Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
2 Strony  1 2 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Faryzeusze, Saduceusze, Zeloci i Esseńczycy
     
Pacal_II
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 268
Nr użytkownika: 40.926

Zawód: Student
 
 
post 9/11/2008, 21:11 Quote Post

W pierwszej połowie I w n.e. uformowało się kilka żydowskich odłamów żydowskich. Najbardziej znani Faryzeusze i Saduceusze pojawili się na kartach nowego testamentu. Byli jednak wśród nich także Zeloci czy Esseńczycy. Tak więc moje pytanie, czym cechowało się każde ze stronnictw. Czym różniło się każde z nich w swoich poglądach filozoficzno-religijnych jak i politycznych. Jak nastąpił podział, jaki był główny spór między nimi. I dodatkowo jakie ugupowania byście tutaj dodali (oczywiście z tych ważniejszych). Z jednej strony ogólny zarys, z drugiej różnice.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Crassus
 

Pater Patriae
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.363
Nr użytkownika: 7.891

Marcus Licinius Crassus Dives
Stopień akademicki: Optimates
Zawód: triumvir
 
 
post 10/11/2008, 0:20 Quote Post

Chyba trochę za szerokie pytanie. Wstukaj sobie w google którąkolwiek z tych grup a będziesz miał mnóstwo stronek gdzie zawarte są informacje jakich szukasz. Jeśli jednak chciałbyś o tym podyskutować, to zadaj jakiś problem, a nie ogólny zarys, który musiałby olbrzymią ilość miejsca, i komu by się chciało to pisać.
Pozdrawiam
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Pacal_II
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 268
Nr użytkownika: 40.926

Zawód: Student
 
 
post 10/11/2008, 9:59 Quote Post

W takim razie chodzi mi o te największe różnice między nimi. Takie stereotypy jaki można by wytyczyć pomiędzy nimi. Co każdą cechowało, tak w trzech, czterech zdaniach. smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
Blake
 

VII ranga
*******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 2.419
Nr użytkownika: 37.436

Zawód: student
 
 
post 10/11/2008, 10:25 Quote Post

Stereotypy? Ok. Saduceusze - bogata arystokracja judejska, faryzeusze - mądrzy, uczeni i popularni, esseńczycy - czyści mnisi bez skazy i zmazy odcięci od świata, zeloci - dzicy fanatycy. smile.gif
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
Pacal_II
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 268
Nr użytkownika: 40.926

Zawód: Student
 
 
post 10/11/2008, 10:41 Quote Post

A słyszałem, że jeszcze bardziej fanatyczni od Zelotów byli Sykariusze. W takim razie co różniło te dwa odłamy, skoro obie miały za cel to samo czyli wyzwolić Izrael spod rzymiańskiej okupacji.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
Blake
 

VII ranga
*******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 2.419
Nr użytkownika: 37.436

Zawód: student
 
 
post 10/11/2008, 10:43 Quote Post

Nie jestem pewny, ale z tego co pamiętam, to sykariusze stanowili odłam zelotów.
 
User is offline  PMMini Profile Post #6

     
Pacal_II
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 268
Nr użytkownika: 40.926

Zawód: Student
 
 
post 10/11/2008, 12:42 Quote Post

A teraz takie pytanie bardziej do dyskusji. Z tego co wyczytałem to Saduceusze byli z tych odłamów najbardziej elastyczni. Przyswajali sobie najpierw wzorce z kultury hellenistycznej, a później rzymskiej. Zarządzali też świątynią w Jerozolimie, czyli największą poświęconą JHWH. Wydaje się, że to oni powinni byli przetrwać jednak przetrwali Faryzeusze. Moje pytanie w takim razie dlaczego?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
elkana
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 243
Nr użytkownika: 20.398

Maciek
 
 
post 10/11/2008, 14:29 Quote Post

Dlaczego przetwali tylko faryzeusze? Sprawa jest prosta, ale wpierw kilka słów wstępu.

O podstawowych grupach w judaizmie w I wieku pisał przede wszystkim Józef Flawiusz, który nawet z esseńczykami ekspetymentował, ale zdaje się był faryzeuszem. Oczywiście mówią też pisma samych żydów, zwłaszcza Talmud, w których faryzeusze zostali przedstawieni jako bardzo pobożni ludzie, odwrotnie niż w NT.

Dwa główne nurty:

- SADUCEUSZE - byli ściśle związani ze świątynią w Jerozolimie i klasą kapłanów, uznawali tylko Pięcioksiąg Mojżeszowy, odrzucali pozostałe pisma proroków, nie wierzyli w aniołów ani w zmartwychwstanie; prowadzili politykę ugodową wobec Rzymian, dzięki czemu mogli żyć dostatnio i bez problemów "kręcić lody" na handlu wokół świątyni, zarówno Annasz, jak i Kajfasz byli saduceuszami, doprowadzili do śmierci Jezusa i prześladowali apostołów; po upadku żydowskiego systemu religijnego i zburzeniu przez Tytusa świątyni w 70 roku istnienie takiej grupy straciło sens, zwłaszcza, że większość z nich po prostu wtedy zginęła.

- FARYZEUSZE - wywodzili się od starożytnych kopistów (od Ezdrasza), uznawali wszystkie księgi obecnego ST (bez apokryfów rzecz jasna), wierzyli w zmartwychwstanie, a potem przyjęli platońską naukę o duszy nieśmiertelnej; przywiązywali większą wagę do przestrzegania tradycji swoich Nauczycieli (Rabbich) niż do składania ofiar w świątyni, dlatego po upadku świątyni otrząsnęli się i stworzyli swoją formę talmudycznego judaizmu opartą na interpertacji Pisma Świętego przez rabinów; choć prześladowali Jezusa i chrześcijan, to czasem stawali w ich obronie przed saduceuszami (mowa Gamaliela w Sanhedrynie); jeden z uczonych nazwał ich sposób studiowania Tory "obsesją", co moim zdaniem świetnie oddaje prawdę.

Saduceusze i faryzeusze stanowili w społeczeńsywie żydowskim nie więcej niż 7-8%, ale wywierali wielki wpływ na społeczeństwo, podobnie jak dziś ortodoksyjne grupy religijne w zupełnie zlaicyzowanym Izraelu. Saduceusze mieli wpływ na świątynię i politykę, a faryzeusze wpływali na masy. Oba skrzydła judaizmu miały swoją reprezentację w Sanhedrynie i czasem zawierały "egzotyczne" koalicje. NT mówi też o STRONNIKACH HERODA, którzy byli zbliżeni do sadyceuszy, ale była to partia polityczna, a nie religijna. Poza tym często w NT występuje określenie UCZENI W PIŚMIE, których automatycznie nie należy utożsamiać z faryzeuszami. Uczeni w Piśmie (następcy "soferów", czyli skrybów) mogli należeć do ugrupowania faryzeuszy. Innymi słowy wszyscy uczeni w Piśmie byli faryzeuszami, ale nie wszyscy faryzeusze byli uczonymi w Piśmie.

Pozostałe grupy:

- ZELOCI czyli "gorliwcy" oraz wywodzący się z nich SYKARYJCZYCY ("nożownicy") to skrajne (wg Flawiusza) ugrupowania o chrakterze rewolucyjnycm, które zyskiwały przewagę, aż całkowicie przejęły władzę i doprowadziły do powstania w 66 roku zakończonego katastrofą cztery lata później. Ich niedobitki zginęły w 73 roku w twierdzy Masada.

- ESSEŃCZYCY - żyli na ustroniu, poza głównym nurtem judaizmu, NT o nich w ogóle nie wspomina, wzmiankuje Flawiusz, Filon i Pliniusz.

W 1947 roku odkrytą osadę w Qumran i wiele zwojów w okolicznych grotach. Osadę tę zaczęto utożsamiać z esseńczykami, na co jest tyle samo dowodów za, jak i przeciw. Są zwolennicy obu wersji. Ponieważ jeden z archeologów (Roland De Vaux) był dominikaninem, więc zaczął utwalać pogląd, że była to "wspólnota monastyczna", co nie znajduje potwierdzenia, podobnie jak nie do końca udało się dostrzec związek pomiędzy ukrytymi wokół zwojami a osadą. By może była to zwykła (niereligijna) osada, a zwoje zostały schowane tuż przed najazdem Rzymian (np. przez saduceuszy). Osada została zdobyta przez Rzymian w 68 roku.

Wszelkie próby połączenia esseńczyków czy osady w Qumran z chrześcijanami lub zwolennikami Jana Chrzciciela są całkowicie pozbawione jakichkolwiek podstaw i służą jedynie taniej sensacji.

Oczywiście trzeba jeszcze pamiętać o jednej grupie:

- CHRZEŚCIJANIE - zwolennicy Jezusa z Nazaretu, istnieją od 33 roku, zostali odrzuceni przez judaizm (w 44 roku zładzono Jakuba Większego apostoła, a w 65 roku Jakuba, brata Pańskiego); opuślili Jerozolimę i Judeę po 66 roku n.e.
 
User is offline  PMMini Profile Post #8

     
Beniamin Pogoda
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 333
Nr użytkownika: 41.490

Beniamin Pogoda
Stopień akademicki: (-)
Zawód: lekarz
 
 
post 11/11/2008, 0:43 Quote Post

QUOTE(elkana @ 10/11/2008, 14:29)
SADUCEUSZE (...) uznawali tylko Pięcioksiąg Mojżeszowy, odrzucali pozostałe pisma proroków

Niezupełnie prawda, saduceusze uznawali za święte także inne księgi Biblii hebrajskiej (ustalonego kanonu jeszcze w ich czasach nie było), aczkolwiek Pięcioksiąg miał dla nich rangę najwyższą. To Samarytanie przyjmowali świętość wyłącznie Pięcioksięgu. Saduceusze zdominowali stan kapłański i współpracowali z Rzymianami, co ściągnęło na nich nienawiść żydowskich zelotów - wielu z nich zginęło z rąk powstańców po wybuchu wojny przeciw Rzymianom w 66-70 roku.
 
User is offline  PMMini Profile Post #9

     
elkana
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 243
Nr użytkownika: 20.398

Maciek
 
 
post 11/11/2008, 10:31 Quote Post

QUOTE(Beniamin Pogoda @ 11/11/2008, 0:43)
QUOTE(elkana @ 10/11/2008, 14:29)
SADUCEUSZE (...) uznawali tylko Pięcioksiąg Mojżeszowy, odrzucali pozostałe pisma proroków

Niezupełnie prawda, saduceusze uznawali za święte także inne księgi Biblii hebrajskiej , aczkolwiek Pięcioksiąg miał dla nich rangę najwyższą.
*


Czy możesz to potwiedzić jakimś cytatem? Na pewno nie uznawali pism proroków, skoro nie wierzyli w aniołów ani ducha. Odrzucali predestynację oraz każdą naukę, która nie została wyraźnie przedstawiona w Pięcioksięgu, nawet jeśli była o niej mowa w innym miejscu Słowa Bożego.

QUOTE
„uważali, iż kwestionowanie [takich spraw] jest cnotą” (The Jewish Encyclopedia).


QUOTE(Beniamin Pogoda @ 11/11/2008, 0:43)
(ustalonego kanonu jeszcze w ich czasach nie było)

Oczywiście, że był. Świadczą o tym cytaty w NT, rękopisy z Qumran (zawierają wszystkie księgi oprócz Estery). Najważniejsze jest świadectwo samego Józefa Flawiusza. W swym dziele "Przeciw Apionowi" wspomina o całym zbiorze ksiąg, które Hebrajczycy uznawali za święte. Czytamy tam:

