Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
2 Strony  1 2 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Język Żydów, jakim językiem posługiwali się Żydzi?
     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 5/05/2007, 16:33 Quote Post

Mam pytanie do znawców historii Żydów w Europie. Jakim językiem posługiwła się ludność żydowska w czasie swej wędrówki do Niemiec? Wiem, że jidisz powstało na bazie dialektu średniowysokoniemieckiego z domieszką hebrajskiego i jezyków romańskich ok. X wieku. Ale chodzi mi o wcześniejsze czasy. Jaki był to jezyk? Hebrajski plus arabski?
Za odpowiedzi serdecznie dziękuję już z góry smile.gif

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
yarovit
 

Lemming Pride Worldwide
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.689
Nr użytkownika: 22.276

 
 
post 5/05/2007, 16:36 Quote Post

Hebrajski byl martwym jezykiem liturgicznym juz w czasie Jezusa. Zydzi najczesciej poslugiwali ie wlasnymi dialektami jezykow miejscowych. Np. Zydzi hiszpanscy mowili w Ladino, bedacy forma archaicznego romanskiego dialektu iberyjskiego.
 
User is offline  PMMini Profile Post #2

     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 5/05/2007, 16:53 Quote Post

Czyli co? Żydzi posługiwali się poprostu francuskim lub starofrancuskim?

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
Środkowy
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 59
Nr użytkownika: 25.983

Zawód: student
 
 
post 12/06/2007, 14:35 Quote Post

Hebrajski nie był "martwym językiem liturgicznym", Żydzi przed jak i po upowszechnieniu się ladino i jidysz używali hebrajskiego, nie wszyscy oczywiście, najlepszym argumentem przemawiającym za tym, że nie był to język martwy jest fakt, dziś i dawniej responsy rabiniczne pisane były po hebrajsku, był to język pisania responsów i język literatury, z pewnością nie martwy.
Jeśli chodzi o wcześniejsze przed jidyszowe języki Vapnatak, to z pewnością elita oprócz hebrajskiego używała aramejskiego ( do dziś konserwatywni Żydzi niektóre dokumenty, choćby ślubne umowy spisują wg. wzorców w języku aramejskim ). Z niższymi grupami społecznymi, było pewnie różnie, może była jakaś mieszanka miejscowych dialektów plus wymagana ilość znajomości hebrajskiego. Pozdrawiam.
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 30/09/2007, 7:44 Quote Post

Moment, bo czegoś nie rozumiem. Oczywiście wiem o tym, że przed jidisz był w użyciu aramejski i hebrajski. Jednak mnie interesuje, jakim językiem posługiwali się Żydzi będący w diasporze w Hiszpanii i we Francji. Okres francuski interesuje mnie wtedy gdy przenosili się do Niemiec. Czy były to języki "tubylcze" tzn. hiszpański, no z uwagi na sytuację w czasie to pewnie też arabski, no i francuski? Czy Żydzi szli w zaparte i nie przyjmowali innych języków poza swym aramejskim i hebrajskim? I zadaje pytanie poraz drugi: co sprawiło, że wreszcie w Niemczech wykształcili jidisz? Mam nadzieję, że podaje mądre pytanie i nikomu nie zamotałęm w głowie? wink.gif Tak czy inaczej pozdrawiam wszystkich.

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
rycymer
 

Ellentengernagyként
*********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 5.900
Nr użytkownika: 30.754

 
 
post 30/09/2007, 9:29 Quote Post

W Hiszpanii istniał judeo - hiszpański dialekt, zwany ladino, we Włoszech judeo - włoski, który do dziś de facto całkowicie wymarł. smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

     
Środkowy
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 59
Nr użytkownika: 25.983

Zawód: student
 
 
post 12/10/2007, 23:11 Quote Post

Ciekawa kwestia, myślę, że masz rację Vapnatak sugerując, że używali języków tubylczych na równi z aramejskim czy hebrajskim w okresie jeszcze przed wytworzeniem się jidysz. Na pewno używano języków lokalnych, niezawodnie więc musiał następować transfer pewnych słów z jednego języka do drugiego. Co do twojego zadanego po raz drugi pytania to sądzę, że najprostszą i najbardziej sensowną odpowiedzią będzie wskazanie na nieżydowskie otoczenie które miało wpływ na Żydów. Getta oddzielające wysokim murem Żydów od innych narodowości powstaną dopiero około XVII wieku. Żydzi kontaktowali się z otaczającym ich światem i jidysz jest tego przykładem. Sama struktura leksykalna jidysz powstała w 75 % pod wpływem języka niemieckiego, w 15 % hebrajskiego i ok. 10 % języków słowiańskich. Początki kształtowania się jidysz datuje się na IX wiek. Nie każdy Żyd był w stanie przyswoić sobie w 10 lat dogłębnie hebrajski, stąd też wielu Żydów zadowalało się nauczeniem modlitw w języku hebrajskim i pobieżnego zrozumienia pisma, kobiet zaś nie uczono hebrajskiego w ogóle. Musiał więc, w sposób naturalny, powstać język będący syntezą tego co dało się usłyszeć od nieżydowskich sąsiadów, tego czym dało się z nimi porozumieć i języka literackiego, rabinicznego używanego w synagogach przez gminne autorytety. Mam nadzieję, że chociaż pobieżnie odpowiedziałem na Twoje pytanie. Pozdrawiam.
 
User is offline  PMMini Profile Post #7

     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 19/10/2007, 22:46 Quote Post

GENIALNE!!! rolleyes.gif

Wreszcie mam to co chciałem!!! Dzięki Środkowy. Ale mam jeszcze jedno pytanie: wink.gif Gdzie mogę o tym szerzej poczytać? Pozdrawiam również.

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
Środkowy
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 59
Nr użytkownika: 25.983

Zawód: student
 
 
post 20/10/2007, 20:53 Quote Post

Witam. Nie znam niestety książki która opisywałaby bezpośrednio interesujące Cię początki istnienia jidysz. Pośrednio czerpałem informację z tych książek:
Polski Słownik Judaistyczny, red. Z. Borzymińska i R. Żebrowski, t. 1, Warszawa 2003
I. Abrahams, Życie codzienne Żydów w średniowieczu, Warszawa 1996
K. Pilarczyk, Literatura żydowska od epoki biblijnej do haskali, Kraków 2006
M. Sitarz, Yiddish and Polisch Proverbs, Kraków 2000
M. Brzezina, Polszczyzna Żydów, Warszawa 1986
M. Bałaban, Historia i literatura żydowska, t.2, Warszawa 1988
Pozdrawiam.
 
User is offline  PMMini Profile Post #9

     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 21/10/2007, 9:28 Quote Post

Serdecznie dziękuję.
Zastanawiam się nad tematem referatu, który akurat zadano mi ostatnio na zaliczenie wykładu monograficznego. Tematyka to oczywiście Żydzi, a ja zastanawiałem się nad powstaniem żydowskim w Palestynie roku 66 n.e. oraz właśnie nad językiem Żydów. Powiem szczerze, że mam dylemat... wink.gif
Ale jakby co to literaturę znam... jako tako.

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #10

     
NeoJasnogród
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 51
Nr użytkownika: 56.926

Zawód: KLON-BANITA
 
 
post 9/09/2009, 7:42 Quote Post

Natomiast Żydzi greccy - Romaniotowie mówili w języku jewanik,odmianą greki.Wywodzi się ze starożytnego koine.
http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_jewanik
 
User is offline  PMMini Profile Post #11

     
Rian
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.332
Nr użytkownika: 6.598

Stopień akademicki: mgr
Zawód: politolog
 
 
post 9/09/2009, 13:38 Quote Post

A jak na tym tle wygląda knaan (język judeo-słowiański)?? Ponoć w tym języku zapisano napisy na brakteatach Mieszka III i Leszka Białego.
 
User is offline  PMMini Profile Post #12

     
Michał V
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 250
Nr użytkownika: 55.995

Stopień akademicki: dr hc U Honolulu
Zawód: walczacy z usos
 
 
post 27/01/2010, 16:47 Quote Post

משקא קרל פלסק
czytaj Miśko kral Polski

Istniał. Wiadomo. Jak wyglądał. Nie wiadomo.


Aha. Klasycznie nie miał samogłosek. Nie zapisywano. Like in herb. smile.gif

Ten post był edytowany przez Michał V: 27/01/2010, 16:49
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #13

     
byk2009
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.472
Nr użytkownika: 53.819

Krzysztof Romanowski
Stopień akademicki: supremus
Zawód: stary dochtor
 
 
post 16/02/2010, 14:57 Quote Post

QUOTE(Michał V @ 27/01/2010, 16:47)
משקא קרל פלסק
czytaj Miśko kral Polski

Istniał. Wiadomo. Jak wyglądał. Nie wiadomo.

Aha. Klasycznie nie miał samogłosek. Nie zapisywano. Like in herb. smile.gif
*


To ciekawe.
No to dlaczego Żydzi w krajach słowiańskich, nawet na najdalszych kresach wschodnich, mówili w idisz, pochodzącym z niemieckiego, a nie w knaan (języku judeo-słowiańskim)?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #14

     
sevligo
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 10
Nr użytkownika: 96.931

 
 
post 18/11/2015, 18:22 Quote Post

QUOTE(byk2009 @ 16/02/2010, 14:57)
QUOTE(Michał V @ 27/01/2010, 16:47)
משקא קרל פלסק
czytaj Miśko kral Polski

Istniał. Wiadomo. Jak wyglądał. Nie wiadomo.

Aha. Klasycznie nie miał samogłosek. Nie zapisywano. Like in herb. smile.gif
*


To ciekawe.
No to dlaczego Żydzi w krajach słowiańskich, nawet na najdalszych kresach wschodnich, mówili w idisz, pochodzącym z niemieckiego, a nie w knaan (języku judeo-słowiańskim)?
*



Migracja Aszkenazyjczyków z Niemiec wchłonęła tych, którzy używali knaan. Tak samo jak Sefardyjczycy z Hiszpanii po osiedleniu w Grecji i w Turcji częściowo wchłonęli tamtejszych Romaniotów używających jewanik. A później jedni i drudzy nie zdążyli dokonać całkowitej asymilacji językowej ze swoim otoczeniem, bo izolacja była silna, a ościenne języki wyraźnie odmienne.
 
User is offline  PMMini Profile Post #15

2 Strony  1 2 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej