Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
3 Strony  1 2 3 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Lipnica Murowana, Pozostałości zabytków pogańskich
     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.938
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 29/08/2006, 3:24 Quote Post

W kościółku z początków XVI w. w Lipnicy Murowanej koło Tarnowa za ołtarzem głównym znajduje się belka przedstawiająca czterotwarzową postać - pisze o tym m.in. Głosik. Zdaje się to być pogański posąg, który posłużył później przy budowie kościoła, przedstawiający Świętowita. Niestety nie znalazłem w literaturze zdjęć tego obiektu. W internecie też ich nie ma ani nawet opisu przy okazji opisów tego kościoła. Dosyć to niezwykłe, choć z drugiej strony znamienne, taki desinteressment zabytkiem dość wyjątkowym.
Czy ktoś posiada możliwość wrzucenia zdjęć owej belki? Może ktoś wie gdzie znaleźć o niej więcej informacji? A w ogóle to poszukuję również innych zabytków tego typu - raczej zapomnianych, rzadko wspominanych śladów pogańskiej religii, stanowiących obecnie element jakiegoś kościółka bądź kapliczki, bądź po prostu leżących gdzieś w polu. Nie chodzi tu nawet tylko o zabytki bardzo stare (VII-XI w.), ale też o te późniejsze (XIII-XVIII w.) nawiązujące do dawnej kultury duchowej.
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
krakowiak
 

VI ranga
******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 839
Nr użytkownika: 19.494

maciej miezian
Stopień akademicki: magister
Zawód: muzealnik
 
 
post 29/08/2006, 9:00 Quote Post

QUOTE(welesxxi @ 29/08/2006, 4:24)
A w ogóle to poszukuję również innych zabytków tego typu - raczej zapomnianych, rzadko wspominanych śladów pogańskiej religii, stanowiących obecnie element jakiegoś kościółka bądź kapliczki, bądź po prostu leżących gdzieś w polu. Nie chodzi tu nawet tylko o zabytki bardzo stare (VII-XI w.), ale też o te późniejsze (XIII-XVIII w.) nawiązujące do dawnej kultury duchowej.
*



W Dobczycach są dwa tego typu zabytki: na zamku kamienna maska Swarożyca i w skansenie obok pogański słup Światowida przerobiony na kapliczkę. Oczywiście też jest Światowid ze Zbrucza (prawdziwy w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, kopia pod Wawelem - tu neopoganie palą lampki i składają od czasu do czasu ofiary z jedzenia).
W Kłodzku na tzw. Bastionie Ludmiły znajdowało się popiersie założycielki miasta, Walaski. Niemcy datowali je na VII-VIII w. Zostało ono zniszczone przez polskich żołnierzy w 1945 r., ale zachowały się przedwojenne zdjęcia. Była to chyba najładniejsza rzeźba z czasó pogańskich jaka zachowała się na ziemiach polskich. Na zamku znajdował się dodatkowo złoty warkocz Walaski, uważany za palladium miasta ale wywiózł go do Berlina Fryderyk Wielki.
Co do współczesnych czasów to widziałem kiedyś Ukrzyżowanie Chrystusa zrobione w typie Światowida ale chyba przez przypadek. W Wolbromiu przy przejeździe kolejowym przybito Chrystusa do jednego krzyża z dwuch stron. Wygląda to obłednie.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.938
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 29/08/2006, 10:02 Quote Post

Widziałem też zdjęcie figury z jakiegoś kościoła, teraz nie mogę sobie przypomnieć jakiego, gdzie Chrystus jest przybity do drzewa. To było takie cienkie drzewko z pięcioma czy siedmioma gałązkami. Niewątpliwie nawiązywało to do drzewa świata. W mitach nordyckich do jesionu Yggdrasil przybił się Odyn.
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
krakowiak
 

VI ranga
******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 839
Nr użytkownika: 19.494

maciej miezian
Stopień akademicki: magister
Zawód: muzealnik
 
 
post 29/08/2006, 11:09 Quote Post

QUOTE(welesxxi @ 29/08/2006, 11:02)
Widziałem też zdjęcie figury z jakiegoś kościoła, teraz nie mogę sobie przypomnieć jakiego, gdzie Chrystus jest przybity do drzewa. To było takie cienkie drzewko z pięcioma czy siedmioma gałązkami. Niewątpliwie nawiązywało to do drzewa świata. W mitach nordyckich do jesionu Yggdrasil przybił się Odyn.
*



Ten krucyfiks jest w Toruniu. A jak już jesteśmy przy dziwnych, pogańskich ukrzyżowaniach to w stanie wojennym było takie słynne morderstwo pod Św. Krzyżem w kieleckim; facet zabił siekierą sąsiada, wyłupił mu oczy, rozebrał do naga, włożył koronę cierniową, wywiózł za wieś i wystawił na krzyżu na rostajach dróg. Obok wykopał dwa dwa dołki na Dobrego i Złego Łotra ale już nie zdążył, bo go złapano i zamknięto w domu wariatów. W starej "Gazecie Krakowskiej" był o tym artykuł ze zdjęciem. W Ameryce już by z tego zrobili 5 hoolywoodzkich seriali, a u nas nic.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.938
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 29/08/2006, 12:14 Quote Post

Zdobyłem już fotki z Lipnicy. Niestety jak się okazuje twarze na belce zostały spiłowane a w ich miejsce wyrzezane krzyżyki gdy belka posłużyła jako ramię krzyża dry.gif
Za dużo się nie naoglądamy, ale może zachowały się jakieś rysunki jak to wcześniej wyglądało... Nie znalazłem jak na razie żadnych informacji na temat datowania belki. Może nie była robiona? Nie wiem też kiedy doszło do jej zniszczenia.
Lipnica Murowana 2
 
User is offline  PMMini Profile Post #5

     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.938
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 30/08/2006, 3:22 Quote Post

Krakowiaku, czy możesz podać gdzie w internecie można znaleźć zdjęcia wspomnianego popiersia Walaski z Kłodzka? Ewentualnie w jakiej znajdują się książce?
 
User is offline  PMMini Profile Post #6

     
Konstanthinos
 

Basileus kai Autokrator ton Romaion
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.927
Nr użytkownika: 14.581

K.
Stopień akademicki: student historii
Zawód: Basileus Oikumene
 
 
post 30/08/2006, 14:02 Quote Post

Ok. 200 alt temu, w czasie remontu klasztoru na Świętym Krzyżu, robotnicy znaleźli w ziemi bardzo dobrze zachowaną kamienną figurkę (nie była za duża, moze troche większa niż dłoń). Zanieśli ja do pewnego tamtejszego kleryka, który uznał ją za pogańskie bóstwo, i natychmiast kazał zniszczyć, co też, ku wielkiej rozpaczy uczonych, którzy się o tym dowiedzieli, zrobiono.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
Domowik
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 600
Nr użytkownika: 20.450

T.
Stopień akademicki: dr
Zawód: ...
 
 
post 30/08/2006, 14:34 Quote Post

We Wrocławiu na wyspie Tumskiej podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w jednym z kosciołów (niestety nie pamiętam w którym sad.gif )znaleziono dobrze zachowane pozostałości świątyni słowiańskiej z czasów tzw."reakcji pogańskiej" z XI wieku.. działo się to całkiem niedawno, najwyzej kilka lat temu.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
krakowiak
 

VI ranga
******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 839
Nr użytkownika: 19.494

maciej miezian
Stopień akademicki: magister
Zawód: muzealnik
 
 
post 30/08/2006, 21:17 Quote Post

QUOTE(welesxxi @ 30/08/2006, 4:22)
Krakowiaku, czy możesz podać gdzie w internecie można znaleźć zdjęcia wspomnianego popiersia Walaski z Kłodzka? Ewentualnie w jakiej znajdują się książce?
*



Z tym będzie kłopot, bo jedyne zdjęcie jakie zmamy pochodzi z niemieckiego słownika Ziemi Kłodzkiej z lat 30. i jest dość niewyraźne (ale widać tam dokładnie cechy, które dla mnie są dość "celtyckie"). Sam to zresztą ocenisz. Mam je gdzieś i jak tylko znajdę to odrazu Ci prześlę.
Rzeźba ta znajdowała się na romańskiej rotundzie, znanej z dawnych widoków Kłodzka, nazywanej "pogańskim kościołem". W nim to miała być owa Valaska zamurowana żywcem.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.938
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 31/08/2006, 4:46 Quote Post

Powstanie świątyni na Ostrowie Tumskim datowane jest na późną jesień 1032 do wczesnej wiosny 1033 roku. Trwała do ok. 1057 r. Miała wymiary 9 na 4,5 m. Z ciekawszych rzeczy odnaleziono tam debową dranicę, będącą wewnętrznym zdobieniem świątyni, resztki plecionki, czaszkę końską przy belce podwalinowej, fragmenty tkanin. Niestety znów problem jest ten sam - nie wiem gdzie można znaleźć zdjęcia w internecie. sad.gif Nazwa Wyspa św. Jana być może nawiązuje do bóstwa związanego z tym świętem.

Co do figury ze Świętego Krzyża to nie znane były mi jej rozmiary. Podobno została potłuczona i zamurowana (1686 r.). Nikt jej zdaje się nie próbował w murze szukać. Tak samo jak nikt nie próbował zdaje się szukać resztek dawnej świątyni umiejscowionej najprawdopodobniej pod dzisiejszą dzwonnicą.

P.S. Krakowiaku, oczywiście będę wdzięczny za te przesłanie tych zdjęć.
 
User is offline  PMMini Profile Post #10

     
chr
 

VI ranga
******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 1.083
Nr użytkownika: 2.972

 
 
post 31/08/2006, 8:18 Quote Post

Trochę na marginesie ale w temacie wznoszących świątynie:
Co do "świątyni" we Wrocławiu to nie wiadomo co to był za budynek. Równie dobrze mogła być to sala zebrań lub np. ówczesny pałac.
Dla mnie istotne jest, że (o ile mnie pamięć nie myli) wykonano ją w linii zburzonych wtedy wałów, co świadczy o tym że miejscowym wały te nie były potrzebne. Były traktowane jako coś związanego z Piastami. Tak więc na Śląsku nastąpiła reakcja antypiastowska. Brzetysław na przykład, niszczył wszystko jak burza ale trudno go uznać za propagatora pogaństwa. Tak więc niszczenie również kościołów mogło być działaniem politycznym ale nie koniecznie religijnym, a wskazuje na to dodatkowo to że ówczesne kościoły zakłada się, że pełniły również tzw. funkcje obronne.
Jakie mamy więc wskazówki, że budynek nie był choćby lokalnym kościołem chrześcijańskim? Wyłącznie ofiarę zwierzęcą pod budynkiem i brak śladów chrześcijaństwa przed pojawieniem się we Wrocławiu Piastów? Ale kto kierował niszczeniem dokonań Piastów więc i budową tego budynku?

Konstantyn pisze że Serbowie pochodzili z kraju zwanego Boiki, lokalizuje tą starą Serbię w okolicy "Białej Chorwacji". Tuż obok Śląska mamy plemiona serbskie. Na Śląsku lokalizuje się część Chorwatów. Jeśli uznać na tej podstawie, że Śląsk należał po części do "Białej Serbii" to powinien mieć (przynajmniej silne) związki kulturowe z Łużycami. To prawdopodobnie z plemion Serbów łużyckich lub ich okolic pochodziła św. Ludmiła żona Borzywoja. Do tego Strzezisława, córka Wratisława wyszła za Sławnika mającego ziemię przynajmniej na pd Śląska, ich syn to św. Wojciech. Są tu więc wpływy chrześcijaństwa na okoliczne elity już od końca IXw. Czy więc po 100 latach nie należałoby spodziewać się, owszem wsparcia dla ruchu związanego z lokalnymi wierzeniami (podobnie jak na Węgrzech), ale elit ostatecznie (również podobnie jak na Węgrzech) związanych z już chrześcijańską tradycją? Jaką kulturę reprezentowały antypiastowskie elity lokalne Śląska w XIw?

Porównując bliskie tereny to czy Dragomira z Bolesławem budowali świątynie, inwestowali w rozwój sanktuariów niechrześcijańskich po obaleniu Wacława i Ludmiły, czy tylko niszczyli ich stronników?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #11

     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.938
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 11/09/2006, 5:06 Quote Post

Gdzieś tutaj chyba wspominano o pewnej babie wmurowanej w ścianę. Znajduje się w Prątnicy koło Lubawy a zdjęcie można zobaczyć tu:
baba z Prątnicy

Natomiast osobną ciekawostką są dla mnie symbole na murze kościoła i klasztoru pocysterskiego w Sulejowie. Pochodzi on z pierwszej połowy XIII w., więc jest dosyć późny. Widać tu krzyż równoramienny, bardzo typowy dla symboliki pierwotnych Słowian. A także drugi symbol obok, mniej popularny ale również zawierający elementy znane z posągów pogańskich.
symbole z Sulejowa
 
User is offline  PMMini Profile Post #12

     
chr
 

VI ranga
******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 1.083
Nr użytkownika: 2.972

 
 
post 22/09/2006, 15:27 Quote Post

Ten posąg (VII-VIIIw) (ja pozwolę sobie dodać ???? do datowania) jest bardzo ciekawy poprzez ... no to chyba broda i zakręcone wąsy dry.gif
http://mzzmlawa.republika.pl/arch.html
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #13

     
jasio-jasiowaty
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 660
Nr użytkownika: 34.557

tajne i utajnione
Stopień akademicki: mgr
Zawód: informa
 
 
post 12/02/2008, 22:37 Quote Post

Próbowałem znaleźć fotografie tego Swarożyca z Dobczyc, ale niestety nigdzie ich nie ma.
Ziemie polskie są w ogóle bardzo ubogie w tego rodzaju zabytki. Nie ma posągów, figur, ogólnie bardzo kiepsko z tym.
W Sandomierzu są ciekawe płaskorzeźby bodajże w kościele romańskim pod wezwaniem św. Jakuba.

Ciekawe efekty mogłaby przynieść podwodna eksploracja Gopła, albo eksploracja trzech jezior wokół Gniezna. Są to: Jelonek, Bielidło i Winiarskie.
Myślę, że muły denne tych jezior skrywają wiele prastarych tajemnic.
 
User is offline  PMMini Profile Post #14

     
Ferryman
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 15
Nr użytkownika: 24.421

Krzysztof Michlik
Zawód: student
 
 
post 3/05/2008, 14:25 Quote Post

QUOTE(chr @ 31/08/2006, 8:18)
Trochę na marginesie ale w temacie wznoszących świątynie:
Co do "świątyni" we Wrocławiu to nie wiadomo co to był za budynek. Równie dobrze mogła być to sala zebrań lub np. ówczesny pałac.
Dla mnie istotne jest, że (o ile mnie pamięć nie myli) wykonano ją w linii zburzonych wtedy wałów, co świadczy o tym że miejscowym wały te nie były potrzebne. Były traktowane jako coś związanego z Piastami. Tak więc na Śląsku nastąpiła reakcja antypiastowska. Brzetysław na przykład, niszczył wszystko jak burza ale trudno go uznać za propagatora pogaństwa. Tak więc niszczenie również kościołów mogło być działaniem politycznym ale nie koniecznie religijnym, a wskazuje na to dodatkowo to że ówczesne kościoły zakłada się, że pełniły również tzw. funkcje obronne.
Jakie mamy więc wskazówki, że budynek nie był choćby lokalnym kościołem chrześcijańskim? Wyłącznie ofiarę zwierzęcą pod budynkiem i brak śladów chrześcijaństwa przed pojawieniem się we Wrocławiu Piastów? Ale kto kierował niszczeniem dokonań Piastów więc i budową tego budynku?


W kwestii świątyni we Wrocławiu:
S. Moździoch, Castrum munitissimum Bytom, Warszawa 2002, s.68-78.
 
User is offline  PMMini Profile Post #15

3 Strony  1 2 3 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej