Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
3 Strony  1 2 3 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Język Polan
     
KubaNR
 

I ranga
*
Grupa: Użytkownik
Postów: 21
Nr użytkownika: 70.835

 
 
post 24/06/2011, 22:34 Quote Post

Ciekawi mnie jak bardzo różni się język jakim posługiwali sie Polanie w X wieku od naszej współczesniej polszczyzny. Ciekawe czy dało by radę się z takim Polaninem dogadać?
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
kundel1
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.735
Nr użytkownika: 47.745

Jacek Widor
Zawód: plastyk
 
 
post 24/06/2011, 23:23 Quote Post

Żadnych tekstów z tego okresu nie posiadamy. Porównując tekst trzynastowiecznej Bogurodzicy, przypuszczam, że rozmowa byłaby podobna, jak z kimś współczesnym mówiącym innym słowiańskim językiem -raczej Bułgarem niż Słowakiem.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Dziadek Jacek
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.413
Nr użytkownika: 53.918

 
 
post 25/06/2011, 19:36 Quote Post

Wczoraj słuchałem ukraińskiej dumki - kolędy i pomyślałem, że w podobnym języku, prawie niezrozumiałym a jednak nie całkiem obcym mogli śpiewać "nasi" te 1000 lat temu.
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
kmat
 

Podkarpacki Rabator
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 10.054
Nr użytkownika: 40.110

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 25/06/2011, 20:35 Quote Post

Nie byłoby tak tragicznie. Różnica powinna być sporo mniejsza niż z innymi słowiańskimi, tam problemy generują nie tylko zmiany, jakie od czasu prajęzyka zaszły w polskim, ale też własna ewolucja tych języków (a tu ten problem odpada). Póki by ktoś nie wpadł na pomysł aby pogadać sobie o fizyce kwantowej nie powinno być jakiejś poważniejszej bariery językowej.
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
bagratuni
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 403
Nr użytkownika: 57.376

Zawód: BANITA
 
 
post 25/06/2011, 21:27 Quote Post

[quote=kundel1,24/06/2011, 23:23]
CODE
Porównując tekst trzynastowiecznej Bogurodzicy,

Bogurodzica pochodzi z początku XV w.
 
User is offline  PMMini Profile Post #5

     
Alexander Malinowski
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 937
Nr użytkownika: 8.510

 
 
post 25/06/2011, 22:15 Quote Post

A jakbyś zrozumiał zdanie:
uć ja pobruszę, a ty poziwaj
Ja nie rozumiem.

Najstarsze teksty polskie pochodzą z XVI wieku. X wiek był 600 lat wcześniej, czyli różnica większa niż od XVI wieku. Biorąc pod uwagę ewolucję języka - to przepaść. Poza tym z XVI wieku dochowały się dokumenty dotyczące kultury chrześcijańskiej. W X wieku obowiązywała kultura Słowiańska, co do której nie mamy zielonego pojęcia, bo nikt nic nie zapisał.

Pamiętam jak zbaraniałem, gdy dowiedziałem się, że "owoc żywota twojego" to nie owoc twojego życia, jak zawsze myślałem. Żywot to brzuch!


QUOTE(kmat @ 25/06/2011, 21:35)
Nie byłoby tak tragicznie. Różnica powinna być sporo mniejsza niż z innymi słowiańskimi, tam problemy generują nie tylko zmiany, jakie od czasu prajęzyka zaszły w polskim, ale też własna ewolucja tych języków (a tu ten problem odpada). Póki by ktoś nie wpadł na pomysł aby pogadać sobie o fizyce kwantowej nie powinno być jakiejś poważniejszej bariery językowej.
*


 
User is offline  PMMini Profile Post #6

     
kundel1
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.735
Nr użytkownika: 47.745

Jacek Widor
Zawód: plastyk
 
 
post 25/06/2011, 22:17 Quote Post

Najstarszy zachowany zapis pochodzi z 1408 roku, ale sam pieśń jest starsza. Nie będę się wykłócał o ile, bo nie jestem językoznawcą, ale najczęściej spotykałem hipotezę, że z XIII wieku.

więcej tutaj:
http://staropolska.pl/sredniowiecze/poezja...ogurodzica.html

Jeśli prawdziwa jest opinia Długosza o śpiewaniu jej pod Grunwaldem, musiała być szeroko znana od dłuższego czasu - nie wierzę, by uczono się jej specjalnie na tę okazję.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
bagratuni
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 403
Nr użytkownika: 57.376

Zawód: BANITA
 
 
post 25/06/2011, 22:37 Quote Post

[quote=kundel1,25/06/2011, 22:17]
CODE
Jeśli prawdziwa jest opinia Długosza o śpiewaniu jej pod Grunwaldem, musiała być szeroko znana od dłuższego czasu - nie wierzę, by uczono się jej specjalnie na tę okazję.


Wg najnowszych badań Andrzeja Dąbrówki pieśń powstała w pocz. XIV w., być może właśnie na potrzeby wojny z Zakonem. Tu masz jego blog, gdzie w przystępnej formie przybliża swoje badania:
http://dabrowka.salon24.pl/207937,dlaczego...ano-bogurodzice
 
User is offline  PMMini Profile Post #8

     
kundel1
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.735
Nr użytkownika: 47.745

Jacek Widor
Zawód: plastyk
 
 
post 25/06/2011, 23:02 Quote Post

QUOTE(Alexander Malinowski @ 25/06/2011, 23:15)
A jakbyś zrozumiał zdanie:
uć ja pobruszę, a ty poziwaj
Ja nie rozumiem.

*



Zwykle jest tłumaczone: teraz ja poruszam, a ty (od)poczywaj.
Biorąc pod uwagę nieustaloną jeszcze wtedy (i długo później) ortografię osobiście domniemywam, że może równie dobrze być: Teraz ja poruszam, a ty się przyglądaj (analogia z czeskim podivej se= przyglądaj się.) staropolskie "dziwować się" miało też trochę inne znaczenie niż obecne "dziwić się", raczej po prostu "przyglądać się".
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
Dziadek Jacek
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.413
Nr użytkownika: 53.918

 
 
post 25/06/2011, 23:37 Quote Post

QUOTE
Pamiętam jak zbaraniałem, gdy dowiedziałem się, że "owoc żywota twojego" to nie owoc twojego życia, jak zawsze myślałem. Żywot to brzuch!


(A żywot świętych confused1.gif)
W modlitwach, przekazywanych z pokolenia na pokolenie jest wiele słów pochodzących z czasów, w których ich jeszcze nie zapisywano. W zapisanych, zauważamy braki rymów, które powstały przez zamienienie nieużywanych już od dawna słów. Nieraz aż samo się prosi by powiedzieć czy zaśpiewać tak jak słyszało się w dzieciństwie od ludzi starszych - tak by się zrymowało. Chyba jednak tak "głębokich" przykładów się nie znajdzie.

QUOTE
http://dabrowka.salon24.pl/207937,dlaczego...ano-bogurodzice

Tak do końca nie przekonał ani mnie ani z nim dyskutujących.
Lepiej mi pasuje, że Bogurodzica powstała wcześniej.
 
User is offline  PMMini Profile Post #10

     
Arbago
 

Pomorzanin
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.032
Nr użytkownika: 38.089

 
 
post 25/06/2011, 23:50 Quote Post

QUOTE
Nieraz aż samo się prosi by powiedzieć czy zaśpiewać tak jak słyszało się w dzieciństwie od ludzi starszych - tak by się zrymowało. Chyba jednak tak "głębokich" przykładów się nie znajdzie.
Dziadek Jacek

Podziel się proszę chociaż tymi płytkimi przykładami.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #11

     
goltsloer
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 206
Nr użytkownika: 64.103

Ludomir
 
 
post 26/06/2011, 5:07 Quote Post

QUOTE
Wczoraj, 23:02   


QUOTE(Alexander Malinowski @ 25/06/2011, 23:15)
A jakbyś zrozumiał zdanie:
uć ja pobruszę, a ty poziwaj
Ja nie rozumiem.







Zwykle jest tłumaczone: teraz ja poruszam, a ty (od)poczywaj.
Biorąc pod uwagę nieustaloną jeszcze wtedy (i długo później) ortografię osobiście domniemywam, że może równie dobrze być: Teraz ja poruszam, a ty się przyglądaj (analogia z czeskim podivej se= przyglądaj się.) staropolskie "dziwować się" miało też trochę inne znaczenie niż obecne "dziwić się", raczej po prostu "przyglądać się".


W cytacie opuściliście słowo daj. Całość wygląda tak "day, ut ia pobrusa a ti poziwai",

co należałoby czytać "daj ać ja pobruszę a ty poziwaj".
Bruszyć to czasownik rozumiany bardziej na wsi jeszcze w XX wieku. Mleć, ucierać, szlifować , od tej czynności powtarzalnej Boguchwała nazywano Brukałą. z drugim czasownikiem jest większy problem bo niektórzy tłumaczą go [spoczywaj], [odpoczywaj] a inni [podziwaj], [popatrz] . Forma [podziwaj, podziwej] jest współcześnie używana w gwarze góralskiej.

Z polskich słów zapisanych w dokumentach w XII, XIII i XIV wieku mozna by ułożyć cały słownik oczywiście mocno niekompletny, ale zrozumiały dla wszystkich.
goltsloer

Ten post był edytowany przez goltsloer: 26/06/2011, 5:15
 
User is offline  PMMini Profile Post #12

     
Dziadek Jacek
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.413
Nr użytkownika: 53.918

 
 
post 26/06/2011, 18:46 Quote Post

QUOTE
Podziel się proszę chociaż tymi płytkimi przykładami.


Chodziło mi o sięganie w "głębokość" historii takich przykładów. Średniowiecza a tym bardziej wcześniejszych czasów nie sięgają wink.gif .

Pierwsze co mi się nasuwa to rymy śpiewane dawniej w "godzinkach"
błogosławiona - niedotkniona (dziś - niedotknięta)

(z "Modlitwy do ran Chrystusa")

QUOTE
...z grzechami się ucierać ...

zetrzeć się - walczyć confused1.gif

Dziś też nie usłyszysz w hymnie do Najświętszego Sakramentu:


QUOTE
Przed tak wielkim sakramentem
Upadajmy na twarze:
Niech ustąpi z sakramentem
Nowym sprawom już starzy,
Wiara będzie suplementem,
Co się zmysłom nie zdarzy.
Ojciec z Synem niech to sprawi,
By mu dzięka zabrzmiała:
...


Może więcej znajdziesz w:
"Źródło Troiste Nabożeństwa
z trojakiego bractwa literackiego ...
... na Kazimierzu przy Krakowie w kościele parafialnym Bożego Ciała XX. Kanoników Regularnych,
przez X. A.M. Gorczyńskiego
r.P. 1703 wydane"

(Ja mam wydanie "nowe" z 1862 smile.gif więc już ładną polszczyzną napisane a mimo to takie fajne słowa jeszcze użyto"

 
User is offline  PMMini Profile Post #13

     
szapur II
 

X ranga
**********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 12.121
Nr użytkownika: 63.609

Stopień akademicki: magazynier:)
Zawód: student
 
 
post 26/06/2011, 20:07 Quote Post

Co o pytania na początku, racze wątpię, żebyśmy dogadali się z X-w. poddanym Mieszka I, jeśliby przenieść się czasie (my albo on). Na marginesie, miejscami żyją jeszcze znaczenia nowożytne, ale czasem budzą uśmiech, np. choćby takie przysłowie:
"Zawsze pilnuj swego, nie spuszczaj na innego" smile.gif
ewntualnie takie:
"Trzeba mieć ambicję pracować lepiej niż drudzy, umieć więcej niż oni! Drugim czynić dobrze, na niczyją łaskę się nie spuszczać!”

Ten post był edytowany przez szapur II: 26/06/2011, 20:11
 
User is offline  PMMini Profile Post #14

     
bagratuni
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 403
Nr użytkownika: 57.376

Zawód: BANITA
 
 
post 27/06/2011, 13:47 Quote Post

[quote=bagratuni,25/06/2011, 22:37]
CODE
Wg najnowszych badań Andrzeja Dąbrówki pieśń powstała w pocz. XIV w.

Oczywiście XV w. - nie mogę już edytować.
 
User is offline  PMMini Profile Post #15

3 Strony  1 2 3 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej