|
|
Kult Drzew ?
|
|
|
elaT
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 35 |
|
Nr użytkownika: 39.872 |
|
|
|
A.S. |
|
Zawód: nauczyciel |
|
|
|
|
Nie wiem, co mam myśleć na temat sprzecznych opinii dotyczących kultu drzew na terenach słowiańskich (polskich szczególnie). Wyczytałam w jednych źródłach, ze jak kazdy lud pogański czcili drzewa, szczególnie dęby, pod którymi odprwiana rózne ważne ceremonie, także polityczne typu wiece.Czy może się kojarzyć z mitycznym drzewem kosmicznym? Inni piszą, że to nie jest typowe dla słowiańszczyzny, że raczej z Celtami i druidami powinno się kojarzyć, a nasze ośrdoki religijne i kapłani to sobie w chramach siedzieli na wyspach najczesciej. W kulturze polskiej dąb od wieków jednak kojarzył się z siłą, z jakąś tradycją, był szanowany jak rzadko które drzewo... Co o tym myślicie? Gdzie można na ten temat poczytać?
Ten post był edytowany przez elaT: 13/01/2011, 14:23
|
|
|
|
|
|
|
glinik
|
|
|
II ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 70 |
|
Nr użytkownika: 29.880 |
|
|
|
|
|
|
Nieco miejsca temu tematowi poświęcił Jan Tyszkiewicz, Geografia historyczna Polski w średniowieczu. Zbiór studiów, Warszawa 2003, s. 151-171 - tam rozdział "Dąb w kulturze Słowian wczesnośredniowiecznych", a w nim odniesienia do literatury i paru przykładów ze źródeł, poświadczających znaczenie tych drzew.
|
|
|
|
|
|
|
|
Skoro drzewo nie było dla Słowian rośliną egzotyczną, to wynika, że coś o nich myśleć musieli; raczej logiczne. Zresztą ma to swoje potwierdzenie w źródłach pisanych i archeologicznych. Te dyrdymały, że drzewo to jakaś specyfika Celtów to chyba z jakiegoś forum ezoterycznego wzięte.
Z pamięci mogę choćby teraz przywołać A. Niewęgłowski, Leszczyna i orzechy laskowe jako materialne korelaty religii w Polsce przedchrześcijańskiej, [w:] Wierzenia przedchrześcijańskie na ziemiach polskich, red. M. Kwapiński, H. Paner, Gdańsk 1993 Wojciech Dzieduszycki, Las w kulturze średniowiecza [w:] Człowiek i przyroda w średniowieczu, Poznań - Ląd 2009 Ale jest na ten temat sporo więcej.
|
|
|
|
|
|
|
|
Kiedyś korzystałem z bardzo ciekawej pozycji, mam nadzieję, że równie pomoże: St. Kobielus, Florarium christianum: symbolika roślin - chrześcijańska starożytność i średniowiecze, Kraków - Tyniec 2006.
vapnatak
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE ze jak kazdy lud pogański czcili drzewa, szczególnie dęby
Żaden pogański lud nie czcił drzew, a znaczenie miały treści magiczno - religijne kryjące się w drzewach, gajach, lasach. Od kiedy tylko zajmuję się dawnymi wierzeniami staram się uzmysłowić innym, że określenia "kult drzew", "kult tego" i "kult tamtego" to jednak zbyt daleko idący skrót myślowy.
Z prac chyba warto jeszcze podać serię materiałów pokonferencyjnych "Las w kulturze polskiej", gdzie znajduje się szereg ciekawych artykułów na temat znaczenia i roli drzew w dawnym światopoglądzie.
QUOTE a nasze ośrdoki religijne i kapłani to sobie w chramach siedzieli na wyspach najczesciej
Nad wyraz ciekawe stwierdzenie. I pewnie jeszcze sobie śpiewali i palili sziszę.
W kwestii gajów na Pomorzu zapraszam do lektury:
http://www.folklore.ee/folklore/vol42/pommern.pdf
Polska wersja jest opublikowana w dwóch miejscach: roczniku Nasze Pomorze, nr 11 oraz książce K. Kajkowski, A. Kuczkowski "Religia Pomorzan we wczesnym średniowieczu".
Niestety niewiele wiemy o roli i funkcjonowaniu przedchrześcijańskich sanktuariów "leśnych" - nie pozostały po nich bowiem w zasadzie żadne relikty materialne. Ze źródeł pisanych wiemy jedynie, że faktycznie mogły się tam odbywać cykliczne spotkania typu wiecowego. Gaje otoczone były również tabu - zabronione było ścinanie drzew i innych roślin, polowania czy jakakolwiek działalność gospodarcza.
Z wymowy źródeł pośrednich można mniemać, że część słowiańskich gajów została założona na terenie pradziejowych cmentarzysk kurhanowych i megalitycznych.
|
|
|
|
|
|
|
|
Zaglądnąłbym jeszcze do L.P. Słupeckiego a propos tych świętych gajów:
Sanktuaria w świecie natury u Słowian i Germanów. Święte gaje i ich bogowie, [w:] "Człowiek, sacrum, środowisko. Miejsca kultu we wczesnym średniowieczu", Spotkania Bytomskie IV, (red.) S. Moździoch, Wrocław 2000, s. 39-47; Problem słowiańskich świątyń, [w:] Slavia Antiqua, T. 35, (1994), s. 58-67; Slavonic pagan sanctuaries,Warsaw 1994.
vapnatak
Ten post był edytowany przez Vapnatak: 14/01/2011, 15:37
|
|
|
|
|
|
|
|
Ba, warto też zajrzeć do artykułów w "Sacrum pogańskie - sacrum chrześcijańskie". Nowej wiedzy w tym zakresie dostarczają analizy archeobotaniczne.
|
|
|
|
|
|
|
elaT
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 35 |
|
Nr użytkownika: 39.872 |
|
|
|
A.S. |
|
Zawód: nauczyciel |
|
|
|
|
A gdzie można zdobyć ten artykuł? Archeobotanika musi być czymś bardzo ciekawym.
|
|
|
|
|
|
|
|
To tom z artykułami pokonferencyjnymi dostępny w księgarniach. O samej archeobotanice nie ma tam osobnego artykułu, ale badania te są wykorzystywane przy opisie miejsc kultu przez niektórych archeologów, np. Chudziaka.
|
|
|
|
|
|
|
mirekS
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 13 |
|
Nr użytkownika: 68.280 |
|
|
|
Miros³aw Stanowski |
|
Stopień akademicki: mgr |
|
Zawód: nauczyciel |
|
|
|
|
W sprawie kultu czy też tzw kultu drzew trzeba zauważyć że możlwości odkrycia a tym bardziej zidentyfikowania reliktów świętych gajów cy też świętych drzew są mizerne, ze względu na rozkład materiału organicznego oraz na trudnoći z rozpoznaniem pozostałości drzew "sakralnych". Może tu czasem pomóc kontekst znaleziska. Np odkryte na szczycie kopca Krakusa pozostałości korzeni 300letniego dębu. Każdy kto zna usytuowanie kopca w terenie może sobie wyobrazić jak niesamowite wrażenie na naszych przodkach musiał wywierać ogromny dąb dominujący nad okolicą, widoczny prawie z każdego punktu ówczedsnego Krakowa
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(elaT @ 17/01/2011, 1:25) A gdzie można zdobyć ten artykuł? Archeobotanika musi być czymś bardzo ciekawym A tutaj dostępna jest recenzja tego tomu: http://www.historia.org.pl/index.php?optio...inne&Itemid=905 Tak w ogóle, to jeśli idzie o archeobotanikę, to polecam prześledzić numery czasopisma "Archeologia Żywa.
vapnatak
|
|
|
|
|
|
|
tempt
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 6 |
|
Nr użytkownika: 79.998 |
|
|
|
|
|
|
Andrzej jak i inni współmówcy mają rację - o kulcie drzew jako takim nie sposób mówić. Dąb (jak też lipa) były ważne jako hierofanie (czyli - znaki/miejsca objawienia się sacrum). Z prac ludoznawczych: P. Kowalski, Leksykon. Znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie (obecne wydania pt. Kultura magiczna) - kilka wznowień od 1998 (wWrszawa). T. Dunin-Karwicka, Drzewo na miedzy, Toruń 2012.
|
|
|
|
|
|
|
Jaksar
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 24 |
|
Nr użytkownika: 80.180 |
|
|
|
Krzysztof Jaksar |
|
|
|
|
dorzucę swoich pięć groszy, ani Słowianie ani inne ludy "Pogańskie" jak juz wspoomniano nie czciły drzew lecz duchy i Bogów które w wierzeniach dawnych zamieszkiwały te drzewa czy bagna. Z tymi ostatnimi to raczej u Celtów. Wielu Bogom były przyporządkowane konkretne drzewa czyli nie koniecznie sam Dąb czy Buk miał oznaczać sacrum. Brzoza była również jednym ze "świętych" drzew, z uwagi na to, że jako pierwsza na wiosnę wypuszczała liście. Ta tradycja czczenia Brzozy została przejęta przez chrzescijan i ołtarze na święto Bżego ciała ozdabia się do dziś młodymi drzewkami brzozy i rzadziej lipy. Niewiem jak Wy, ja osobiście raczej nie sięgam do literatury mieszającej starą wiarę z chrześcijaństwem, kościół ani jego kronikarze nigdy nie byli neutralnie nastawieni do pogaństwa. Jakiś czas temu abp. Nycz powiedział, że "kościół katolicki więcej ma wspólnego z pogaństwem aniżeli z nauką chrystusową i to trzeba zmienić"
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|