Zmiany te, wprowadzone przez Gustawa Adolfa już na długo przed Beresteczkiem, zmierzały do doskonalenia współdziałania jazdy z piechotą.

doskonalenie piechoty, która musiała posiadać wystarczającą siłę ognia, by samodzielnie powstrzymać ataki jazdy,

To co udało się osiągnąć zaowocowało jeszcze pod Beresteczkiem, ale nie wystarczało by powstrzymać Szwedów podczas Potopu.

Wojny Mołdawskie, a potem wojna Północna pokazały, że nasza armie nie jest już nic warta.

Myślisz, że modernizacje w armiach zachodnich XVII w polegały na wymianie jazdy na piechotę?!

Zmiany te, wprowadzone przez Gustawa Adolfa już na długo przed Beresteczkiem, zmierzały do doskonalenia współdziałania jazdy z piechotą.

Nowością nie było wyeliminowanie jazdy, lecz doskonalenie piechoty, która musiała posiadać wystarczającą siłę ognia, by samodzielnie powstrzymać ataki jazdy, ewentualnie nacierać w kontrmarszu.

Natomiast jazda pełniła inne, niemniej ważne funkcje.

U nas taktyka ta była doceniana przez naszych Wazów, głównie Władysława IV i Jana Kazimierza, ale spotykała się z wielkimi oporami szlachty.

To co udało się osiągnąć zaowocowało jeszcze pod Beresteczkiem, ale nie wystarczało by powstrzymać Szwedów podczas Potopu.

Potem  dystans między armią RP a armiami zachodnimi zwiększał się.

Jan III Sobieski, kokietując szlachtę, postawił na armię autoramentu narodowego i skutki tego były opłakane.

Wojny Mołdawskie, a potem wojna Północna pokazały, że nasza armie nie jest już nic warta.

Nawet armia Rosyjska, po modernizacji na modłę zachodnią przez Piotra I, przewyższała nas wielokrotnie.

Kwestionowanie wyższości zachodniej taktyki walki nad staropolską sztuką wojenną jest próbą dyskutowania z faktami.

Wystarczy porównać kolejne konflikty polsko-szwedzkie.

W pierwszym, słynnym z powodu Kircholmu, mieliśmy jeszcze przewagę.

W drugim, czyli wojnie o ujście Wisły, świeżo zreformowana armia szwedzka nie ustępowała nam, a nawet zdobywała przewagę.

Przecież pod Gniewem piechota szwedzka powstrzymała jedną z największych szarż naszej husarii.

W kolejnej wojnie, Potopie, wciąż doskonalona armia szwedzka wygrała niemal wszystkie duże bitwy.

I nie jest prawdą to, że ich sukces wynikał z tego, że nasza armia przeszła na stronę szwedzką.

Zanim do tego doszło nasza armia przegrała całą serię dużych bitew: pod Piątkiem, Sobotą, Żarnowem, Wojniczem, Nowym Dworem.

Dopiero te klęski uzmysłowiły jej, że w otwartym polu nie może się równać ze Szwedami, co spowodowało jej przejście na stronę Karola Gustawa.

Bitwy te zostały one trochę „zamiecione pod dywan” przez naszą historiografię, bo podważały patriotyczną wiarę w naszą „niezwyciężoną armię”.

O skuteczności naszych wojsk w II Wojnie północnej nawet nie ma co mówić.

A przecież była to „udoskonalona” armia Sobieskiego, która pamiętała jeszcze Wiedeń.

Równie blado nasz armia wyglądała na tle innych, modernizowanych w stylu zachodnim armii.

Po kampanii wiedeńskiej armia austriacka była w stanie odbić Turcji Węgry, choć Turcja właśnie tam skoncentrowała swoje główne siły.

My nie poradziliśmy sobie nawet z odzyskaniem Podola czy podbojem Mołdawii, bronionej praktycznie „tylko” przez Tatarów.

Podobnie było z armią Rosji. Po reformach Piotra I pokonała Szwecję, o czym nasi wojskowi nie mogli nawet marzyć w XVIII w.

Pamiętajmy, że Polska w XVII w miała populację znacznie większą od szwedzkiej a produkcja rolna też dawała nam duży potencjał.

Ale dla polskiej szlachty wizja nowoczesnej armii zawodowej, która kontrolowana byłaby nie przez szlachtę, lecz króla była nie do zaakceptowania.

I dlatego utknęliśmy w miejscu. Nasycenie piechotą i dragonią, jak najbardziej słuszne, to było zdecydowane za mało, by nadążyć ze naszymi sąsiadami.

W bitwach pod Piątkiem, Sobotą, Żarnowem, Wojniczem walczyła nasza armia a nie pospolite ruszenie, ze znanym efektem.

Pospolite ruszenie Szwedzi rozgonili pod Nowym Dworem.

Zawsze bawiło mnie tłumaczenie, że pod Gniewem o niepowodzeniu nie zdecydował opór Szwedów lecz warunki terenowe.

Większość naszego wojska uznała zwierzchnictwo Karola X Gustawa już po bitwie pod Wojniczem, kiedy naszą sytuacja militarna, po wszystkich tych klęskach, nie dawała im nadziei na zwycięstwo.

Zawsze bawiło mnie tłumaczenie, że pod Gniewem o niepowodzeniu nie zdecydował opór Szwedów lecz warunki terenowe.

Przecież to jest właśnie argument  kompromitujący taktykę naszej jazdy.

Każda formacja wojskowa musi sobie radzić przede wszystkim z warunkami terenowymi.

Jeżeli szarże naszej husarii mogły zatrzymać banalne warunki terenowe, to znaczy, że ich taktyka była do bani.

Dla armii szwedzkiej to nie był problem.

Struktura ich armii i taktyka ich poszczególnych formacji, dopasowywały się takich warunków terenowych, w jakich przyszło im walczyć.

I na tym polegała ich wyższość.

Poza tym zatrzymanie husarii pod Gniewem nie było zdarzeniem incydentalnym, lecz przełomowym, bo w kolejnych konfliktach husarii niemal nigdy nie udawało się przebić przez linie piechoty szwedzkiej.

Nasza sytuacja gospodarcza w  2 połowie  XVII wieku nie była taka zła.

Była znacznie lepsza niż krajów zachodnich po wojnie 30-letniej.

Poza tym dochody ze sprzedaży zboża  na rynki zachodnie nie były znowu takie gigantyczne.

Nasze "sukcesy w Mołdawii pomogły Austriakom" - to chyba jakaś kpina.

Poza tym, Tatarzy byli bardzo nielojalnym sojusznikiem Turcji,

co pokazała kampania wiedeńska i Turcy niewiele tracili oddelegowując ich do walki z Polakami.

Na zachodzie jeszcze przez wiele dziesięcioleci bitwy rozstrzygała jazda. Oczywiscie,  rola piechoty wzrastała ale to nie ten czas.

Orkan , chcesz dyskutować ze mną???

Mniej więcej zgadzam się z tym co napisał Lesman. [b] I? Mam odpowiedzieć akapit po akapicie???[/b]

Pole do dyskusji jest w Twoim poście nr 17 w tym temacie ( w szczególności w 2 pierwszych zdaniach - tu można zgodzić się, dyskutować):
[code]
Na zachodzie jeszcze przez wiele dziesięcioleci bitwy rozstrzygała jazda. Oczywiscie,  rola piechoty wzrastała ale to nie ten czas.

Ale:
[b]Koleinych swoich postów (ich głównych tez) nie obronisz. [/b]

Powoływanie się na Sikorę (jego opinię z jego twórczości) to chyba akt desperacji, żeby nie napisać więcej...

OK, Orkan. Nasza armia bardzo sprawnie uciekała przed Szwedami w pierwszej fazie Potopu.

W każdym razie warto pamiętać, że nasza przegrana w tej kampanii, to nie tylko kapitulacja pospolitego ruszenia pod Ujściem, ale przede wszystkim niezdolność armii do stawienia czoła Szwedom.

Nie zgadzam się z tezą, że wygrywaliśmy, gdy liczebność armii była wyrównana.

Pod Warszawą mieliśmy niemalże dwukrotną przewagą a bitwę przegraliśmy. I to dosyć kompromitująco.

Mimo przewagi liczebnej i znacznie większej od przeciwnika liczebności jazdy (formacja ofensywna) nasza armie walczyła defensywnie, starając się w pierwszym dniu nie dopuścić Szwedów nacierających na nasze szańce od strony Żerania.

Drugiego dnia Karol Gustaw, dążąc aktywnie do rozstrzygnięcia bitwy, dokonał słynnego obejścia naszych umocnień od strony Bródna. Manewr bardzo ryzykowny, przeprowadzony pod nosem Polaków, którzy nie tylko nie wykorzystali okazji by wtedy rozbić Szwedów, ale nawet nie zorientowali się, co się dzieje. Warto o tym pamiętać dyskutując o umiejętności wykorzystania właściwości terenowych przez obie armie. Potem była słynna szarża husarii, która chętnie prezentowana jest jako "prawie wygrana", choć nasi husarze zostali otoczeni przez piechotę szwedzką i rozbici. Tu warto przypomnieć, że nasza pozostała jazda, czyli "doskonali" pancerni i jazda lekka, po prostu odmówili wsparcia husarii, mimo rozkazu króla. Warto o tym pamiętać dyskutując o morale i dyscyplinie panującej w naszej armii. Dużo to również mówi o tym, ile zaufania miała nasza jazda do własnej skuteczności.

Ale w naszej "patriotycznej pamięci" pozostali tylko szarżujący husarze i Roch Kowalski, który ponoć zagroził samemu królowi szwedzkiemu. O innych, mniej budujących szczegółach tej bitwy na ogół woli się nie pamiętać.

O innych, mniej budujących szczegółach tej bitwy na ogół woli się nie pamiętać.