|
|
Polacy na Chełmszczyźnie
|
|
|
|
Czy są gdzieś dane przedstawiające jak kształtowały się stosunki etniczne (lub religijne) na Chełmszczyźnie przed 1875?
|
|
|
|
|
|
|
|
1869:
Obwód chełmski
Prawosławnych 28 + 10 Unitów 12854 + 13672 Katolików 13595 + 14433 Staroobrzędowców 4 Ewangelików 1658 + 1694 Żydów 3456 + 3713 Muzułmanów 1 + 2
Ogółem mężczyzn + kobiet 65120
Obwód hrubieszowski
Prawosławnych 174 + 49 Unitów 17046 + 18639 Katolików 9921 + 10410 Ewangelików 243 + 236 Żydów 5318 + 5580
Ogółem mężczyzn oraz kobiet 67616
Za: Памятная книжка Люблинской губернии на 1870 год
|
|
|
|
|
|
|
|
Przy okazji udało mi się sprawdzić dane procentowe dla katolików i porównać z późniejszymi latami:
Chełm - 1869: 43%, 1905: 28%, 1921: 57%. Hrubieszów - 1869: 30%, 1905: 27%, 1921: 49%. Zamość - 1869: 72%, 1905: 63%, 1921: 84%. Biłgoraj - 1869: 63%, 1905: 54%, 1921: 72%. Tomaszów - 1869: 45%, 1905: 44%, 1921: 62%.
Widać rutenizację ludności po 1869, dopiero w późniejszym czasie trend się odwrócił (ukaz tolerancyjny z 1905 i bieżeństwo).
Swoją drogą ciekawe, jak to wyglądało jeszcze wcześniej.
Ten post był edytowany przez Ferdas: 22/11/2018, 22:09
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykładowa wieś spod Grabowca:
1578 r. 19 mieszkańców (komornicy + zagrodnicy) http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=8929 (s. 223-224)
1827 r. 108 mieszkańców
1902 r. Ludność ze wsi i okolicy jest przez właściciela ziemskiego określona jako "rusińska", w odróżnieniu od ludności "mazurskiej" mieszkającej w "majdanach", sprowadzonej w końcu XVIII w. i osadzonej po lasach (Wisła, t. XVI, z. III, s. 429 i s. 435).
1904 r. 326 mieszkańców (242 rzymskokatolików, 84 prawosławnych).
1919 r. 337 mieszkańców (330 rzymskokatolików, 7 prawosławnych).
1921 r. 209 mieszkańców (wszyscy mieszkańcy są wyznania rzymskokatolickiego i narodowości polskiej).
2007 r. 273 mieszkańców. https://www.rodzinakulik.eu/grabowiec_na_pr...est_dziejow.pdf (s. 234 i nn.)
Dziwnie wygląda zestawienie "rusińskości" (poczucia etnicznego oderwanego od denominacji ) wsi z 1902 r. ze statystyką z 1904 r. (KRK 3:1 PS), ale polonizacyjny trend w kolejnych latach jest zachowany, więc zapewne można jej wierzyć.
Niewykluczone, że XVIII w. osadnictwo "Mazurów" nie jest osadnictwem wyłącznie Mazowszan, ale w pierwszej mierze katolików (gwarowo po ukraińsku nazywanych "mazurami"), choć głównie i tak zapewne pochodzącymi z Mazowsza.
Ten post był edytowany przez Paweł Gajtkowski: 13/02/2019, 20:01
|
|
|
|
|
|
|
|
Tu z kolei porównanie procenta katolików na terenie Zamojszczyzny i Galicji Wschodniej (tj. Galicji w granicach 1772-1809) w roku 1869 (w Galicji ze spisu ludności). Jako że to było jeszcze przed rozpoczęciem polityki polonizacji w Austrii i rusyfikacji w Królestwie oraz przy istnieniu kościoła grekokatolickiego w Królestwie, to dla roku 1809 jako punktu odcięcia nie powinno być dużych różnic. Może to też dać pewne wyobrażenie, jakie byłyby losy Zamojszczyzny, gdyby do 1918 pozostała austriacka.
Brzozów 82 Zamość 72 Biłgoraj 63 Lwów m. 53 Tomaszów Lub. 45 Jarosław 43 Lwów pow. 38 Trembowla 38 Sanok 37 Skałat 36 Gródek 34 Mościska 31 Cieszanów 30 Hrubieszów 30 Zbaraż 30 Przemyśl 28 Tarnopol 28 Buczacz 27 Husiatyn 27 Sambor 27 Brzeżany 26 Podhajce 26 Czortków 25 Złoczów 24 Przemyślany 23 Kamionka Strumiłowa 23 Rudki 23 Bircza 21 Brody 20 Borszczów 17 Sokal 17 Bóbrka 15 Tłumacz 15 Stanisławów 15 Żółkiew 14 Rawa Ruska 14 Rohatyn 13 Zaleszczyki 13 Żydaczów 13 Drohobycz 12 Lesko 12 Kołomyja 12 Horodenka 11 Jaworów 10 Dolina 9 Stryj 9 Stare Miasto 8 Śniatyn 7 Kałusz 7 Nadwórna 7 Kosów 4 Bohorodczany 4 Turka 3
Ten post był edytowany przez Ferdas: 24/11/2019, 13:27
|
|
|
|
|
|
|
|
Mam zanotowane takie szacunki (to chyba były te korzystne dla strony polskiej):
Powiat --- procent Polaków (źródło) Janów Podl. --- 77,9% (mapa Pol. Zjedn. Post.) Biała Podl. --- 52,7% (mapa Pol. Zjedn. Post.) Radzyń Podl. --- 75,7% (za: Włodzimierz Wakar) Włodawa --- 64,4% (za: mapa Lucjusza Dury) Chełm Lub. --- 68,6% (za: Jan Lewandowski) Krasnystaw --- 86,1% (za: Włodzimierz Wakar) Hrubieszów --- 66,0% (za: Jan Lewandowski) Zamość --- 84,5% (za: Włodzimierz Wakar) Tomaszów Lub. --- 72,0% (za: Jan Lewandowski) Biłgoraj --- 67,6% (za: Włodzimierz Wakar)
Ten post był edytowany przez Domen: 29/11/2019, 20:17
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|