Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
3 Strony  1 2 3 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Stańczyk, błąd percepcji obrazu Matejki
     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 9/09/2014, 12:50 Quote Post

Wpatrując się uważnie w obraz jak w temacie dostrzegłem pewną nieścisłość interpretacyjną związaną z tym dziełem. Otóż, wg wszelkich źródeł opisujących obraz, na stole przed Stańczykiem leży list z datą 1514 i nazwą miasta Smoleńsk, który wskazuje na frasunek błazna utratą Smoleńska w tymże roku. W rzeczywistości (dziwne, że tego nikt wcześniej nie zauważył) na liście widnieje data 1533 i napis Samogitia, czyli Żmudź. W świetle tego "odkrycia" zastanawia mnie przesłanie obrazu. Czy ktoś z Was jest w stanie połączyć Żmudź i rok 1533, aby jakoś wytłumaczyć obecność tego listu na stole? Co ważnego wydarzyło się w historii Polski, co mogłoby zasmucić błazna?

Inna rzecz, że Matejko umieścił na obrazie królową Bonę, co analitycy twórczości uznają za błąd malarza, ponieważ w 1514 roku Bona nie była jeszcze królową Polski, ale biorąc pod uwagę rok 1533 jako czas, w którym dzieje się scena z obrazu, to dywagacje analityków są błędne, gdyż w 1533 roku Bona jak najbardziej była królową Polski.

Wg pani kustosz z Domu Jana Matejki w Krakowie, malarz sam nadawał nazwy swoim dziełom. Pełna nazwa tego obrazu to Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony wobec straconego Smoleńska, tudzież Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony, kiedy wieść przychodzi o utracie Smoleńska. Jak to rozumieć? Że Stańczyk zasmucił się utratą Smoleńska w 19 lat po tym wydarzeniu? confused1.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 9/09/2014, 21:14 Quote Post

To wcale nie jest takie nieprawdopodobne. Mimo wyczuwanej w Twoim poście ironii zadałem sobie trochę trudu i spróbowałem odszukać wydarzenie, które mogło być przyczyną frasunku błazna wobec kontrastującej zabawy w tle, ale jedyny związek pomiędzy miejscem i czasem, który znalazłem, to przejęcie własności rejonu miasteczka Płótele (Plateliai) na Żmudzi przez królową Bonę, która wybudowała swoją rezydencję na jednej z wysepek na jeziorze o tej samej nazwie. Ale gdzie Plateliai, a gdzie Smoleńsk?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
balum
 

Sągorsi
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.867
Nr użytkownika: 46.347

 
 
post 10/09/2014, 6:49 Quote Post

QUOTE(liptus @ 9/09/2014, 13:50)
W rzeczywistości (dziwne, że tego nikt wcześniej nie zauważył) na liście widnieje data 1533 i napis Samogitia, czyli Żmudź.

masz zdjęcie listu?
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 10/09/2014, 9:51 Quote Post

Jest w tej publikacji:

Lekcja historii Jacka Kaczmarskiego

Zrobię zdjęcie w domu i wrzucę na forum. Natomiast ten fakt mam potwierdzony przez opiekuna zbiorów w Muzeum Narodowym w Warszawie, ale oni też nie mają pojęcia jak powiązać tę datę z miejscem.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 10/09/2014, 20:10 Quote Post

Obiecane zdjęcie listu.
user posted image

Ten post był edytowany przez liptus: 10/09/2014, 20:27
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
Lehrabia
 

Podobno Raper
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.404
Nr użytkownika: 81.793

Maciej Kamiñski
Zawód: Zusammen praktykant
 
 
post 10/09/2014, 20:23 Quote Post

QUOTE(liptus @ 10/09/2014, 21:10)
Obiecane zdjęcie listu.
*


Załącznik się nie wrzucił.
 
User is offline  PMMini Profile Post #6

     
Andre
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 9
Nr użytkownika: 7.866

 
 
post 11/09/2014, 10:37 Quote Post

To jest rzeczywiście bardzo ciekawy temat. Czy Matejko błędnie nazwał obraz, świadomie ignorując tekst na liście?
Opisane błędne odczytanie napisu jest powszechne; zamieszczono tę wersję także w Wikipedii.

Zbliżenia obrazu, na którym widać napis na liście, można znaleźć też tutaj:
http://wyborcza.pl/10,82983,12130184,Ale_H...e_istnial_.html
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 11/09/2014, 10:53 Quote Post

Może śmieszna rzecz. Próbowałem wpłynąć na treść artykułu w Wikipedii, ale durne - moim zdaniem - reguły nie pozwalają zmienić błędnego opisu. Żeby to zrobić, jakiś autorytet musi się w temacie wypowiedzieć.

Dyskusja z wikipedystami
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
Andre
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 9
Nr użytkownika: 7.866

 
 
post 11/09/2014, 11:06 Quote Post

Powinni przynajmniej umieścić w Wikipedii informację-ostrzeżenie o niezgodności wpisu ze stanem faktycznym.
Natomiast dla ciebie liptusie do doskonała okazja do napisania artykułu do prasy publicystyczno-historycznej, do czego cię serdecznie zachęcam.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 11/09/2014, 13:24 Quote Post

Musiałbym znaleźć jakieś logiczne rozwiązanie tej zagadki. Nie powiem, że nie mam swojej hipotezy, ale nie chciałem tu niczego sugerować, żeby nie zaciemniać innych umysłów. Poza tym, musiałbym postudiować trochę wnikliwiej Matejkę i jego poglądy na sprawy polskie, jak i nastroje przedpowstaniowe w różnych częściach byłej Rzeczpospolitej, a na to potrzebuję trochę czasu, gdyż niewiele go mam ze względu na orkę, którą się na co dzień zajmuję, by mieć na kromkę chleba. Ale może coś mnie "cudownie" skłoni do poślęczenia nas tematem. A jakie tytuły miałeś na myśli?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #10

     
balum
 

Sągorsi
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.867
Nr użytkownika: 46.347

 
 
post 11/09/2014, 14:04 Quote Post

Autorski tytuł obrazu brzmi; Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony wobec straconego Smoleńska, tudzież Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony, kiedy wieść przychodzi o utracie Smoleńska. Skoro dał datę 1533, to o pomyłce nie ma mowy. Miał w tym swój cel.
W 1533 carem został Iwan Groźny. Polska zawarła pokój z Turcją. Mało sensowne.
 
User is offline  PMMini Profile Post #11

     
indigo
 

Ad maiorem Historycy.org gloriam!
*********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 4.522
Nr użytkownika: 488

Stopień akademicki: magister
 
 
post 11/09/2014, 14:54 Quote Post

1533 rok kojarzy mi się także z pomiarą włóczną rozpoczętą wówczas na Litwie przez Bonę.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #12

     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 15/09/2014, 22:47 Quote Post

Słuchajcie, tu nie chodzi o wiedzę, którą można sobie wygóglać. To potrafię. Chodzi o jakieś mało znane fakty, które dostępne są wąskiemu gronu znawców i badaczy tamtych czasów. Czy ktoś z Was ma taką wiedzę? Albo może wskazać jakieś źródło historyczne, lub osobę, do której z takim pytaniem mógłbym się zwrócić?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #13

     
balum
 

Sągorsi
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.867
Nr użytkownika: 46.347

 
 
post 16/09/2014, 6:33 Quote Post

Porponuje zacząć od pism Mariana Gorzkowskiego. To był sekreterz matejki i sporo, acz mętnie pisał o tym co mistyrz miał na temat swoich dzieł. Jak tu nie znajdziesz, to pozostaje przewertować ówczeną prasę. Wówczas przy kazji prezentacji kazdeo nowego obrazu mistrza były publikowane obszerne komentarze. Może cos znajdziesz.
 
User is offline  PMMini Profile Post #14

     
liptus
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 94.987

 
 
post 16/09/2014, 8:04 Quote Post

Nie wiem, czy Gorzkowski to dobry trop. Sytuacja jest o tyle zastanawiająca, że Marian Gorzkowski już w 1882 roku, a więc za życia artysty i za jego wiedzą, publikuje ten obraz opatrzony tytułem "Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony wobec straconego Smoleńska". Jeszcze dalej idzie, również w pewnym sensie zaprzyjaźniony z Matejką, Stanisław Tarnowski, który w monografii artysty wydanej w 1897 roku, pisze na s. 64: "na stole karta z wiadomością o utracie Smoleńska". Myślę, że te dwa źródła zaciążyły nad kierunkiem interpretacji "Stańczyka", która pokutuje w literaturze do dziś. Dziwnie to wszystko wygląda w kontekście ogromnej podobno wiedzy historycznej Matejki, na którą wielokrotnie wskazywali jemu współcześni.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #15

3 Strony  1 2 3 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej