Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
> Stalinizacja Europy Środkowo-Wschodniej, Bułgaria, Węgry, Czechosłowacja, Rumunia
     
Sir NonGomery
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 14
Nr użytkownika: 4.131

Zawód: student
 
 
post 6/01/2006, 22:24 Quote Post

Praca ta ma za zadanie przedstawić charakterystykę wpływów radzieckich po II wojnie światowej na wymienione państwa: Czechosłowację, Rumunię, Węgry i Bułgarię. Nie są to państwa uznawane za republiki ZSRR więc tymbardziej ich relacja wobec kraju rad wydaje się ciekawa.

Jako pierwsze należałoby omówić cele polityki radzieckiej w Europie Środkowo-Wschodniej. Przede wszystkim wedle porozumień na konferencjach, ZSRR miało sprawować pieczę nad państwami wschodu, na dodatek w różnym stopniu. Najważniejszymi przyczółkami okazała się Polska, bezpośrednio granicząca z podzielonymi Niemcami oraz jej południowi sąsiedzi, gdzie miały się powoli osadzać rządy z woli Stalina. Obecność polityki radzieckiej w tych państwach wyznaczało stacjonujące tam wojsko Armii Czerwonej jako militarna gwarancja spokoju i stabilności. Granice tych krajów stały się granicami dla Żelaznej kurtyny, który przez lata zacieśniała się coraz bardziej. Należało poprzez małe rewolucje wprowadzić tam rządy komunistyczne (np. obalenie rządów Iona Antonescu w Rumunii) i rozpocząć drogę do ujednolicania polityki wśród zajętych państw. Priorytetem stało się zdeklasowanie i usunięcie z kręgu władzy wszystkich przeciwników, czasami poprzez użycie siły. W każdym z państw powstały satelickie partie. Do powyższych podmiotów należy jeszcze doliczyć Albanię.

Kluczowym elementem w rękach Stalina, który miał posłużyć do kreowania nowego świata na wzór radziecki, była demokracja ludowa. Trudno sobie wyobrazić mistyfikację na większą skalę, gdyż proces ten miał obejmować aż 6 państw i obejmować tysiące osób reprezentujących pokazowe rządy. Najlepszym przykładem jest podział Niemiec, gdzie ze strony radzieckiej utworzono demokratyczną (w nazwie) republikę. Ludowość tej demokracji wcale nie polegała na skupieniu władzy w rękach mas, a raczej na skupieniu mas, w rękach władzy poprzez organizacje takie jak fronty czy związki. Liczył się start, gdyż tylko na początku Rosji Radzieckiej zależało na ustanowieniu rządów o charakterze pluralistycznym. W toku rewolucji myśli kom. na tych ziemiach, zlikwidowano bezpośredni opór, który w następnych latach ujawnił się w postaci strajków i pochodów. Najciekawsze jest tutaj to, że porządek radziecki na nowych ziemiach gwarantowały ustalenia jałtańskie, mimo późniejszej dezaprobaty ze strony aliantów.

Pieczę nad rozpowszechnieniem się polityki radzieckiej na zajęte państwa sprawował Kominform, który zastąpił zniesiony we wrześniu 1947 roku Komintern, czyli Międzynarodówkę Komunistyczną. Do Albanii, Rumunii, Węgier, Polski, Bułgarii i Czechosłowacji dołączyły komunistyczne partie Francji i Włoch. Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i Robotniczych, które skupiało w sobie stalinowskie komórki w tychże krajach, zostało zawiązane 27 września w Szklarskiej Porębie i miało być rozwiązaniem dla wątpliwości w sprawie konferencji paryskiej odnośnie przebiegu Planu Marschalla w Europie. Rezultatem tych posunięć było odmówienie amerykańskiej pomocy gospodarczej m.in. dla Polski. Jego postanowienia w późniejszym czasie decydowały o ingerencji ZSRR na zajętych terenach głównie za sprawą stacjonujących tam oddziałów Armii Czerwonej.

Działania te były niezwykle schematyczne, operowały wokół wcześniej nakreślonego planu i były bardzo możliwe do przewidzenia. Pierwszym zadaniem było osadzenie w danym państwie partii komunistycznej, czy to poprzez klasyczne jej zawiązanie i rywalizację na polu (odpowiednio spreparowanego) głosowania, lub poprzez zbrojną rewolucję, która była o tyle ryzykowna co nie miała realnej szansy na zbudowanie trwałego porządku. Stalin o tym wiedział i postawił na pierwsze rozwiązanie. Okazało się, że za sprawą fałszerstw wyborczych zdołał wprowadzić swój plan.

W Rumunii zaczęło się od podpisania porozumienia z ZSRR w sprawie interwencji zbrojnej po obaleniu przez zwolenników monarchy. Przez długi czas komuniści nie wygrywali wyborów i nie byli dopuszczani do głosu. Dopiero nacisk Moskwy pozwolił na wygraną powstałej w lutym 1948 roku Rumuńskiej Partii Robotniczej. Przejscie z dyktatury Antonescu na sympatię proradziecką wymagało oczywiście obalenia go i zawiązania silnej opozycji. Tak też się stało, Blok Narodowy, który reprezentował interesy króla Michała I obalił dawny rząd, jednak sam monarcha przeszedł później na stronę antysowiecką.

W "legalnych" wyborach zwyciężył także sympatyk Stalina w Bułgarii, Georgij Dymitrow. Chciano połączyć się z partią chłopską Nikoli Petkowa, jednak on sam nie zgodził się na to w imię własnych interesów. Stąd też konieczność ustawienia wyborów na nowe tory. Niestety, zainteresowanie komunistami w społeczeństwie mocno odbiegało od wyników głosowania dlatego po referendum Dymitrowa starano się zbudować namiastkę republiki włączając do rządu dwóch polityków niekomunistycznych. Zakończyło się to gorzej niż spodziewano, gdyż Stalin Dymitrow zarządził masowe czystki w opozycji i skazanie wielu działaczy politycznych, głównie socjaldemokratów. Do roku 1951 usunięto m.in. Trajczo Kostowa, Nikolę Petkowa i Kostię Lulczewa. Gdy w po śmierci Georgija władzę w Bułgarii objął jego szwagier, U.S.A. postanowiło zerwać stosunki dyplomatyczne z tym państwem wielokrotnie zarzucając mu wcześniej antydemokratyczne praktyki.

Na Węgrzech wprowadzenie rządów komunistycznych miało podobny charakter jak w Rumunii. Stacjonujące tam wojska radzieckie sprawiło, że zawiązane Tymczasowe Zgromadzenie Narodowe zorganizowało na prędce program i skład nowych władz. Jednak impet władz ośmieszyły odważnie przeprowadzone wolne wybory, w których to partia z ramienia Moskwy przegrała z Partią Drobnych Rolników. Następnie, już po odpowiedniej dla ZSRR czystce w kręgach władz, przeprowadzono wybory już silniejszym Blokiem Robotniczym, który pomimo usunięcia na bok socjaldemokratów zdołał osiągnąć jedynie pułap 45%. Dopiero w roku 1949 udało się komunistom zdeklasować inne partie. Jednak Węgry to kraj terroru i rozlewu krwi, gdyż z pomocą takich właśnie środków usunięto opozycję i doprowadzono do objęcia rządów przez radzieckich protegowanych. Na taki rozwój wydarzeń pozwolił zresztą I sekretarz partii - Matyas Rakosi.

Od 5 stycznia 1945 roku istniała także Albańska Republika Ludowa, która stanęła pomiędzy Rosją a Jugosławią, czyli pomiędzy żadającym wpływów na tych ziemiach Stalinem a pomocnikiem albańskim Josifem Tito. Oba te kraje, tj. Jugosławia i Albania były przykładem czystej polityki komunistów, gdyż obyło się tam bez interwencji wojsk radzieckich. Co prawda same wojska były obecne jednak nie wpływały one bezpośrednio na kształtowanie się władzy i upadek opozycji.

Pierwsze lata obecności komunistów w Czechosłowacji to po prostu wygrane wybory przez Klementa Gottwalda, choć nei bez pomocy wojska. Podobnie jak Polska, Czechosłowacja miała również rząd emigracyjny, który kierował Edward Benesz. Właśnie za jego zgodą, po nacisku władz rosyjskich sformowano nowy rząd Gottwalda, który zaprowadził kraj do podobnego terroru, jak ten obecny na Węgrzech. Doprowadziło to w roku 1968 do wybuchu zwanego "praską wiosną", gdzie ujawniony został prawdziwy potencjał ukrytej opozycji antymoskiewskiej.

Powyższe demoludy w toku postępowania stalinizacji scalały się i upodabniały jeden do drugiego. Kontynuując dyskusję na temat schematyczności trzeba spojrzeć na drugi element w procesie obejmowania rządów satelickich przez komunistów. Gdy już władza osiada na gruncie wygranych wyborów lub pomyślnie przeprowadzonej rewolucji, następuje modernizacja strukury wewnątrzpartyjnej, czyli tzw. czystki we władzy. Były one powszechną procedurą, o charakterze niejawnym jednak związaną z postępem myśli komunistycznej i rozwojem pojęcia czystości ideologicznej.

W krajach bloku radzieckiego starano się całościowo wprowadzać myśl komunistyczną, poddając kolektywizacji wsie, scalając gospodarkę i umiejscawiając Kościół na liście przyzwolonych instytucji. Odbijało się to głównie na modernizacji rolnictwa, zwiększeniu wysokonakładowej produkcji dóbr i na nacjonalizacji przemysłu wedle kryteriów realnego socjalizmu.

Państwa bloku próbowały się jednoczyć już w czasie wojny. Powstał nawet plan połączenia państw bloku wschodniego, zwany Międzymorzem, który miałby związać ze sobą Polskę, Albanię, Jugosławię, Grecję, Węgry, Rumunię, Słowację, Czechy, Białoruś, Ukrainę, Litwę, Łotwę i Estonię jednak ogólnoświatowy konflikt przekreślił tę koncepcję i postawił wszystkie te państwa w świetle wpływów ZSRR.
 
User is offline  PMMini Profile Post #1


> Posts in this topic

 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej