|
|
Traperzy, Życie trapera z Ameryki Płn.
|
|
|
missy-seepy
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 1 |
|
Nr użytkownika: 42.072 |
|
|
|
Marieta Frankiewicz |
|
|
|
|
Czy ktoś mógłby dostarczyć informacji o życiu trapera z Ameryki Północnej? Potrzebuję jak najwięcej informacji o nich.
Dziękuję! Pzdr!
|
|
|
|
|
|
|
|
Arkady Fiedler w np. "Kanadzie pachnącej żywicą:" b. fajnie opisywał życie traperów - i tych z XVIII-XIX wieku, i tych współcześniejszych.
|
|
|
|
|
|
|
|
czolem traper - bardzo ogolna nazwa ktora okresla wiele okresow 'traperskich' w historii Ameryki Polnocnej. Generalnie temat w tym dziale powinien sie odnosic sie tylko do Indian, ktorzy mieli rozne techniki et sposoby traperskie, zalezne od regionow et kultur etc.
ale mozna przy okazji opisac 'historie' traperow w Ameryce Polnocnej: zacznijmy wiec od tego ze prawie wszyscy Indianie byli po niekad traperami, skory graly glowna role w ubiroze tubylcow, zwlaszcza skroy jelenie, a inne skory byly przedmiotem dlugodystansowego handlu miedzy mieszkancami lasow at prerii czy gor a 'rolnikami'. .. w czasach po 1540tych Indianie byli tymi ktorzy uczyli bialych polowac na cenne futerkowe zwierzeta np pierwsi mountain men czy trail balzers (eksplorerzy) byli glownie Delawarami, Szounisami etc.
Zreszta do tej pory duze ilosci tubylcow wciaz utrzymuje sie z traperstwa, zwlaszcza w Kanadzie i na Alasce.
Pierwsi metysi oraz biali (Hiszpanie et Meksykanie) traperzy pojawili sie po kolonizacji polnocnego (dzisiejszego ) Meksyku oraz 50 lat pozniej New Mexico - znani sia generalnie jako Taos trappers od stolicy hiszpanskiego N.Meksyku czyli Tao- funkcjonowali od 1540tych do podboju polnocnego Meksyku przez Jankesow - 1846-48. Ale juz od 1740tych spotyka sie wsrod nich glownie ruchliwych Francuzow a chwile pozniej Francuzo-Amerykanie (1783). Jakby odlamem tychze sa Comancheros - Nuevo Mexicanie oraz Tejanie (tehanie czyli hiszpansko jezyczni mieszkancy Texasu ktory wtedy jeszcze zwal sie Tejas)handlujacy z Komanczami, Kiowa etc, handel wymienny: towary hiszpanskie, glownie bron, paciorski, tekstylia/czesto wyrobu Pueblo et Navajo/ i brandy/wino, za skory etc.
Nastepnie mamy pierwszych bialych traperow w polnoco-wschodniej czesci kontynentu - Francuzi z Nowej Francji -XVII-XVIII wiek coureur de bois - polujacy bez pozwolenia wladz koloni, biali 'praojcowie' Metysow znad Rzeki Czerownej voyageour - polujacy z paszportem wladz koloni http://www.civilization.ca/vmnf/popul/coureurs/index-en.htm Traperzy Nowej Angli oraz Wirginii - XVII wiek - glownie z pomoca Indian - duza czescia tego handlu byl handel niewolnikami (indianami), zwlaszcza na poludniu (skonczyl sie gdzies w 1715 po do tzw Yamasee War). Hudson Bay Campany Trapper (Compagnie de la Baie d'Hudson )- od 1670tych - kompania futrzana i najwiekszy monopolista w handlu futrem, zalozny glownie przy pomocy zbieglych z Nowej Francji Radisson i Groseilliers oraz uzywajaca glownie Indian Kri oraz Czipewejow w zamian za bronn palna i slawne tzw Hudson Bay wool point blankets. http://en.wikipedia.org/wiki/Hudson%27s_Bay_point_blanket Traperzy Hudson Bay funkcjonuja do tej pory..
Do tego mamy Holendrow w Nowym Yorku ktorzy probuja trapestwa w pierwszej polowie XVII wieku, czy Rosjan na Alasce i polnocnej Californi w II polowie XVIII wieku i poczatku XIX wieku - wszyscy probowali handlu skorami lub polowali na skory. Holendrzy byli instrumentlai w rozpoczeciu tzw Beavers Wars ktore byly arcy-niszczycielskimi wojnanmi miedzy Liga Irokezow a reszta swiata tubylczego o lowiska bobrowe.
Okres najbardziej rozpowszechniony dzieki filmom i ksiazkom: mountian men -czyli 'goscie' (roznej masci i roznych narodowosci) ktorzy po 1795 ruszyli na zachod od US (granica byla rzeka Mississippi) albo na poludnie od 'terytorium' Hudson Bay Company za skorami bobrow... ale glownie zatrudnieni przez kompanie handlowe etc, pod wodza burgeois. Choc byli takze tzw free trapers, pracuajcy dla siebie. Okres 'padl' wraz z upadkiem zapotrzebowania na skory bobrze, okolo 1848. http://xroads.virginia.edu/%7Ehyper/HNS/Mtmen/home.html a tu jest genialna strona - do pamietnikow, dziennikow tzw mountain men i pozniejszych traperow. http://mtmen.org/index.html Okres po 1850, koniec kompanii handlowych bobrowych ale indywidualne polowanie na futra jeleni, a miedzy 1850-80 powstaja kompanie handlowe nastawione na polowanie na bizony i handel skorami bizonimi z Indianami slynne tzw Upper Missouri Fur trade. Po 1860tych pojawiaja sie indywidualnie buffalo hunters, ktorzy poluja tylko li wylacznie za bizony, co miedzy innymi doprowadza do eksterminacji bizonow na Wielkich Rowninach. Po 1880tych, po pacyfikacji plemion indianskich, drobna traperka w US, z ktorej razej nie da sie zyc na 'wielka skale', oraz kontynuacja traperstwa indywidualneog i korporacyjnego w Kanadzie.. Tutaj warto zaznaczy c ze rzad kanadyjski 'reformujac' praktyki indianskie co do polowan zimowych calymi rodzinami (tylko mezczysni mogli jechac polowac, a zony oraz dzieci -dzieci na tzw przymusowe nauczanie 'drogi bialych' - musza pozostac w stalych, 'nowoczesnych' osiedlach) doprowadzil do zalamania sie wielu osad spolecznosci Krii, Czipewajow etc w latach 1960-80, gdzie zamiast osad zdrowych 'traperow lasu' powstaly zbiorowiska zapitych, zadragowanych, sprostytuowanych tubylcow zyjacych bez celu i sensu. Po 1990 rzady kanadyjskie - federalne i prowincjonalne - probuja rektyfikowac sytuacje; takze wiec Meesy-seepy chcyba musisz jednak sprecyzowac swoja bardzo szeroka kwerende, a na dokladke pisac posty w dzialach do ktorych wydaja sie nalezec - tutaj to Ameryka tubylcza how, kola
|
|
|
|
|
|
|
CzarekS
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 22 |
|
Nr użytkownika: 71.400 |
|
|
|
Charlie Haf |
|
Stopień akademicki: tak |
|
Zawód: tropiciel |
|
|
|
|
Temat jest szerszy niż się wydaje. Więcej informacji o traperach znaleźć można również na polskim forum Northern Trail www.forum.ponoka.plwww.forum.ponoka.pl
Pozdrawiam, Czarek
Ten post był edytowany przez CzarekS: 23/02/2011, 11:32
|
|
|
|
|
|
|
CzarekS
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 22 |
|
Nr użytkownika: 71.400 |
|
|
|
Charlie Haf |
|
Stopień akademicki: tak |
|
Zawód: tropiciel |
|
|
|
|
W listopadzie 2011 powstała Grupa rekonstrukcji historycznej: Mountain Men
www.mountainmen.pl
Zapraszamy
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|