Witam. Chciałem zasięgnac informacji dotyczacej przyczyn potopu szwedzkiego, scilicet jaki wpływ na ekspansje szewdzka w Polsce miała Anglia i Oliver Cromwell. Czy to prawda jakoby miał on zachecac Szwedów do agresji przeciw Polsce? w podreczniku do klasy 2 liceum ogolnokształcacego, ktory mialem okazje niedawno wertowac znajdowały sie znikome informacje mogace sugerowac owa historie....może ktos jest lepiej zorientowany w tym temacie.. jeśli tak, to mialby prosbe, aby opisał ją w rzetelny sposób.smile.gif czy chodzi tu jedynie o religię? czy też ekonomia przeważała?

Rzeczywiście, Olivier Cromwell podjudzał Karola Gustawa by "utrącił róg katolickiej bestii". Cromwell uchodził wówczas za wodza protestantów europejskich i jego głos wiele ważył dla szwedzkiego władcy.

Do tezy o antypolskim nastawieniu Cromwella pasuje jeszcze fakt, że podczas potopu szwedzkiego po stronie polskiej walczyli emigranci ze Szkocji, którzy wcześniej walczyli przeciw Cromwellowi (pod Preston, Dunbar i Worcester).

Ale w trakcie wojny XXX-letniej Wazom mimo wszystko bardziej na rękę były zwycięstwa katolików, tak jak Cromwellowi sukcesy protestantów. Popierał "swoich".

Odpowiedź jest prosta - Holendrzy wówczas wspierali Rzplitą, a raczej Gdańsk. Później nawet wspomagali militarnie Duńczyków zagrożonych szwedzką potęgą. Tym samym dążąc do osłabienia wpływów Holandii, Cromwell automatycznie pchał się w ramiona Szwecji, która była dla Holandii głównym przeciwnikiem na Bałtyku.

Z drugiej strony wydaje się, że Karol X mógł to rozumieć i poniekąd dlatego doszło do potopu szwedzkiego. Nowa szwedzka Polska, która się z niego miała wyłonić mogłaby decydować komu sprzedawać zboże stawiając na Holandię lub samemu rozwijać floty handlowe co jeszcze bardziej szkodziłoby Anglii i Kompanii Wschodniej.

Szkoci walczyli też w polsko-litewskim wojsku, zarówno przeciwko Szwedom, jak i Moskwie - wszak nawet jedna z twierdz, której Moskale w latach swojego potopu na RON nie zdobyli, była twierdza Słuck (własność wtedy jeszcze ks. Bogusława Radziwiłła), która obsadzona była przez szkockich żołnierzy (zresztą ewangelików).

Cała sprawa poszła oto że szlaki handlowe przechodìły przez Rzeczopospolitą. Polska na tym zarabiała. Jak w szwecji był głód to musieli kogod obrabowac. Oxenstierna powiedzial ze jak zaatakuja polskr to dostana pozyczke od Cromwella zeby móc wogule zaatakowac. Szwedzi walczyli wojny Cromwella. Oxenstierna na tym zarobil bardzo duzo ale kosztem  Szecji i Polski. Polska juz nigsy pozniej sama sie nie kontrolowa. A Szwecja juz niemogla ptowadzic wojen. I Anglia miala kontrole nad szlakami. Szlaki handlowe przecjodily tez przez Persów. I wielki Han na tym zarabial. Wielki han ktory od kilkuset lat walczył z Rzeczopodpolia podarowal im wielu zolnierzy ale nie pomoglo. Cesarska Rosja upadla przez to ze mieli szlaki janflow przez Kolej Syberyjska.