QUOTE
„Nie posiadamy tysięcy ksiąg niezgodnych, a nawet sprzecznych z sobą, lecz tylko dwadzieścia dwie. Zawierają one kronikę od zarania dziejów (...). Pięć z nich to księgi Mojżesza, których treścią są prawa i tradycyjna historia od stworzenia człowieka aż do śmierci prawodawcy. (...) Co do okresu od śmierci Mojżesza aż do śmierci Artakserksesa, następcy Kserksesa na tronie perskim, to prorocy, którzy żyli po Mojżeszu, opisali wydarzenia swoich czasów w trzynastu księgach. Pozostałe cztery zawierają hymny do Boga i przepisy odnoszące się do postępowania ludzi w życiu” (tłum. J. Radożycki, księga I, 8, [38-41]).


Józef Flawiusz wskazuje więc, że kanon Pism Hebrajskich został ustalony na długo przed I wiekiem n.e. Natomiast te 22 księgi według naszego podziału, to nasze 39 ksiąśg ST:

Prawo (Pięcioksiąg):
 1. Rodzaju
 2. Wyjścia
 3. Kapłańska
 4. Liczb
 5. Powtórzonego Prawa

Prorocy:
 6. Jozuego
 7. Sędziów (z włączoną księgą Rut)
 8. Samuela (1 i 2 jako jedna księga)
 9. Królów (1 i 2 jako jedna księga)
10. Izajasza
11. Jeremiasza (z włączoną księgą Lamentacje)
12. Ezechiela
13. Dwunastu Proroków (Ozeasza, Joela, Amosa, Abdiasza, Jonasza, Micheasza, Nahuma, Habakuka, Sofoniasza, Aggeusza, Zachariasza i Malachiasza jako jedna księga)

Pisma (Hagiografy):
14. Psalmy
15. Przysłów
16. Hioba
17. Pieśń nad Pieśniami
18. Kaznodziei
19. Estery
20. Daniela
21. Ezdrasza (razem z Nehemiasza)
22. Kronik (1 i 2 jako jedna księga)

Czasem księgi Rut i Lamentacje włączano do Hagiograf, jako oddzielne księgi i wtedy liczono 24. (wg ''Podręczna encyklopedia biblijna'' pod red. E. Dąbrowskiego, t. I, s. 166)
 
User is offline  PMMini Profile Post #10

     
Beniamin Pogoda
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 333
Nr użytkownika: 41.490

Beniamin Pogoda
Stopień akademicki: (-)
Zawód: lekarz
 
 
post 11/11/2008, 11:46 Quote Post

QUOTE(elkana @ 11/11/2008, 10:31)
QUOTE(Beniamin Pogoda @ 11/11/2008, 0:43)
QUOTE(elkana @ 10/11/2008, 14:29)
SADUCEUSZE (...) uznawali tylko Pięcioksiąg Mojżeszowy, odrzucali pozostałe pisma proroków

Niezupełnie prawda, saduceusze uznawali za święte także inne księgi Biblii hebrajskiej , aczkolwiek Pięcioksiąg miał dla nich rangę najwyższą.
*


Czy możesz to potwiedzić jakimś cytatem?

Pisma saduceuszów się nie zachowały, więc cytatu podać nie mogę. Odwołuję się do wspomnianej przez Ciebie "Podręcznej encyklopedii biblijnej" pod red. ks. E. Dąbrowskiego (hasło Saduceusze napisał redaktor dzieła, ks. prof. Eugeniusz Dąbrowski). Dość powszechnie przyjmuje się, że znany dziś kanon Biblii hebrajskiej ustalili, zresztą wśród niemałych sporów, żydowscy uczeni w Piśmie zebrani w Jamni (Jabne) około 90 r. po Chrystusie. Józef Flawiusz nie wymienia tytułów ksiąg, a podaje jedynie ich łączną liczbę.
 
User is offline  PMMini Profile Post #11

     
elkana
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 243
Nr użytkownika: 20.398

Maciek
 
 
post 11/11/2008, 12:29 Quote Post

Oczywiście ich pisma się nie zachowały. W międzyczasie poczytałem źródła i podtrzymuję to, co napisałem w poprzednim poście. Tu jest sporo o saduceuszach: http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=40&letter=S

Ciekawa jest tu dysputa Jezusa z saduceuszami o zmartwychwstaniu. Jezus nie posłużył się jakimś oczywistym cytatem z pozostałych ksiąg, ale właśnie powołał się na zwrot z Tory:

QUOTE
Mateusza 22:(23) W owym dniu przyszli do Niego saduceusze, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania, i zagadnęli go (...) (31) A co do zmartwychwstania umarłych, nie czytaliście, co wam Bóg powiedział w słowach: (32) Ja jestem Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba? Bóg nie jest [Bogiem] umarłych, lecz żywych. (cytat z Wyjścia 6)


Zjazd żydowskich rabinów w Jabne w 90 r. oczywiście potwierdził obowiązujący dziś kanon Biblii żydowskiej. Były kłótnie o niektóre księgi (zwłaszcza o Pieśń nad Piesniami). Sęk w tym, że nas najbardziej interesuje sytuacja sprzed roku 70. I tu cytat z Józefa jest dla mnie jasny i oczywisty.

Co ciekawe Jezus też powoływał się na te trzy zbiory ksiąg hebrajskich:

QUOTE
Musi się wypełnić wszystko, co napisane jest o Mnie w Prawie Mojżesza, u Proroków i w Psalmach (Łukasza 24:44)

Uznawał on (i chrześcijanie):
1. Prawo Mojżeszowe (Tora)
2. Proroków (więc księgi historyczne i proroków w naszym dzisiejszym znaczeniu)
3. Pisma, tzw. Hagiografa (Księga Psalmów jako pierwsza określała całość tego zbioru).
 
User is offline  PMMini Profile Post #12

     
Pacal_II
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 268
Nr użytkownika: 40.926

Zawód: Student
 
 
post 12/11/2008, 16:29 Quote Post

W takim razie jaką polityczną rolę miały te grupy. Czy zajmowali osobne stanowiska, urzędy, albo nawet zarządzali pojedyńczymi miastami?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #13

     
elkana
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 243
Nr użytkownika: 20.398

Maciek
 
 
post 12/11/2008, 16:55 Quote Post

QUOTE(Pacal_II @ 12/11/2008, 16:29)
W takim razie jaką polityczną rolę miały te grupy. Czy zajmowali osobne stanowiska, urzędy, albo nawet zarządzali pojedyńczymi miastami?
*


W zasadzie wszystkie wyżej wymienione grupy były frakcjami religijnymi, a nie politycznymi. Józef nazywa je "filozofiami", a NT sektami. Najbardziej polityczna była "czwarta filozofia" (wg Józefa), czyli prawdopodobnie zeloci, którzy doprowadzili do Powstania'66.

Natomiast trzeba pamiętać też o tym, że:
1. w Izraelu wszystko, co polityczne było też religijne i wszystko, co religijne było też polityczne (Jezus formalnie zginął jako przestępca polityczny)
2. historia Izraela na przełomie er jest bardzo burzliwa i zależy o jaki moment w historii się rozchodzi
3. Żydzi w I w. byli pod panowaniem Rzymian i to oni pełnili władzę polityczną wysługując się czasem zależnymi królikami lub skorumpowanymi kapłanami; również arcykapłani (poza ostatnim) byli mianowani przez namiestników rzymskich

Polecam następujące pozycje:
- Józef Flawiusz "Wojna żydowska"
- Józef Flawiusz "Dawne dzieje Izraela"
Do dostania w każdej dobrej bibliotece smile.gif
 
User is offline  PMMini Profile Post #14

     
Gwaldrik
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 444
Nr użytkownika: 49.815

BANITA
 
 
post 12/11/2008, 17:13 Quote Post

Religia byla scisle sprzezona z polityka, ale przeciez nie tylko wsrod Zydow. Tak naprawde dopiero w czasach nowozytnych dochodzilo niekiedy do separacji tych dwoch dziedzin.

 
User is offline  PMMini Profile Post #15

2 Strony  1 2 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej