Drukowana wersja tematu

Kliknij tu, aby zobaczyć temat w orginalnym formacie

historycy.org _ Społ. i gosp. średniowiecza _ Wynalazki i odkrycia średniowiecza

Napisany przez: Domino 19/10/2005, 21:59

Średniowiecze przyniosło wiele wspaniałych odkryć naukowych (Witelo, Ockham, Bacon), ale też i znaczną ilość wynalazków praktycznych: okulary, zegar mechaniczny, młyn wodny i wiatrak, pług koleśny. Przyczyniły się one znacznie do poprawienia wydajności pracy.

Czy znacie może jakieś inne, rzadziej wspominane odkrycia i wynalazki tej epoki?

Napisany przez: Victor 19/10/2005, 22:06

Wprost niesamowitym ewolucję w śrendiowieczu przeszły: nawigacja i techniki konstrukcji statków. Te dwie gałęzie wynalazczości zaowocowały ekspansją europejczyków na świat.

Napisany przez: makron 19/10/2005, 22:51

Nie wiem, na ile moj typ da sie podpasowac pod odkrycia i wynalazki: uniwersytet. Dla mnie jest to jedno z czolowych osiagniec sredniowiecza i kto wie, moze najwazniejszy spadek jaki nam zostawilo.

Napisany przez: Finlandia 16/01/2006, 13:39

Uniwersytety pierwsze powstały w Arabii przed epoką średniowiecza, np. w Kairze.

Napisany przez: makron 16/01/2006, 20:41

Po pierwsze "primo": Kair to Egipt, a nie Arabia (jakby nie patrzec).
Po drugie "primo": a w ktorym to wieku powstaly te "arabskie uniwersytety"? Bo jesli pomiedzy IV/V a XV w.n.e. (z grubsza rzecz biorac, nie bede sie klocil o daty roczne) to jestesmy w sredniowieczu. I jeszcze drugie i pol "primo": co dokladnie Ty rozumiesz przez pojecie uniwersytet?
Po trzecie "primo": a moglbys/moglabys uprzejmie podac zrodlo? Z checia poszerze swoja wiedze. Niestety, Twoj zdawkowy post z racji bledow formalnych nie jest dla mnie wystarczajaco przekonujacy. Pozdrawiam smile.gif

Napisany przez: Lu Tzy 14/12/2007, 0:06

QUOTE(makron @ 16/01/2006, 18:41)
Po pierwsze "primo": Kair to Egipt, a nie Arabia (jakby nie patrzec).
Po drugie "primo": a w ktorym to wieku powstaly te "arabskie uniwersytety"? Bo jesli pomiedzy IV/V a XV w.n.e. (z grubsza rzecz biorac, nie bede sie klocil o daty roczne) to jestesmy w sredniowieczu. I jeszcze drugie i pol "primo": co dokladnie Ty rozumiesz przez pojecie uniwersytet?
Po trzecie "primo": a moglbys/moglabys uprzejmie podac zrodlo? Z checia poszerze swoja wiedze. Niestety, Twoj zdawkowy post z racji bledow formalnych nie jest dla mnie wystarczajaco przekonujacy. Pozdrawiam smile.gif
*

Po czwarte: kolega Finlandia zapomina o Italii. Zreszta ty, Makron, tez, troche.
Uniwersytety to nie wynalazek sredniowiecza, tylko twor jeszcze starozytny. Byla ciaglosc, mimo Longobardow et consortes.

