| |
|
|
 Podstawy wyobrażeń o dawnych siedzibach Slowian, Przegląd źródeł
| |
|
|
|
|
Mniej wiecej jak w tytule, ale ze zwroceniem uwagi na zrodla malo znane, oraz na notorycznie pomijane wersje tekstow (bysmy te tytulowe "podstawy wyobrazen" nie tylko przedstawili, ale i uzupelnili choc troche)
Chyba najczesciej przywolywanym tu autorem jest Jordanes, wiec zacznijmy od niego, nawiazujac przy okazji do kilku dyskusji, ktore sie tocza na temat tresci jego doniesien o siedzibach Slowian.
Jego Historia Gocka zachowala sie w kilkunastu rozniacych sie manuskryptach i wbrew czesto powtarzanym opiniom byla wielokrotnie wydawana drukiem przed edycja Mommsena.
Ponizej kilka przykladow:
Savagner, Paris 1842:
"Introrsus illi Dacia est, ad coronae speciem arduis alpibus emunita, iuxta quorum sinistrum latus, quod in Aquilonem vergit, et ab ortu Vistulae fluminis per immensa spatia venit, Winidarum natio populosa consedit. Quorum nomina licet nunc per varias familias et loca mutentur, principaliter tamen Sclavini et Antes nominantur. Sclavini a Civitate nova, et Slavino Rumunnense, et lacu qui appellatur Musianus, usque ad Danastrum, et in Boream Viscla tenus commorantur. Hi paludes silvasqe pro civitatibus habent. Antes vero, qui sunt eorum fortissimi, qui ad Ponticum mare curvantur, a Danastro extenduntur usque ad Danubium, quæ flumina multis mansionibus ab invicem absunt. Ad litus autem Oceani, ubi tribus faucibus fluenta Vistulæ fluminis ebibuntur, Vidioarii resident, ex diversis nationibus aggregati, post quos ripam Oceani Itemesti tenent, pacatum hominum genus omnino. Quibus in Austro adsedit gens Agazzirorum fortissima, frugum ignara, quae pecoribus et venationibus victitat. Ultra qnos distenduntur supra mare Ponticum Bulgarorum sedes, quos notissimos peccatorum nostrorum mala fecere. Hinc jam Hunni quasi fortissimarum gentium fæcundissimus cespes, in bifariam populorum rabiem pullularunt. Nam alii Aulziagri, alii Aviri nuncupantur, qui tamen sedes habent divisas. Iuxta Chersonem Aulziagri, quo Asiae bona avidus mercator importat, qui aestate campos pervagant effusos sedes habentes, prout armentorum invitaverint pabula; hieme supra mare Ponticum se referentes."
(link do strony 228 na ktorej jest ten fragment)
(link do calosci w PDF)
Closs, Stuttgart 1861:
"Introrsus illis Dacia est, ad coronae speciem arduis alpibus emunita, iuxta quorum sinistrum latus, quod in aquilone vergit, et ab ortu Vistulae fluminis per inmensa spatia Venetarum natio populosa consedit. Quorum nomina licet nunc per varias familias et loca mutentur, principaliter tamen Sclaveni et Antes nominantur. Sclaveni a civitate Novietunense et lacu qui appellatur Mursianus usque ad Danastrum, et in boream Viscla tenus commorantur: hi paludes silvasque pro civitatibus habent. Antes vero, qui sunt eorum fortissimi, qua Ponticum mare curvatur, a Danastro extenduntur usque ad Danaprum, quae flumina multis mansionibus ab invicem absunt. Ad litus autem Oceani, ubi tribus faucibus fluenta Vistulae fluminis ebibuntur, Vidivarii resident, ex diversis nationibus aggregati; post quos ripam Oceani item Aesti tenent, pacatum hominum genus omnino. Quibus in austrum adsidet gens Acatzirorum fortissima, frugum ignara, quae pecoribus et venationibus victitat. Ultra quos distendunt supra mare Ponticum Bulgarum sedes, quos notissimos peccatorum nostrorum mala fecere. Hinc iam Hunni quasi fortissimarum gentium foecundissimus cespes in bifariam populorum rabiem pullularunt. Nam alii Ultziagiri, alii Saviri nuncupantur, qui tamen sedes habent divisas: iuxta Chersonam Ultziagiri, quo Asiae bona avidus mercator importat, qui aestate campos pervagant effusos sedes, prout armentorum invitaverint pabula, hieme supra mare Ponticum se referentes. "
(link do teego fragmentu)
(link do calosci w PDF)
Nisard, Paris 1869
"Introrsus illis Dacia est, ad coronae speciem arduis Alpibus emunita, iuxta quorum sinistrum latus, qui in Aquilone vergit, et ab ortu Vistulae fluminis per immensa spatia venit, Vuinidarum natio populosa consedit. Quorum nomina licet nunc per varias familias et loca mutentur; principaliter tamen Sclavini et Antes nominantur. Sclavini a Civitate Nova et Sclavino Rumunnensi, et lacu qui appellatur Murianus, usque ad Danastrum, et in Boream Viscla tenus commorantur: hi paludes silvasque pro civitatibus habent. Antes vero, qui sunt eorum fortissimi, qui ad Ponticum mare curvantur, a Danastro extenduntur usque ad Danubium, quae flumina multis mansionibus ab invicem absunt. Ad littus autem Oceani, ubi tribus fancibus fluenta Vistulae fluminis ebibuntur, Vidioarii resident, ex diversis nationibus aggregati, post quos ripam Oceani Itemesti tenent, pacatum hominum genus omnino. Quibus in austrum adsidet gens Agazzirorum fortissima, frugum ignara, quae pecoribus et venationibus victitat. Ultra quos distendunt supra mare Ponticum Bulgarorum sedes, quos notissimos peccatorum nostrorum mala fecerunt. Hinc iam Hunni quasi fortissimarum gentium fecundissimus cespes, in bifariam populorum rabiem pullularunt. Nam alii Aulziagiri, alii Aviri nuncupantur, qui tamen sedes habent divisas. Iuxta Chersonem Aulziagiri, quo Asiae bona avidus mercator importat, qui aestate campos pervagant effusos sedes habentes, prout armentorum invitaverint pabula; hieme supra mare Ponticum se referentes."
Mommsen, Berlin 1882
"Introrsus illis Dacia est, ad coronae speciem arduis Alpibus emunita, iuxta quorum sinistrum latus, qui in aquilone vergit, ab ortu Vistulae fluminis per inmensa spatia Venetharum natio populosa consedit. quorum nomina licet nunc per varias familias et loca mutentur, principaliter tamen Sclaveni et Antes nominantur. 35 Sclaveni a civitate Novietunense et laco qui appellatur Mursiano usque ad Danastrum et in boream Viscla tenus commorantur: hi paludes silvasque pro civitatibus habent. Antes vero, qui sunt eorum fortissimi, qua Ponticum mare curvatur, a Danastro extenduntur usque ad Danaprum, quae flumina multis mansionibus ab invicem absunt. 36 Ad litus autem Oceani, ubi tribus faucibus fluenta Vistulae fluminis ebibuntur, Vidivarii resident, ex diversis nationibus adgregati; post quos ripam Oceani item Aesti tenent, pacatum hominum genus omnino. Quibus in austrum adsidet gens Acatzirorum fortissima, frugum ignara, quae pecoribus et venationibus victitat. 37 Vltra quos distendunt supra mare Ponticum Bulgarum sedes, quos notissimos peccatorum nostrorum mala fecerunt. Hinc iam Hunni quasi fortissimorum gentium fecundissimus cespes bifariam populorum rabiem pullularunt. Nam alii Altziagiri, alii Saviri nuncupantur, qui tamen sedes habent divisas: iuxta Chersonam Altziagiri, quo Asiae bona avidus mercator importat, qui aestate campos pervagant effusas sedes, prout armentorum invitaverint pabula, hieme supra mare Ponticum se referentes."
(Mozna by powiedziec, ze nie wazne kto pisze historie. Wazne kto ja edytuje  )
Wykorzystujac okazje, ze pojawil sie zaciekawiony Jordanesem Keraunos i ze paru uzytkownikow zaprezentowalo nam sie wczesniej jako znawcy laciny (panowie Wojtek K. Wasza Wysokosc i Vapnatak), mam do nich prosbe w imieniu nas pozostalych nieukow: Czy mozecie przetlumaczyc powyzsze fragmenty mozliwie doslownie? Jesli macie ochote, to nawet calosc, ale oczywiscie najwazniejsze sa pierwsze dwa zdania, bo istotne roznice w tresci pozostalych, sa (mam nadzieje) czytelne; tymbardziej ze je zaznaczylem.
Mam tego troche wiecej, wiec dodam cos od czasu do czasu.
Zycze milej dyskusji
|
| |
|
|
Odpowiedzi
| |
|
|
|
|
A jak jest z tymi rzekami. Która wersja ma sens w świetle danych archeologicznych?
Bo wydaje sie że chyba ta z francuskich wydań.
Natomiast co do Aestów, to chyba Mommsen i niemiecka wersja ma rację.
Bo Itemesti to dziwczna nazwa.
Natomiast po jej rozdzieleniu mamy "item Aesti" "a zatem Aestowie" co ma wiekszy sens.
(niemniej aby faktycznie dojść jakiegoś ładu trzeba by chyba mieć nie tylko wydania ale skany kodeksów i kogoś kto ma pojęcie o paleografii łacińskiej)
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(keraunos @ 15/02/2009, 11:39) A jak jest z tymi rzekami. Która wersja ma sens w świetle danych archeologicznych? Bo wydaje sie że chyba ta z francuskich wydań. Natomiast co do Aestów, to chyba Mommsen i niemiecka wersja ma rację. Bo Itemesti to dziwczna nazwa. Natomiast po jej rozdzieleniu mamy "item Aesti" "a zatem Aestowie" co ma wiekszy sens. (niemniej aby faktycznie dojść jakiegoś ładu trzeba by chyba mieć nie tylko wydania ale skany kodeksów i kogoś kto ma pojęcie o paleografii łacińskiej)
Jest taka praca, która porusza kwestię geografii w dziele Jordanesa: http://books.google.com/books?hl=pl&lr=&id...LaQN4fU#PPP1,M1
Ale szczerze nie mam pojęcia, czy ten problem jest w niej poruszony 
|
| |
|
|
Posts in this topic  JarekJ Podstawy wyobrażeń o dawnych siedzibach Slowian 13/02/2009, 20:58 keraunos Savagner, Paris 1842:
"Introrsus illi Dacia e... 13/02/2009, 22:35  JarekJ :) Fajnie. Wiekie dzieki. Na razie powstrzymam sie... 13/02/2009, 23:36 keraunos Closs, Stuttgart 1861:
"Introrsus illis Dacia... 13/02/2009, 22:44 wojtek k.
Fragment przeze mnie wytłuszczony winien być prz... 16/02/2009, 12:50 keraunos Nisard, Paris 1869
"Introrsus illis Dacia est... 13/02/2009, 22:48 keraunos Mommsen, Berlin 1882
"Introrsus illis Dacia e... 13/02/2009, 22:52 keraunos I na koniec takie małe podsumowanie różnic.
W an... 13/02/2009, 23:01 Vapnatak
Nikt tego nie negował, bynajmniej nie ja. :) Powo... 14/02/2009, 10:31 Wasza Wysokość Bardzo fajny temat, także pozostaje przyklasnąć je... 14/02/2009, 11:33 Vapnatak
:)
No ja również muszę się unieść skromnością, ... 14/02/2009, 12:15 JarekJ
Ciekawe ze akurat to wydanie przyszlo Ci na mysl,... 14/02/2009, 22:48 Wasza Wysokość
Ciekawe ze akurat to wydanie przyszlo Ci na mysl,... 15/02/2009, 11:04 JarekJ Jasne. Dziekuje. Nic nie szkodzi. Dowiedzialem si... 16/02/2009, 3:55 Vapnatak
Czyżbyś chciał, drogi keraunosie aby ktoś Ci zarz... 15/02/2009, 13:13 Tryglawson
Te wyżej zdanie wydaje mi się bez sensu, na brzeg... 15/02/2009, 16:05 keraunos Nie do końca:
Ad litus autem Oceani, ubi tribus f... 15/02/2009, 16:28 Vapnatak A mnie się wydaje, że tłumaczenie keraunosa jest o... 15/02/2009, 17:03 keraunos Do tych moich wcześniejszych tłumaczen uwaga:
cesp... 15/02/2009, 20:03 Vapnatak Mam jeszcze jeden dowód na to, że Aesti Jordanesa ... 16/02/2009, 10:57 kmat Tak czytam, i w sumie pewna logika w tym umieszcze... 16/02/2009, 20:35 Vapnatak
Uważa się też Jezioro Mursjańskie jako bagna u uj... 16/02/2009, 20:57 wuz
Jezioro Mursjańskie to raczej bagna, rozlewiska, ... 16/02/2009, 20:59 kmat Ciekawe z tymi rozlewiskami Drawy, ale wtedy tam n... 17/02/2009, 4:48 wojtek k.
Dokładnie. Rozlewisko Drawy raczej nie wchodzi w... 17/02/2009, 14:06 Vapnatak "Mam na myśli starożytną Dację, którą teraz m... 17/02/2009, 15:08 wojtek k.
To akurat nie jest najlepszy fragment, jako że o... 17/02/2009, 16:02 JarekJ
No tak, ale jest tu sporo niejasnosci... a i nies... 22/02/2009, 1:30 marlon niekoniecznie źródeł Dunaju - Istrem nazywano doln... 30/01/2010, 1:02
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|
|
historycy.org > Historia Polski > CZASY PRZODKÓW > Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich do X w.
13/02/2009, 20:58
