|
|
Polskość Wileńszczyzny
|
|
|
|
Zastanawia mnie ta kwestia od dłuższego czasu dlaczego Wileńszczyzna uległa tak intensywnej Polonizacji w porównaniu z innymi obszarami kresów wschodnich. W 1918 Litwini stanowili w samym Wilnie jedynie 0,8-2% ludności
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Mapa_roz...itwy_w_1929.jpg
Ten post był edytowany przez Filip August: 7/02/2017, 13:24
|
|
|
|
|
|
|
|
Czynniki pewnie były identyczne jak w przypadku Lwowa - tam też miasto było głównie polskie, a okolice ukraińskie. Ale jakie to czynniki to nie wiem bo się tym nie interesowałem
|
|
|
|
|
|
|
|
Odpowiedzi można znaleźć na tym forum. Z tego, co wyczytałam, chodziło o to, że elity litewskie przyjmowały język i obyczaje polskie jako kulturę wyższą i czuli się Polakami w znaczeniu obywateli RON, gdzie nazwa Polska obejmowała zarówno ziemie dawnej Korony Polskiej, jak i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dla nich bycie Litwinem oznaczało równocześnie bycie Polakiem. W XIX w. zmieniło się pojęcie narodowości, pojawiło się pojęcie nacjonalizmu i okazało się, że nie można być jednocześnie Litwinem i Polakiem. Wtedy sporo osób wybrało jako własną narodowość polską. Ponieważ czuli się związani z polskim państwem, językiem i kulturą - które jednocześnie (zapewne ku zaskoczeniu i rozczarowaniu wielu) okazały się nie być tożsame z nowo powstałym państwem litewskim, odcinającym się od nowo powstałej Polski.
|
|
|
|
|
|
|
|
Nie do końca. Elity i owszem ale to tyczyło się całego terenu RON a jednak ludność wiejska spolonizowała się in toto tylko w obszarze pasa polskiego Jego fenomen polega na tym, że się on wykształcił na styku etnosu litewskiego (katolickiego) i białoruskiego (prawosławnego) i to było kluczem do polonizacji. Mieszająca się ze sobą ludność bałtyjska ze słowiańską zamiast przyjmować jedną z tych tożsamości przyjmowała tożsamość kultury dominującej czyli polską. Przy czym proces był nieco bardziej skomplikowany bo etnos białoruski wypierał litewski i niejako w obronie także przyjmowano wyższą kulturę polską. Do tego dochodził czynnik religijny kultura polska jako katolicka była bliższa Litwinom także katolikom stąd slawizowali się na Polaków a nie Białorusinów.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Przy czym proces był nieco bardziej skomplikowany bo etnos białoruski wypierał litewski i niejako w obronie także przyjmowano wyższą kulturę polską.
Zamiast tę kulturę przerabiać nieco na litewską...co w gruncie rzeczy wynikało chyba jednak z tego poczucia, że katolik oznacza Polaka - politycznie. A także z procesu integracyjnego z resztą ziem polskich.
|
|
|
|
|
|
|
|
Jeśli do wsi z kościołem katolickim przybyło dostatecznie dużo chłopów mówiących po słowiańsku, to efektem była polonizacja, bo katolik i Słowianin to Polak.
|
|
|
|
|
|
|
|
Tego mi brakowało a dziś się przypadkiem natknąłem:
Tu trzeba podkreślić jedną ważną i nie dającą się gdzie- indziej zaobserwować. okoliczność. Oto żywioł litewski bar- dzo łatwo ulega wynarodowieniu na krańcach swojego obszaru etnograficznego i wogóle tam, gdzie się styka z ludnością nie- litewską. Tak w Prusach Wschodnich żywioł litewski stale ustępuje przed niemieckim, wskutek czego pozostały tam za- ledwie resztki ludności, mówiącej po litewsku, a przeważnie pozbawionej świadomości narodowej. Tam, gdzie Litwini sty- kają się z masą białoruską, białoruszczą się oni bardzo łatwo, bo przyjęcie języka białoruskiego umożliwia im porozumienie się nietylko z Białorusinami, ale również z Polakami i Rosja- nami, gdy tymczasem język litewski, niepodobny do żadnego innego,. jest utrudnieniem w życiu codziennem. Tą drogą na wschodnich kresach litewskiego obszaru narodowościowego ludność litewska stopniowo porzucała swój język i przyswa- jała mowę białoruską. Ponieważ zaś Białorusini - katolicy uważali za swój język kulturalny polski, przeto owi zbiało- ruszczeni Litwini z biegiem czasu przekształcali się na Pola- ków. Jeszcze teraz gdzieniegdzie w pow. święciańskim i troc- kim są wsie, gdzie wśród najstarszych ludzi można spotkać umiejących po litewsku, gdzie starsi mówią po białorusku, zaś młode pokolenie po polsku.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE przyjęcie języka białoruskiego umożliwia im porozumienie się nietylko z Białorusinami, ale również z Polakami i Rosja- nami, gdy tymczasem język litewski, niepodobny do żadnego innego,. jest utrudnieniem w życiu codziennem.(..)Ponieważ zaś Białorusini - katolicy uważali za swój język kulturalny polski, przeto owi zbiało- ruszczeni Litwini z biegiem czasu przekształcali się na Pola- ków.
Sensowne uzasadnienie szybkiego wynaradawiania się Litwinów - i ich obecnego "strachu" przed językiem polskim.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Wilczyca24823 @ 9/02/2017, 21:50) QUOTE przyjęcie języka białoruskiego umożliwia im porozumienie się nietylko z Białorusinami, ale również z Polakami i Rosja- nami, gdy tymczasem język litewski, niepodobny do żadnego innego,. jest utrudnieniem w życiu codziennem.(..)Ponieważ zaś Białorusini - katolicy uważali za swój język kulturalny polski, przeto owi zbiało- ruszczeni Litwini z biegiem czasu przekształcali się na Pola- ków. Sensowne uzasadnienie szybkiego wynaradawiania się Litwinów - i ich obecnego "strachu" przed językiem polskim.
W TVP Historia nadawany był dokument o Białorusi pod okupacją niemiecką. Były tam wypowiedzi osób starszych, mieszkających również na terenach należących do Polski przed 1939 r. Wspomnienie jednej z osób było mniej więcej takie: w szkole nas uczyli po polsku, w sklepie po polsku, radio po polsku (z tym radiem, to może mnie pamięć mylić), więc się siłą rzeczy znało lepiej polski od białoruskiego.
Ale w drugą stronę co się stało z Polonią Kowieńską w latach 20-30?
Ten post był edytowany przez lucam: 13/02/2017, 22:13
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Ale w drugą stronę co się stało z Polonią Kowieńską w latach 20-30?
Jeśli tak szybko się spolonizowali z powodów komunikacyjnych, to równie szybko się lituanizowali, skoro już żadnych korzyści z bycia Polakami nie odnosili
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(lucam @ 12/02/2017, 23:16) QUOTE(Wilczyca24823 @ 9/02/2017, 21:50) QUOTE przyjęcie języka białoruskiego umożliwia im porozumienie się nietylko z Białorusinami, ale również z Polakami i Rosja- nami, gdy tymczasem język litewski, niepodobny do żadnego innego,. jest utrudnieniem w życiu codziennem.(..)Ponieważ zaś Białorusini - katolicy uważali za swój język kulturalny polski, przeto owi zbiało- ruszczeni Litwini z biegiem czasu przekształcali się na Pola- ków. Sensowne uzasadnienie szybkiego wynaradawiania się Litwinów - i ich obecnego "strachu" przed językiem polskim. W TVP Historia nadawany był dokument o Białorusi pod okupacją niemiecką. Były tam wypowiedzi osób starszych, mieszkających również na terenach należących do Polski przed 1939 r. Wspomnienie jednej z osób było mniej więcej takie: w szkole nas uczyli po polsku, w sklepie po polsku, radio po polsku (z tym radiem, to może mnie pamięć mylić), więc się siłą rzeczy znało lepiej polski od białoruskiego znało. Ale w drugą stronę co się stało z Polonią Kowieńską w latach 20-30? Jak nazywał sie ten dokument?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Wilczyca24823 @ 13/02/2017, 0:42) QUOTE Ale w drugą stronę co się stało z Polonią Kowieńską w latach 20-30? Jeśli tak szybko się spolonizowali z powodów komunikacyjnych, to równie szybko się lituanizowali, skoro już żadnych korzyści z bycia Polakami nie odnosili
Czy bardziej zostali poddani lituanizacji przez władze państwowe? Nie pozwolono założyć ani jednej szkoły polskiej. A wybrani do parlamentu posłowie mniejszości polskiej zostali pobici. Zmieniano nazwiska z brzmiących polsko na litewskie, zakazano używania polskich szyldów. W 1938 r. rozwiązano klub Sparta Kowno m.in. za używanie języka polskiego. To jak Wilczyco miała przetrwać polskość?
Nie mówię, że Polacy byli święci, ale porównując działania wobec mniejszości litewskiej w Polsce, to jednak daleko nam do takiego stanu rzeczy.
@Filp August - to chyba ten dokument http://vod.tvp.pl/4280972/bialorus-pod-nie...ka-okupacja-cz1
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Czy bardziej zostali poddani lituanizacji przez władze państwowe? Nie pozwolono założyć ani jednej szkoły polskiej. A wybrani do parlamentu posłowie mniejszości polskiej zostali pobici. Zmieniano nazwiska z brzmiących polsko na litewskie, zakazano używania polskich szyldów. W 1938 r. rozwiązano klub Sparta Kowno m.in. za używanie języka polskiego. To jak Wilczyco miała przetrwać polskość?
A rząd polski z czasów międzywojnia nie interweniował?
Czyli wychodzi na moje - szybko się spolonizowali, szybko zlituanizowali. Inni Polacy jakoś nie ulegli germanizacji czy rusyfikacji przez ponad 100 lat zaborów i też musieli walczyć z szykanami.
Zauważ, że nawet obecnie Polacy mieszkający na Litwie boją się szybkiej lituanizacji. Tyle że przecież mają lepsze warunki do zachowania polskości - mogą przecież wysyłać dzieci do polskich szkół, albo nawet na naukę do Polski (mam nadzieję, że jakieś formy pomocy tacy uczniowie dostają), nie ma zakazu używania polskiego języka publicznie. Polskę mogą zawsze odwiedzić, mają do niej bliżej niż ja nad morze Jak komuś będzie zależało, pozostanie Polakiem wbrew wszystkiemu. Tym bardziej że obecnie przecież nie trzeba mówić po polsku, żeby być Polakiem. Jak choćby niektórzy Polacy w Ameryce. A ile km ich od Polski dzieli.
Ten post był edytowany przez Wilczyca24823: 13/02/2017, 23:26
|
|
|
|
|
|
|
|
Eeee. Przecież do 1938 roku Litwa nie utrzymywała stosunków dyplomatycznych z Polską, a te nawiązała po naszym ultimatum. Odcięli nawet kable telefoniczne i połączenia kolejowe, nie było przejść granicznych między oboma krajami. Dopiero na przełomie lat 20/30 udało się Piłsudskiemu wymusić na Litwinach na zgromadzeniu Ligi Narodów, że między naszymi państwami nie ma stanu wojny.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Dopiero na przełomie lat 20/30 udało się Piłsudskiemu wymusić na Litwinach na zgromadzeniu Ligi Narodów, że między naszymi państwami nie ma stanu wojny.
A nie dopiero w 1938 (znaczy się już nie Piłsudskiemu)? Mniejsza z tym - rząd polski mógł zareagować wcześniej. Jakieś wiadomości z Litwy do Polski przedostawały się. Przecież to nie wyspa na Pacyfiku.
QUOTE Odcięli nawet kable telefoniczne i połączenia kolejowe, nie było przejść granicznych między oboma krajami.
Hahaha...niezłe
Ten post był edytowany przez Wilczyca24823: 14/02/2017, 23:31
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|