Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
6 Strony  1 2 3 > »  
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Uzbrojenie zbojnikow tatrzanskich
     
Zbrojny
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 324
Nr użytkownika: 56.959

Jan
Zawód: Uczen
 
 
post 14/08/2009, 21:34 Quote Post

Jakie bylo uzbrojenie Tatrzanskich (zarowno Polskich, jak i Slowackich) "kolegow Janosika"? Jaka byla ich standardowa bron? A jaka nietypowa? Ja moze podam jeden przyklad, chyba dosc nietypowej broni, zbojnikow Tatrzanskich. Nie wiem, czy naprawde tej broni uzywali, ale byc moze... Jak zapewne wszyscy wiemy, Pyzdra w "Janosiku" uzywal jako jednej z broni, ciezkiej stalowej kuli, na jakiejs linie/grubym sznurku. Badz, co badz, ta bron mozna uznac za Bron Dystansowa. A wiec, jakiej broni uzywali "Zbojnicy", pokroju Janosika? Jak ich bron zmieniala sie na przestrzeni czasu, okresu Nowozytnosci? Na jakie lata przypada okres, najwiekszego "zbojowania" w Tatrach? Jakich broni uzywali? (Chodzi zarowno o bron biala, jak i o bron biala dystansowa [miotana], i palna - a wlasnie! - czy popularna w uzyciu byla bron palna?) Czy rzeczywiscie sa jakies podstawy, by twierdzic, ze Ciupaga jest slusznie symbolem Zbojnikow Tatrzanskich? Czy moze, jest to tylko mit i fikcja literacka, ze "Ciupaska" byla glowna bronia Zbojnikow? Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne?
Z gory dziekuje, za wszelkie odpowiedzi. rolleyes.gif
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
carantuhill
 

Bieskidnik
*********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 8.502
Nr użytkownika: 12.703

WOJCIECH
Zawód: Galileusz
 
 
post 15/08/2009, 7:37 Quote Post

QUOTE
Nie wiem, czy naprawde tej broni uzywali, ale byc moze... Jak zapewne wszyscy wiemy, Pyzdra w "Janosiku" uzywal jako jednej z broni, ciezkiej stalowej kuli, na jakiejs linie/grubym sznurku.


Polska firmowa wersja Janosika jest kiepskim źródłem dry.gif A broń zbójników była różna w zależności o jakich zbójcach mówimy, tych z XV wieku, czy z połowy XIX wieku. Dużo o tym mówią góralskie przyśpiewki, z nich można wywnioskować, że standardowo zbójnik miał ciupagę, czasem nazywaną wołoszką (Héj z plesewskiéj Bramy uciekały pany,Kiedy się Janiczek wołoszkami broni), szablę (Janku, Janku tęgiś zbójnik, Masz szabliczkę zakrwawioną), pałasz (Janosik, Janosik, / Gdzieś podział pałasik), często broń ograniczała się tylko do kija (Kie se pódzies na zbój, / weźze se kij dobry). Z rzadka posiadali broń palną. Teksty pieśni wziąłem ze starej książki Zofii Urbanowskiej "Róża bez kolców". Czasem zbójcy musieli być liczni i dobrze uzbrojeni jeśli ważyli się np w XV wieku szturmować spore miasta jak np polski Rymanów, czy słowacki Bardejov. W XIX wieku wśród zbójców sporo było dezerterów i urlopników z wojska cesarskich, oni też musieli być nieźle uzbrojeni.

QUOTE
Na jakie lata przypada okres, najwiekszego "zbojowania" w Tatrach?


Wbrew pozorom to nie w Tatrach najdłużej przetrwali zbójnicy, ponieważ działalność cesarskich leśników podcięła ich aktywność. Ostatni znany zbójca pochodził ze Skawiny i działał w połowie XIX wieku. Zaś okres największego zbójowania to koniec XVII i początek XVIII wieku (Janosik, Ondraszek, Baczynski itd), okres epoki napoleońskiej i lata po, a także najmniej znany XV wiek, kiedy na pograniczu małopolski i Węgier toczyła się wojna.

QUOTE

Czy rzeczywiscie sa jakies podstawy, by twierdzic, ze Ciupaga jest slusznie symbolem Zbojnikow Tatrzanskich?


Ciupagę nosili wszyscy górale na codzien i do kościoła, moda zanikła gdzieś pod koniec XIX wieku, w niektórych rejonach Podhala przetrwała do dwudziestolecia międzywojennego.

QUOTE
Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne?


A po co im to smile.gif Wg legendy ciupaga chroniła Janosika przed kulami i umożliwiła latanie do Wiednia wink.gif

 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Zbrojny
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 324
Nr użytkownika: 56.959

Jan
Zawód: Uczen
 
 
post 15/08/2009, 9:36 Quote Post

QUOTE
A broń zbójników była różna w zależności o jakich zbójcach mówimy, tych z XV wieku, czy z połowy XIX wieku.


No chodzilo mi wlasnie o to, jak to ich uzbrojenie zmienialo sie na przestrzeni wiekow (od ok. XV, do XIX wieku). wink.gif



QUOTE
A po co im to  Wg legendy ciupaga chroniła Janosika przed kulami i umożliwiła latanie do Wiednia


Musze przyznac, ze o tej legendzie nie slyszalem smile.gif wink.gif rolleyes.gif .
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
rycymer
 

Ellentengernagyként
*********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 5.900
Nr użytkownika: 30.754

 
 
post 15/08/2009, 9:38 Quote Post

QUOTE
Musze przyznac, ze o tej legendzie nie slyszalem

Jak Janosik tańczył z Cesarzową. smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

     
carantuhill
 

Bieskidnik
*********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 8.502
Nr użytkownika: 12.703

WOJCIECH
Zawód: Galileusz
 
 
post 15/08/2009, 11:00 Quote Post

QUOTE
Musze przyznac, ze o tej legendzie nie slyszalem


z samą Marią Teresą. Zresztą nie tylko on, bo Ołeksa Dobosz z Karpat Wschodnich też wink.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
lancelot
 

Żelazna pięść
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 12.521
Nr użytkownika: 36.860

bogumil chruszczewski
Stopień akademicki: rebajlo
Zawód: Podstarza³y wilk
 
 
post 15/08/2009, 13:09 Quote Post

QUOTE
Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne?
naqbity mosiądzem, szeroki pas góralski był niewątpliwie formą pancerza.

QUOTE
szablę (Janku, Janku tęgiś zbójnik, Masz szabliczkę zakrwawiowną), pałasz (Janosik, Janosik, / Gdzieś podział pałasik),
W piśmiennictwie staropolskim różne określenia broni białej występowały często jako synonimy.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

     
secesjonista
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.565
Nr użytkownika: 42.378

Marek
Stopień akademicki: Plebejusz
Zawód: advocatus diaboli
 
 
post 15/08/2009, 14:35 Quote Post

QUOTE(lancelot @ 15/08/2009, 14:09)
QUOTE
Czy mieli kiedykolwiek, jakies uzbrojenie ochronne?
naqbity mosiądzem, szeroki pas góralski był niewątpliwie formą pancerza.

QUOTE
szablę (Janku, Janku tęgiś zbójnik, Masz szabliczkę zakrwawiowną), pałasz (Janosik, Janosik, / Gdzieś podział pałasik),
W piśmiennictwie staropolskim różne określenia broni białej występowały często jako synonimy.
*


pas ... pancerzem to chyba zbyt daleko idące wnioski
Skąd to mniemanie?
 
User is offline  PMMini Profile Post #7

     
Cartaphilus
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 913
Nr użytkownika: 40.789

M. R.
Stopień akademicki: mgr prawa
 
 
post 15/08/2009, 17:18 Quote Post

Skoro mowa o zbójnikach to zapewne używali wszystkiego tego co można było spotkać w danej epoce i miejscu. Kinematografia lubiła przedstawiać zbójników z pałkami nabijanymi kolcami. Uważam, że może być w tym trochę prawdy zwłaszcza, że taka pałka to broń tania i prosta w konstrukcji. Każdy mógłby zrobić sobie ją w domu.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
rycymer
 

Ellentengernagyként
*********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 5.900
Nr użytkownika: 30.754

 
 
post 15/08/2009, 18:01 Quote Post

Zainteresowanym polecam Legendę Tatr Tetmajera - wzorował się on, jak sam podkreśla, na starodawnych podaniach, stąd w kwestii przedstawionego przezeń w powieści obrazu podhalańskiej wojskowości zbójeckiej można mu chyba zaufać.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
lancelot
 

Żelazna pięść
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 12.521
Nr użytkownika: 36.860

bogumil chruszczewski
Stopień akademicki: rebajlo
Zawód: Podstarza³y wilk
 
 
post 15/08/2009, 18:27 Quote Post

QUOTE
Skąd to mniemanie?
szeroki kawał skóry nabity mosiężnymi zbrojnikami jak najbardziej moze spełniać role pancerza.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #10

     
rycymer
 

Ellentengernagyként
*********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 5.900
Nr użytkownika: 30.754

 
 
post 15/08/2009, 18:31 Quote Post

QUOTE
szeroki kawał skóry nabity mosiężnymi zbrojnikami jak najbardziej moze spełniać role pancerza.

Z tym że w omawianym tutaj przypadku takiej roli nie spełniał - raczej czysto dekoracyjną, o ile mogę się tak wyrazić, jak również miał na celu zaświadczyć o prestiżu i majętności jego posiadacza.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #11

     
lancelot
 

Żelazna pięść
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 12.521
Nr użytkownika: 36.860

bogumil chruszczewski
Stopień akademicki: rebajlo
Zawód: Podstarza³y wilk
 
 
post 15/08/2009, 18:39 Quote Post

QUOTE
Z tym że w omawianym tutaj przypadku takiej roli nie spełniał
skąd to wiadomo?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #12

     
rycymer
 

Ellentengernagyként
*********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 5.900
Nr użytkownika: 30.754

 
 
post 15/08/2009, 18:42 Quote Post

QUOTE
skąd to wiadomo?

Choćby z ludowych pieśni i podań - wystarczy się w nie zagłębić.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #13

     
lancelot
 

Żelazna pięść
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 12.521
Nr użytkownika: 36.860

bogumil chruszczewski
Stopień akademicki: rebajlo
Zawód: Podstarza³y wilk
 
 
post 15/08/2009, 18:54 Quote Post

nie rozumiem dla czego 30 centymetrowej (ca.)szerokości pas grubej skóry nabijany mosiądzem miałby nie posiadać funkcji ochronnej.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #14

     
rycymer
 

Ellentengernagyként
*********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 5.900
Nr użytkownika: 30.754

 
 
post 15/08/2009, 19:00 Quote Post

QUOTE
30 centymetrowej (ca.)szerokości

Skąd ta informacja? Pasy góralskie miały rozmaitą szerokość - zależała on od pozycji górala czy też śwarnego chłopca.
QUOTE
nie rozumiem dla czego (...) szerokości pas grubej skóry nabijany mosiądzem miałby nie posiadać funkcji ochronnej.

Ja z kolei nie mogę pojąć, w jaki niby sposób miałby on zapewnić tę ochronę - wyjaśni Kolega?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #15

6 Strony  1 2 3 > »  
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej