|
|
Historia Finlandii, VIII- XI w.
|
|
|
|
Witam! Chciałbym prosić o pomoc w sprawie historii Finlandii w okresie VIII- XI. Z tego co mi się obiło o uszy to podobno okres ten dla historii Finlandii jest dla nas mało znany(?) Zamierzam w najbliższym czasie również wybrać się do biblioteki więc również proszę o pomoc w doborze literatury.
Pozdr. Marq
|
|
|
|
|
|
|
|
Ł. Okulicz - Kozaryn, Finowie Zachodni, Warszawa 1993. M. Haavio, Mitologia fińska, Warszawa 1979 (we wstępie masz historię Finlandii). T. Cieślak, Historia Finlandii, Wrocław 1983 (jest chyba wznowienie). E. Jutikkala, Geschichte Finnlands, Stuttgart 1964 (jakbyś to znalazł to byś był mistrzem świata! ).
vapnatak
|
|
|
|
|
|
|
|
"Z tego co mi się obiło o uszy to podobno okres ten dla historii Finlandii jest dla nas mało znany(?) ". Si. Powiedziałbym: wcale nie znany. Z grubsza wiemy, iż w owym okresie północną i część centralnej Finlandii zamieszkiwali Lapończycy. Centrum i większość południa (wraz z Karelią) ludy fińskie. Południowo-zachodnie rejony to obszary zasiedlenia plemion germańskich (Swionów i Gotów; może tzw. Rusów?). Znaczna część dzisiejszej Finlandii od początku XI stulecia płaciła trybut Nowogrodzianom. Więcej nie pamiętam,a za wszyskkie zapomniane informacje serdecznie żałuję ...
|
|
|
|
|
|
|
|
Hehehe! Że też wybrałeś sobie przedział czasowy VIII - XI w.! Wcześniej, znani już byli historykom antycznym pod nazwą "Fenni", np. u Tacyta w Germanii, gdzie istnieje pierwsza historyczna wzmianka o Lapończykach. Ale cóż, i z tym okresem trzeba się zmierzyć! Polecam jeszcze W. Duczko, Ruś Wikingów, Warszawa 2006.
vapnatak
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Vapnatak @ 10/01/2009, 17:10) E. Jutikkala, Geschichte Finnlands, Stuttgart 1964 (jakbyś to znalazł to byś był mistrzem świata! ). vapnatak ... antykwariat-niemiecki googlebooks ... mhm łatwo zostać mistrzem świata Po części we fragmentach mogą się przydać: Przemysław Kulesza Normanowie a chrześcijaństwo. Recepcja nowej wiary w Skandynawii w IX/X w. M. Grzybowski Rząd i administracja rządowa w monarchiach skandynawskich, Kraków 2001 Iwan Lobojko Rzut oka na starożytną literaturę skandynawską 1822 Wilno wyd. Żółkowski Birger Callman Literatura staroskandynawska 1932 Trzaski E. M. Hanna Kóčka-Krenz Złotnictwo skandynawskie IX-XI wieku Poznań 1983 Wydawnictwo Naukowe UAM Louis-Rene Nougier Tak żyli ludzie. W czasach wikingów 1992 Wrocław Wydawnictwo Dolnośląskie Lech Leciejewicz Normanowie 1979 Wrocław Zakład Naukowy im. Ossolińskich Andrew C. O’Dell Kraje skandynawskie 1971 Warszawa PWN
|
|
|
|
|
|
|
|
Dziękuje bardzo za podane tytuły książek oraz informacje Będę miał co szukać po bibliotekach i księgarniach albo w internecie
QUOTE Hehehe! Że też wybrałeś sobie przedział czasowy VIII - XI w.! biggrin.gif
No cóż od pewnego czasu mnie to poczęło interesować i teraz nawet ta wiedza przydałaby się w praktyce
QUOTE Z grubsza wiemy, iż w owym okresie północną i część centralnej Finlandii zamieszkiwali Lapończycy. Centrum i większość południa (wraz z Karelią) ludy fińskie. Południowo-zachodnie rejony to obszary zasiedlenia plemion germańskich (Swionów i Gotów; może tzw. Rusów?). Znaczna część dzisiejszej Finlandii od początku XI stulecia płaciła trybut Nowogrodzianom.
A czy interesującym mnie okresie na terenie Finlandii powstało jakieś państwo lub temu podobny organizm?
QUOTE serdecznie żałuję
A może szczerze?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(secesjonista @ 10/01/2009, 20:37) googlebooks... mhm łatwo zostać mistrzem świata Na to, to ja już wcześniej natrafiłem. Tu są tylko fragmenty, niestety.
vapnatak
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(panicz_12 @ 10/01/2009, 19:37) A czy interesującym mnie okresie na terenie Finlandii powstało jakieś państwo lub temu podobny organizm?
nie raczej nie... to były wtedy trzy niezależne organizmy państwowe luźno związane ze sobą głównie w okresie zagrożenia zewnętrznego Varsinais-Suomi obejmujące regiony Satakunta, Uusimaa okolice Vaasa, Wyspy Alandzkie (Ahvenanmaa) i wschodnie wybrzeże ze stolicą w Turku. W wiek XI, kiedy Varsinais-Suomi zhołdowało cały wschodni obszar Morza Bałtyckiego, a w skandynawskich źródłach wymieniano je jako silne królestwo; ważną funkcję pełniły inne osady: Lieto, Pori i Halikko.
Hame na pojezierzu (Tavastia ) – 150 tys. mieszkańców, rozległy śródlądowy obszar, który zamieszkiwali głównie Finowie ( grupa etniczna Tavastów) Region zaczął się wyodrębniać w VII wieku. Wzrost zaludnienia przyczynił się do powstania pierwotnego systemu władzy, a głównym ośrodkiem przedpaństwowym było Hämeenlinna. Ważną funkcję pełniły również Rapola i Mikkeli Karjala (Karelia) na wschodzie. Ten twór miał zdecydowanie militarny charakter. W 1238 roku Szwed Jarl Birger chrystianizował te ziemie. Próbował wcielić je do Szwecji, ale udało się to dopiero w 1249 roku po zdławieniu powstania.
Karjala (Karelia)130 tys. mieszkańców, ziemie położone wokół jeziora Ładoga i we wschodniej części Finlandii, zamieszkana głównie przez Karelów.Panował ustrój patriarchalny, oparty na strukturze rodowej; W IX wieku Karelowie stworzyli pierwotną organizację państwową. W XI-XII wieku Księstwo Kijowskie, a później Księstwo Nowogrodu dążyło do zajęcia Karelii. Liczne kampanie wojskowe nie przyniosły skutku. Dopiero w 1229 roku udało im się zhołdować te ziemie, a w latach 70-tych XIII wieku ostatecznie stały się częścią Nowogrodu. Głównym ośrodkiem stało Käkisalmi, mniejsze znaczenie miały osady Terijoki, Viipuri i Sortavala.
Istnieją teorie, że Finlandia stworzyła jeden organizm państwowy i tak jak Szwecja, Dania i Norwegia. Miało ono przetrwać do 1249 roku. Ta teoria nie została jednoznacznie udowodniona, ale istnieją pewne przesłanki że takie państwo mogło kiedyś istnieć. Według niektórych źródeł w IX-XIII wieku istniało prawdopodobnie państwo będące połączeniem trzech księstw i wszystkich plemion bałto-fińskich. Owe królestwo miało by mieć powierzchnię ok. 750 tys. km2 i liczyło 1,4 miliona mieszkańców. Można jeszcze wspomnieć o mniejszych ludach tworzących pewne wyodrębnione skupiska: Liwowie, Votowie (Czudowie), Iżorowie (Ingrowie, Inkeri), Wepsowie (Bjarmia), Estowie, Kurowie.
Co do istnienia i znaczenia Faravida zdania są podzielone (w wielu skandynawskich sagach występował jako król Finlandii i Kvenlandii. Faravid zapewne rządził wszystkimi trzema księstwami, terytoriami innych fińskich plemion na Łotwie, w Estonii i Karelii, oraz krainą zwaną Kvenlandią, prawdopodobnie położona na terenach Kainuu i Pohjanmaa, oraz części Laponii. Urodził się prawdopodobnie w 830 roku. Nic nie wiadomo na temat jego dzieciństwa i młodości. Wiadomo że pochodził z rodziny królewskiej rządzącej tym krajem i urodził się w Kainuu lub Karelii. W 860 roku został królem Finlandii, a właściwie wszystkich plemion bałto-fińskich. Za jego panowania Finowie odgrywali bardzo ważną rolę w bałtyckim handlu. Mieszkał być może w zamku w Lieto. Zawarł sojusz z Norwegią i pokonał Karelów i Wepsów. Podbił tereny położone na wschód od Finlandii m.in. Bjarmię ( chodzi o terytoria Wepsów ). Faravid (fiń. Kaukamoinen) posiadał majątki w Norwegii. Podporządkował Estonię i Łotwę Finlandii. Prowadził wczesne osadnictwo w Laponii. Na początku X wieku jego państwo obejmowało ok. 750 tys. km2 i liczyło 1,4 miliona mieszkańców. Zmarł ok. 910 roku....
Dawni mniej lub bardziej mityczni fińscy królowie: Kalev ( Fornjotur ) 185 – 210 ( 160 – 210 )
Ilmarinen ( Kari Fornjotsson ) 210 – 265 ( 185 – 265 )
Kuura ( Frosti Karsson ) 265 – 290 ( 210 – 290 )
Jokull Frostasson 290 – 320 ( 240 – 320 )
Niera ( Snaer Jokulsson ) 320 – 355 ( 271 – 355 )
Ikutiera Nieranpoika ( Thorri Snaersson ) 355 – 380 ( 320 – 380 )
brak danych 380 - 420
Frosti 420 – 455 ( 400 – 455 )
Skjalf Frostasdottir 455 – 490 ( 424 – 490 )
Ahti ( Aude Rikas ) VI wiek
Gisi VI wiek
Andur VI wiek
Froste VI wiek
Loge VII wiek
brak danych VII wiek – 860
Faravid 860 – 910 ( 830 – 910 )
brak danych 910 – 1249 ( Od 1155 roku fińscy królowie byli uzależnieni od szwedzkich, ale władzę zachowali do 1249 roku )
|
|
|
|
|
|
|
|
pierwsze wzmianki o tym rejonie można napotkać około VI wiek – w irlandzkich i saskich kronikach (o Królestwie Finlandii; około 921 roku pojawiają się wzmianki o plemieniu Karelów w księdze arabskiego podróżnika Ahmeda ibn Fadlana;w 1075 – niemiecki kronikarz Adam z Bremy opisuje ziemię „Terra feminarum”, czyli obszary dzisiejszej Finlandii, a w 1154r Arab Al-Idrisi pisze o posiadłościach fińskiego króla w Norwegi. i na koniec: Król Norwegii Olaf I Święty zorganizował wyprawę (1018 r) do Finlandii celem podboju tych. W krótkim czasie kończy się ona klęską. Swoją wyprawę podsumowuje krótko: „Ten kraj jest nie do podbicia”....
Nie jestem specjalistą, ale nie wydaje mi się by w tym okresie większość Finów opłacała się Nowogrodzianom (jak napisał wcześniej Bazyli; w 1060 – Szwecja usiłuje podbić Finlandię i zostaje pobita przez lepiej przystosowanych do tamtych warunków Finów. W jednej z bitew ginie król Szwecji Emund. W 1123 – Nowogród atakuje Karelię, ale z powodu trudnych warunków musi się wycofać; około 1180 Finowie dominują na Bałtyku; 1156 – Biskup Henryk zostaje zabity w Nuosiainen przez Fina imieniem Lalli. Wyprawa krzyżowa zorganizowana przez Henryka IX, w celu podbicia Finlandii ponosi klęskę; jescze w 1187 – Karelowie w sojuszu z Estończykami zdobywają stolicę Szwecji Sigtunę i niszczą ją; W końcu XII wieku – Szwedzi stopniowo przejmują kontrolę w Finlandii a dopiero około 1227 – Karelia przyjmuje prawosławie i uzależnia się od Nowogrodu... chyba że chodzi o ludy Liwów i Kurów uzależniających się (około drugiej poł. XII w) od ruskich księstw.
|
|
|
|
|
|
|
|
Bracie Secesjonisto, zgadza się. Z pewnością nie była to większość Finów (pardon za określenie: fińskich Finów) Napisałem jedynie "znaczna" mając na myśli także Finów "estońskich", "karelskich", "fińskich" i tych znad wielkich jezior północnoruskich.
PS Pozdrawiaki dla Konfederacji:)
|
|
|
|
|
|
|
|
Witam, odkopię trochę temat, i podepnę się pod niego z pytaniem: czy wiadomo coś o wyglądzie wojownika Fińskiego z IX-XI w.? Chodzi mi o ubiór, uzbrojenie, sposób walki. Czytałem odpowiednie fragmenty książki T. Cieślaka "Historia Finlandii", ale poza kilkoma informacjami na temat handlu oraz najazdów wikingów na te tereny, nie znalazłem nic stricte na temat wojowników. Zakładam, że poprzez najazdy Normanów, pewne elementy uzbrojenia, a może nawet stroju, Finowie mogli od nich przejąć?
Pozdrawiam
|
|
|
|
|
|
|
|
Służę pomocą:
Temat w forum dyskusyjnym. Pokazane są tam rysunki fińskich żołnierzy z IX-XIII wieku, głównie tych mieszkających na terenie dzisiejszej Rosji. W samej Finlandii, zwłaszcza zachodniej z pewnością silniejszy były wpływy normańskie
http://www.forumbiodiversity.com/showthread.php?t=3273
Opis uzbrojenia fińskich żołnierzy. Oprócz standardowych jednostek (miecznicy, kawaleria, topornicy, pancerni wojownicy), Finowie mieli oszczepników. Byłą to broń wspólna dla Finów i Bałtów.
http://www.allempires.com/article/index.ph...ing_Age_Finland
Oprócz tego znane są opisy Estów używających machin oblężniczych, których umiejętność budowy wzięto od bandyckich chrześcijańskich hord (Kawalerowie Mieczowi), które na początku napadły Estonię.
|
|
|
|
|
|
|
EirikRaude
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 31 |
|
Nr użytkownika: 75.826 |
|
|
|
Stopień akademicki: BANITA |
|
|
|
|
Po pierwsze nie rozumiem jednej rzeczy- czemu temat o historii Finlandii znajduje się w dziale "Wikingowie i Normanowie"??? Co ma historia Finlandii wspólnego z Wikingami i Normanami? Proszę o przeniesienie tematu do właściwego działu. Finowie nie mają nic wspólnego z Wikingami czy Normanami, bo przecież to ludy uralskie (ugro-fińskie), a nie germańskie i nie są w żaden sposób spokrewnione z germanami. Również historia Finlandii ma bardzo niewiele z Wikingami wspólnego, np. ma tyle wspólnego co historia Hiszpanii czy Portugalii. Wpływy Wikingów i Normanów na terenie Finlandii były znikome i znacznie mniejsze niż na terenie wielu innych państw w całej Europie. Oto mapa przedstawiająca skandynawskie osadnictwo na terenie Europy. Jak widzimy, na terenie Finlandii było ono relatywnie bardzo słabe, albo nie było go nawet wogole. Było to miejsce jedynie najazdów Wikingów i to jedynie na części terytorum Finlandii. Porównajmy to z innymi państwami całej Europy, gdzie osadnictwo skandynawskie było bardzo wczesne:
Mapa skandynawskiego osadnictwa i wypraw Wikingów:
Finlandia nie była poprostu ciekawym miejscem dla Skandynawów, a Finowie uznawami byli za lud potrafiący czarować, co też odstraszało Wikingów od osiedlania się tam. Centralne i północne rejony Finlandii były dla Wikingów tajemniczym, niebezpiecznym i niegościnnym rejonem, zamieszkałym przez całkowicie obce etniczne i językowo plemię Finów.
Ten post był edytowany przez EirikRaude: 17/12/2011, 8:14
|
|
|
|
|
|
|
|
W istocie tak było, ale nie zgodzę się, że kontakty między Finami a Normanami były bardzo słabe. Ci ostatni próbowali się osiedlać w Finlandii w VIII wieku, ale z czasem natrafiali na bardziej atrakcyjne ziemie, a opór fińskiej ludności był dość duży. Zachowały się przekazy ruskich kronikarzy o zamkach ze szkła, które fińskie plemiona miały budować. Chodziło o to, że fińskie plemiona zimą polewały mury swoich warowni wodą, która zamarzała i sprawiała, że stawały się cięższe do zdobycia. Nie ulega też wątpliwości, że Wielka Brytania czy Ukraina mają bardziej korzystne warunki klimatyczne niż Finlandia, Łotwa czy Estonia. Ślady osadnictwa normańskiego zachowały się na Wyspach Alandzkich. Między Finami, a Normanami dochodziło natomiast do intensywnych kontaktów handlowych, a czasem wojen (np. spalenie Sigtuny w 1187 roku przez Estów i Karelów - stolicy ówczesnej Szwecji). Finlandia stałą się częścią Szwecji dopiero w 1249 roku po blisko 100 latach wojen i najazdów, a ziemie Liwów i Estów zajęli niemieccy Kawalerowie Mieczowi, od 1237 roku połączeni z Zakonem Krzyżackim.
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|