Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Historia Bahamów, (może też Karaibów później)
     
Jack Sparrow
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 11
Nr użytkownika: 52.037

 
 
post 29/12/2008, 0:17 Quote Post

Cześć Wszystkim miłośnikom historii !! Jestem tu nowy i zarejestrowałem się w bardzo konkretnej sprawie. Otóż interesuje mnie rozwój osadnictwa na na wyspach Bahama. Głównie chodzi mi o to w jakich latach do kogo one należały. Mam mały zamęt w głowie. Szukałem informacji na ten temat w różnych źródłach. Atlas historyczny , teksty z Wikipedii w trzech językach, PWN, oraz wiem.onet.pl. Wkleję je tu i zaraz powiem w czym mam problem :


CODE
Bahamy. Historia (PWN)

Bahamy. Historia. Wyspy Bahamy zamieszkane do XVI w. przez Arawaków, zostały odkryte 1492 przez K. Kolumba (pierwszą wyspę, do której dotarł 12 X 1492, nazwał San Salvador). Hiszpanie nie kolonizowali wysp, miejscową ludność w krótkim czasie przesiedlili m.in. na Hispaniolę (ob. Haiti), gdzie część wyginęła. Pierwszą próbę stałego osadnictwa na Bahamach podjęto 1648, grupa 70 angielskich purytanów założyła kolonię na wyspie Eleuthera. Od 1670 Bahamy były posiadłością brytyjskiej kolonii Karolina. Hiszpanie nie uznawali praw Wielkiej Brytanii do wysp aż do 1783.

CODE
Historia Bahamów (wikipedia.pl)
Po odkryciu przez Krzysztofa Kolumba (1492) w posiadaniu Hiszpanii (wysiedlenie całej ludności tubylczej). Od 1627 kolonizowane przez Anglików (sprowadzenie niewolników murzyńskich). Od 1718 (formalnie od 1783) kolonia brytyjska.



CODE
Historia Bahamów (wikipedia.en)

The Spanish-Lucayan Encounter

On 12 October 1492, Christopher Columbus made his first landfall in the Western Hemisphere in the Bahamas. He encountered Arawak Indians and exchanged gifts with them. They were of the Lucayan tribe, and some traveled with Columbus in his return to Europe. Spanish slave traders later captured native Lucayan Indians to work in gold mines in Hispaniola, and within 25 years, all Lucayans perished[citation needed]. Without a source of slaves, the Spanish did not colonize the islands, though they had claimed them. When Europeans first landed on the islands, they reported the Bahamas were lushly forested. The forests were cleared during plantation days and have not regrown.

The Eleutherian Adventurers

In 1647, during the English Civil War, a group of Puritan religious refugees from the royalist colony of Bermuda, the "Eleutheran Adventurers", founded the first permanent European settlement in the Bahamas and gave Eleuthera Island its name. "Eleuthera" means "freedom."


CODE
Historia Bahamów (wikipedia.it)
Scoperte durante il primo viaggio di Cristoforo Colombo divenendo parte della corona spagnola, furono poi conquistate dagli inglesi nel XVII secolo per divenire indipendenti nel 1973.

Prima dell'arrivo di Cristoforo Colombo queste isole si chiamavano Lucayas, derivante da lucayos, nome delle pacifiche popolazioni indigene che la abitavano. In particolare San Salvador, l'isola su cui sbarcò l'esploratore genovese il 12 ottobre 1492, era indicata come Guanahaní.

Leggendo le relazioni scritte da Colombo sulla scoperta, uno degli elementi che più attirò la sua attenzione durante il primo viaggio fu la scarsa profondità delle acque. Per questa ragione battezzò le Lucayas come Islas de la Bajamar (isole del mare basso in spagnolo). I due nomi furono mantenuti per circa un secolo e mezzo. Quando però caddero in mano britannica, questi ne adattarono il nome alla loro lingua chiamandole Bahamas Islands, nome con cui sono note ancora oggi.

Nel corso del Seicento e del Settecento le Bahamas sono state uno dei covi della pirateria assumendo il ruolo di covo principale dal 1716 al 1718 quando vennero lasciate senza difesa e senza governo dalla Corona. Nel 1717 un mercante stimava che vi fossero ben 800 pirati, autodefinitisi flying gang, con base a Providence.
Nel 1818 Re Giorgio IV d'Inghilterra inviò però una spedizione navale guidata dal capitano Woodes Rogers che spinse i pirati ad allontanarsi in direzione della Carolina, di altre isole caraibiche minori o addirittura dell'Africa.

CODE
Historia bahamów (wiem.onet.pl)

Wyspy należące do archipelagu Bahamów odkrył w 1492 K. Kolumb. Początkowo zostały one włączone do hiszpańskich posiadłości zamorskich. W 1719, po ciężkich walkach, Bahamy zostały zajęte przez Brytyjczyków, którzy swą władzę nad wyspami sprawowali aż do 1973.
.



Dodatkowo w Atlasie Historycznym na mapie "Świat w XVII wieku" przy Bahamach jest nawias i data (1646 ang.)


Tak więc w PWNie piszą że aż do 1648 na tych wyspach nikt nie mieszkał poza ludnością tubylczą którą przeniesiono na dzisiejsze Haiti a już w wikipedi.pl pisze iż "od 1627 kolonizowane przez Anglików". Dwadzieścia i jeden lat różnicy. W angielskiej też pisze że do 1647 z kolei (no tu akurat niemalże zgodność z PWN choć nawet ten rok różnicy mnie dziwi)

No a na wiem.onet.pl to już kolejne relewancje są. Otóż dowiaduję się stamtąd że dopiero "W 1719, po ciężkich walkach, Bahamy zostały zajęte przez Brytyjczyków" W Atlasie historycznym pisze że angielskie od 1646r.

Więc moje pytanie brzmi co znaczy że Bahamy należą do Anglii. Czyżby autorzy tych tekstów inaczej rozumieli przynależność do korony. Jedni datują ją od zasiedlenia wysp przez purytan, inni od jakiegoś innego wydarzenia itp ?? W jaki oficjalny sposób rozumie się tego typu kwestie. I do kogo należały te wyspy kiedy przybyli na nie purytanie ??? Rozumiem że w tym czasie do Hiszpanii ??? Nie mówiąc już o tym że w późniejszym okresie wyspy te były siedliskiem piratów. Z którymi walczyli Anglicy.

Mam trudności z uporządkowaniem sobie tych zdarzeń. Wiem że wyspy te mogły do kogoś należeć ale ten ktoś mógł nad nimi nie sprawować np. kontroli. No ale przynależność jakoś trzeba określić. Albo były Angielskie , albo Hiszpańskie, albo osób które tam mieszkały. Jak miała się sprawa podatków czy też sprawa zwierzchnictwa. Do kogo purytanie się zwracali z prośbą o pomoc.
Do Hiszpanów ??? Do swoich ??? Do piratów (LOL) ???

Dlatego jeśli interesuje się ktoś tego typu ciekawostkami to proszę niech mi pomoże to usystematyzować bo potrzebne mi to jest.

 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
bachmat66
 

vaquero
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.948
Nr użytkownika: 7.402

Dario TW
Stopień akademicki: Juris Doctor
Zawód: wolny
 
 
post 29/12/2008, 1:24 Quote Post

czolem,
Lucayas czyli pozniejsze Bajamares aka Bahamy przed AD 1502 slynne byly z pieknych kobiet - Indianie z kontynentu oraz z 'Kuby', 'Santo Domingo' etc przyplywali po te nadobne Lukajki i czesto sie tam osiedlali.

Zabawne ze zostalo napisane na wikipedii ze tubylcow z Bahamow przesiedlono - hi, hi, hi, - znaczy tak sie na wikipedii nazywa wyprawy po niewolnikow do kopaln i plantacji wink.gif

Radze szukac w dokumentach (ksiazkach etc) hiszpanskich, choc bardzo duzo na temat wysp w czasie wczesnej kolonizacji pisal znany Markham a takze Amerykanie, Washington Ivring a pozniej Mark Raymond Harrington (ten bardziej na wspolczesny bo 19920te)- te rzeczy sa dostepne na necie - ...
Historie Bahamow ( w ksiazce History of West Indies) napisal R. Montgomery Martin (I polowa XIX wiekiu) dostepna na necie

 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Jack Sparrow
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 11
Nr użytkownika: 52.037

 
 
post 29/12/2008, 1:35 Quote Post

Cóż, ja studentem historii nie jestem. 3 książek raczej nie che mi się czytać . Którą byś polecił ? Ja po prostu chcę wytrzasnąć skądś dokładne daty i określić sobie w głowie przynależność tych wysp. Oprócz tego co najwyżej chciałbym wiedzieć coś o piractwie na Bahamach. Nie, nawet umiarkowanie sporo wiedzieć. Tak więc którą z tych książek byś mi polecił pod kątem tych dwóch spraw ??? I gdzie ewentualnie mógłbym ją znaleźć na necie ??? Te książki są dostępne na jakiś stronach czy przez "osiołka" ?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
Ramond
 

Úlvur av Føroyar
**********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 16.517
Nr użytkownika: 9.304

Stopień akademicki: dr inz.
Zawód: inzynier
 
 
post 29/12/2008, 17:57 Quote Post

Proszę użytkownika Jacka Sparrowa o oszczędniejsze używanie kolorów.
Przypominam równocześnie, że piractwo nie będzie tolerowane!
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
Jack Sparrow
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 11
Nr użytkownika: 52.037

 
 
post 29/12/2008, 18:34 Quote Post

QUOTE(Ramond @ 29/12/2008, 17:57)
Proszę użytkownika Jacka Sparrowa o oszczędniejsze używanie kolorów.
Przypominam równocześnie, że piractwo nie będzie tolerowane!

*



Panie władzo ale o jakim piractwie Pan mówi ??? Mówiąc o osiołku miałem na myśli to że mógłbym również przejechać się do biblioteki po książkę na osiołku aby nie musieć jej dźwigać. Oczywiście internet to łatwiejsza droga jednak uznaję tylko legalne zdobywanie tej najcenniejszej wiedzy jaką jest ta historyczna. Co do kolorów to nie wiedziałem iż rzecz to wzbroniona. Chciałem uczynić mój tekst bardziej wyrazistym a przez to być może i bardziej wyrafinowanym. Troszkę nadużyłem być może przy tym trunków i świat na moment uczynić chciałem barwniejszym. Za wszystkie problemy szczere przepraszam składam.


P.S Do wszystkich znawców korsarstwa i rajskich wysp historii kieruję dziś wielką prośbę. Pomóżcie niestaremu wprawdzie lecz z lekka wstawionemu kapitanowi Jackowi w wyborze dobrej książki. Radą co do powyższej sprawy też nie wzgardzę.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
bachmat66
 

vaquero
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.948
Nr użytkownika: 7.402

Dario TW
Stopień akademicki: Juris Doctor
Zawód: wolny
 
 
post 1/01/2009, 0:53 Quote Post

salve,
ksiazki sa dostepne w calosci na amerykanskim google, czy sa dostepne w Polsce czy w Europie, tego nie wiem.
MOntgomery Martin - History of West Indies - jest tam czesc o historii Bahamow -
wczesna historia Bahamow pojawia sie w biografiach Kolumba - czy to Markham czy Irving (obie dosteobe jak wyzej.
Jesli czytasz po wlosku to przy odrobinie wysilku bedziesz mogl czytac stary i nowy hiszpanski
Interesujaca, wspolczesnie wydana ksiazka to praca Michael'a Craton'a (wydal inna ksiazke, History of Bahamas) and Gail Sounders, 'Islanders in the Stream' - porusza poszukiwane przez ciebie tematy .
CIekawe ze wyspy byly juz czesciowo zasiedlone okolo VI wieku ne, przez Taino (Arawak) osadnikow, a w czasach Kolumba poludniwoe wsypy byly zagrozone przez Karibow, ciagnacych za Arawakami przez cale Karaiby. Lukajowie byli niewielkim ludem - miedzy 20 do 40 tysiecy ludzi (choc Las Casas pisze o 500,000), z powodu braku wody slodkiem i slabego rolnictwa (ogrodnictwa) - ale uprawiali maniok, kassawe, i kukurydze..

Po 1520tych nie ma Lukajow na Bahamach, wszyscy zostali porwani lub deportowani na Cube lub Santo Domingo..
Wyspy byly opuszczone, z wielu powodow, glownie brak wody i huragany ktore niszczyly wyspy...choc piraci czesto chowali wsod zatok archipelagu, pewnie zakopujac lupy i leczac rany itp.

Wkraczaja Anglicy:

Anglicy byli bardzo zainteresowani wyspami, juz Elzbieta wydala patenty na kolonizacje z czego co prawda nic sie nie narodzilo... az do 1629 kiedy krol angielski dal patent kolonizacyjny Robertowi Heath, ktory nastepnie zorganizowal wyprawe osadnikow i kolonie z osada na wyspie New Providence (cos troche inaczej nizli pisze wikipedia). Ale byla to krotka epopeja osadnicza bo w 1641 roku Hiszpanie zajeli osade, wszystkich zabrali z soba, i wladali 'rejonem' przez nastepne 20 lat. Tymczasem na niewielekiej Eleuthera inna grupa dysydentow religijnych osiadlila sie opusciwszy Bermudy.
Hiszpanska kolonia na New Providence zostala zdobyta w 1666 roku przez Anglikow pod wodza zolnierza z Jamajki, majora Samuela Smitha, a nowym(pierwszym ) gubernatorem Bahamow zostal James Modyford, brat bubernatora Bermudow (ale byl to raczej fort i miejsce zaopatrzenia dla okretow angielskich).

Patent na kolonizacje Karolin w Ameryce Polnocnej (1670) rowniez zawieral pozwolenie na kolonizajce Bahamow, wiec rok pozniej kapitan John Wentworth poplynal z osadnikami do New Providence, gdzie powstalo miasto Nassau i rozpoczela sie nowa era w historii Bahamow..

Hiszpanie nie godzili sie na angielskie kolonie pod ich bokiem, zwlaszcza ze sluzyly one jako faktorie handlowe i bazy zaopatrzeniowe dla piratow angielskich operujacych na Karaibach, i Bahamy byly przedminotem atakow ze strony floty hiszpanskiej - np w 1684 Juan de Larco z flota z Havana, Cuba zdobyl i spladrowal Nassau, zajmujac New Providence.

W czsie tego najazdu pewien Robert Clark, tymczasowy gubernator, wydal patetny korsarzom na atakowanie hiszpanskich dominiow, i po poczatkowych oporach gubernatorzy agielscy bahamow czesto uciekali sie do tej formy obrony i ataku , od 1684 bukanierzy bedac w sluzbie krola Anglii regularnie 'wizytowali' wyspy hiszpanskie ..
Koniec XVII i pierwsza polowa XVIII wieku to szczyt potegi piratow na Bahamach.. (np spladrowali wraki Zlotej Floty w 1715, kiedy prawie cala flota skarbnicza rozbila sie na rafach Key West).

Sprawy pirackie mocno sie zmienily kiedy rzad krolewski przejal wyspy od kompani karolinskiej - 1718 - i pierwszym guernatorem krolewskim zostal nieustraszony zeglarz kapita Woodes Rogers, ktorego gubernatorstwo przynioslo rozrost osadnikow, min niemieccy prezbiterianie osiedlili sie na Bahamach.
W 1738 rospoczeto budowe poteznych fortyfikacji w Nassau, pod wodza inzyniera Petera Henry Bruce, z Royal Navy, ktory pozostawil po sobie dzienniki etc.
Ciekawym epizodem Bahamow jest zdobycie Nassau przez loyalistow (stronikow krola) w czasie Rewolucji Amerykanskiej, kiedy Bahamy zajete przez Hiszpanow (1781) padly lupem ekspedycji lojalnych poludniowcow (karolinczycy) zanim rozejm 1782 zostal ogloszony na poludniu US. Dzieki temu wyspy powrocily do Koroby Brytyjskiej etc
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

     
TimGrayson
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 127
Nr użytkownika: 14.592

Sebastian
Zawód: student
 
 
post 1/01/2009, 12:44 Quote Post

Czyli wyspy te równie dobrze mogły należeć później do USA - ciekawe smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
Jack Sparrow
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 11
Nr użytkownika: 52.037

 
 
post 1/01/2009, 12:59 Quote Post

Salve a te wink.gif

Wow, wielkie dzięki. Odpowiadasz jak historyk nie ma co. Z tego co piszesz książki są raczej w językach dla mnie obcych. Trudno. Może przynajmniej znajdę jakieś włoskie tłumaczenie .Wsiądę na wyżej opisanego osiołka i podreptam do biblioteki uniwersyteckiej. Poszperam też na necie. Bo ogólnie rzecz biorąc strasznie ciekawy to okres. Warto znać więcej szczegółów. Ale to co napisałeś daje mi obraz sytuacji. Jest jak podejrzewałem. Raz jedni, raz drudzy i jeszcze do tego piraci. Niezły tam był bajzel. W tym czasie jak ktoś szukał przygód to chyba powinien był udać się w te miejsca. Adrenalina chyba nie jednemu i nie raz wskakiwała tam na najwyższy level. Najbardziej interesuje mnie okres od ok 1540 - ok 1650. Jak nie dam rady znaleźć nic po włosku ani po polsku to najwyżej postudiuję te teksty po hiszpańsku i angielsku właśnie z tego okresu. Zaraz ich sobie poszukam. Wtedy może resztę wiedzy uzupełnię jakąś ogólniejszą książką o piractwie. Znasz coś takiego dobrego i po polsku? Tu chodziło by mi o książkę która mówi o życiu piratów, tych mniej lub bardziej sławnych. Jeszcze raz dziękuję za pomoc , dużo mi dało przeczytanie twojego opisu. smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
bachmat66
 

vaquero
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.948
Nr użytkownika: 7.402

Dario TW
Stopień akademicki: Juris Doctor
Zawód: wolny
 
 
post 3/01/2009, 0:16 Quote Post

QUOTE(Jack Sparrow @ 1/01/2009, 6:59)
Salve a te   wink.gif

Ale to co napisałeś daje mi obraz sytuacji. Jest jak podejrzewałem. Raz jedni, raz drudzy i jeszcze do tego piraci. Niezły tam był bajzel. W tym czasie jak ktoś szukał przygód to chyba powinien był udać się w te miejsca. Adrenalina chyba nie jednemu i nie raz  wskakiwała tam na najwyższy level. Najbardziej interesuje mnie okres od ok 1540 - ok 1650. Jak nie dam rady znaleźć nic po włosku ani po polsku to najwyżej postudiuję te teksty po hiszpańsku i angielsku właśnie z tego okresu.
*



Z tego co wiem to Tortuga zostala wyspa piratow ale to dopiero w XVII wieku ( okolo 1629, po tym jak francuskich i agnielskich Hiszpanie wywalili z St.Christopher a holednerskich z Santa Cruz), a slynni liderzy tychze to Morgan i Montbanrs

ale w XVI wieku otarli sie o te wyspy Francois le Clerc aka Pie de Palo (on zalozyl osade na San Lucia, gdzie wciaz mieszkaja Karibowie, choc glownie mieszkaja tam potomkowie Afrykanow; spladrowal wyspy Kanaryjskie i zginal gdzie na Azorach)), hugenot de Sores, pewnie Hawkins i moze Drake...
Pierwsi piraci etc to Francuzi - z ich powodu Hiszpanie rozpcozeli wysylac statki ze zlotem etc w konwojach, tzw Flota Skarbnicza - zreszta czesc zdobyczy Corteza zagarnal Jean de Fleurs niedaleko Kadyksu, w 1523, co pozwolilo Francuzom ocenic skarby Ameryki, i poplyneli w odwiedziny...

OD 1530tych do 1559 francuskie okrety pirackie uzywaly zatok Bahamow jako przystani i pulapek w czasie polowan na hiszpanskie okrety, z tych bezludnych wysp wyruszaly okrety pirackie na osiedla hiszpanskie na wyspach - np
Jean d'Ango z Dieppe spladrowal Hispaniole i Cube w 1537, w 1545 korsarze francuscy spladrowali miasta na wybrzezach wysp i stalym ladzie, min Santa Marta na stalym ladzie poludniowoamerykanskim (chyba pod wodza le Clerc'a), w 1553 spowodowali opuszczenie polnocnych wybrzezy Hispanioli przez Hiszpanow, a w 1554 (jedni podaja ze w 1555) owi francuscy piraci pod wodza de Sores'a (le Clerc byl z nimi) zdobyli i spalili Santiago de Cuba... (podobno wlasnie fortyfikacje Antonelliego (on rowniez zaproojektowal i zbudowal fortyfikacje Cartageny) zbudowano wlasnie z powodu tego napadu - slynny zamek El Morro)


Anglicy i Holendrzy pojawiaja sie w koncu XVI wieku,

a znasz slynna French Cay (kiedys Cay Blondel) gdzie bandyta morz czyli Nau L'Ollonois czatowal na przyplywajace statki.

a tu masz liste piratow ktorzy byc moze zawadzili o Bahamy http://www.bruceruiz.net/PanamaHistory/Pir..._buccaneers.htm
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
Arbago
 

Pomorzanin
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.032
Nr użytkownika: 38.089

 
 
post 5/07/2009, 9:57 Quote Post

Jednym zdaniem można napisać, że Bahamy od 1492 roku były hiszpańskie. W XVII wieku niepokojone były przez brytyjską kompanię handlową, aż w końcu przez nią zdobyte (przechodziły z rąk do rąk). Oficjalnie zaś brytyjskie stały się w 1718 roku. Niepodległe zaś stały się w 1973 roku.

Można też napisać, że wojna brytyjsko-hiszpańska o Bahamy trwała od 1629 do 1718 roku.

Krótkie kalendarium:
1492 - Bahamy hiszpańskie;
1629 - początek konfliktu hiszpańsko-angielskiego o Bahamy;
1718 - Bahamy przejęte przez Wielką Brytanię;
1973 - Bahamy niepodległe.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #10

     
Duncan1306
 

Milutki tygrysek lewakożerca
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 5.649
Nr użytkownika: 97.206

Wlodzimierz Sodula
Zawód: amator historii
 
 
post 10/08/2015, 17:51 Quote Post

QUOTE(bachmat66 @ 1/01/2009, 1:53)
...
Koniec XVII i pierwsza polowa XVIII wieku to szczyt potegi piratow na Bahamach.. (np spladrowali wraki Zlotej Floty w 1715, kiedy prawie cala  flota skarbnicza rozbila sie na rafach Key West).

Sprawy pirackie mocno sie zmienily kiedy rzad krolewski przejal wyspy od kompani karolinskiej - 1718 - i pierwszym guernatorem krolewskim zostal nieustraszony zeglarz kapita Woodes Rogers, ktorego gubernatorstwo przynioslo rozrost osadnikow, min niemieccy prezbiterianie osiedlili sie na Bahamach.
...
*


Takie dwie uwagi
Piraci pod dowództwem Henry Jenningsa nie złupili wraków Srebrnej floty 1715r. Hiszpanie wydobyli część ładunku z wraków ale nie wszystko przewieźli do Hawany. Pozostałe 500 tyś. peso zdobył właśnie Jennings. Hiszpanie pozostawili do ich ochrony 60 żołnierzy a piratów był ponad 500 rolleyes.gif
Woodes Rogers był byłym kaprem angielskim - zdobył i złupił m.in. mniejszy z dwu galeonów manilskich. Ale i tak był to jeden z większych łupów korsarskich w dziejach Anglii -147 975 funtów rolleyes.gif
 
User is offline  PMMini Profile Post #11

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej