Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Udział ludności chłopskiej w tłumieniu powstań, Skala zjawiska
     
czerwona kapela
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 5
Nr użytkownika: 70.583

 
 
post 24/01/2011, 16:13 Quote Post

W roku 1846 doszło do rabacji galicyjskiej, w czasie powstania chochołowskiego, powstańcy chłopscy byli atakowani przez pro austriackich chłopów.

Po powstaniu styczniowym wielu chłopów odznaczonych zostało carskim medalem za tłumienie polskiego buntu, wydawanie powstańców w ręce wojsk rosyjskich. Jednocześnie w szeregach powstańców walczyli chłopi.

Od czego zależało że jedne wioski poparły powstańców a inne walczyły po stronie zaborców, jedni zasilali szeregi partii powstańczych a drudzy tropili ich na zlecenie władz austriackich lub rosyjskich ?

Jakie czynniki na to wpływały ?
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
carantuhill
 

Bieskidnik
*********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 8.499
Nr użytkownika: 12.703

WOJCIECH
Zawód: Galileusz
 
 
post 24/01/2011, 17:34 Quote Post

QUOTE
Od czego zależało że jedne wioski poparły powstańców a inne walczyły po stronie zaborców, jedni zasilali szeregi partii powstańczych a drudzy tropili ich na zlecenie władz austriackich lub rosyjskich


Żeby się nie powtarzać:
W czym? Co do roli szlachty w utrzymaniu pańszczyzny i w wywołaniu rabacji? Żeby skierować chłopów przeciw szlachcie nie trzeba było emisariuszy austriackich. Koniec XIX wieku i początek XX wieku to kryzys gospodarki folwaryczno-pańszczyźnianej, na początku XIX wieku większość majątków szlacheckich była mocno zadłużona, na skraju bankructwa, nawet te największe jak choćby majątek Wielopolskich w zachodniej Galicji. Panowie nie chcieli pogodzić się jednak ze spadkiem dochodów i obciążenia przenosili na chłopstwo np zwiększając wymiar pańszczyzny, ograniczając dawne serwituty chłopskie, zmuszając chłopstwo do coraz to nowych posług na rzecz dworu. Opornych karano, często wysyłano w rekruty, bo to dwory jako dominia ziemskie stanowiły najniższą jednostkę administracyjną, bo władza Austriaków kończyła się na poziomie cyrkułu. Celowali się w tym szczególnie Bogusze, znani jako pierwsze ofiary Szeli. W ogóle najcięższy wymiar pańszczyzna miała w cyrkule tarnowskim w pasie o Tarnowa po Jasło i tam właśnie wybuch rabacji przyniósł najtragiczniejsze skutki. Cytując księdza z tego okresu:
„Ślepa i głucha w swoim egoizmie była szlachta na problemy pańszczyzny. Szlachta polska zamknęła się w
izolowanej od otaczającej jej rzeczywistości twierdzy własnego egoizmu, bronionej pychą i chciwością". Tezie o Austriakach jako głównej przyczynie rabacji przeczy wiele rzeczy. Wbrew stereotypowi rabacja nie objęła całej Galicji, a swoisty kwadrat z Tarnowem, Bochnią, Limanową i Sanokiem jako punktami granicznymi. Nie objęła wschodniej Galicji, gdzie stały wojska austriackie, Łemkowszczyzny choć właśnie tam można byłoby spodziewać się największego wybuchu, tylko parę incydentów miało miejsce na Podhalu i w Zachodnich Beskidach, choć żyła tam ludność raczej skłonna do wybuchów - dlaczego, bo właśnie tam pańszczyzna miała charakter bardzo ograniczony. Z historii rabacji i powstania krakowskiego wynika, że wojsko austriackie częstokroć stawały w obronie powstańców, jak np pod Gdowem. Co do zniesienia pańszczyzny przez ten kanapowy krakowski "rząd" jest to tylko pobożne życzenie. Szlachta, która stanowiła jego podporę nigdy by się na to nie zgodziła, bo to godziło w jej interesy ekonomiczne, podejmowano te próby wielokrotnie wcześniej już od powstania kościuszkowskiego i nic nie wychodziło. Chłopi widzieli, że jedynie Austriacy podejmowali jakieś kroki, już od ponad 50 lat np Józef II, który ograniczył wymiar pańszczyzny, zezwolił na wnoszenie skarg na dziedziców. Szlachta jeszcze wiele lat po uwłaszczeniu wysyłała supliki do Lwowa i Wiednia z prośbą o przywrócenie pańszczyzny, pisał już o tym na tym forum Stonewell.
i
Proponuję jednak, żebyś przeczytała relację ks. Ruminowskiego, który zebrał obszerne relacje z czasów rabacji i opisał stosunki panujące w parafii w Siedliskach. O Wiktorze Boguszu, który dowolnie doliczał pańszczyznę, o jego leśniczym strzelającym do ludzi, o chłopie Sarnie, który pożyczył Wiktorowi pieniądze, których ten nie zwrócił, a jeszcze kazał wymierzyć 50 kijów, o Michale z Głobikówki, który wszedł w czapce do pokoju pana. Za co przywiązali go „na jodle i zapalili ogień pod nim i tak palili, aż mu brzuch pękł i umarł”. Takich przykładów właśnie z tej parafii jest multum, poza tym wymiar pańszczyzny wzięłaś w Siedliskach chyba z kosmosu, bo np Franciszek Ziejka w "Jakubie Szeli. życiorysach(...)" pisze właśnie o 6 dniach.


i

Wyobrażano sobie, że jak tylko wybuchnie powstanie, kosynierzy, jak za Insurekcji ruszą na pomoc powstańcom i zapomną o swojej sytuacji gospodarczej, o pańszczyźnie, a tłumnie ruszą na pomoc szlachcie. Sami przywódcy powstania byli podzielenie w kwestii reform, część uważała, że najpierw walka a potem reformy, inni odwrotnie. Zlekceważono agitację wśród chłopów, uważając, że po wybuchu chłopi sami się przyłączą np jeden z przywódców był zdania, że dopiero po rozpoczęciu powstania "należy pociągnąć chłopów do udziału w powstaniu i wtedy zapewnić im zniesienie pańszczyzny i przyznanie wolnego posiadania gruntu". Był to raczej pusty slogan, bo nie podawano w jaki sposób chłopi mieli dostać tę wolność i ziemię. Nie podawano, czy szlachta zgodzi się na takie reformy, które pogarszały ich sytuację. Symptomatyczna jest sytuacja mieszkańców Chochołowa, których nie raczono poinformować, że powstanie się załamało.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
jeżozwierz
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 87
Nr użytkownika: 70.761

Zawód: BANITA
 
 
post 26/01/2011, 23:46 Quote Post

A dlaczego chłopi mieli popierać te "powstania"? Może np. nie leżało to w ich interesie. Czy nie mieli prawa kierować się swym własnym interesem? Czy tylko klasy uprzywilejowane mają do tego prawo?
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej