizod a pewnie nawet epizody oczywiście, że tak. Trudno sobie nawet wyobrazić żeby takich nie było



Generalnie tak. Ciekawa jest tutaj zwłaszcza wyprawa Szeszonka. Biblia podaje, że celem była Jerozolima, ale to oczywista bzdura skoro sam Szeszonk o tej Jerozolimie nic nie pisze. Skoro Egipcjanie chcieli przywrócić swoją kontrolę nad Palestyną musieli zaatakować Filistynów tylko, że akurat lista z miastami nadbrzeżnymi jest zniszczona. Mnie natomiast interesuje rola największego beneficjenta tego wszystkiego, czyli właśnie Izraela. Teoretycznie to Juda mogłaby na tym najbardziej skorzystać a stało się inaczej.