która w końcu 'dojrzała' w schzmie tylawskiej

Pisząc 'w schizmie tylawskiej' miałam na mysli Republike Florynkę 
Kto to trafi, o czym kobieta myśli jak coś mówi...

Jaślanka

Tak naprawdę nie rozumiem o co sprzeczacie się. Czy według Was Wołosi to była jednolita pod względem etnicznym grupa osadników, która przybyła do nas z południa?

Jednolita na pewno nie. Nawet to nie była jedna grupa, jedna fala, raczej szereg kropel, które przypłynęły w różnym okresie XIII-XVI wieku. Z istniejących źródeł, wiemy, że grupki nie były duże, dość długo, aż po wiek XVII Wołosie obywali się bez stałych domostw (wzmianki o koczujących Wołochach z XVII wieku z Żywiecczyzny, z końca XV wieku Spominki Pilzneńskie). Wiemy, że pojedyncze wsie zakładały niewielkie grupki Wołochów, czasem 3-4 rodziny. Pierwsze grupy, które szły na północ, musiały iść przez Zakarpacie i Ruś Halicką i miały charakter przepędów. Po wypasie powracali na południe przed zimą. Jak zima przyszła za wcześnie to kończyło się to sporymi problemami jak w 1490, kiedy stada im wymarzły, a ich samych zjadły dzikie zwierzęta. Mało było kobiet, które łagodziły by ich obyczaje, więc pisano o nich jako o złodziejach, rozbójnikach i złoczyńcach W końcu już nie chciało im się wracać na południe i na wiosnę ruszać na nowo, więc zostawali. Bo mieli zapewnione niezłe warunki osadnictwa i sporo przywilejów. Gdzieś po drodze się asymilowali, ale pełna asymilacja ruska to miała miejsce dopiero wraz z rozwojem sieci cerkwi, czyli gdzieś XV-XVI wiek. Na zachodzie słaby jest czynnik ruski, wręcz śladowy -więc albo w wędrówce na zachód nie ulegli asymilacji, albo Wołosi zasiedlający obszar od Szczawnicy na zachód trafili tam z pominięciem Rusi Halickiej i Zakarpacia. Dodatkowo żeby zamieszać na wschodzie też są skupiska, gdzie Wołosie nie ulegli rutenizacji - np Radzięciń w lubelskim.
Na wschodzie przez długi okres czasu musieli stanowić osobną grupę od ludności ruskiej - mieli osobne przywileje, osobnych kniaziów i nawet osobny pakiet znacznie surowszych kar. Ciekawie brzmi teoria, że Wołosi w Halickim to pokłosie polityki Opolczyka, który chciał związać Halicz z koroną węgierską, przez tworzenie pogranicza wojskowego na wzór tego w Siedmiogrodzie i z tej samej wiernej Andegawenom ludności?

Nie wiem. Ale nie mamy dowodów na to, że pojęcie Wołoch wtedy oznaczało coś innego niż jakąś zromanizowaną ludność.

Na 10 Morlachów nie warto strzępić pióra.

Tak naprawdę nie rozumiem o co sprzeczacie się. Czy według Was Wołosi to była jednolita pod względem etnicznym grupa osadników, która przybyła do nas z południa?

W sumie to o nic się nie sprzeczamy
W kontekście naszych Karpat bez znaczenia kim byli "Wołosi" we wczesnym średniowieczu. "Nasi" Wołosi przyszli z Mołdawii.
pzdr.

W sumie to o nic się nie sprzeczamy
W kontekście naszych Karpat bez znaczenia kim byli "Wołosi" we wczesnym średniowieczu. "Nasi" Wołosi przyszli z Mołdawii.
pzdr.

No właśnie w tym rzecz, że nie do końca wiadomo, czy tak było. Teoretycznie tak w dużej mierze musieli pochodzić stamtąd - o tym świadczą źródła. Ale najprawdopodobniej nie wszyscy. O czym świadczy to, że w kulturze górali zachodnich nie ma elementów wschodnioruskich. Dla mnie przemawia "hipoteza", że przynajmniej część osadników wołoskich dostała się w zachodnie Beskidy z pominięciem etapu mołdawsko-halickiego. Możliwości były, co podawałem w którymś z postów.

Do końca nie wiadomo kiedy się rozpoczął napływ i kiedy zostali  "trwale" - długo nasza część gór mogła stanowić po prostu sezonowe pastwisko, dla osad zza Karpat, a zostali przypadkowo, bo im warunki się spodobały. Faktem jest, że wołoskie osadnictwo po zachodniej stronie pojawiło się relatywnie wcześnie niż można byłoby się go spodziewać, biorąc pod uwagę osadnictwo na Rusi Halickiej - np na pograniczu Orawy (Valašska Dubova, Kňažia i Medzibrodie) w XV wieku, Ochotnica w XV wieku. Wskazywałoby to, że cześć osadników wołoskich przerzucono na pogranicze węgiersko-polskie bezpośrednio z  południo - wschodnich Węgier w celu obrony rubieży granicznej, a sporo z nich zostało po prostu przez stronę polską podkupiona.

No właśnie w tym rzecz, że nie do końca wiadomo, czy tak było. Teoretycznie tak w dużej mierze musieli pochodzić stamtąd - o tym świadczą źródła. Ale najprawdopodobniej nie wszyscy. O czym świadczy to, że w kulturze górali zachodnich nie ma elementów wschodnioruskich. Dla mnie przemawia "hipoteza", że przynajmniej część osadników wołoskich dostała się w zachodnie Beskidy z pominięciem etapu mołdawsko-halickiego. Możliwości były, co podawałem w którymś z postów.

Tak wychodzi (ponoć, ja tego nie potrafię ocenić) z analizy warstwy leksykalnej.
"Nasi" Wołosi zostawili pamiątki językowe bliskie dialektom mołdawskim, ale nie siedmiogrodzkim.
pzdr., PB

Nie czytasz moich postów  No właśnie z najstarszej wsi wołoskiej w zachodnich Beskidach wynika, że pamiątki językowe są bliskie wsiom południowego Siedmiogrodu o tej konkretnie https://en.wikipedia.org/wiki/Dr%C4%83gu%C8%99 I mówimy o najstarszej lokowanej wsi na zachód od Krynicy, gdzie zachowało się szczególnie dużo reliktów gospodarki transhumacyjnej.