|
|
Imperium Mongolskie 1206-1696
|
|
|
|
Mongołowie (inaczej zwani Tatarami), koczowniczy lud ze stepów Azji Centralnej, pojawili się nagle jako siła niszcząca w pierwszej połowie XIII w. Nie była to jednak pierwsza potęga z azjatyckich stepów. W VII w., któremu towarzyszyły rewolucyjne przemiany, jakie rozsypały w proch starożytny świat, jeden ze związków plemion tureckich zdominował azjatyckie równiny od Wielkiego Muru Chińskiego pod Morze Czarne. Jednakże w 750r. jego władza upadła, a obszar ogarnęła anarchia. Trwało to przez cztery wieki, aż pojawił się charyzmatyczny przywódca, Temudżyn (1167-1227), który przejął władzę i w 1206r. przyjął imię Czyngis-chana, „księcia wszystkiego, co znajduje się pomiędzy oceanami”. Pod jego wodzą Tatarzy po raz pierwszy zaatakowali państwo Kinów w północnych Chinach, a następnie zwrócili się przeciwko krajom muzułmańskim na zachodzie. W chwili śmierci Czyngis-chana imperium mongolskie rozciągało się od Pacyfiku do Morza Kaspijskiego. Jego spadkobiercy kontynuowali serię niszczących najazdów: Ruś Kijowska (1237-40); kalifat abbasydzki(1256-60); Chiny południowej dynastii Song (1271-1340). Zagrożone były także Europa i Japonia. Jedna z armii tatarskich dotarła do bram Wiednia, inna pokonała wojska polsko-niemieckie pod Legnicą w 1241r. Dwie ekspedycje morskie bez sukcesu zaatakowały Japonię w 1274 i 1281r. Ogromne imperium nie było ani spójne, ani stabilne, a Mongołom nigdy nie udało się stworzyć odpowiednich instytucji państwowych. Na wieść o śmierci następcy Czyngis-chana, Ugedeja, w 1241r. zwycięski dowódca sił tatarskich w Europie pośpieszył wraz ze swą armią na wschód, aby wziąć udział w wyborze sukcesora, i nigdy już nie powrócił. Podobnie w 1260r., na wieść o śmierci następcy Ugedeja, zwycięski dowódca armii mongolskiej na Bliskim Wschodzie zdecydował się powrócić na macierzyste stepy, pozostawiając tylko nieliczne siły. Wkrótce informacje o tym dotarły do Kairu i sułtan Egiptu wyruszył w obronie islamu, mając w pamięci zniszczenie Bagdadu, stolicy kalifatu, dwa lata wcześniej. W okolicy Ajn Dżalutu 3 września 1260r. Mongołowie ponieśli klęskę i zostali wypchnięci do Persji. Imperium mongolskie uległo podziałowi. Tytuł Wielkiego Chana przypadł Kubilajowi, który nigdy nie zapomniał, że jest wnukiem Chyngis-chana i spędził większość swego panowania (1260-94) próbując zjednoczyć Chiny i podbić Japonię. Inne państwa mongolskie: Złota Orda na zachodzie, Ilchanowie w Persji oraz Ułus Czagataja na rodzimych terenach mongolskich wybrały własne drogi rozwoju. Pomimo wielkich zniszczeń, jakie niósł ze sobą tatarski żywioł, krótkotrwałe zjednoczenie Eurazji pozwoliło na wymianę dóbr i idei pomiędzy Dalekim Wschodem a Zachodem na skalę dotąd niespotykaną. Na ponad wiek ożył starożytny „Jedwabny Szlak”: srebro i złoto z Europy i Bliskiego Wschodu docierało do Chin, podczas gdy chiński jedwab i porcelana krążyły po Europie. Jednakże Czarna Śmierć i pojawienie się Tamerlana (inaczej zwanego Timurem, 1336-1405) wszystko zmieniło, ponieważ zniszczył on Ułus Czagataja, naruszył Złotą Ordę, pokonał Turków Osmańskich w bitwie pod Ankarą w 1402r. i zainicjował politykę nietolerancji religijnej. Jednakże Tamerlan zmarł w 1405r. nie zdążywszy stworzyć instytucji i zwyczajów, które pozwoliłyby przetrwać jego wielkiemu imperium. Tymczasem potęga mongolska na zachodzie uległa Rosji. W Chinach zaś upadła wraz z pojawieniem się dynastii Ming. Sama Mongolia znalazła się pod panowaniem chińskim w 1696r.
|
|
|
|
|
|
|
|
widok na moldawska strone z przeleczy Tihuta w Karpatach Wschodnich. Ta przelecza w 1241 wkroczyli Tatarzy do Siedmiogrodu by uderzyc dalej na Wegry.
Bram Stoker chcial w tym miejscu widziec zamek ksiecia Drakuli.
Załączona/e miniatura/y
|
|
|
|
|
|
|
|
Vitam Pozwolę sobie na pewne uściślenie postu Ugedeja.
Mongołowie (inaczej zwani Tatarami)...
Ano własnie. Otóż termin Mongołowie pojawił się tak naprawdę dopiero po powstaniu Imperium (i na dobrą sprawę nie wiadomo co znaczy), zaś Tatarzy są znani co najmniej od bodajże VI w, kronika chińska podaje istnienie ludu Ta-Ta, identyfikowanego z Tatarami właśnie. W dodatku ludy, które stanowiły rdzeń póżniejszych Mongołów byłu wprawdzie spokrewnione z Tatarami, ale nie za bardzo, coś jakby Mazur, Góral, Kurp czy Krakowiak w zestawieniu z Rosjaninem. Tatarzy byli "odwiecznym" wrogiem plemion pre-mongolskich. Byli w sojuszu z Chinami (państwem Cin konkretnie, przez Dżurdżenów rządzonym), Pramongołowie byli wrogami. Tatarzy co i raz łapali jakiegoś chana Pra i wydawali go Chińczykom - także i kilku przodków Czyngisa spotkał ten los. W czasie jednoczenia plemion doszło więc do ostrej czystki etnicznej i Tatarów zostało bardzo mało; w dodatku rozproszono ich po różnych oddziałach mongolskich. Dopiero po wielu latach nastała dla nich "odwilż", pozwolono im utworzyć "etniczny" oddział w wojaku mongolskim. A że oddział ten walczył potem na zachodzie i tam osiadł, dlatego też Złota Orda odziedziczyła nazwę po tym prawie "wyczyszczonym etnicznie" ludzie, stając się chanatem tatatarskim.
|
|
|
|
|
|
|
|
WITAM:) to swoją drogą ciekawe, że Mongolia, tak potężna w XIII-XV wieku, w miarę upływu kolejnych lat niemal zatrzymala się w pewnym okresie rozwoju. Czy przyczyną tego stanu rzeczy był klimat> czy może trudności komunikacyjne, a może to, że Chiny izolowały kraj od wpływów zewnętrznych Europy? Bo Rosja dopiero w XIX wieku miała możliwość na większą skalę uprawia/ć politykę w Azji Środkowej ( z sukcesami). A potem Mongoli stała się w 1919 roku republiką na wzór sowiecki... Aż mi żal,że taki piękny kraj wpadł w łapy komunistów.
|
|
|
|
|
|
|
molgierz
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 2 |
|
Nr użytkownika: 21.515 |
|
|
|
|
|
|
Jezeli chodzi o to, że Mongolia wpadła w łapy komunistów to uważam, że dobrze się stało, gdyż państwo to juz prawie nie istniało a liczba ludności nie przekraczała miliona... Więc gdyby nie Rosjanie to Chiny wchłonęłyby ten kraj doszczętnie. Ten kraj byłby teraz kolejną Mandżurią... pozdrawiam
|
|
|
|
|
|
|
|
Mnie bardziej interesuje Mongolia po rozpadzie na wschodzie czyli:Zlota Orda,Krym itd.Panstwa te istnialy do poczatku 16 wieku kiedy ulegly rozprzestniajacej sie na wchod Rosji
|
|
|
|
|
|
|
PRZI
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 6 |
|
Nr użytkownika: 22.749 |
|
|
|
Przemyslaw Zielinski |
|
Stopień akademicki: inz |
|
Zawód: inzynier |
|
|
|
|
QUOTE(ugedej @ 13/09/2004, 17:45) Mongołowie (inaczej zwani Tatarami)...
Mnie się zdaje, że Mongołowie i Tatarzy to dwie różne grupy etniczne.
A może się mylę.
|
|
|
|
|
|
|
El Turko
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 1 |
|
Nr użytkownika: 27.246 |
|
|
|
Grzegorz Turek |
|
Zawód: student |
|
|
|
|
[/QUOTE]Mongołowie (inaczej zwani Tatarami)...[QUOTE]
Dobrze powiedziane, chociarz są tą samą grupą etminczną. Ale różnica w nazewnictwie polga na tym, że Tatarami nazywamy Mongołów przybyłych do Europy i ewentualnie się w niej osiedlili.
|
|
|
|
|
|
|
Lojkep
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 8 |
|
Nr użytkownika: 32.439 |
|
|
|
£ukasz Wrêczycki |
|
Zawód: uczeñ |
|
|
|
|
Jeśli chodzi o Mongołów i Tatarówt to z poczatku nie byli ze soba zbytnio sporewnieni.Na poczatku czyli gdzies w koncówce XIIw. Temudżyn pużniejszy Czyngos-Chan zjednoczył wszystkie jak dotad walczace ze soba plemienia i załozył Imperium Mongolskie.Na początku podbił Chiny i żyjące tam plemiona i ludy.Próby zdobycia Japoni konczyły sie niepowodzeniem.Jednak w koncy Chan zebrał odpowiednia flote i ruszyl na japonie wtedy napotkali na tajfun ,ktory ich zdziesiatkował.Po zebraniu ogromnej armi ruszył na podboje. Dopiero gdy je zaczynał w centralnej i zachodniej Azji spotkał sie z Tatarami.I taratzy i Mongołowie prowadzili podobne tryby zeycia i podpasowali do siebie.Po połoączeni sił ruszyli na Europę.Podbijajac Ruś kijowska.Gdy Mongołowie byli zajeci Rusią tatarzy zajeli sie poł. Polską i Węgrami , jednak po zwycięskim boju nie ruszyli dalej ,poniewaz dotarła do nich wiadomość o śmierci Ugadeja. (Jeszcze wracając do ilości wojsk,po połaczeniu z Tatarami Armia Mongolsko-Tatarska w szczytowej formnie liczyła 130 000 ludzki,kiedy armia turecka była uwazana za dużą licząc 10 000 zbrojnych)-to chyba wystarczy!:P
|
|
|
|
|
|
|
|
Nazwą "Tatarzy" określali Chińczycy (przed XIII wiekiem) ówczesne ludy mongolskie i plemiona z nimi spokrewnione. Później nazwa ta uzyskała znacznie szerszy zasięg, obejmując wiele szczepów tureckich, a nawet tunguskich, dlatego właśnie nazywano w Europie dość powszechnie najeźdźców mongolskich Tatarami, tym bardziej, że uważano ich za wysłańców z piekła i określano zbliżonym pod względem brzmienia łacińskim "Tartari". Nawet do dziś używa się w nauce określeń "tatarskie" czy "tatarsko- mongolskie" najazdy. Nie ma w tym żadnej tragedii, jeśli pamięta się o ścisłej historycznie i precyzyjnej linii podziału: Mongołowie to ludy mongolskie, Tatarzy- tureckie. Trwające od połowy XIII wieku zwierzchnictwo mongolskie nad Rusią zmieni się jak najbardziej naturalnie w XIV wieku na tatarskie, bo zdobywcy mongolscy ulegną asymilacji, przyjmą islam i język z grupy tureckiej (tatarski). Tak samo będzie na przykład w Persji ( język perski) i w Azji Środkowej. Nienaruszona, nazwijmy to, "mongolskość" utrzyma się natomiast tam, gdzie się narodziła i gdzie trwa do dziś...
QUOTE Jeśli chodzi o Mongołów i Tatarówt to z poczatku nie byli ze soba zbytnio sporewnieni.Na poczatku czyli gdzies w koncówce XIw. Temudżyn pużniejszy Czyngos-Chan zjednoczył wszystkie jak dotad walczace ze soba plemienia i załozył Imperium Mongolskie.Na początku podbił Chiny i żyjące tam plemiona i ludy.Próby zdobycia Japoni konczyły sie niepowodzeniem.Jednak w koncy Chan zebrał odpowiednia flote i ruszyl na japonie wtedy napotkali na tajfun ,ktory ich zdziesiatkował.Po zebraniu ogromnej armi ruszył na podboje. Dopiero gdy je zaczynał w centralnej i zachodniej Azji spotkał sie z Tatarami.I taratzy i Mongołowie prowadzili podobne tryby zeycia i podpasowali do siebie.Po połoączeni sił ruszyli na Europę.Podbijajac Ruś kijowska.Gdy Mongołowie byli zajeci Rusią tatarzy zajeli sie poł. Polską i Węgrami , jednak po zwycięskim boju nie ruszyli dalej ,poniewaz dotarła do nich wiadomość o śmierci Ugadeja.
Błąd na błędzie...
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(general lee @ 23/12/2006, 22:50) Mnie bardziej interesuje Mongolia po rozpadzie na wschodzie czyli:Zlota Orda,Krym itd.Panstwa te istnialy do poczatku 16 wieku kiedy ulegly rozprzestniajacej sie na wchod Rosji Powinieneś raczej szukać pod hasłami: chanat kazański , astrachański i syberyjski , bo to te państwa upadły pod naporem wojsk Iwana Groźnego w XVI wieku.
|
|
|
|
|
|
|
|
Taka nienaruszona to ta mongolskosc nie jest. Bo obecnie Mongolowie wyznaja buddyzm, podczas gdy za czasow Czyngisa byli szamanistami albo chrzecijanami obrzadku nestorianskiego.
Co ciekawe, ostatnio w Mongolii bardzo bujnie rozwija sie katolicyzm.
|
|
|
|
|
|
|
Lojkep
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 8 |
|
Nr użytkownika: 32.439 |
|
|
|
£ukasz Wrêczycki |
|
Zawód: uczeñ |
|
|
|
|
Mam pytanie wiecie coś o uzbrojeniu i ogólnie armi mongolskiej?? Ja jedynie wiem ze nosili zakrzywione miecze, prawie kazdy zołniem miał jedwana ,,koszule" ,która pomagała gdy żołniez został zraniony przez strzałe.Słyszałem tez ze mieli fantastycznie strzelających łuczników szczegulnie konnych a i wiecie moze na jakim gatunku koni jeżdzili??
|
|
|
|
|
|
|
Lojkep
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 8 |
|
Nr użytkownika: 32.439 |
|
|
|
£ukasz Wrêczycki |
|
Zawód: uczeñ |
|
|
|
|
Mam pytanie słyszałem ,ze ponoc persja nie poddała sie władzy Chanowi odsyłając posłańca z odciętą głową. Ponoć Chan tak się rozgniewał ,że wysłał na Persów 100 000 zbrojnych totalnie ich niszcząc. Czy to prawda??
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(yarovit @ 12/05/2007, 2:19) Taka nienaruszona to ta mongolskosc nie jest. Bo obecnie Mongolowie wyznaja buddyzm, podczas gdy za czasow Czyngisa byli szamanistami albo chrzecijanami obrzadku nestorianskiego. Co ciekawe, ostatnio w Mongolii bardzo bujnie rozwija sie katolicyzm.
Drogi kolego, miałem tutaj na myśli przede wszystkim "mongolskość" w sensie etniczym i nie zamierzam wcale wnikać w istotę wierzeń tak średniowiecznych, jak i współczesnych Mongołów...
Pozdrawiam!
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|