W nowszych koncepcjach historiografii dotyczących tego, co się stało się w 1138 r., dużą wagę ma odmienna perspektywa spojrzenia, widząca w ustawie sukcesyjnej nie tyle przełom i zapoczątkowanie nowej epoki, ile raczej podkreślająca elementy kontynuacji i utwierdzająca ją w realiach okresu wczesnopiastowskiego, J. Dowiat zwrócił uwagę, „że osadzenie młodszych członków dynastii na wydzielonych ziemiach było praktykowane bodaj przez wszystkich znanych nam Piastów” i że „wypadki wyznaczania dzielnic młodszym Piastowicom nie naruszały zasady jedności państwa". Tak więc oznaczało to w praktyce jedynie mianowanie syna monarszego — zamiast możnowładcy spoza dynastii - administratorem danej prowincji, co w niczym nie uszczuplało praw zwierzchnich panującego i nic dowodziło absolutnie wzrostu tendencji de centralistycznych, a wręcz przeciwnie – świadczyło skutecznym hamowaniu przez monarchię owych tendencji. Konsekwencją przyjęcia takiego poglądu jest teza, iż tak zwany „podział" kraju nic byt jednorazowym aktem, ale dokonywał się stopniowo jeszcze za życia Bolesława Krzywoustego drogą przejmowania zarządu dzielnic przez kolejnych jego synów w miarę ich dorastania, i to wcale nie jako samodzielnych książąt, ale „urzędników" administrujących określonym terytorium.

Ta wizja odbiega wyraźnie od dotychczasowego, tradycyjnego (np. G. Labuda) patrzenia na dzieje ustroju średniowiecznej Polski jako na swego rodzaju nieustanną walkę między monarchią i poliarchią i tłumaczenia w tym kontekście rywalizacji kolejnych seniorów z juniorami. Tym ostatnim miała przy tym sprzyjać świecka i duchowa opozycja możnowładcza, dążąca do podziałów dzielnicowych i decentralizacji władzy. W podobnym duchu H. Łowmiański dokonał nawet dość skomplikowanego wydzielenia różnorodnych form sprawowania władzy, takich jak jedynowladztwo, pryncypat, dwuwładztwo, a nawet. Jedynowładztwo instytucjonalne" i „pryncypat z tendencją do jedynowładztwa instytucjonalnego”, szeregując je przy tym chronologicznie. Przy takiej interpretacji zjawisko wydzielenia dzielnic zyskać musi oczywiście swoisty negatywny wydźwięk, a i ocena statutu Bolesława Krzywoustego wyglądać będzie podobnie.

Tymczasem przytoczone wyżej propozycje J. Dowiata znałazły swój pełniejszy wyraz w rozbudowanej argumentacji J. Bieniaka. Autor ten podtrzymał pogląd o wyznaczaniu terytoriów...

Tylko zdaje się, że Twórca tematu pisał coś o sytuacji ca. 1180 -

Kazimierz Sprawiedliwy był urzędnikiem Mieszka Starego w Krakowie?

Po buncie Kazimierza Sprawiedliwego, Odona i Bolesława Wysokiego sytuacja przybrała znamiona tej, powszechnie znanej z podręczników. Książęta stali się suwerenami w swych dzielnicach. Dzielnice stały się rzeczywiście dziedziczne. Powstawały odrębne mennice, odrębne urzędy centralne, rozpadł się dosyć jednolity system prawny, którego relikty badacze odkrywają, jak ślady odciśnięte w śniegu, w przywilejach immunitetowych. Uznawano jeszcze jakiś czas tytularny prymat władcy Krakowa - do śmierci Leszka Białego.

czy jako kto?

Kraków był stolicą - tzn uznawany był za gród naczelny ale raczej w sensie prestiżowym niż politycznym. Stąd poszczególni władcy dobijali się o władzę nad Krakowem.

książę, który opanowałby Kraków mógłby wysunąć pretensje do władania nad resztą ziem polskich. Tak jednak po ok. 1177 roku nie było.

Patrzysz zbyt czarno-biało. Jeślibyś się wgłębił źródła to musiałbyś zmienić zdanie. Od zamachu Kazimierza Sprawiedliwego Do czasów Leszka Białego seniorat był realnym bytem politycznym. Kraków był realną stolicą. Jednolita monarchia została zastąpiona bytem złożonym z mniejszych monarchii tworzących jednak pewną całość polityczną. Tyle, że senior nie miał już uprawnień władczych w obrębie poszczególnych dzielnic tak jak wcześniej.

Czyli Polska to była po ok. 1177 r. formalną federacją mniejszych księstw w praktyce nie będącą federacją?

I w ogóle dzielnica zawsze należąca do princepsa była przecie dziedziczna

Jak wiemy powyżej federacji jest konfederacja czyli organizacja polityczna będąca związkiem państw.

To zależy od sposobu obejmowania pryncypatu