Drukowana wersja tematu

Napisany przez: Karol Lotaryński 27/06/2006, 3:20

Może mi ktoś odpowiedzieć czym różniły się szkoły pijarskie od jezuickich w XVII wieku? Chodzi mi tylko o ten wiek bo o XVIII wieku już wiem!
Pytanie dodatkowe - czemu Władysław IV spierał się z Rzymem o pijarów, bo znalazłem takie zdanie w necie że dzięki wstawiennictwu króla, sejmu i kleru polskiego zakon pijarów reaktywowano w 1646r, czy miał w tym króla jakiś cel?

Napisany przez: Belfer historyk 27/06/2006, 14:04

Do Rzeczypospolitej jezuici zostali sprowadzeni w 1564 r. i od razu rozwinęli działalność wśród elity umysłowej na dworze królewskim i wśród społeczeństwa, zakładając szkoły (kolegia), głosząc kazania, prowadząc misje i rekolekcje. U progu XVII w. w Polsce i na Litwie działało już 25 kolegiów dużych, o wysokim poziomie nauczania, kształcących chłopców nie tylko z rodzin katolickich, ale i protestanckich oraz prawosławnych. Szybki rozwój ich kolegiów zapewnił zakonowi dominującą pozycję w szkolnictwie Rzeczypospolitej (jezuickie szkolnictwo). Kolegia jezuickie w Wilnie i Lwowie dały początek dwóm uniwersytetom Akademii Wileńskiej powołanej w 1579 r. przez Stefana Batorego (Uniwersytet Wileński) i Akademii Lwowskiej założonej w 1661 r. przez Jana Kazimierza (Uniwersytet Lwowski). W następnych latach po zwycięstwie kontrreformacji program nauczania jezuickiego uległ skostnieniu i zacofaniu.
Natomiast pijarzy kształcili bardziej nowoczesnie, stawiając na naukę języków nowożytnych, elementów przyrodoznawstwa, język ojczysty oraz stawiali nacisk na wychowanie obywatelskie. Temu tez celowi służyła reforma szkół, którą przeprowadził w XVIII w. Stanisław Konarski.
Więcej informacji na ten temat mozna znaleźć w Stanisław Kot, Historia wychowania, t. 1, Lwów 1934.

Napisany przez: Karol Lotaryński 29/06/2006, 2:33

Ma ktoś może coś więcej ale raczej o pijarach niż o jezuitach!

Napisany przez: farkas93 16/11/2012, 18:52

W kwestiach programu i metod nauczania, w XVIIw., nie było jakichś znacznych różnic między szkołami jezuickimi i pijarskimi. W obu typach szkół cały czas panowała atmosfera życia dla Bożej chwały, oraz kładziono duży nacisk na oratorstwo.

W XVIIIw., pod wpływem reform pijarskich, jezuici również zdecydowali się na zmiany. W największych kolegiach wprowadzili naukę języka francuskiego, historii, gegorafii, fizyki i matematyki a także tzw. praw natury. Wprowadzano też tzw. prawa narodów. Zmiany zaszły też w nauczaniu przez nich filozofii gdzie usunięto pozostałości po scholastyce.

Napisany przez: farkas93 19/11/2012, 23:02

Jeszcze ja mam jedno pytanie. Mógłby ktoś wymienić kolegia lub konwikty pijarskie na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVIIIw.?

Napisany przez: farkas93 5/12/2012, 23:49

Jeszcze chciałbym się zapytać ile lat trwała nauka w kolegiach pijarskich po reformach Konarskiego. Wiem, że w Collegium Nobilium trwała osiem lat, ale ono było szkołą modelową natomiast czy ilość lat nauki wynosiła tyle samo we wszystkich kolegiach prowadzonych przez ten zakon na terenie RON?

Napisany przez: Arheim 6/12/2012, 9:53

W 1736r. kiedy powstała Litewskia Prowincja Pijarów z poczatku było sześc kolegiów:
W Dąbrowicy,Lubieszowie,Wilnie,Szczuczynie,Poniewieżu i Błotnem.
W Koronie przed rozbiorami było dwadziescia domów pijarskich z osiemnastoma szkołami.

Jezuici patrzyli raczej troche zazdrośnie na rozrost szkolnictwa Pijarów ,wczesniej Jezuici nastawiali sie na kształcenie Szlachty do ich kasaty w 1773r. Pijarzy bardziej na kształcenie biedoty stąd moze ich rozwój?

Napisany przez: farkas93 6/12/2012, 11:38

Dziękuję

Napisany przez: farkas93 4/04/2013, 21:36

Chciałem jeszcze dodać, że te reformy objęły jedynie sześć kolegiów tj. w Wilnie, Warszawie, Poznaniu, Lwowie, Lublinie i Ostrogu. Jeżeli chodzi o wychowanie dobrego obywatela w tych kolegiach to jezuici mieli bardziej zachowawcze poglądy od pijarów, ale również uważali, że pewne reformy są potrzebne.

Jeszcze do szkolnictwa pijarskiego. Reformy Konarskiego w prowincjonalnych kolegiach nie zostały wprowadzone w pełni ze względu na brak środków np. nauka języków nowożytnych była ograniczona. Wśród litewskich pijarów z kolei były też opory przeciw zmianom więc reforma opóźniła się tam o dziesięć lat.

Napisany przez: farkas93 5/04/2013, 20:33

W sumie to nie jestem też do końca pewien czy część tych reform jezuickich nie została też wprowadzona innych ichnich kolegiach.