|
|
Język Żydów, jakim językiem posługiwali się Żydzi?
|
|
|
|
CODE A później jedni i drudzy nie zdążyli dokonać całkowitej asymilacji językowej ze swoim otoczeniem, bo izolacja była silna, a ościenne języki wyraźnie odmienne. Tu jest jeszcze jeden myk - to językowe otoczenie to często było niemieckie mieszczaństwo. Pewnie było to zmienne w czasie i miejscu, ale ta presja asymilacyjna otoczenia mogła być czasem bardziej germanizująca niż slawizująca.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE To ciekawe. No to dlaczego Żydzi w krajach słowiańskich, nawet na najdalszych kresach wschodnich, mówili w idisz, pochodzącym z niemieckiego, a nie w knaan (języku judeo-słowiańskim)?
Skąd pomysł, że Żydzi w krajach słowiańskich zawsze mówili w jidysz? Judeo-słowiański wyszedł z użycia nie wcześniej niż w XVI wieku, bo z tego stulecia pochodzą ostatnie teksty w tym języku i są to teksty z naszych terenów. Judeo-słowiański wymarł w wyniku masowej imigracji Żydów wypędzonych z Niemiec.
Tak do końca zresztą nie zniknął, bo miał wpływ na ukształtowanie się wschodniego jidysz (a zachodni jidysz wymarł).
Ten post był edytowany przez Domen: 20/11/2015, 17:29
|
|
|
|
|
|
|
|
Dzięki Radku, ciekawa mapa!
Można dodać, że Ormianie w Polsce dość długo posługiwali się językiem kipczackim (z rodziny tureckiej; chociaż Ormianie są Indoeuropejczykami).
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE No to dlaczego Żydzi w krajach słowiańskich, nawet na najdalszych kresach wschodnich, mówili w jidisz
Jak pisałem wcześniej, nie było tak zawsze i nie pozostało na zawsze. W ZSRR - kraju słowiańskim - w roku 1959 tylko 17,7% Żydów podało jidysz jako swój język ojczysty, w 1970 tylko 11% (a kolejne 8,5% jako drugi język), w 1979 - 10,3% (+ 5,7% jako drugi język) a w 1989 roku 8,7% (+ 4,3%).
Pod koniec istnienia ZSRR tylko co ósmy Żyd w tym słowiańskim kraju władał jidysz, a dla co dwunastego był to język ojczysty.
QUOTE(kmat @ 18/11/2015, 18:49) CODE A później jedni i drudzy nie zdążyli dokonać całkowitej asymilacji językowej ze swoim otoczeniem, bo izolacja była silna, a ościenne języki wyraźnie odmienne. Tu jest jeszcze jeden myk - to językowe otoczenie to często było niemieckie mieszczaństwo. Pewnie było to zmienne w czasie i miejscu, ale ta presja asymilacyjna otoczenia mogła być czasem bardziej germanizująca niż slawizująca.
Szczerze mówiąc to - z wyjątkiem pogranicza wielkopolsko-brandenburskiego i wielkopolsko-śląskiego - jakoś nie przychodzą mi do głowy żadne przykłady polskich miast, gdzie w okresie przedrozbiorowym Żydzi i Niemcy żyli obok siebie. Zwykle wyglądało to tak, że Żydzi mieszkali w miastach gdzie nie było Niemców, a Niemcy w miastach gdzie nie było Żydów. Jeśli mowa o jakiejś późnej imigracji to też przeważnie Niemcy osiedlali się w miastach gdzie wstęp dla Żydów w danym okresie był wzbroniony (np. w Warszawie przez długi czas Żydzi nie mogli się osiedlać, w tym czasie w Warszawie osiadło sporo imigrantów z krajów niemieckich).
Po rozbiorach pojawiły się faktycznie miasta z dużymi ilościami i Niemców i Żydów. Np. w Królestwie Kongresowym to była Łódź, a w zaborze pruskim Poznań, ale tam obecność dużej ilości Niemców to był efekt późnej imigracji (właśnie porozbiorowej) i w Poznaniu - przynajmniej wg. pruskich spisów ludności - Żydzi zasadniczo nie mówili już w drugiej połowie XIX wieku w języku jidysz, tylko albo po niemiecku albo po polsku (nie mam dokładnych danych, ale zapewne znaczna większość przeszła na niemiecki). Natomiast w Galicji prawie wszyscy Żydzi wg. spisów austriackich w trakcie XIX wieku przeszli zasadniczo na język polski.
Ten post był edytowany przez Domen: 20/11/2015, 20:26
|
|
|
|
|
|
|
|
Domen
CODE Szczerze mówiąc to - z wyjątkiem pogranicza wielkopolsko-brandenburskiego i wielkopolsko-śląskiego - jakoś nie przychodzą mi do głowy żadne przykłady polskich miast, gdzie w okresie przedrozbiorowym Żydzi i Niemcy żyli obok siebie. Kraków z Kazimierzem się nie łapią?
CODE Natomiast w Galicji prawie wszyscy Żydzi wg. spisów austriackich w trakcie XIX wieku przeszli zasadniczo na język polski. Tam było dużo takich rozproszonych po wioskach - szynkarze, kowale i podobni. Polskojęzyczność była nieunikniona.
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|