Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
3 Strony < 1 2 3 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Husytyzm, Czemu się nie rozprzestrzenił ?
     
Dan23
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.198
Nr użytkownika: 5.531

 
 
post 27/01/2017, 8:44 Quote Post

CODE
...proszę o dowody z poważnych publikacji: Na znajomość przez Lutra - jakiejkolwiek książki lub publikacji związanej z Husem (którego spalono 100 lat wcześniej, niż interesujący nas okres).....Husytyzm był herezją już wtedy 100-letnią...

Ale ruch husycki nie był wybitą prawie do nogi i zapomnianą "stara herezją" z przed 100 lat po której wszelkie księgi i pisma zostały spalone! Mam wrażenie, że ty nie rozumiesz,że husyci inaczej niż ich "heretyccy" poprzednicy nie zostali wybici ogniem i mieczem, że albo znikli całkowicie z kart historii albo gdzieś w absolutnym "podziemiu" działali.
Ruch husycki zwyciężył militarnie i musiał zostać uznany/lub co najmniej tolerowany przez cesarza i sobór. W Królestwie czeskim husyci mieli silniejszą pozycje niż Kk, mieli swoje duchowieństwo, kościoły, a uniwersytet praski był tego ruchu "intelektualnym" zapleczem. Zarówno duchowieństwo jak i husyccy mistrzowie uniwersyteccy utrzymywali żywotność idei. Husyci/husytyzm miał silne podstawy religijne, materialne, gospodarcze i polityczne. Przez te 100 lat to był żywy prężny ruch działający swobodnie na terenie Czech.

Richard Friedenthal, "Marcin Luter. Jego życie i czasy" (PIW 1991) str.215 - wypowiedzi Lutra z dysputy w Lipsku, które potwierdzają jego znajomość przynajmniej części nauczania Husa: ..."Tak, wśród artykułów Husa i husytów jest wiele twierdzeń na wskroś chrześcijańskich i ewangelicznych"... Są tam twierdzenia, których Kościół w żaden sposób potępić nie może!"...
W czasie tak ważnej dysputy nie mówiłby i bronił artykułów i twierdzeń których nigdy nie czytał, o których wiedział niewiele lub tylko kiedyś wcześniej słyszał jakąś plotkę na jarmarku czy w karczmie?
Znał je na tyle dobrze, że rozróżniał te twierdzenia Husa i husytów, które wg niego były na wskroś chrześcijańskie i ewangeliczne, których Kk nie może potępić, od tych z którymi się pewnie nie zgadzał, albo które Kk (wg jego ówczesnej wiedzy) słusznie potępiał i odrzucał.

Ten post był edytowany przez Dan23: 27/01/2017, 8:48
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #31

     
Marek Atyliusz Regulus
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 225
Nr użytkownika: 100.953

Przemek J.
Stopień akademicki: mgr
Zawód: jurysta
 
 
post 27/01/2017, 10:54 Quote Post

Mój błąd, więc jeszcze raz - to co kursywą cytat z 3-4 kolejnych stron, moje wypowiedzi normalna czcionka:

Tak jak napisałem, nie ma żadnych dowodów, że Luter czytał jakiekolwiek pismo Husa, przed 1519 r., kiedy to otrzymał jeden egzemplarz "O kościele" prosto z Pragi.
Ten sam autor i jego biografia ("Marcin Luter. Jego życie i czasy" (PIW 1991)) str.215 - dysputa w Lipsku - Luter vs Eck - Eck poruszył temat prymatu papieża i oskarżył Lutra o "czeskie kacerstwo". "Luter, podrażniony, odrzucił pomówienie. Eck, podstępnie: "Tak ojciec przeciwny jest husytom? Czemuż to więc, przy wszystkich swoich świetnych talentach, nic przeciw nim nie pisze?" Luter, podrażniony jeszcze bardziej, oburzył się na te insynuacje. [...] Po przerwie na obiad Luter wpadł w pułapkę po same uszy. Wymknęło mu się niebacznie: "Tak, wśród artykułów Husa i husytów jest wiele twierdzeń na wskroś chrześcijańskich i ewangelicznych". I jeszcze nierozważniej: "Są tam twierdzenia, których Kościół w żaden sposób potępić nie może!". [...] (I dalej Eck): Co słyszę, Kościół nie potępi? Sobór w Konstancji najwyraźniej przecież obłożył klątwą i Husa, i jego twierdzenia! Czy ojciec Luter odrzuca może autorytet świętego soboru? Luter stracił na pewności: Nie powiedział nic przeciw soborowi w Konstancji. Nic? - odrzekł Eck - czyżby? To jeszcze zostanie udowodnione; w każdym razie Luter jest protektorem i obrońcą husyckich nauk. Kłamstwa! - protestował atakowany, zmieszany jeszcze bardziej. W gruncie rzeczy nie mógł protestować; Eck podprowadził do konkluzji podstępnie, ale to, co powiedział, było prawdziwe. Dzień skończył się w podnieceniu i wrzawie Eck odniósł wyraźny sukces o trwałych skutkach. Słowa: "czeski kacerz, husyta", uczepiły się Lutra jak przysłowiowy rzep psiego ogona, nie mógł ich z siebie strząsnąć, powtarzano je bez ustanku jako dowód zagrożeń zawartych w jego nauce, a jeszcze i później, na sejmie w Wormacji, były głównym argumentem za jego potępieniem.
O Husie i husytach wiedział Luter równie mało jak Eck. Obaj znali tylko orzeczenia soboru, "sentencje", oraz potępione twierdzenia".

Koniec cytatu - Eck chciał jedynie doprowadzić do oskarżenia, poglądy Lutra = husytyzm = bunt (rebelia) skierowana przeciw kościołowi i państwu. Dodatkowo przecież ks. Jerzy (saski) na oskarżenia o popieraniu u siebie poglądów Husa się wściekł - matka była przecież córką Jerzego z Podiebradu, a ziemię jego księstwa w poprzednim wieku najechali i spustoszyli czescy wyznawcy Husa.
Dopiero jakiś czas po debacie Luter dostał list od dwóch duchownych z Czech (wraz z ww. książką), którzy poinformowali go, że jest czytany w Czechach i ma tam wielu przyjaciół, a jako dar przesyłają książkę Husa - str. 221: "[...] apostoła Czech, po to, abyś dowiedział się, jaki był to człowiek", i to z własnych jego słów, a nie z ogólnikowych plotek czy z treści potępienia przez sobór w Konstancji".
Po przeczytaniu miał stwierdzić: "Wszyscy, nie wiedząc o tym, jesteśmy husytami, a okazuje się, że byli nimi i Paweł i Augustyn".

Od tej pory (czyli po 1519 r.) Luter miał żywić sympatię do Husa i husytów...

Zacytowałeś w ostatnim poście z tego co cytowałem wcześniej, z pominięciem całej reszty tego, co autor cytatu, napisał dalej na tej samej stronie i następnych. Napisałeś, że sobie przeczy.
Więc jeszcze raz przeczytałem te kilka stron i wiosek jest następujący.
Luter i Eck nie znali nauczania Husa, ani nie czytali jego pism. Luter mógł znać (podobnie jak i Eck) jedynie orzeczenia soboru (w Konstancji), "sentencje", oraz potępione twierdzenia". I do tego odnosi się Luter komentując zarzuty Ecka - zwróć uwagę, że sam Luter mówi o tym wyraźnie: Tak, wśród artykułów Husa i husytów". Tych potępionych na soborze w Konstancji...
Czy na podstawie ww. można poznać nauczanie Husa?
I dalej:
Otrzymał Luter w 1519 r. z Czech pismo Husa z listem od Czechów:
[...] apostoła Czech, po to, abyś dowiedział się, jaki był to człowiek", i to z własnych jego słów, a nie z ogólnikowych plotek czy z treści potępienia przez sobór w Konstancji".

Kolejna sprawa - propaganda prac Husa poza Czechami.
Pierwsze wydanie drukiem księgi O kościele nastąpiło w... 1520 r. A do jego wydania doprowadził Luter, z egzemplarza, który otrzymał z Pragi i przeczytał. (wstęp do: Jan Hus "O Kościele" Wydawnictwo KUL, Lublin 2007, str. 5).
Wcześniej liczba egzemplarzy była niewielka - bo jedyne kopie, jakie istniały (w niewielkiej ilości), były przepisywane przez Czechów. I tych kopi ręcznie odpisanych było mało - więc do szerokiej akcji propagandowej poza Czechami ich ilość była niewystarczająca.
Dlatego tak drążyłem temat z pytaniem o ilość i znajomość pism Husa i ich "tysiącach" egzemplarzy w obiegu.

QUOTE
W czasie tak ważnej dysputy nie mówiłby i bronił artykułów i twierdzeń których nigdy nie czytał, o których wiedział niewiele lub tylko kiedyś wcześniej słyszał jakąś plotkę na jarmarku czy w karczmie?
Znał je na tyle dobrze, że rozróżniał te twierdzenia Husa i husytów, które wg niego były na wskroś chrześcijańskie i ewangeliczne, których Kk nie może potępić, od tych z którymi się pewnie nie zgadzał, albo które Kk (wg jego ówczesnej wiedzy) słusznie potępiał i odrzucał.


A twierdzisz tak, na podstawie?

Jolanta Dworzaczkowa w Bracia Czescy w Wielkopolsce w XVI i XVII wieku (Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 1997) - też napisała, że kontakty i znajomość Husa Luter wyniósł z korespondencji z Czechami i na podstawie pism, które od nich otrzymał w i po 1519 r.
Dodatkowo - na str. 16 tej książki jest jeszcze opisane jak Luter odniósł się do ich wyznania, po tym jak się z nim zapoznał: "Pochwalił niektóre punkty ich nauki, m.in odrzucenie tradycji kościelnej, czci świętych, wiary w czyściec. Natomiast zastrzeżenia budziły u niego poglądy na eucharystię (w każdym razie uważał je za nie dość jasne), przywiązywanie zbyt wielkiej wagi do dobrych uczynków, uznawania wszystkich siedmiu sakramentów, celibat księży. Radził też braciom, aby nie gardzili znajomością języków starożytnych, jako niezbędną do dobrego zrozumienia Pisma Świętego".
To wszystko ma się odnosić do wiedzy, jaką zdobył po 1518 r.

W zeszłym roku czytałem 3 książki o życiu i nauczaniu Lutra (Friedenthal, Ściegienny i Grzybowski) i w żadnej z nich nie ma potwierdzenia, że Luter znał pisma Husa przez 1519 r. Wręcz przeciwnie - stąd moje "uporczywe drążenie tematu" i chęć usłyszenia tytułów - skoro twierdzisz, że Luter znał pisma Husa i jego nauczanie tak dobrze (przed r. 1519), to ponawiam pytanie - gdzie można o tym przeczytać? Bo ze szczerą chęcią chciałbym się z tym zapoznać.

Ten post był edytowany przez Marek Atyliusz Regulus: 27/01/2017, 10:59
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #32

     
force
 

Preacher
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.809
Nr użytkownika: 99.758

Jacek Sebastian G
Stopień akademicki: Szkólka niedzielna
 
 
post 26/01/2019, 7:29 Quote Post

Husytyzm , to nie tylko sfera wiary, to także zbrojny zryw ludu czeskiego, przeciw uciskowi feudalnemu kościoła rzymskiego, i duchowieństwa( zwykłe niemieckiego pochodzenia), to rewolucja społeczna, religijna, i kulturowa.
O ile czynnik religijny był akceptowalny, do dziś w kościołach reformowanych postać Jana Husa, darzona jest olbrzymim szacunkiem, a sam Ojciec Reformacji Marcin Luter mówił o mistrzu Janie :
" ...Nie zdawałem sobie sprawy, że nauczałem i opowiadałem się dotychczas za wszystkim, co głosił Jan Hus (…) Krótko mówiąc: wszyscy jesteśmy husytami, nawet jeśli tego nie wiedzieliśmy, także Paweł i Augustyn. Nie mogę wyjść ze zdumienia i wprost nie wiem co o tym myśleć, gdy patrzę na to straszne zrządzenie Boże nad tym człowiekiem, a mianowicie, że w pełni objawiona ewangeliczna prawda została przed ponad 100 laty spalona, dziś za przeklętą uchodzi i wyznawać jej nie wolno..."
Inna rzecz to lokalność czeskiej rewolucji, to jej narodowy charakter, to był czynnik ograniczający zasięg ruchu husyckiego, do Królestwa Czeskiego, oraz peryferiów przyległych do ziem czeskich. Gdyby mistrz Jan, objawił się wśród narodu niemieckiego, i wśród Niemców, to On zapewne byłby nazywany Ojcem Reformacji. Czechów było zwyczajnie zbyt mało, by mogli się stać nosicielami zmiany,dużo łatwiej było ich zmęczyć wojnami, najazdami, skorumpować.
 
User is offline  PMMini Profile Post #33

     
Callan
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 271
Nr użytkownika: 104.434

KLON BANITA
Stopień akademicki: Kolejne konto-klon Pharona90 i Filipa Augusta
 
 
post 11/03/2019, 13:00 Quote Post

QUOTE(force @ 26/01/2019, 7:29)
Czechów było zwyczajnie zbyt mało, by mogli się stać nosicielami zmiany,dużo łatwiej było ich zmęczyć wojnami, najazdami, skorumpować.
Ale dlaczego Husytanim nie mogli by się stać przedstawiciele innych narodów: mieszkańcy sąsiednich krain Królestwa Węgier, Śląska albo Królestwa Polski?
 
User is offline  PMMini Profile Post #34

     
xxxxf
 

X ranga
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 11.748
Nr użytkownika: 94.726

sarna ygrekowski
Zawód: uczen
 
 
post 11/03/2019, 17:28 Quote Post

QUOTE(Quinque @ 11/03/2019, 16:42)
No jak? Jak Jan Hus to był zadeklarowany ksenofob i nacjonalista. Nie podburzał ludzi przeciwko Prusakom(w każdym bądź razie dzisiejszym Niemcom)?
*



Ale to jest tylko jedna z innych narodowości, których członkowie mogli być husytami. Polacy byli przyjmowani przez husytów bardzo chętnie Abraham ze Zbąszynia przykładem. I Prusaków nie było w XV wieku, a Czesi nie mieli problemów z Krzyżakami tylko z Niemcami zamieszkałymi w ich kraju. Czyli Bawarczykami/Saksończykami.
 
User is offline  PMMini Profile Post #35

     
Quinque
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 526
Nr użytkownika: 103.687

Stopień akademicki: Obywatel Meksyku
 
 
post 11/03/2019, 19:35 Quote Post

Nie powiedziałem że Czesi tylko Hus

Gdy ż Uniwersytetu Praskiego pozbyto się wszystkich obcych. Hus powiedział takie słowa

QUOTE("")
Niech będzie wysławiany Bóg wszechmocny, pozbyli¬śmy się Niemców. Bóg oddał ziemię tę Czechom, jak niegdyś od¬dał ziemię obiecaną Izraelowi”


Głosił też hasła w stylu "Czechy dla Czechów"



Ten post był edytowany przez Net_Skater: 11/03/2019, 19:56
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #36

     
Wilczyca24823
 

X ranga
**********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 15.068
Nr użytkownika: 98.909

Ewa Mach
Zawód: opiekun
 
 
post 11/03/2019, 23:33 Quote Post

Sam sobie przeczysz. Skoro Hus cieszył się z usunięcia Niemców, nie mogli z uniwersytetu usunąć wszystkich obcych. Chyba że tylko Niemców uważano za obcych.

 
User is offline  PMMini Profile Post #37

     
force
 

Preacher
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.809
Nr użytkownika: 99.758

Jacek Sebastian G
Stopień akademicki: Szkólka niedzielna
 
 
post 17/03/2019, 10:29 Quote Post

QUOTE(Wilczyca24823 @ 12/03/2019, 0:33)
Sam sobie przeczysz. Skoro Hus cieszył się z usunięcia Niemców, nie mogli z uniwersytetu usunąć wszystkich obcych. Chyba że tylko Niemców uważano za obcych.
*


Szanowna Wilczyco,
Czesi walczyli z Niemcami, lub lepiej z niemczyzną, w czasie swojej rewolucji religijno-narodowej, tu jeśli szukasz porównania, kojarz to z WWII, "obcy" nie był wrogiem, Polak nie był wrogiem, był sprzymierzeńcem, byli Węgrzy w lotnych lidkach, walczono z uciskiem kościła rzymskiego, walczono i o narodowy charakter kraju.

Ten post był edytowany przez force: 17/03/2019, 10:29
 
User is offline  PMMini Profile Post #38

     
petroCPN SA
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.063
Nr użytkownika: 104.458

Stopień akademicki: doktor
Zawód: wyk³adowca
 
 
post 17/03/2019, 12:04 Quote Post

QUOTE(xxxxf @ 11/03/2019, 17:28)
QUOTE(Quinque @ 11/03/2019, 16:42)
No jak? Jak Jan Hus to był zadeklarowany ksenofob i nacjonalista. Nie podburzał ludzi przeciwko Prusakom(w każdym bądź razie dzisiejszym Niemcom)?
*



Polacy byli przyjmowani przez husytów bardzo chętnie
*





Z całą pewnością w epoce Husa różnice językowe pomiędzy mową polską a czeszczyzną były mniejsze niźli są dzisiaj. A przecież nawet dzisiaj, po upływie wieków, przy pewnym osłuchaniu, średniointeligentny Polak jest w stanie zrozumieć bez tłumacza co prostsze komunikaty językowe wypowiadane po czesku.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Z Cytat z Wiki: "Kościoły protestanckie uznają Jana Husa za bohatera wiary i męczennika. W Kościołach anglikańskich jest on świętym. Luteranie i anglikanie wspominają życie Jana Husa 6. lipca nawiązując do spalenia go żywcem na stosie 6. lipca 1415 roku.
Także niektóre spośród nieprotestanckich wspólnot chrześcijańskich uznają Jana Husa za świętego męczennika, wśród nich jest Kościół Starokatolicki w Czechach oraz Kościół Starokatolicki Mariawitów i Kościół Katolicki Mariawitów."
 
User is offline  PMMini Profile Post #39

     
Dan23
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.198
Nr użytkownika: 5.531

 
 
post 28/11/2021, 10:17 Quote Post

Prawo w okresie rewolucji husyckiej
https://journals.us.edu.pl/index.php/zdp/ar...view/12161/9509


Ten post był edytowany przez Dan23: 28/11/2021, 19:53
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #40

     
TMI Fairy
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 830
Nr użytkownika: 106.470

 
 
post 5/08/2022, 11:42 Quote Post

Aby nie mnożyć wątków ...
Czy Husytyzm po tych różnych ugodach (bazylejskiej, kutnohorskiej) był:
- częścią kościoła katolickiego, tak jak różni unici (dogmaty te same, prymat Rzymu, liturgia i hierarchia odrębna)
czy
- odrębną gałęzią, tak jak np. prawosławni lub Ormianie?


Ten post był edytowany przez TMI Fairy: 5/08/2022, 11:45
 
User is offline  PMMini Profile Post #41

     
Marek Atyliusz Regulus
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 225
Nr użytkownika: 100.953

Przemek J.
Stopień akademicki: mgr
Zawód: jurysta
 
 
post 5/08/2022, 18:50 Quote Post

QUOTE
Aby nie mnożyć wątków ...
Czy Husytyzm po tych różnych ugodach (bazylejskiej, kutnohorskiej) był:
- częścią kościoła katolickiego, tak jak różni unici (dogmaty te same, prymat Rzymu, liturgia i hierarchia odrębna)
czy
- odrębną gałęzią, tak jak np. prawosławni lub Ormianie?


Z powodu pogody wink.gif i braku możliwości poświęcenia trochę większej ilości czasu na napisanie tego komentarza porządniej...

W przypadku husytów w Czechach potrzebne byłoby pewnie małe wprowadzenie, w stylu: Początkowo były 3 ugrupowania wśród husytów: utrakwiści, taboryci i "sierotki"...
Pytanie dotyczy jednak późniejszego okresu - po 1436 r. (Sobór bazylejski - Kompakty praskie) i po 1485 r. (Ugoda kutnohorska). W tym okresie (po roku 1485) mieliśmy już tylko utrakwistów, którzy pasują bardziej do pierwszego ("częścią kościoła katolickiego..."), bo: "Kościół utrakwistyczny, który celebrował komunię pod dwiema postaciami i liturgię w języku narodowym, a księżom zakazywał posiadania dóbr ziemskich. Nie zerwał jednak ostatecznie z Rzymem, nie stworzył własnej, niezależnej hierarchii duchownej" [Jolanta Dworzaczkowa, Bracia Czescy w Wielkopolsce w XVI i XVII wieku, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 1997, str. 11] + jeśli dobrze pamiętam, to sejm czeski miał uzyskać prawo wyboru arcybiskupa praskiego. Kościół utrakwistyczny istniał w Czechach w sumie do 1620 r. i bitwy pod Białą Górą [czy też do roku 1627].
W latach 1457-1467 pojawiła się inna grupa, wśród husytów, która w 1467 r. na zjeździe w Lhotce obrała sobie własnych duchownych i uniezależniła się od kościoła utrakwistycznego (i tym samym od rzymskokatolickiego) - mowa oczywiście o Braciach Czeskich, którzy bardziej pasują do drugiego ("odrębną gałęzią...). W XVI w. Bracia nawiązywać zaczęli kontakty z kościołami powstającymi w czasie Reformacji.
PS. To właśnie przedstawiciele Jednoty Braci Czeskich od 1548 r. zaczęli szukać bezpiecznego miejsca na ziemi i swobody religijnej w majątkach polskiej szlachty - głównie w Wielkopolsce.

Ten post był edytowany przez Marek Atyliusz Regulus: 5/08/2022, 18:54
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #42

     
TMI Fairy
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 830
Nr użytkownika: 106.470

 
 
post 5/08/2022, 21:08 Quote Post

Dziękuję!
 
User is offline  PMMini Profile Post #43

     
artakserkses
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 326
Nr użytkownika: 100.110

 
 
post 8/01/2024, 12:44 Quote Post

QUOTE(Filip August @ 16/11/2016, 17:14)
Czemu Husytyzm nie osiągnął takiego powodzenia w Europie tak jak później Luteranizm ? Przecież pod wieloma względami był do niego bardzo podobny.
*
Ja my ślę że kluczowe było tutaj to że Luter działał już w czasach po wynalezieniu druku prze Gutenberga i dzięki temu o wiele łatwiej było mu propagować swoje ideały zwłaszcza że nauczony przykładem Husa nie dał się spalić na stosie i miał dzięki temu więcej czasu.

Ten post był edytowany przez artakserkses: 8/01/2024, 13:09
 
User is offline  PMMini Profile Post #44

     
Marek Atyliusz Regulus
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 225
Nr użytkownika: 100.953

Przemek J.
Stopień akademicki: mgr
Zawód: jurysta
 
 
post 8/01/2024, 14:52 Quote Post

QUOTE
Ja my ślę że kluczowe było tutaj to że Luter działał już w czasach po wynalezieniu druku prze Gutenberga i dzięki temu o wiele łatwiej było mu propagować swoje ideały zwłaszcza że nauczony przykładem Husa nie dał się spalić na stosie i miał dzięki temu więcej czasu.


To też, ale nie tylko - dodałbym, że ważny był też język (ludność posługująca się niemieckim roznosiła też nową wiarę posługując się nie tylko pismem, ale chyba nawet bardziej słowem mówionym), miejsce i czas wystąpienia Lutra, no i pewnie najważniejsze - uzyskanie poparcia (a z czasem i współwyznawców) dla nowego wyznania, nie tylko wśród kapłanów (duchowieństwa), ale i u przedstawicieli władzy świeckiej - książąt, królów, którzy zabezpieczali i promowali rozwój wyznania na swoich ziemiach.

Ten post był edytowany przez Marek Atyliusz Regulus: 8/01/2024, 14:53
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #45

3 Strony < 1 2 3 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej