Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> 95 rezerwowy pp: bitwa pod Cześnikami,
     
simonkurz
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 9
Nr użytkownika: 74.310

 
 
post 11/09/2011, 13:36 Quote Post

Witam wszystkich,
Kilka lat temu zabrałem się za sprawę poległego w 1939 roku krewnego. Nikt nie wiedział nic poza tym, że zginął. Po jakimś czasie udało mi się znaleźć miejsce, gdzie poległ, w jakiej jednostce służył i nawet gdzie został pochowany. Chcę jednak możliwie jak najdalej doprowadzić tę sprawę. Służył on w 95 rezerwowym pułku piechoty (II batalionie, 4kompanii) i poległ w bitwie pod Cześnikami 21/22 września 1939. Podobno II batalion poszedł w rozsypkę zanim bitwa zaczęła się na dobre. Może ktoś poradzi mi jakieś źródła?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Domen
 

X ranga
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 9.437
Nr użytkownika: 14.456

Tomenable
 
 
post 22/10/2011, 17:32 Quote Post

QUOTE
Podobno II batalion poszedł w rozsypkę zanim bitwa zaczęła się na dobre.


Komuś musiało się pomylić z II./94 pp rez. - który wchodził w skład Grupy "Sandomierz".

II./95 pp rez. natomiast w czasie bitwy pod Cześnikami z tego co pamiętam stał w odwodzie - razem z III./95 pp rez.

Pewnie więc twój krewny zginął od ognia artylerii. Ale na pocieszenie dodam, że II./95 pp rez. brał udział w walkach jeszcze przed bojem pod Cześnikami - mianowicie w boju pod Krasnymstawem. W czasie tej bitwy 19 września II. batalion kontratakował na Niemców (część sił niemieckiej 4 DP) pod m. Krupe, wypierając ich aż do Krasnegostawu i razem z resztą 95 pp rez. opanowując las na północ od miasta, docierając aż do rzeki Wieprz.

==========================

Edit:

Straty 39 DP i innych oddziałów WP w boju pod Krasnymstawem to ok. 156 zabitych, a pod Cześnikami - ok. 200 zabitych (i ok. 600 rannych).

QUOTE
w bitwie pod Cześnikami 21/22 września 1939


Walki pod Cześnikami zaczęły się już wieczorem 20 września - Polacy zdobyli Cześniki i Boży Dar z rąk pododdziałów 4. DLek.

Wyżej pisałem o pozostaniu w odwodzie II. i III./95 pp - niżej fragment rozkazu operacyjnego gen. Olbrychta na dzień 21 IX z 20 IX godz. 20 wieczór:

"(...) - Odwód dowódcy dywizji - 95 pp (bez batalionu*) i batalion marszowy 15 pp pod dowództwem ppłk. Stankiewicza. (...)"

*Chodzi tu o I. baon 95 pp - który zdążył wziąć udział w walkach pod Cześnikami (co prawda znajdował się on w odwodzie, ale sił przeznaczonych do natarcia - jak czytamy w rozkazie gen. Olbrychta na dzień 22 IX - czyli niejako w "bliższym" odwodzie, nie zaś w odwodzie dywizji).

Tak więc II. i III./95 pp były w "dalszym" odwodzie (odwodzie dywizji) i nie zdążyły wziąć udziału w walkach 21 i 22 IX przed ich zakończeniem.

Co prawda jak czytamy z kolei w "Bitwach polskiego września" Zawilskiego (str. 699 - 701), próbowano zaangażować te dwa bataliony 95 pp rez. z odwodu dywizji w końcową fazę walk 22 IX, ale zanim zdołano nawiązać z ppłk. Stankiewiczem łączność, bitwa dobiegła pomyślnego końca. W walkach 22 IX zdążył wziąć udział tylko I. baon 95 pp - ściągnięty na pierwszą linię z "bliższego" odwodu (odwodu sił przeznaczonych do natarcia).

Przy czym nie wyklucza to jeszcze, że twój krewny zginął w walkach wieczornych z 20 IX - czyli w natarciu polskim na Cześniki i Boży Dar. W końcu rozkaz nakazujący umieszczenie 95 pp rez. (bez I. batalionu) w odwodzie dywizji, został wydany już po tych walkach. wink.gif

Podsumowując, są chyba dwie możliwości:

1) Albo twój krewny zginął w natarciu wieczornym z 20 września,
2) Albo zginął np. od ognia artylerii czy też bombardowania 21 lub 22 IX, będąc w odwodzie dywizji.

QUOTE
Może ktoś poradzi mi jakieś źródła?


Zerknij na początek np. do:

- "Bitwy polskiego września" A. Zawilskiego, str. 694 - 702.
- "Armia Modlin" T. Jurgi i W. Karbowskiego, str. 370 - 372, 377 - 379 i 383 - 385.

Niewielka ilość informacji na temat tej bitwy także np. w:

- "Wojna obronna Polski 1939" praca zbiorowa pod redakcją E. Kozłowskiego, str. 682 - 683.

Z kolei w nowej książce "Bitwy pod Tomaszowem Lubelskim w 1939 roku" z 2010 r. o walkach pod Cześnikami nie ma nic... dry.gif

QUOTE
Po jakimś czasie udało mi się znaleźć miejsce, gdzie poległ, w jakiej jednostce służył i nawet gdzie został pochowany.


Tak z ciekawości - jak się do tych informacji "dokopałeś"?

Ten post był edytowany przez Domen: 22/10/2011, 18:57
 
User is offline  PMMini Profile Post #2

     
simonkurz
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 9
Nr użytkownika: 74.310

 
 
post 23/10/2011, 12:03 Quote Post

Dziękuję za wyczerpująca odpowiedź!

Może rzeczywiście zbyt bardzo "uczepiłem" się daty śmierci (22.09.), może trzeba spojrzeć szerzej? smile.gif

QUOTE
Tak z ciekawości - jak się do tych informacji "dokopałeś"?


W skrócie smile.gif:
Posiadałem stare powiadomienie z PCK z 1940 roku, że miejsce śmierci jest nieznane. Napisałem jeszcze raz do PCK i tym razem przyszła pozytywna odpowiedź. Podają datę śmierci 22.09.1939, miejsce śmierci - Cześniki i dalej, że został ekshumowany i przeniesiony do zbiorowej mogiły na Rotundzie w Zamościu. Dodatkowo PCK podpiera się „Księgą pochowań żołnierzy polskich we wrześniu 1939” tom 1 (szkoda, że już nie do dostania ta pozycja sad.gif ). Chciałem jednak być pewien tej informacji. Muzeum w Białej Podlaskiej potwierdziło powyższe dane. Dlaczego Biała Podlaska? W starym oświadczeniu PCK było napisane iż został zmobilizowany w 34 pułk piechoty. Muzeum dodatkowo podało dokładnie jednostkę w której służył krewny.
QUOTE
Służył on w 95 rezerwowym pułku piechoty (II batalionie, 4kompanii)


Skorzystałem z Zawilskiego "Bitwy polskiego września" s.698 i s.701, chociaż uważam, że książka jest mocno zbeletryzowana. Tam jest oględnie mówiąc o rozsypce II i III batalionu 95 pp.

W "Armii Modlin" na s. 384 rzeczywiście piszą o tym iż w boju pod Cześnikami brał udział I batalion.

Tak jak napisałeś w "Bitwach pod Tomaszowem Lubelskim w 1939 roku" panuje zima w temacie Bitwy pod Cześnikami:)

Niestety "Wojny obronnej Polski 1939" E. Kozłowskiego nie posiadam sad.gif.

QUOTE
2) Albo zginął np. od ognia artylerii czy też bombardowania 21 lub 22 IX, będąc w odwodzie dywizji.


Znalazłem mapę w "Bojach Polskich 1939-1945" pod red. K.Komorowskiego, i tam jest zaznaczone, iż 95 pp bez I batalionu był w odwodzie we folwarku Horyszów.
To by był trop ognia artyleryjskiego. Ale jak traktować w tym kontekście Zawilskiego?

QUOTE
Komuś musiało się pomylić z II./94 pp rez. - który wchodził w skład Grupy "Sandomierz".

Nie wiem czy iść tropem GO "Sandomierz"? Raczej służył w 95pp rez.

Czasami groby po ekshumacji pozostają jako miejsca pamięci. Może gdzieś pod Cześnikami lub Krasnymstawem zachowały się takie miejsca z nazwiskami poległych?
Może w Rotundzie w Zamościu jest wymieniony z nazwiska mój krewny.
Musiałbym się wybrać na takie poszukiwania terenowe, ale mam w te rejony kawałek drogi.

Podsumowując powyższe, zbyt dużo dymu bitewnego zbyt mało dokumentów na razie:)




 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
Domen
 

X ranga
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 9.437
Nr użytkownika: 14.456

Tomenable
 
 
post 24/10/2011, 12:22 Quote Post

Faktycznie, jest u Zawilskiego o pogubieniu się II. baonu w czasie marszu. Z kolei dalej, że odwodowego 95 pp "nadal nie można było odnaleźć".

QUOTE
Nie wiem czy iść tropem GO "Sandomierz"?


Nie, w jej składzie na pewno nie służył.

QUOTE
Niestety "Wojny obronnej Polski 1939" E. Kozłowskiego nie posiadam


To wiele nie tracisz, tam jest bardzo ogólnie o tej bitwie. smile.gif

Ale w przypisach źródłowych coś może byś znalazł.

QUOTE
Podsumowując powyższe, zbyt dużo dymu bitewnego zbyt mało dokumentów na razie:)


Ta bitwa jest jak dotychczas raczej słabo opracowana - podobnie jak cała II bitwa pod Tomaszowem Lub.

QUOTE
Czasami groby po ekshumacji pozostają jako miejsca pamięci. Może gdzieś pod Cześnikami lub Krasnymstawem zachowały się takie miejsca z nazwiskami poległych?


Np. w przypadku bitwy pod Krasnymstawem może coś takiego być:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Kra..._poleg.C5.82ych

QUOTE
Straty i pamięć o poległych

Ogółem w obronie i bitwie o Krasnystaw i okolice we wrześniu 1939 zginęło 159 żołnierzy i oficerów, w tym w Krasnymstawie 86. Najwięcej z 9 PP z 3 DPLeg. Ponadto zginęli żołnierze 3 PAL, 23 PUł, 63 PP i 58 PP z 14 DP, 172 kompanii saperów, 61 Pułku Artylerii, 201 PPRez 55 DPRez. Żołnierzy poległych miejscowa ludność pochowała we współnej mogile na cmentarzu w Kolonii Zastawie. Później na cmentarzu pochowano żołnierzy poległych w Kraśniczynie, Siennicy Nadolnej, Wólce Orłowskiej, lasku Borek, Jarczowie Rońsku i Łanach. Część żołnierzy ekshumowano i pochowano na cmentarzu wojennym w Zamościu. (...) W 1966 r. postawiono w Krasnymstawie obelisk ku czci poległych obrońców.


Tylko te jednostki, jakie wymienia wikipedia są zastanawiające... rolleyes.gif

Dlaczego nie wymieniają 95 pp rez. i 93 pp rez.? Za to wymieniają jednostki, które tam nigdy nie walczyły (58 pp, 63 pp i 201 pp rez.)? confused1.gif

Również 23 puł raczej nie brał udziału w tych walkach - był tam natomiast Warszawski Pułk Ułanów.

BTW - opis bitwy z "Bojów polskich" (dosyć lakoniczny ale zawsze) - jest też mapka:

http://books.google.pl/books?id=QLydUSWHEm...epage&q&f=false

Ten post był edytowany przez Domen: 24/10/2011, 12:37
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
simonkurz
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 9
Nr użytkownika: 74.310

 
 
post 24/10/2011, 16:32 Quote Post

QUOTE
Tylko te jednostki, jakie wymienia wikipedia są zastanawiające...


Wikipedią bym się nie przejmował, tam każdy może coś wpisać dry.gif

Myślę, że dzięki tobie znalazłem drugi punkt zaczepienia - ten bój pod Krasnymstawem. Pierwszy to Cześniki.

Mam jeszcze jeden nikły trop, to Szkoła Podstawowa w Cześnikach. Oni kultywują chyba pamięć o bitwie. Może mają jakąś izbę pamięci?

Pozostaje mi ewentualnie podróż w te rejony.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
Runkot
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 12
Nr użytkownika: 107.797

Zawód: Histeryk
 
 
post 8/01/2022, 23:54 Quote Post

QUOTE(simonkurz @ 24/10/2011, 16:32)
QUOTE
Tylko te jednostki, jakie wymienia wikipedia są zastanawiające...


Wikipedią bym się nie przejmował, tam każdy może coś wpisać dry.gif

Myślę, że dzięki tobie znalazłem drugi punkt zaczepienia - ten bój pod Krasnymstawem. Pierwszy to Cześniki.

Mam jeszcze jeden nikły trop, to Szkoła Podstawowa w Cześnikach. Oni kultywują chyba pamięć o bitwie. Może mają jakąś izbę pamięci?

Pozostaje mi ewentualnie podróż w te rejony.
*




Odświeżę ten temat - może akurat się komuś informacje te przydadzą. Według szefa sztabu 39 DPRez. ppłk. Włodzimierza Wisłockiego II/95 pprez. nie uczestniczył w walkach pod Cześnikami - batalion ten bowiem rozpadł się jeszcze w trakcie marszu z Krasnegostawu na Zamość, zaś jego nieliczne resztki dotarły do dywizji gen. Olbrychta dopiero wieczorem 22 IX. Natomiast dowódca 95 pprez. stwierdza, że ów pododdział (wraz z I/95 pprez.) walczył pod Cześnikami. Niestety, nie dotarłem do relacji żołnierzy II/95 pprez., które mogłyby potwierdzać uczestnictwo tegoż batalionu w bitwie.


Niestety, w samych Cześnikach, oprócz pomnika (z błędnymi informacjami notabene) pod szkołą miejscową, to nie znajdziesz miejsc pamięci. Byłem w tejże placówce, jak również w miejscowej bibliotece i nie mają tam żadnych pamiątek ani materiałów, które mogłyby dotyczyć omawianej tutaj batalii. Natomiast w nieodległym Barchaczowie mieści się izba pamięci, gdzie można odnaleźć wiele ciekawych eksponatów z bitwy pod Cześnikami.

Jakbyś mi napisał, jak nazywał się twój krewny, to może udałoby mi się ustalić, czy faktycznie poległ on pod Cześnikami.

Ten post był edytowany przez Runkot: 9/01/2022, 15:40
 
User is offline  PMMini Profile Post #6

 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej