|
|
Rosjanie w Polsce - V. Wernicka
|
|
|
|
Książka ma zaadatki do tego, aby być arcyciekawą, ale jak zawsze są pewne "ale".
Z opisu na stronie wynika, że autorka nie przedstawia dziejów społeczności rosyjskiej w Polsce, lecz pojedynczych, dosyć dobrze znanych i opisanych w historiografii osób. Drugi problem to kwestia terytorium - tutaj widzę, że autorka ogranicza się do Królestwa Polskiego, gdzie de facto osiedlali się głównie urzędnicy, wojskowi i ich rodziny. Dużo bardziej skomplikowane są w tym kontekście dzieje ziem zabranych, w tym chociażby Podlasia i Wileńszczyzny, które leżą tuż za miedzą.
Ten post był edytowany przez Piegziu: 18/02/2015, 10:24
|
|
|
|
|
|
|
|
Wrzucam spis treści:
ROZDZIAŁ I: Aleksander I - cesarz Wszechrusi i król Polski - 7 Wiara Polaków w Napoleona - 9 Mój przyjaciel książę Adam - 15 Roztańczony Kongres Wiedeński - 18 Witaj, królu! - 24 Carska polityka wobec Królestwa - 32 Zazdrosny Aleksander I? - 33 Carskie dobrodziejstwa - 40 Niespełnione obietnice nieszczęśliwego cesarza - 43
ROZDZIAŁ II: Wielki książę Konstanty - 49 "Jestem żołnierzem!" - 51 Trudny charakter Konstantego - 53 A jednak lubiany! - 58 Korona za miłość - 59 Pełnia szczęścia rodzinnego - 64 Niedoszły cesarz Konstanty I - 71 Powstanie listopadowe - początek końca - 74
ROZDZIAŁ III: Dekabrysta Michaił Łunin - 85 Legenda za życia - 86 "Dzieci 1812 roku" - 88 Warszawa i wielki książę Konstanty - 92 Powstanie dekabrystów i areszt - 94 Trudy syberyjskiego zesłania - 97
ROZDZIAŁ IV: Warszawa 1813-1915 - 103 Stolica w rosyjskich rękach - 104 Warszawskie bulwary Aleksandra I - 106 Dzieje popowstaniowe - 110 Muza Aleksandra Puszkina - 112 Rosyjski prezydent Warszawy - 114 Rosyjski charakter stolicy - 122 Trzecie miasto Imperium - 131 Wielka wojna - 136
ROZDZIAŁ V: Prawosławne cerkwie - 145 Nieuprzywilejowany Kościół prawosławny - 146 Pomiędzy powstaniami - 149 Wysyp nowych cerkwi - 152 Niemcy i Żydzi fundują świątynię - 154 Świątynia dla rosyjskich kolonistów - 159 Cerkwie wojskowe - 165 Sobór na placu Saskim - 171 W II rzeczypospolitej - 177
ROZDZIAŁ VI: Z Petersburga do Skierniewic - 187 Upadek i powtórna świetność - 188 Nadworny architekt Monighetti - 199 Zjazd trzech cesarzy - 202 Mikołaj II - 209
ROZDZIAŁ VII: Nasza "Miła Białowieża" - 219 Aleksander II - odkrywca uroków puszczy - 221 Aleksander III buduje pałac - 225 Aleksander III i cesarzowa Maria Fiodorowna - 228 Proste wiejskie życie - 236 Białowieża Mikołaja i Aleksandry - 238 Pożegnanie z Białowieżą - 241 W niemieckich rękach - 243 W niepodległej Polsce - 245
ROZDZIAŁ VIII: Rezydencja w Spale - 251 Niczym zwykła ziemiańska posiadłość - 253 Spalskie łowy - 257 Smutny wrzesień 1894 roku - 263 Ta okropna hemofilia - 265 "Nasz przyjaciel" Rasputin - 268 Spała pięknieje - 271 Kryzys spalski - 277 Pokłosie wydarzeń w Spale - 281
ROZDZIAŁ IX: Rosyjskie garnizony wojskowe - 287 Plac broni w Modlinie - 287 Warszawa o strategicznym znaczeniu - 292 Reformy wojskowe - 296 Modernizacja twierdz - 298 Elitarne pułki Warszawy - 302 Rosyjski oficer o fińskim sercu - 306 I wojna światowa - triumfy i tragedie - 315
ROZDZIAŁ X: Generał Anton Denikin - 325 Dzieciństwo we Włocławku - 325 Oficer i dowódca - 331 Na wojnie - 334 I znowu Ksenia Czyż - 335 Rewolucja i wojna domowa - 337
ROZDZIAŁ XI: Sawinkow, Mereżkowski, Gippius - 345 Nowe prądy w sztuce - 345 Dmitrij i Zinajda - małżeństwo niemożliwe - 348 Nasz przyjaciel Sawinkow - 351 Rosja w ogniu - 353 Zawiedzione nadzieje - 356 Sawinkow wciąż walczy - 358 Ostatnie lata - 361
ROZDZIAŁ XII: Życie prywatne i rodzinne - 365 Życie prywatne i towarzyskie - 365 Przychylnym okiem na kontakty polsko-rosyjskie - 365 ...i małżeństwa - 373 Warszawskie dzieje rodziny Puszkinów - 375 Niebezpieczna katolizacja - 379 Na prowincji i w metropolii - 383 Sprawy sercowe - 398 Kosmopolityczne rodziny warszawskie - 402 ROZDZIAŁ XIII: Łódź - miasto czterech kultur - 411 Rosjanie nadchodzą - 414 37. Jekaterynburski Pułk Piechoty i jego cerkiew - 419 Elita wojskowo-urzędnicza - 427 Tolerowani emigranci - 430
Wykorzystana literatura - 443 Źródła ilustracji - 463
|
|
|
|
|
|
|
|
Zanim zacznę recenzję tej książki - króciutka refleksja. Polska narracja historyczna (zaznaczę od razu - narracja "popularna, nie specjalistyczna) czasu zaborów ma tendencje do bycia zerojedynkową. Była czerń i biel, szlachetni i wstrętni, była ludność polska i okupanci. Zjawiska mieszania się środowisk "zaborczych" z polskimi, skomplikowanych relacji między ludnością napływową a "naszymi" były przedstawiane na marginesie, zwykle negatywnie, z wyraźnymi sugestiami, że była to "zdrada narodowych wartości". Dlatego też książka pani Wernickiej zainteresowała mnie od momentu, kiedy o niej usłyszałem, dopiero teraz jednak miałem okazję ją przeczytać. I muszę przyznać - jestem zadowolony.
Książka podzielona jest na szereg rozdziałów, z których każdy jest zamkniętą całością i porusza odmienną tematykę. Niektóre z nich są poświęcone pojedynczym postaciom, inne- całej panoramie dziejowej konkretnych miejsc, związanych i z polskością, i z rosyjskością. Dwa rozdziały wybiegają poza cezurę 1915 roku - miłym zaskoczeniem było pokazanie całego życiorysu generała Denikina, postaci u nas jedynie wspominanej "przy okazji" Piłsudskiego, jak również zaznaczenie burzliwych dziejów "białej" emigracji, która również pojawiała się w Polsce.
Książka ma formę popularną, w większości anegdotyczną. Dostajemy do ręki dużo materiałów opartych na wspomnieniach, opiniach ówczesnych, zarówno Polaków, jak i Rosjan. Wyłania się z nich ciekawy, fascynujący świat skomplikowanych relacji, opartych na ostrożności, współpracy, często wyrachowaniu i wzajemnych korzyściach, ale i zdarzało się - przyjaznych kontaktach. Jest to interesująca odmiana po "wiecznej wrogości" bijących z innych książek.
Największą wadą książki jest - zaznaczana w innych recenzjach - pewna jednostronność. Wykład pokazujący Rosjan z tej lepszej strony wydaje się czasami aż za "grzeczny", przydałoby się więcej przykładów negatywnych, dla zachowania równowagi. Niemniej uważam, że książka jest pozycją godną polecenia i zapoznania się. Pozwala lepiej zrozumieć społeczeństwo, które wyrosło mieszając własną narodową dumę z kontaktami z potężnym wschodnim imperium...
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|