Napisany przez: Godfather 17/12/2007, 13:54

Myślę, że najważniejszym osiągnięciem(czy też ponownym odkryciem jak chce wielu- renesansem)średniowiecza jest zachowanie ciągłości prawa rzymskiego. Najpierw w spisach prawa czynionych przez plemiona germańskie (Edictum Teodorici, Lex Romana Burgundiorum czy Visigothorum), a potem dzięki pracom na uniwersytecie bolońskim i tzw.szkole glosatorów z Irneriusem na czele przetrwało do XIX wieku i stało się podstawą dla wielu kodeksów europejskich, jak choćby niemiecki BGB. Później wiele z rozwiązań z prawa rzymskiego recypowano do polskiego kodeksu cywilnego. Sądzę więc, że było to fundamentalne osiągnięcie epoki

Napisany przez: mieszkoch 18/12/2007, 1:43

Fibonacci jakoś z poczatkiem 13 wieku w swej księdze pt Liber Abaci 'odkrył' liczbę zero przejął cyfry arabskie. Choć zero niewiele jest warte, trudno wyobrazić sobie postęp w matematyce - a co za tym idzie w naukach ścisłych - bez zera, kiedy większość obliczeń byłaby niemozliwa.Zaś liczbami arabskimi łatwiej pisać i liczyć. Wenecjanie przejęli od Arabów metodę księgowości - dwa słupki z "Winien' i "ma". Miało to olbrzymie znaczenia dla handlu, bankkowości, rachunkowości a więc ekonomii Italii w późnych wiekach średnich.
No tak, ale to były pozyczki, a nie własne wynalazki...
Więc ja dorzucam taczki. Taczki wynaleziono chyba około 13 wieku. Ten wynalazek ponoć sporo zmienił. Wydajnośc pracy - łatwiej pchać, niż dźwigać.

Napisany przez: Godfather 18/12/2007, 2:15

Zdaje się, choć tego pewien nie jestem, że także młyn napędzany siłą wiatru został wynaleziony w średniowieczu.

Napisany przez: chariot rider 6/01/2008, 3:53

młyn wodny był już chyba w Grecji antycznej. A okulary, zegary i pługi były chyba wczesniej w Chinach.

Napisany przez: Adalbertus 1983 6/02/2008, 13:23

Chyba największym odkrywcą epoki średniowiecza był cesarz Fryderyk II. Napisał słynny traktat o ptakach - w którym słusznie zauważył, że kukułka podrzuca własne jaja. Poza tym prowadził badania nad duszą ludzką, zamykając żywego człowieka w beczce i po tygodniu otwierając stwierdził, że dusza jest niewidzialna bo nie widać jak ucieka z beczki. Poza tym starał się odtworzyć pierwotny język ludzi jakim poslugiwali się przed biblijnym pomieszaniem językow. W tym celu zamknął w wieży 12 noworodków bez opieki na 7 lat. I okazało się, że zmarły. Eksperyment się nie udał.

W średniowieczu masa ludzi miała zacięcie do nauki i doświadczeń.
Dziś nie potrafimy zrozumieć jak można było zbudować katedrę gotycką, bez dokładnych planów, albo stosując prymitywne metody złotnicze stworzyć ozdobne fibule Wizygotów.

jeśli chodzi o odkrycia technologiczne - to zdecydowanie architektura, witraże, gotyk wysokie sklepienia i niesamowita geomertyczna dokładność. Dziś odlali by taką katedrę z betonu i i tak by się zaczęła sypać po 100 latach, a te średniowieczne pewnie postoją jeszcze kolejny 1000 lat.

Napisany przez: WracisławCzarny 7/02/2008, 22:14

Niesamowity ten cesarz. Dzisiejsi naukowcy mogą mu tylko zazdrościć swobody badań.

Kolejnym średniowiecznym wynalazkiem, który zmienił oblicze świata był oczywiście proch strzelniczy o którego wpływie na dzieje wojskowości i górnictwa nie trzeba poświadczać dodatkowymi argumentami.

Jak jesteśmy przy górnictwie to poczyniono w XIV i XV wieku olbrzymie postępy w dziedzinie odwadniania kopalń, co pozwoliło schodzić górnikom niżej niż dotychczasowe kilkanaście metrów.

A na początku XVIw wynaleziono... obcas! rolleyes.gif

Napisany przez: Adalbertus 1983 8/02/2008, 0:17

odwadnianie kopalń to dopiero czasy rewolucji przemysłowej

Napisany przez: WracisławCzarny 8/02/2008, 12:44

To może za pomocą maszyn parowych. Wydobycie na poziomie wodnym dzięki odwadnianiu mechanicznemu zaczęto najpóźniej pod koniec XIV wieku - paternostery, kołowroty z wiadrami, napędzane korbami, potem przez drepatki, w końcu także kieraty z systemem kół zębatych, które umożliwiły przełożenie napędu poziomego na pionowy... i to wszystko na długo przed rewolucją przemysłową.

Napisany przez: Lu Tzy 8/02/2008, 20:28

No wlasnie! Sama korba. Dodatek do kolowrotu. Nie dam za to glowy, lecz pono przed sredniowieczem nieznana.

Napisany przez: lancelot 8/02/2008, 20:53

QUOTE
młyn wodny był już chyba w Grecji antycznej.
Chyba tak ale do ok. XIVw był to młyn podsiębierny, potem wprowadzono nasiębierny, co miało ponoć spore znaczenie dla wydajności.

Napisany przez: Bazyli 27/02/2008, 11:07

QUOTE(Adalbertus 1983 @ 6/02/2008, 12:23)
Chyba największym odkrywcą epoki średniowiecza był cesarz Fryderyk II. Napisał słynny traktat o ptakach - w którym słusznie zauważył, że kukułka podrzuca własne jaja. Poza tym prowadził badania nad duszą ludzką, zamykając żywego człowieka w beczce i po tygodniu otwierając stwierdził, że dusza jest niewidzialna bo nie widać jak ucieka z beczki. Poza tym starał się odtworzyć pierwotny język ludzi jakim poslugiwali się przed biblijnym pomieszaniem językow. W tym celu zamknął w wieży 12 noworodków bez opieki na 7 lat. I okazało się, że zmarły. Eksperyment się nie udał.

W średniowieczu masa ludzi miała zacięcie do nauki i doświadczeń.
Dziś nie potrafimy zrozumieć jak można było zbudować katedrę gotycką, bez dokładnych planów, albo stosując prymitywne metody złotnicze stworzyć ozdobne fibule Wizygotów.

jeśli chodzi o odkrycia technologiczne - to zdecydowanie architektura, witraże, gotyk wysokie sklepienia i niesamowita geomertyczna dokładność. Dziś odlali by taką katedrę z betonu i i tak by się zaczęła sypać po 100 latach, a te średniowieczne pewnie postoją jeszcze kolejny 1000 lat.
*


Adalbertusie, piszesz, że Frydery II Poza tym starał się odtworzyć pierwotny język ludzi jakim poslugiwali się przed biblijnym pomieszaniem językow. W tym celu zamknął w wieży 12 noworodków bez opieki na 7 lat. I okazało się, że zmarły. Eksperyment się nie udał.Wydaje się, że pierwsi stosowali takie eksperymenty Egipcjanie (patrz Dzieje Herodota). Chyba, że Cesarz postanowił potwierdzić wyniki faraona dry.gif

Napisany przez: polop 29/02/2008, 16:00

Wątpie by cesarz znał wyniki badań sprzed paru tyśięcy lat. A po za tym njwiększym wynalazkiem średniowiecza wg. mnie jest taczka. Myśle że każdy jest w stanie wyobrazić sbie jak trudno byłoby budować bez tego dobrodziejstwa.

Napisany przez: Odylen 21/05/2008, 13:54

Z tego co mi wiadomo to już w czasach Kaliguli kopalnie osuszano za pomocą kilku kół młyńskich (jeżeli tak to można nazwać). Był o tym program bodajże na Discovery.

Napisany przez: Konstanthinos 21/05/2008, 14:58

No i nie zapominajmy o kominkach i guzikach wink.gif

Napisany przez: karov 21/05/2008, 15:22

Czytam czytam, a trójpolówki nie widzę smile.gif . Chyba jeden z najważniejszych wynalazków w dziejach Europy.

Napisany przez: Savary 21/05/2008, 16:28

No i chomąto.Zwiększenie mocy konia pociągowego PIĘCIOKROTNIE.
Poza tym:
-strzemię i podkowy(co pozwoliło na stworzenie kawalerii z prawdziwego zdarzenia)
-papier i druk.
-kołowrotek
-destylacja smile.gif

Napisany przez: pulemietczik 21/05/2008, 16:45

Alkohol i destylację przypisuje się Marii Żydówce (to nazwa taka nie obelga) alchemiczce z Egiptu IIIw. Destylacja była znana nawet wcześniej.

Napisany przez: Madziaczekajj 2/01/2012, 23:52

Uściślając paternoster został wykonany w roku ok. 1884, a to już czasy nowożytne;)

Napisany przez: aljubarotta 3/01/2012, 0:07

QUOTE(Madziaczekajj @ 2/01/2012, 23:52)
Uściślając paternoster został wykonany w roku ok. 1884, a to już czasy nowożytne;)
*



Chodzi o pompę ? Zdecydowanie za późno, chyba że chodzi o windę smile.gif

Napisany przez: kacperek 3/01/2012, 0:43

QUOTE(Adalbertus 1983 @ 6/02/2008, 14:23)
Poza tym starał się odtworzyć pierwotny język ludzi jakim poslugiwali się przed biblijnym pomieszaniem językow. W tym celu zamknął w wieży 12 noworodków bez opieki na 7 lat. I okazało się, że zmarły. Eksperyment się nie udał.
*



Nawet sycylijski władca musiał wiedzieć, że noworodki pozostawione bez opieki zemrą w ciągu doby. Dlatego doświadczenie inaczej wyglądało: dzieci miały opiekę, ale - podobnie jak w eksperymencie Psammetycha - opiekunkom nie wolno było do nich mówić. Dzieci zmarły rzeczywiście, nie wiadomo jednak do dziś, z jakiego powodu. Psammetychowi się poniekąd udało z dwoma chłopcami - jak za Herodotem opowiada Zimbardo. To jest dzieci wyżyły i stworzyły własny język.

Napisany przez: Petro 24/04/2014, 21:59

Skierowany tutaj śmiem zauważyć, że nikt nie wspomniał o taczce! Ciekawe jest to, że nikt przed XI wiekiem w Europie nie wpadł na coś tak bajecznie prostego i tak wygodnego :-)
A tak na poważnie, od dłuższego czasu bawi mnie fakt, że klepsydra jako odmierzacz czasu znana była od "zaledwie" IX wieku... zaś na srebrnym ekranie widzimy z uporem maniaka w każdej produkcji o starożytności prawie biggrin.gif

Taką listę wynalazków swojego czasu sporządziłem (wycinek dla średniowiecza poniżej):
~800 klepsydra
900 podkowy, chomąto
~1000 taczka, czterokołowy wóz
~1050 kusza
~1100 nowoczesna destylacja alkoholu
1180 ster
1182 kompas magnetyczny
~1200 guziki
1202 Fibonacci popularyzuje cyfry arabskie
1249 proch europejski Bacona
1268 okulary
~1280 zegar mechaniczny
~1280 młyny wiatrakowe
1282 mechanizacja procesu wytworu papieru
1283 kompas
1295 szkło
~1300 pływający żuraw, kwarantanna
1320 armata
1326 pierwszy pistolet
1328 tartak
1335 publiczny zegar
1366 skale do wag
~1400 piłki do golfa, pianino, trebusz
1411 cyngiel/zapadka
1420 farby olejne
~1420 krętło
1421 mechanizm podnoszący
1450 okulary dla krótkowidzów

Napisany przez: Eamr 24/04/2014, 22:04

QUOTE(Petro @ 24/04/2014, 21:59)
    1295 szkło
*


Co? A kolekcję szkła rzymskiego np. w Kolonii widziałeś? biggrin.gif Całeeee gabloty…

Napisany przez: elchullogrande 24/04/2014, 22:07

QUOTE(Petro @ 24/04/2014, 21:59)


Taką listę wynalazków swojego czasu sporządziłem (wycinek dla średniowiecza poniżej):
   
1326 pierwszy pistolet
1328 tartak

~1400 piłki do golfa, pianino, trebusz

*



Pistolet tak szybko?

Tartak tak późno? Zresztą, co rozumieć przez "tartak"?

Jako zapalony golfista spytam - tak szybko piłki do golfa? Po co? Golf w takiej formie, jak obecnie, wówczas jeszcze raczej nie istniał. Owszem, na wyspach pojawiają się informacje o jakimś sporcie, który się tak nazywał, ale był to najprawdopodobniej sport drużynowy.

Napisany przez: Petro 24/04/2014, 22:13

@Eamr zapewne chodzi o słynne szkło weneckie?
Przyznam się, że niewiele pamiętam z konstruowania tej listy, a tym bardziej źródeł do niej, dałem bardziej jako ciekawostkę ;-)

Napisany przez: Eamr 24/04/2014, 22:23

QUOTE(Petro @ 24/04/2014, 22:13)
@Eamr zapewne chodzi o słynne szkło weneckie?
Przyznam się, że niewiele pamiętam z konstruowania tej listy, a tym bardziej źródeł do niej, dałem bardziej jako ciekawostkę ;-)
*


Nie o szkło rzymskie, starożytne, produkowane na kopy np. w Nadrenii. BTW: huta szkła o ponadlokalnym zasięgu była również w Komorowie (Kotlina Hrubieszowska), chyba datowana na III w. Nawet dzika i kudłata Europa starożytna znała szkło i korzystała z niego ile wlezie.

A szkło ponoć pochodzi z Mezopotamii.

Napisany przez: Aquarius 24/04/2014, 22:53

QUOTE(Petro @ 24/04/2014, 21:59)
klepsydra jako odmierzacz czasu znana była od "zaledwie" IX wieku...[...]
    ~800 klepsydra
*



W starożytności nie znano klepsydry (złodzieja wody)?
A zegary chociażby Ktesibiosa
http://i2.pinger.pl/pgr77/49d4ba160019a94a4b057326/1a.jpg

Archimedesa
http://i.pinger.pl/pgr408/3ddc256f0023668e4b057650/zegar4.jpg

co odmierzały?

Napisany przez: Petro 24/04/2014, 23:22

Nie zrozumieliśmy się, chodziło mi o to szkło z listy, nie o to o którym Ty mówiłeś :-) albo szkło w okiennicach, szczerze mówiąc nie wiem.

A klepsydra starożytna chyba jednak różniła się od tej spopularyzowanej właśnie w IX wieku.

Napisany przez: rasterus 24/04/2014, 23:24

Rozwój sztuki kulinarnej. Wiele gatunków sera żółtego powstało w klasztorach.

Ta "wredna" inkwizycja wprowadziła w Średniowieczu dwie rzeczy, bez których nie wyobrażamy sobie nowoczesnego prawa karnego i sprawiedliwego sądu: adwokata z urzędu i badania psychiatryczne podejrzanych.

Rozwój metalurgii, który pozwolił na produkcję zbroi płytowej. Rozwój sztuki fortyfikacyjnej. Zamek był wynalazkiem średniowiecznym. Sam rozwój techniki militarnej był olbrzymi. Kusze z korbami, lewarami angielskimi, niemieckimi. Nowe typy broni siecznej, kłującej.


Napisany przez: Shuy 24/04/2014, 23:59

QUOTE(Petro @ 24/04/2014, 21:59)
Taką listę wynalazków swojego czasu sporządziłem (wycinek dla średniowiecza poniżej):
(...)
    1182 kompas magnetyczny
    1268 okulary
    1283 kompas
    1450 okulary dla krótkowidzów
*


Przepraszam za OT, ale czym różnią się ww kompasy i okulary? Czy w tym drugim przypadku chodzi o to, że najpierw wynaleziono soczewkę wypukłą a potem wklęsłą?

Od siebie dodam jeszcze jeden średniowieczny wynalazek - karpia hodowlanego.

Napisany przez: Aquarius 25/04/2014, 14:00

QUOTE(Petro @ 24/04/2014, 23:22)
A klepsydra starożytna chyba jednak różniła się od tej spopularyzowanej właśnie w IX wieku.
*



No i to właśnie trzeba było zaznaczyć.
Klepsydra znana jest od starożytności, zegar piaskowy zwany też klepsydrą to wynalazek późniejszy.

Napisany przez: Boczek IV 25/04/2014, 15:21

CODE

Klepsydra znana jest od starożytności, zegar piaskowy zwany też klepsydrą to wynalazek późniejszy.


Co tam klepsydra, skoro zegary już wtedy wynaleziono? Zegar, co prawda, pokazywał tylko godziny, dni, miesiące, pozycje Księżyca, Słońca i planet, ale to zawsze coś! biggrin.gif





Napisany przez: elchullogrande 25/04/2014, 21:03

Ha, a moich wątpliwości nikt nie chce wyjaśnić :/

Napisany przez: Tromp 25/04/2014, 21:54

Witam!
Co do rozwoju broni palnej, to trochę nie tak. Armaty (w sensie lufowej broni artyleryjskiej, służącej do miotania pocisków we wroga) znane były np. Arabom już w latach 80. XIII wieku, może nawet nieco wcześniej (tzw. modfa). 1326 rok z kolei to datowanie najstarszej europejskiej ryciny przedstawiającej bombardę. Pierwsza broń ręczna, hakownice, to najpewniej połowa stulecia, zaś broń niewymagająca podpórek-prawdopodobnie przełom XIV i XV wieku. Pistolety to tak naprawdę przełom XV i XVI wieku, raczej już XVI, wraz z zamkiem kołowym, na dobrą sprawę.

Napisany przez: Boczek IV 26/04/2014, 7:32

QUOTE(elchullogrande @ 25/04/2014, 22:03)
Ha, a moich wątpliwości nikt nie chce wyjaśnić :/
*


Te związane z golfem?

http://www.golfeurope.com/almanac/history/history1.htm

Ale jeszcze wcześniej istniał sport podobny do golfa, pojawił się z tego co pamiętam pod koniec XIII wieku, albo zaraz na początku następnego...

Znalazłem tę notkę!
QUOTE
The origin of golf is open to debate among Chinese, Dutch and Scottish. Golf was mentioned on February 26 in the year 1297 for the first time in the Netherlands in a city called Loenen aan de Vecht. Here the Dutch played a game with a stick and leather ball. Whoever hit the ball in a target several hundreds of meters away the least number of times, won.

The Scots however regard golf to be a Scottish invention, as the game was supposedly mentioned in two 15th-century laws prohibiting the playing of the game of "gowf". Scholars, however, suggest that this refers to another game which is much akin to shinty or hurling, or to modern field hockey rather than golf. They point out that a game of putting a small ball in a hole in the ground using golf clubs was played in 17th-century Netherlands rather than Scotland. This is backed up by the fact that the term golf is an alteration of Dutch "kolf" meaning "stick, "club" and "bat."

The oldest playing golf course in the world is The Old Links at Musselburgh. Evidence has shown that golf was played on Musselburgh Links in 1672 although Mary, Queen of Scots reputedly played there in 1567.


http://www.golfgr8s.com/ była. smile.gif


© Historycy.org - historia to nasza pasja (http://www.historycy.org)