|
|
Rzeczpospolita Obojga Narodów, koncepcja państwa jednolitego
|
|
|
|
Witam!
Ostatnio spotkałem się w książce Wacława Uruszczaka pt. Historia państwa i prawa polskiego z tezą, na dodatek bardzo przystępnie dowiedzioną, iż Rzeczpospolita była państwem jednolitym. Tego terminu nie należy oczywiście brać nazbyt dosłownie, w dzisiejszym znaczeniu tego słowa, lecz nie mniej burzy to pewną dotychczasową koncepcję struktury terytorialnej kraju polsko-litewskiego po 1569 roku.
Z tego co pamiętam, (a pamiętam bardzo dobrze ) na zajęciach z historii karmiono nas szczególnie wiedzą dotyczącą unii polsko-litewskich. Nauczyciele, podręczniki oraz innego rodzaju "pomoce dydaktyczne" bardzo wyraźnie pisały/mówiły:
W wyniku unii w Krewie powstała unia personalna między Królestwem Polskim i Wielkim Księstwem Litewskim. (...) Związek dwóch państw przybrał zaś charakter unii realnej w następstwie unii lubelskiej z 1569 roku.
Tymczasem z prawnego punktu widzenia drugie zdanie wydaje się być kompletną bzdurą. W unii realnej państwa zachowują swoją odrębność jako podmioty prawa międzynarodowego, jak tez posiadają własne lokalne władze ustawodawcze, sądowe i wykonawcze. Łączy je natomiast urząd głowy państwa. Jako klasyczny przykład takiej formy terytorialnej dwóch państw prof. Wacław Uruszczak podaje Austro-Węgry od 1867 roku.
Rzeczpospolita połączyła się zaś w jedno państwo. Egzekutywa skupiła się w osobie tego samego władcy (króla), władza ustawodawcza należała do wspólnego sejmu. Jedynie władza sądownicza zachowała swoją odrębność na postawie III statutu litewskiego. Jak na tamte czasy należy także uwzględnić partykularyzm prawny jak i inne zwyczaje w różnych krańcach RoNu.
Wielkie Księstwo Litewskie de facto i de iure stało się prowincją Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wykluczając także koncepcję formy federacyjnej takiego państwa.
Czy w związku z tym jesteśmy karmieni nieprawdą od najmłodszych lat? Co o tym sądzicie?
Ten post był edytowany przez Piegziu: 10/06/2011, 21:36
|
|
|
|
Odpowiedzi
|
|
|
|
QUOTE Zawarto przecież w 1659 r. unię z Kozakami zwaną "unią hadziacką"
Hadziacz - 1658, II Perejesław - 1659, Cudnów - 1660.
QUOTE Jaki parlament ?
A sejm walny?
|
|
|
|
Posts in this topic
Piegziu Rzeczpospolita Obojga Narodów 10/06/2011, 21:33 salvusek Tezę inkorporacyjną jako pierwszy wysnuł Juliusz B... 10/06/2011, 22:14 Piegziu
Zasada jedności Rzeczpospolitej nie oznaczała, że... 11/06/2011, 10:22 salvusek Jak wspomina Uruszczak, nie przekreślało to jedna... 11/06/2011, 10:57 Piegziu
Urzędy te były mianowane przez władze/instytucje ... 11/06/2011, 12:25 salvusek Urzędy te były mianowane przez władze/instytucje c... 11/06/2011, 14:09 Piegziu
Dlatego też osobność urzędów nie jest dowodem na ... 11/06/2011, 15:43 salvusek Dlatego też osobność urzędów nie jest dowodem na u... 11/06/2011, 19:49 Piegziu
Pozycja króla Rzeczpospolitej na przełomie XVI/XV... 11/06/2011, 21:22 salvusek Pozycja króla Rzeczpospolitej na przełomie XVI/XVI... 11/06/2011, 23:25 Piegziu
Prawda. Co wcale nie wykluczało tego, iż na przeł... 12/06/2011, 13:27 salvusek Prawda. Co wcale nie wykluczało tego, iż na przeło... 12/06/2011, 18:10 Skrzetuski Czołem!
Z ciekawością przeczytałem posty prze... 11/06/2011, 7:33 romanróżyński
Jaki parlament ?
Coś takiego w Polsce przedrozbio... 11/06/2011, 13:30 Piegziu
Mój błąd. Chodziło mi o planowaną ratyfikację ugo... 11/06/2011, 13:47 Ania121 A czy wtedy w Polsce po prostu nie było monarchii ... 11/06/2011, 15:15 Abdulan Może odejde lekko od tematu rozmowy, ale dyskusja ... 3/08/2011, 20:32 Piegziu
Ja bym powiedział, że Rzeczpospolita Polska wg pr... 16/08/2011, 12:07 Abdulan Problem w tym, że w Akcie Zaręczenia Obojga Narodó... 21/08/2011, 22:19 Ossee K3M znosiła (większość) odrębności WXL - a nie sam... 22/08/2011, 0:06 Abdulan Oczywiście, państwo nadal było wielonarodowe i pos... 22/08/2011, 10:57 wojtek k.
Otóż nie. Po prostu Polska (czy też Rzeczpospoli... 6/08/2014, 10:35 Ossee a potocznie przyjęto nazwę RON
Kiedy istniała I ... 22/08/2011, 12:46 Abdulan Wiem o tym... Przecież tak nazywał to państwo Pawe... 22/08/2011, 13:00 salvusek teraz dawnego nazewnictwa, staram się znaleźć pods... 22/08/2011, 19:35 indigo Wszystkim zainteresowanym polecam książkę "Fu... 22/08/2011, 19:41 Abdulan O i to są odpowiedzi jakich oczekiwałem. Wielkie d... 22/08/2011, 20:09 Ossee Czyli krótko mówiąc, nazwa Rzeczpospolita Polska p... 22/08/2011, 21:38 Abdulan Oczywiście to mam na myśli, co zresztą wyraziłem j... 22/08/2011, 21:53 indigo
Źródła poproszę. 6/08/2014, 16:25 arturus.miłośnik historii Ówcześni Litwini byli Polakami na równi z Koroniar... 15/08/2014, 16:38 Ulfberht
Wydaje mi się,że nie ważne czy ktoś był Polak czy... 30/08/2014, 7:29 Napoleon7 Ówcześni Litwini byli Polakami na równi z Koroniar... 8/09/2014, 8:11
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|