|
|
Uzbrojenie zbojnikow tatrzanskich
|
|
|
|
Jakie bylo uzbrojenie Tatrzanskich (zarowno Polskich, jak i Slowackich) "kolegow Janosika"? Jaka byla ich standardowa bron? A jaka nietypowa? Ja moze podam jeden przyklad, chyba dosc nietypowej broni, zbojnikow Tatrzanskich. Nie wiem, czy naprawde tej broni uzywali, ale byc moze... Jak zapewne wszyscy wiemy, Pyzdra w "Janosiku" uzywal jako jednej z broni, ciezkiej stalowej kuli, na jakiejs linie/grubym sznurku. Badz, co badz, ta bron mozna uznac za Bron Dystansowa. A wiec, jakiej broni uzywali "Zbojnicy", pokroju Janosika? Jak ich bron zmieniala sie na przestrzeni czasu, okresu Nowozytnosci? Na jakie lata przypada okres, najwiekszego "zbojowania" w Tatrach? Jakich broni uzywali? (Chodzi zarowno o bron biala, jak i o bron biala dystansowa [miotana], i palna - a wlasnie! - czy popularna w uzyciu byla bron palna?) Czy rzeczywiscie sa jakies podstawy, by twierdzic, ze Ciupaga jest slusznie symbolem Zbojnikow Tatrzanskich? Czy moze, jest to tylko mit i fikcja literacka, ze "Ciupaska" byla glowna bronia Zbojnikow? Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne? Z gory dziekuje, za wszelkie odpowiedzi.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Nie wiem, czy naprawde tej broni uzywali, ale byc moze... Jak zapewne wszyscy wiemy, Pyzdra w "Janosiku" uzywal jako jednej z broni, ciezkiej stalowej kuli, na jakiejs linie/grubym sznurku.
Polska firmowa wersja Janosika jest kiepskim źródłem A broń zbójników była różna w zależności o jakich zbójcach mówimy, tych z XV wieku, czy z połowy XIX wieku. Dużo o tym mówią góralskie przyśpiewki, z nich można wywnioskować, że standardowo zbójnik miał ciupagę, czasem nazywaną wołoszką (Héj z plesewskiéj Bramy uciekały pany,Kiedy się Janiczek wołoszkami broni), szablę (Janku, Janku tęgiś zbójnik, Masz szabliczkę zakrwawioną), pałasz (Janosik, Janosik, / Gdzieś podział pałasik), często broń ograniczała się tylko do kija (Kie se pódzies na zbój, / weźze se kij dobry). Z rzadka posiadali broń palną. Teksty pieśni wziąłem ze starej książki Zofii Urbanowskiej "Róża bez kolców". Czasem zbójcy musieli być liczni i dobrze uzbrojeni jeśli ważyli się np w XV wieku szturmować spore miasta jak np polski Rymanów, czy słowacki Bardejov. W XIX wieku wśród zbójców sporo było dezerterów i urlopników z wojska cesarskich, oni też musieli być nieźle uzbrojeni.
QUOTE Na jakie lata przypada okres, najwiekszego "zbojowania" w Tatrach?
Wbrew pozorom to nie w Tatrach najdłużej przetrwali zbójnicy, ponieważ działalność cesarskich leśników podcięła ich aktywność. Ostatni znany zbójca pochodził ze Skawiny i działał w połowie XIX wieku. Zaś okres największego zbójowania to koniec XVII i początek XVIII wieku (Janosik, Ondraszek, Baczynski itd), okres epoki napoleońskiej i lata po, a także najmniej znany XV wiek, kiedy na pograniczu małopolski i Węgier toczyła się wojna.
QUOTE Czy rzeczywiscie sa jakies podstawy, by twierdzic, ze Ciupaga jest slusznie symbolem Zbojnikow Tatrzanskich?
Ciupagę nosili wszyscy górale na codzien i do kościoła, moda zanikła gdzieś pod koniec XIX wieku, w niektórych rejonach Podhala przetrwała do dwudziestolecia międzywojennego.
QUOTE Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne?
A po co im to Wg legendy ciupaga chroniła Janosika przed kulami i umożliwiła latanie do Wiednia
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE A broń zbójników była różna w zależności o jakich zbójcach mówimy, tych z XV wieku, czy z połowy XIX wieku.
No chodzilo mi wlasnie o to, jak to ich uzbrojenie zmienialo sie na przestrzeni wiekow (od ok. XV, do XIX wieku).
QUOTE A po co im to Wg legendy ciupaga chroniła Janosika przed kulami i umożliwiła latanie do Wiednia
Musze przyznac, ze o tej legendzie nie slyszalem .
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Musze przyznac, ze o tej legendzie nie slyszalem
z samą Marią Teresą. Zresztą nie tylko on, bo Ołeksa Dobosz z Karpat Wschodnich też
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne? naqbity mosiądzem, szeroki pas góralski był niewątpliwie formą pancerza.
QUOTE szablę (Janku, Janku tęgiś zbójnik, Masz szabliczkę zakrwawiowną), pałasz (Janosik, Janosik, / Gdzieś podział pałasik), W piśmiennictwie staropolskim różne określenia broni białej występowały często jako synonimy.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(lancelot @ 15/08/2009, 14:09) QUOTE Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne? naqbity mosiądzem, szeroki pas góralski był niewątpliwie formą pancerza. QUOTE szablę (Janku, Janku tęgiś zbójnik, Masz szabliczkę zakrwawiowną), pałasz (Janosik, Janosik, / Gdzieś podział pałasik), W piśmiennictwie staropolskim różne określenia broni białej występowały często jako synonimy. pas ... pancerzem to chyba zbyt daleko idące wnioski Skąd to mniemanie?
|
|
|
|
|
|
|
|
Skoro mowa o zbójnikach to zapewne używali wszystkiego tego co można było spotkać w danej epoce i miejscu. Kinematografia lubiła przedstawiać zbójników z pałkami nabijanymi kolcami. Uważam, że może być w tym trochę prawdy zwłaszcza, że taka pałka to broń tania i prosta w konstrukcji. Każdy mógłby zrobić sobie ją w domu.
|
|
|
|
|
|
|
|
Zainteresowanym polecam Legendę Tatr Tetmajera - wzorował się on, jak sam podkreśla, na starodawnych podaniach, stąd w kwestii przedstawionego przezeń w powieści obrazu podhalańskiej wojskowości zbójeckiej można mu chyba zaufać.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Skąd to mniemanie? szeroki kawał skóry nabity mosiężnymi zbrojnikami jak najbardziej moze spełniać role pancerza.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE szeroki kawał skóry nabity mosiężnymi zbrojnikami jak najbardziej moze spełniać role pancerza. Z tym że w omawianym tutaj przypadku takiej roli nie spełniał - raczej czysto dekoracyjną, o ile mogę się tak wyrazić, jak również miał na celu zaświadczyć o prestiżu i majętności jego posiadacza.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Z tym że w omawianym tutaj przypadku takiej roli nie spełniał skąd to wiadomo?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE skąd to wiadomo? Choćby z ludowych pieśni i podań - wystarczy się w nie zagłębić.
|
|
|
|
|
|
|
|
nie rozumiem dla czego 30 centymetrowej (ca.)szerokości pas grubej skóry nabijany mosiądzem miałby nie posiadać funkcji ochronnej.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE 30 centymetrowej (ca.)szerokości Skąd ta informacja? Pasy góralskie miały rozmaitą szerokość - zależała on od pozycji górala czy też śwarnego chłopca.
QUOTE nie rozumiem dla czego (...) szerokości pas grubej skóry nabijany mosiądzem miałby nie posiadać funkcji ochronnej. Ja z kolei nie mogę pojąć, w jaki niby sposób miałby on zapewnić tę ochronę - wyjaśni Kolega?
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|