W XIX w. na fali wzrostu nastrojów narodowych w Europie Finlandia przeżywała okres przebudzenia narodowego. Nastąpił okres fennicyzacji. Powstały pierwsze dzieła literackie w języku fińskim, m.in. Kalevala, a Johan Wilhelm Snellman wygłosił deklarację: Szwedami już nie jesteśmy, Rosjanami być nie możemy, bądźmy więc Finami. W 1840 roku język fiński stał się językiem służby cywilnej, w 1858 urzędowym na terenach, gdzie ludność rdzenna mówiła tym językiem, a w 1863 roku car Aleksander II Romanow dekretował oba języki jako języki administracji i postępowania prawnego[8]. Po odzyskaniu niepodległości liczba Finów mówiących po szwedzku wyniosła ok. 12% populacji. W 1919 roku powstało Zgromadzenie Szwedzkie mające za zadanie chronić język szwedzki i jego wpływy na terytorium Finlandii.

Sytuacja prawna języka szwedzkiego w Finlandii

Konstytucja Finlandii przyznaje językowi szwedzkiemu status języka urzędowego[10]. Zarówno rząd krajowy jak i władze samorządów lokalnych w społeczeństwach dwujęzycznych są zobligowane do zapewnienia mieszkańcom zaspokajania wszelkich potrzeb w ich macierzystym języku – fińskim lub szwedzkim[11]. W szkołach nauczanie języka szwedzkiego jest obowiązkowe w najwyższych klasach szkoły podstawowej, w liceach oraz na niektórych kierunkach studiów. Szwedzkojęzyczni obywatele Finlandii mają zagwarantowane prawo do zachowania odrębności językowej, istnieją również instytucje pozarządowe, jak np. Finlandssvensksamling, które obserwują przestrzeganie praw językowych jak również służą pomocą[12]. Na Wyspach Alandzkich prawa języka szwedzkiego jako jedynego urzędowego zagwarantowano w latach 1951 i 1991

Szeroko autonomiczne mniejszości narodowe dążyłyby do połączenia się z państwami macierzystymi, szczególnie gdyby tereny zajmowane przez nie sąsiadowały z tymi państwami. Referenda w sprawie przynależności Śląska czy Mazur po I wojnie światowej chyba dobitnie pokazały chociażby dążenia szeroko uświadomionej mniejszości niemieckiej. Stan całkowicie naturalny, wystarczy pośledzić na tym forum wpisy Polaków mieszkających na Litwie.

Szeroko autonomiczne mniejszości narodowe dążyłyby do połączenia się z państwami macierzystymi, szczególnie gdyby tereny zajmowane przez nie sąsiadowały z tymi państwami.

Moim zdaniem autonomia była bardzo trudna do wprowadzenia - co wynika z postawy Kresowiaków - jak niby mieli się zgodzić na to, żeby rządy sprawowali Ukraińcy

Szeroko autonomiczne mniejszości narodowe dążyłyby do połączenia się z państwami macierzystymi, szczególnie gdyby tereny zajmowane przez nie sąsiadowały z tymi państwami. Referenda w sprawie przynależności Śląska czy Mazur po I wojnie światowej chyba dobitnie pokazały chociażby dążenia szeroko uświadomionej mniejszości niemieckiej. Stan całkowicie naturalny, wystarczy pośledzić na tym forum wpisy Polaków mieszkających na Litwie.

Kresowiacy nie zgodzili się by na to. Pomijając kilkanaście skupisk i duże miasta, Polacy nigdzie tworzyli gmin z tak dużą większością, stanowili pewną mniejszość. Większość gmin przeszłaby pod "zarząd ukraiński", na to nigdy by się nie zgodzili.

Ile znajdziesz gmin, gdzie Polaków było większość? Co z tymi gminami, gdzie stanowili sporą mniejszość (20-30%) godzimy się na to, żeby Ukraińcy organizowali tam lokalne porządki?

Myślę że w tarnopolskim, gdzie wg. spisu z 1931 r. mieli nawet niewielką przewagę procentową nad Ukraińcami, takich gmin byłoby sporo. Polskie osadnictwo na południowych Krasach miało charakter wyspowy. Trzeba by przeprowadzić reformę administracyjną, po której takie "wyspy" stałyby się odrębnymi jednostkami administracyjnymi, jak wspomniana Marchlewszczyzna w USRR.

Nawet z tego spisu dotyczącego tarnopolskiego wynika względna równowaga w niektórych powiatach, spora przewaga Ukraińców w kilku i bodajże dwa albo trzy z przewagą znaczną Polaków

Nawet z tego spisu dotyczącego tarnopolskiego wynika względna równowaga w niektórych powiatach, spora przewaga Ukraińców w kilku i bodajże dwa albo trzy z przewagą znaczną Polaków.