| |
|
|
 Taktyka jazdy lekkiej
| |
|
|
|
ereg
|
| |
|
| Nowicjusz |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 6 |
|
| Nr użytkownika: 80.803 |
|
|
|
|
| |
|
Drogie koleżanki i drodzy koledzy.
Znacie może jakieś pamiętniki z XVII wieku opisujące taktykę, uzbrojenie oraz inne cechy polskiej jazdy lekkiej?
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(ereg @ 6/01/2013, 23:50) Drogie koleżanki i drodzy koledzy. Znacie może jakieś pamiętniki z XVII wieku opisujące taktykę, uzbrojenie oraz inne cechy polskiej jazdy lekkiej?
Chcesz tylko pamiętniki z tego okresu, czy może książki, w których jest to opisane?
|
| |
|
|
| |
|
|
|
ereg
|
| |
|
| Nowicjusz |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 6 |
|
| Nr użytkownika: 80.803 |
|
|
|
|
| |
|
Same pamiętniki mnie interesują, chociaż jeśli macie dobre książki na ten temat może znajdę tam interesującą mnie bibliografię 
Ten post był edytowany przez ereg: 19/01/2013, 13:50
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(ereg @ 19/01/2013, 13:36) Same pamiętniki mnie interesują, chociaż jeśli macie dobre książki na ten temat może znajdę tam interesującą mnie bibliografię
Polecam "Wojskowość polską w dobie wojny polsko-szwedzkiej 1626 - 1629. Kryzys mocarstwa" Radosława Sikory - jest tam ciekawy roździał o Lisowczykach i jeździe kozackiej.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
Komputowy
|
| |
|
| I ranga |
|
 |
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 21 |
|
| Nr użytkownika: 47.605 |
|
|
|
M. K. |
|
|
| |
|
Miron Kosowski - "Chorągwie wołoskie w wojsku koronnym w II poł. XVII w."
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Zamieszczam tu pod tym linkiem zbiorówkę pokenferencyjną, która w nakładzie 100 sztuk wyszła na Mołdawii, czyli dla polskiego czytelnika jest niedostępna. Jest w tej pracy artykuł o chorągwi wołoskiej przekształconej później w pancerną z lat 1673-1676. Może zainteresuje czytelnika (artykuł ten nieco rozbudowany ukaże się niedługo i w polskim periodyku)
http://speedy.sh/k3z4D/Culegere-1.pdf
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Super, dziękujemy.
Swoją drogą, dużo naszych historyków napisało do tej pracy teksty. Polskie wpływy wracają na ziemie hospodarów. 
P.S Jak historycy z tego kraju, postrzegają relacje z RON? Widzą nas jako kolejnego agresora, czy raczej sojusznika przeciw islamowi?
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Ja poznałem osobiście dwóch historyków stamtąd, m.ni. redaktora tego tomu, bardzo fajni mili ludzie (dobrze po polsku mówią). Raczej oni w stronę Polski żadnych urazów nie mają, bardziej do Rumunii, skarżą się, że traktuje ich jak starszy brat i że najchętniej to by dokonała wchłonięcia Mołdawii. Poza tym jak każdy kraj powstały z rozpadu ZSRR ma problemy ze świadomością historyczną. Jeden z doktorów powiedział, że dopiero na studiach zrozumiał, że jest Mołdawianinem. Poza tym u nich badania nad epoka nowożytną nie są aż tak popularne jak np. w Polsce
|
| |
|
|
| |
|
|
|
ereg
|
| |
|
| Nowicjusz |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 6 |
|
| Nr użytkownika: 80.803 |
|
|
|
|
| |
|
A inne typy jazdy lekkiej? Semeni, Lipkowie, Kozacy, Dragonia(spotkałem się z informacją, że dostawali żołd jak kawaleria, dlatego też o nich pytam)
I czy znacie jakieś inne źródło o Lisowczykach niż Dembołeckiego?
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Semenami w Polsce nazywano albo dragonów kozackich (walczących pieszo, przemieszczających się konno) lub janczarów nadwornych. Tych ostatnich miał choćby Sobieski jako hetman, a potem jako król. Od 1667 i dalej dowodził nimi rotmsitrz (nie porucznik) Adam Siekierzyński, pełniący urząd kapitana wojskowego (do dzisiaj nie wiele wiemy co to był za urząd, ale pracuje nad tym). W komputach tych semenów umieszczano wśród chorągwi piechoty węgierskiej i taki żołd otrzymywali - 36 złotych, czyli o 5 zł więcej niż jazda lekka (mówię przez pryzmat lat 60.-80. XVII w.).
Lipkami nazywano Tatarów litewskich, służących wojskowo na prawie feudalnym (w zamian za trzymanie ziemi byli zobowiązani stawać na wyprawy), czyli analogia do pospolitego ruszenia. Co do Lipków znanych z "Pana Wołodyjowskiego" to trochę inna historia. Były to komputowe chorągwie, gdzie kadrę tworzyli osiadli w Polsce Tatarzy jak Aleksander Kryczyński, Hussein Morawski i inni, stąd zwyczajowa nazwa tych chorągwi "lipkowskie".
Co do Lisowczyków, warto zapoznać się z artykułem Andrzeja Grzegorza Przepiórki "Od wolontariuszy do żołnierzy zaciężnych. Ewolucja formacji lisowczyków w dobie wojny z Moskwy (1615-1618)", drukowanym w książce: Organizacja armii w nowożytnej Europie:struktura – urzędy – prawo – finanse", praca zbiorowa pod red. Karola Łopateckiego, Zabrze 2011.
Autor wykorzystuje szeroka bazę źródłową i jest tam więcej odniesień niz do Dembołęckiego
Ten post był edytowany przez Zbyszek Hundert: 1/04/2013, 17:25
|
| |
|
|
| |
|
|
|
blackram
|
| |
|
| II ranga |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 57 |
|
| Nr użytkownika: 81.262 |
|
|
|
|
| |
|
"Lisowczycy" Henryka Wisnera.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
TiestoTL
|
| |
|
| Nowicjusz |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 2 |
|
| Nr użytkownika: 81.996 |
|
|
|
Stopień akademicki: mgr |
|
Zawód: Student III ... |
|
|
| |
|
Inne rodzaje jazdy lekkiej z czasów Jana III Sobieskiego to:
- chorągiew nadwornych ,,Serbów” pod dowództwem rotmistrza ILii Serbina, która uczestniczyła w walkach z wojskami tureckimi i tatarskimi podczas kampanii 1685 roku, poniosła przy tym znaczne straty w ludziach i koniach. W samym roku, z racji swej długoletniej służby na pograniczu państwa, otrzymała jako rekompensatę sumę 6000 zł z prywatnego skarbu królewskiego.
-chorągiew konnych ,,kuruców”, wzorowana na oddziałach węgierskich powstańców z lat siedemdziesiątych XVII wieku. Istniała wśród jednostek gwardyjskich króla. Wiadomo że pod koniec życia króla Jana III stacjonowała w warszawskim pałacu Kazimierzowskim.
- w końcowym okresie panowania Jan III istniały także trzy chorągwie nadwornych semenów pod dowództwem rotmistrzów: Krzysztofa Buluk Baszy, Teodorana Buluk Baszy i Stambela Buluk Baszy. W 1685 r. ich podkomendni otrzymali sumę 21 463 zł w formie żołdu za trzy lata służby z prywatnego skarbu królewskiego. Natomiast w 1697 roku żołdzie Marii Kazimiery Sobieskiej i synów królewskich znajduje się nadworna chorągiew semenów. Jednostki te uczestniczyły w ceremoniałach- uroczystościach dworskich Sobieskich, oraz brały udział w działaniach wojennych. Np. w marcu 1698 r. w kilku potyczkach pobiły czambuły tatarskie operujące na Pokuciu. Chorągwie semenów były jednostkami konnymi wzorowanymi na dragońskich, a więc o charakterze strzeleckim, lecz pozbawione uzbrojenia ochronnego, zbliżone do lekkiej jazdy kozackiej. Poza tradycyjną szablą i krótką spisą semenowie posiadali ręczną broń palną. Organizacja gwardyjskich jednostek Semenów była za pewnie podobna do komputowej chorągwi Semenów. Chodzi tutaj o komputową chorągiew Semenów Franciszka Kobyłeckiego z 1664 roku. Z rolli popisowej tej chorągwi widać że rotmistrz pobierał cztery stawki żołdu, w skład sztabu wchodzili także: porucznik ( trzy stawki żołdu), chorąży ( dwie stawki żołdu) oraz podchorąży, kapral i dobosz ( po jednej stawce żołdu). Natomiast na czele każdej z sześciu ,, rot sejmeńskich”, którą tworzyło sześciu żołnierzy stał ,, odo baszy”.
- chorągiew konnych janczarów, istniała w kompucie koronnym w latach 1673-1676, pod dowództwem tzw. rotmistrza bośniackiego Jerzego Skarżyńskiego strażnika wojskowego.
- istniała również chorągiew chorwacka która w 1687 roku zaliczana była do królewskich formacji nadwornych Jana III. Zapewne jej uzbrojenie i wyposażenie było podobne do jednostek lekkiej jazdy chorwackiej istniejące w tym samym czasie w armii cesarskiej.
Polecam pamiętnik Sarnecki K., Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, opr. J. Woliński, Wrocław 1958. W tej pozycji można znaleźć dużo interesujących materiałów odnoszących się do jazdy lekkiej za panowania Jana III Sobieskiego...
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE w końcowym okresie panowania Jan III istniały także trzy chorągwie nadwornych semenów pod dowództwem rotmistrzów: Krzysztofa Buluk Baszy, Teodorana Buluk Baszy i Stambela Buluk Baszy.
Hmm - nie wygląda mi to na nazwiska tylko na funkcję. Buluk (boluk) to turecka nazwa jednostki wojskowej odpowiednik naszej chorągwi czy roty. Basza/baszy to po prostu dowódca. Stąd owi rotmistrze to trochę podejrzane masło-maślane. Buluk baszy to na nasze po prostu rotmistrz (rota magister - dowódca roty)
Oda to po turecku "komnata" - odpowiednik kapralstwa. Zazwyczaj liczyła 6-10 osób.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(TiestoTL @ 3/04/2013, 16:32) Inne rodzaje jazdy lekkiej z czasów Jana III Sobieskiego to: - chorągiew nadwornych ,,Serbów” pod dowództwem rotmistrza ILii Serbina, która uczestniczyła w walkach z wojskami tureckimi i tatarskimi podczas kampanii 1685 roku, poniosła przy tym znaczne straty w ludziach i koniach. W samym roku, z racji swej długoletniej służby na pograniczu państwa, otrzymała jako rekompensatę sumę 6000 zł z prywatnego skarbu królewskiego. -chorągiew konnych ,,kuruców”, wzorowana na oddziałach węgierskich powstańców z lat siedemdziesiątych XVII wieku. Istniała wśród jednostek gwardyjskich króla. Wiadomo że pod koniec życia króla Jana III stacjonowała w warszawskim pałacu Kazimierzowskim. - w końcowym okresie panowania Jan III istniały także trzy chorągwie nadwornych semenów pod dowództwem rotmistrzów: Krzysztofa Buluk Baszy, Teodorana Buluk Baszy i Stambela Buluk Baszy. W 1685 r. ich podkomendni otrzymali sumę 21 463 zł w formie żołdu za trzy lata służby z prywatnego skarbu królewskiego. Natomiast w 1697 roku żołdzie Marii Kazimiery Sobieskiej i synów królewskich znajduje się nadworna chorągiew semenów. Jednostki te uczestniczyły w ceremoniałach- uroczystościach dworskich Sobieskich, oraz brały udział w działaniach wojennych. Np. w marcu 1698 r. w kilku potyczkach pobiły czambuły tatarskie operujące na Pokuciu. Chorągwie semenów były jednostkami konnymi wzorowanymi na dragońskich, a więc o charakterze strzeleckim, lecz pozbawione uzbrojenia ochronnego, zbliżone do lekkiej jazdy kozackiej. Poza tradycyjną szablą i krótką spisą semenowie posiadali ręczną broń palną. Organizacja gwardyjskich jednostek Semenów była za pewnie podobna do komputowej chorągwi Semenów. Chodzi tutaj o komputową chorągiew Semenów Franciszka Kobyłeckiego z 1664 roku. Z rolli popisowej tej chorągwi widać że rotmistrz pobierał cztery stawki żołdu, w skład sztabu wchodzili także: porucznik ( trzy stawki żołdu), chorąży ( dwie stawki żołdu) oraz podchorąży, kapral i dobosz ( po jednej stawce żołdu). Natomiast na czele każdej z sześciu ,, rot sejmeńskich”, którą tworzyło sześciu żołnierzy stał ,, odo baszy”. - chorągiew konnych janczarów, istniała w kompucie koronnym w latach 1673-1676, pod dowództwem tzw. rotmistrza bośniackiego Jerzego Skarżyńskiego strażnika wojskowego. - istniała również chorągiew chorwacka która w 1687 roku zaliczana była do królewskich formacji nadwornych Jana III. Zapewne jej uzbrojenie i wyposażenie było podobne do jednostek lekkiej jazdy chorwackiej istniejące w tym samym czasie w armii cesarskiej. Polecam pamiętnik Sarnecki K., Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, opr. J. Woliński, Wrocław 1958. W tej pozycji można znaleźć dużo interesujących materiałów odnoszących się do jazdy lekkiej za panowania Jana III Sobieskiego...
Bardzo ciekawe, dzieki - jak widac Jan III bardzo lubil roznobarwnosc i balkanskie klimaty.
QUOTE Oda to po turecku "komnata" w dawniejszym znaczeniu to takze ''urzad, biuro, harem - stad odaliska etc" ; w poczatku XIX wieku to byla nazwa na kompanie piechoty (przynajmniej tak to podaje slownik militarny z 1810 roku), wymienne z dawna 'orta' - nazwa na kompanie/bataliony janczarow; inny slownik z 1768 podaje ze oda bashi to oficer o stopniu odpowiadajacym owczesnemu stopniowi kaprala albo 'serjeant'a (sierzanta)
Ten post był edytowany przez bachmat66: 4/04/2013, 11:05
|
| |
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|
|
6/01/2013, 23:50
