Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Sztuka egipska: krótki zarys,
     
Komendant Sebastian
 

I ranga
*
Grupa: Użytkownik
Postów: 46
Nr użytkownika: 43.094

Sebastian Subzda
Zawód: uczen
 
 
post 29/08/2008, 10:52 Quote Post

Na początek chciałbym omówic wątek samej sztuki. Czym ona jest? Najprościej można powiedziec, że sztuka to piękno widziane przez artystę. Platon zaś stwierdził, że sztuka znalazła miejsce w świecie jako wyrazicielka idei, a zadaniem artysty było tę ideę piękna przywołac i okazac. Według mnie taką sztuką była sztuka egipska. Dzięki niej dzisiaj możemy wyobrazic sobie, że jesteśmy ibisem lecącym na wysokości 100 metrów, który widzi w dole pracujących rolników i robotników, którzy męczą się, by móc zarobic na podatki dla faraona i byt swojej rodziny. Lecąc dalej widzimy wierzchołki piramid, tych majestatycznych budowli grobowych bogów, którzy zechcieli oświetlac na ziemi swoim majestatem życie ubogich i skromnych mieszkańców Egiptu. Nad wodą widzimy inne ptaki, które na ścianach grobowców uwiecznia artysta. Lecąc nad Memfis widzimy faraona w otoczeniu kapłanów, którzy wracają z ceremonii ze świątyni. Piękne szaty i cenne klejnoty zdobiące starego faraona już niedługo znajdą się wraz z jego ciałem w piramidzie, którą jego lud buduje juz 15 lat. Słońce praży niemiłosiernie, jesteśmy zmęczeni, lądujemy... Budzimy się, lot był męczący, rozglądamy się... nie jesteśmy w starożytnym Egipcie. Siedzimy na ławce w muzeum w Kairze... Wstajemy, pora posłuchac przewodnika...


Na historię Egiptu wpłynęła wiara w życie pozagrobowe. Herodot mówił: „Pierwsi Egipcjanie orzekli, że dusza człowieka jest nieśmiertelna” i właśnie ta logika przepełniła cywilizację tego państwa. Od 5000 roku p.n.e. Egipcjanie zaczęli zaznaczac swój byt w formie wyrobów ceramicznych i kamiennych. Tak zaczął się okres zwany predynastycznym. W okresie tym kończącym się w 3200 p.n.e. Powstawały płaskie, kamienne noże i groty. Najbardziej znanym ówczesnym obiektem jest cenne naczynie z namalowana łodzią 9znajduje sie w Muzeum w Detroit). W najstarszym okresie państwa faraonów sztuka związała się z grobowcami – wierzono, że jeśli ciało zniszczeje, ka (dusza) zamieszka w podobiźnie zmarłego, dlatego posągi robiono z trwałych materiałów (bazalt, granit), czasami z wielkim kunsztem. W grobowcach dodatkowo znajdowały się kolekcje dzieł sztuki, stosy klejnotów, broni, narzędzi, modeli łodzi, domów oraz figurki żołnierzy i służących. Wszystko to odnosiło sie do przyszłego życia, co wpłynęło na forme przedstawień zmarłego w rzeźbie czy na posągach. Były one cieżkie i sztywne, jakby w oczekiwaniu na duszę. Posągi nie miały na celu upamiętnienia.
Ważnym elementem sztuki egipskiej były piramidy. Herodot mówił o jednej z nich: „Cheops na wystawienie piramidy potrzebował dwudziestu lat. Wszystkim Egipcjanom kazał na siebie pracowac. Jednym rozporządzano z łomów kamienia w górach arabskich włóczyc skały do Nilu, innym sprowadzone na łodziach przez rzekę kazał odbierac. Pracowało tak bez przerwy do stu tysiecy ludzi... budowano zaś piramidę w kształt schodów.” piramidy i grobowce skupiły sie na południe od delty Nilu. Pierwsze piramidy były zapewne grobowymi kopcami, później zastąpione zostały kamiennymi grobami (mastabami). Mastaby zmieniły się w schodkowe budowle. Znanym architektem był Imhotep – stworzył projekt budowy piramidy w Sakkarze. Ta piramida jest najwcześniejszą egipską, kamienną konstrukcją grobową. Pod budowlą przejścia i korytarze wycięte były w skale. Wyłożono je kafelkami z niebieską polewą i z imitacją złotego wiązania mat. Pierwsze piramidy były schodkowe, pełne, z wyjątkiem komór i przedsionka dla przyjęcia duszy i odprawiania nabożeństw. Z czasem owe przestrzenie się rozwinęły i przybylo im korytarzy i komór oraz dekoracji na ścianach. W czasie [pierwszych dynastii faraonow oddziaływały na egipt wpływy idące z mezopotamii. Można je zauważyc w budownictwie, wzorowanym na ziguratach, w przedstawianiu zwierząt i w zdobieniu. Piramidy stały się symbolem kraju i budowlami podziwianymi do dziś. Do najsłynniejszych należą piramida Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa. Obok nich znajdowały się kaplice, mnijesze grobowce dworzan i Sfinks, czyli wyobrażenie faraona. Piramidy były wykonywane z kamiennych bloków, bez metalowych narzędzi – przez co mają formę prostą i monumentalną. W piramidzie Mykerinosa dodatkowo szesnaście dolnych warstw wykonano z granitu. Piramidy były wyrazem nie tylko wiary w życie pozagrobowe, ale też formą kultu słońca; z ich szczytu można je było dosięgnąc wzrokiem w momencie wschodu i zachodu. Budujac te ogromne budowle nie stosowano zaprawy murarskiej, kamienie trzymały się własnym ciężarem. Pliniusz Starszy nie dostrzegł w piramidach piękna i nazwał je „pomnikami niepotrzebnymi i niemądrymi, zwłaszcza że powodem ich budowy była chęc pozbawienia majatku spadkobierców, a także chęc zatrudnienia ludu”.
Na uwagę zasługuje też rzeźba i malarstwo egipskie. W okresie Starego Państwa rzeźbę charakteryzuje powaga i monumentalnośc form. Brak w niej szczegółów, jest portretowo wierna. Egipscy rzeźbiarze pracując w materiale twardym (granicie, diorycie), rzeźbili swobodnie, mając do dyspozycji dłuta kamienne. Do arcydzieł rzeźby egipskiej należą: pisarz ze skrzyżowanymi nogami i drewniana rzeźba kroczącego z laską w ręku urzednika z muzeum w Luwrze, posąg Cheopsa z muzeum w Kairze. Malarstwo egipskie miało charakter dekoracyjny. Egipcjanie mający odmienne zrozumienie ludzkiej postaci, by podkreślic jej właściwości, nogi rysowali z profilu, a korpus, ręce i oko przedstawiano frontalnie. Powiązania malarstwa z pismem sprawiły, że kolory były kładzione podobnie jak w hieroglifach. Do dziś znanym obrazem jest fryz gęsi nad brzegami Nilu, który świadzczy o bystrej obserwacji przyrody.
Stare Państwo skończyło się wraz z przejęciem władzy przez kapłanów i panów feudalnych. Najwspanialszym dziełem tego okresu jest głowa Amenhotepa III (przechowywana w Nowym Jorku) Natomiast większośc budowli nie przetrwała do naszych czasów, gdyż budynki za wzorem Mezopotamii budowane były z cegły.
Po roku 1570 p.n.e. w okresie Nowego Państwa architektem świątyń weszła w fazę pełnego rozkwitu. Świątynie były odtąd poświęcane poszczególnym bogom. Wtedy też wykształcił się tak zwany kanon świątyni egipskiej. Powstawały na planie niemal zawsze jednakowym. Przed budynkami wznosiła się fasada wejściowa, zwana pylonem, przez którą prowadziła brama. Za bramą leżał dziedziniec kolumnowy, często z sadzawką dla świętych krokodyli. Na osi świątyni znajdowała się główna sala z posągiem dla bóstwa. W sanktuarium panował chłód i mrok. Gładki mur otaczał całą świątynię. Dekoracja świątyń była głęboko związana z Nilem i przyrodą – malarstwo i płaskorzeźba mówiły o życiu nad Nilem, o ceremoniach lub życiu pozagrobowym.
Później cała kultura Egiptu stawała się coraz bardziej zależna od wpływów hellenistycznych.
Przewodnik kończy: W dziejach sztuki znaczenie Egiptu jest olbrzymie. Kultura artystyczna trwała przeszło 3000 lat. Egipcjanie są odkrywcami wielu motywów i kierunków, planu świątyń, filarów, kolumnad, monumentalnych piramid. Pierwsi zastosowali do dekoracji architektury malarstwo, w płaskorzeźbach wydobyli elegancję, rozwinęli bogactwo w zakresie mebli i sprzętów użytkowych. Sztuka grecka, rzymska i bizantyjska wiele czerpały ze sztuki egipskiej.

Na koniec słyszymy z jego ust słowa poety francuskiego Theophila Gautiera:
„Mija wszystko. - Sztuka
wieczysta jedynie.
Posąg trwa,
choc miasto przeminie.”
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
Vapnatak
 

Od Greutungów i Terwingów zrodzony z Haliurunnae
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 8.441
Nr użytkownika: 26.201

 
 
post 3/09/2008, 15:15 Quote Post

QUOTE(Komendant Sebastian @ 29/08/2008, 11:52)
Herodot mówił o jednej z nich: „Cheops na wystawienie piramidy potrzebował dwudziestu lat. Wszystkim Egipcjanom kazał na siebie pracowac. Jednym rozporządzano z łomów kamienia w górach arabskich włóczyc skały do Nilu, innym sprowadzone na łodziach przez rzekę kazał odbierac. Pracowało tak bez przerwy do stu tysiecy ludzi... budowano zaś piramidę w kształt schodów.”
*



Ja mam nadzieję tylko, że ten cytat z "Dziejów" wykorzystałeś tylko po to aby pokazać kto m. in. pisał o budowie piramid? Mam nadzieję, że nie wierzysz w to co pisał Herodot? smile.gif

vapnatak
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej