| |
|
|
 Pamiątki dawnego prawa w Polsce: przyklady,
| |
|
|
|
|
W każdej miejscowości w Polsce mamy przykłady tzw. archeologii prawnej: miejsca straceń, więzienia, gmachy sądów, siedziby władz i urzędów, pola elekcji i miejsca hołdów, drzewa pod którymi odbywały się sądy, krzyże pokutne... etc. Jedne z nich, jak np. pręgierz w Chojnicach czy Lipy Sądowe w Kotlinie Jeleniogórskiej są znane inne nie. Zapraszam was do umieszczania w tym dziale co ciekawszych zabytków "archeologii prawnej", z którymi zetknęliście się podczas swoich podróży, albo znacie je ze swoich badań.
Na początek dawny pręgierz z Rynku w Krakowie. W XIX w. został on przeniesiony do Mydlnik i do dziś służy jako trzon kolumny, na której stoi figur Matki Boskiej.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(krakowiak @ 5/10/2009, 15:36) Na początek dawny pręgierz z Rynku w Krakowie. W XIX w. został on przeniesiony do Mydlnik i do dziś służy jako trzon kolumny, na której stoi figur Matki Boskiej.
ale gdzie dokładnie stał?
słyszałem, że stosy były w miejscu gdzie jest obecnie studnia i gdzie samospalił się w 1981 Badylak.
Jeśli juz jesteśmy w Krakowie, to skorzystajmy z okazji i przymierzmy kuny przy bocznym wyjściu z Kościoła Mariackiego (od strony Placu Mariackiego). Czynne były do 1778 zlikwidowana przez cesarza-pracoholika Józefa II, który miał swój pomysł na kodeks karny (tzw. Józefina) .Tym samym średniowieczne okrucieństwo nie raziło już oczy Miłościwie Nam Panującego Okrutnego Najeżdzccy i Rozbiorcy w czasie jego ojcowskiej wizyty w maju 1780 - po której pozostała nam na pamiątke ul. Józefa w dawnej dzielnicy Kazimierz.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(Anakin @ 5/10/2009, 15:48) ale gdzie dokładnie stał? słyszałem, że stosy były w miejscu gdzie jest obecnie studnia i gdzie samospalił się w 1981 Badylak.
Mniej więcej w tym miejscu, na przeciw Pałacu Spiskiego.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Miejsca kaźni mieściły się w różnych dziwnych miejscach. Zbójców często zabijano na szczytach gór. W Gorcach np odbywało się to, na najwyższym szczycie, na Turbaczu. Nadal część zbocza, koło Polany Świderowej nazywa się Wisielakówka. Byli to zbójcy skazani wyrokiem sądu w Nowym Targu, który posiadał tzw prawo miecza, czyli prawo do zasądzania wyroków śmierci. Pisze o tym m.in. Kazimierz Sosnowski. Innym miejscem w Gorcach był położony nad Porębą Bucholowym Wierchu. Wg tradycji skazano tam kiedyś dwunastu zbójców za kradzież w Krakowie, wieszano ich na szubienicy, na którą drewno dał dwór. Szubienica stała jeszcze długo, chyba, żeby przypomnieć mieszkańcom o surowości kar. Innymi miejscowościami posiadającymi prawo miecza, a w związku z tym szczególnie znienawidzonymi przez zbójników był Cieszyn, Żywiec, Oświęcim, Kraków, Biecz, czy po węgierskiej stronie Lewocza, Bardejov. Zbójców w Krakowie wieszano na Krzemionkach, w Żywcu na Grojcu (tam chyba skończył słynny Bury, który nawet wieszany na haku śpiewał: "wio Bury do góry"), w moich okolicach wieszano na Makowskiej Górze, górującej nad Makowem Podhalańskim. Nazwą być może związaną ze zbójeckimi kaźniami jest też Szubieniczna Góra, wznosząca się nad Jeziorem Czorsztyńskim w Pieninach Spiskich.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(carantuhill @ 5/10/2009, 17:39) Miejsca kaźni mieściły się w różnych dziwnych miejscach. Zbójców w Krakowie wieszano na Krzemionkach.
Dokładniej mieściło się ono na dzisiejszym Pl. Lasoty. Tu miedzy innymi nabito na pal Kostkę Napierskiego. Zachowała się też dawna droga, którą szli skazańcy. Obecnie nazywa się Tatrzańska, a kiedyś Na Zbóju.
Druga szubienica miejska w Krakowie była tam gdzie dziś jest więzienie przy ul. Montelupich. Prowadziła do niej z Rynku ul. Sławkowska, a potem: Długa i Pędzichów.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Vitam
Druga szubienica miejska w Krakowie była tam gdzie dziś jest więzienie przy ul. Montelupich. Prowadziła do niej z Rynku ul. Sławkowska, a potem: Długa i Pędzichów. (Krakowiak)
I nawet było powiedzonko Przez Długą ulicę / prosto na szubienicę.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
W Lublinie (właściwie w dawnej Wieniawie) mamy domek kata, budowlę ponoć zamieszkaną w XVIw. przez kata lub będący budynkiem szubienicy, potem przebudowano go na prochownię. Z zupełnie innego regionu niedaleko Myślenic znajduje się góra szubieniczna, nie wiem, czykiedykolwiek kogoś tam powieszono.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(krakowiak @ 5/10/2009, 20:54) Druga szubienica miejska w Krakowie była tam gdzie dziś jest więzienie przy ul. Montelupich. Prowadziła do niej z Rynku ul. Sławkowska, a potem: Długa i Pędzichów.
a nie przypadkiem w miejscu gdzie jest monumentalna fundacja rodziny Helców?
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE Nazwą być może związaną ze zbójeckimi kaźniami jest też Szubieniczna Góra, wznosząca się nad Jeziorem Czorsztyńskim w Pieninach Spiskich.
Jeszcze Szubienica (683 m.n.p.m.) w Beskidzie Sądeckim, na południe od Tylicza; Szubienicznik, staw w Barwałdzie, jeden z sześciu położonych między Wadowicami a Tomicami; Szubieniczna Góra (d. Galgenberg), wzgórze w Cieszynie.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(Anakin @ 5/10/2009, 21:20) a nie przypadkiem w miejscu gdzie jest monumentalna fundacja rodziny Helców?
Nie wykluczone. Szubienica, która jest widoczna na tzw. "planie Kołłątajowskim" stała u wylotu Pędzichowa. Teren ten jest obecnie całkowicie zmieniony. Najpierw Kościuszko usypał tu okopy (ich maleńki fragment znajduje się przy Politechnice), a teraz jest tu dwupasmowa ulica. Szubienica mogła więc stać zarówno tam gdzie "Helclowie" jak i w miejscu "Monte".
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Vitam
Hultaje, złoczyńcy, wszetecznice w dawnym Krakowie. O marginesie społecznym XVI-XVIII w. Kracika i Rożka wspominają właśnie o Helcach.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Tu można przypomnieć, że wyroki przez powieszenie wykonywano za czasów austriackich na ul. Kanoniczej 1. Obecnie mieści się tu jeden z wydziałów Politechniki. Ta otoczona murkiem kępa drzew na podwórku to dawne miejsce szafotu, a widoczny po lewej zamurowany otwór w ścianie to drzwi, którymi wyprowadzano skazańców. Szkoda, że nie ma tam jakiejś tabliczki przypominającej co to za miejsce. Ale z drugiej strony skoro mieści się ogródek kawiarniany to może lepiej nie przypominać gościom w jakim miejscu piją kawkę.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(krakowiak @ 7/10/2009, 7:16) Tu można przypomnieć, że wyroki przez powieszenie wykonywano za czasów austriackich na ul. Kanoniczej 1. Obecnie mieści się tu jeden z wydziałów Politechniki. Ta otoczona murkiem kępa drzew na podwórku to dawne miejsce szafotu, a widoczny po lewej zamurowany otwór w ścianie to drzwi, którymi wyprowadzano skazańców. Szkoda, że nie ma tam jakiejś tabliczki przypominającej co to za miejsce. Ale z drugiej strony skoro mieści się ogródek kawiarniany to może lepiej nie przypominać gościom w jakim miejscu piją kawkę.
jak nie ma?
a nie nad bramę tego budynku nie widnieje przypadkiem napis widnieje historyczny napis: INKWIZYTORYAT ?
Zresztą goście pijący kawkę też nie mogą się zakrywać nieświadomością ponieważ piją w kawiarnii "Inwizycja"
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Może i prawda. Niedawno otworzono dawne lochy więzienia św. Michała. Wchodzi się jak do Muzeum Archeologicznego. Potem wystarczy iść za strzałkami w ogrodzie. Część ekspozycji dotyczy samego klasztoru zamienionego pod koniec XVIII w. na więzienie. Druga część poświęcona jest samemu więzieniu, z uwzględnieniem napisania tu przez Michała Bałuckiego pieśni "Góralu czy ci nie żal". Jest też ks. Gurgacz i rozbicie więzienia przez oddziały "Ognia". Z tego co pamiętam nie ma tam za to nic o najsłynniejszym więźniu tego przybytku Ludwiku Waryńskim, który w czasach PRL zdobił banknoty 100 zł. Nic też nie ma o moim dziadku, który trafił tu za okupacji, za plątanie się po godzinie policyjnej.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Vitam
Najpierw Kościuszko usypał tu okopy (ich maleńki fragment znajduje się przy Politechnice) (Krakowiak)
A, właśnie... Nikt jakoś nie dba o te wały, został z nich maleńki pagóreczek, w dodatku przecięty dawnym dojazdem od strony północnej, koło aresztu garnizonowego. Nawet tabliczki informacyjnej nie ma.
|
| |
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|
|
5/10/2009, 15:36
