| |
|
|
 Wyprawy naukowo-badawcze KHW w 2005 r., Spis umocnień polowych na Podhalu
| |
|
|
|
Robert K.
|
| |
|
| I ranga |
|
 |
|
| Grupa: Polskie Towarzystwo Historyczne |
|
| Postów: 47 |
|
| Nr użytkownika: 1.788 |
|
|
|
|
| |
|
II WYPRAWA BADAWCZA
Nowe odkrycia podhalańskich historyków
UMOCNIONA WIETRZNICA
W ostatni wekeend (tj. 28.05.2005 r.) odbyła się kolejna wspólna wyprawa naukowo – badawcza członków Komisji Historii Wojskowości Nowotarskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, Oddziału Krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Fortyfikacji oraz studentów Politechniki Krakowskiej z Koła Naukowego „Architekury Militaris”. Jej celem były polskie umocnienia polowe z września 1939 r. na wzgórzu Wietrznica koło Tylmanowej. Wprawa odbyła się w ramach realizowanego od 2003 r. projektu badawczego „Obiekty militarne na Podhalu, Spiszu i Orawie”. W wyniku dotychczasowych prac udało się odkryć m.in. austriackie umocnienia polowe na terenie gmin: Raba Wyżna, Czarny Dunajec i Nowy Targ; niemieckie punkty oporu w rejonie Łopusznej i Łapsz Niżnych, a także XVIII w. wał graniczny.
W palącym słońcu naukowcy i studenci inwentaryzowali doskonale zachowaney ciągu kilkuset metrów umocnień polowych. Obiekty wzniesione przez żołnierzy batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Żytyń” na kilka miesięcy przed wybuchem wojny.
Z dostępnych materiałów źródłowych odnalezionych w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Wł. Sikorskiego w Londynie, wyłania się obraz doskonale przygotowanej pozycji obronnej – mówi Robert Kowalski prezes nowotarskiego PTH. Punkt oporu na Wietrznicy wraz znajdującą się w pobliżu Krościenka pozycją oporu „Kłodne”, stanowić miał jeden duży system obrony południowej granicy ówczesnej Rzeczpospolitej. Z odnalezionych planów opracowanych przez płk. dypl. Mariana Porwita wiemy, że planowano zbudować szereg stałych żelbetonowych schronów bojowych, uzbrojonych w ciężkie karabiny maszynowe, ale także broń przeciwpancerną oraz artylerię. Informacje w dokumentach zostały potwierdzone znaleziskami w terenie. Odnaleźliśmy jeden większy i dwa mniejsze doły, które były prawdopodobnie wykopami fundamentowymi pod wspomniane obiekty. Jeden z nich zlokalizowany na wzgórzu górujący nad doliną Dunajca o wymiarach 10,00 x 9,00 był prawdopodobnie wykopem pod tradytor artyleryjski. Nieukończony „schron” został jednak zarówno wykorzystany w działaniach bojowych będąc stanowiskiem dla jedynej polskiej armaty, ale jest także zroszony krwią obrońców. Z relacji uczestników walk oraz mieszkańców Tylmanowej wiemy bowiem, że „kopiści” użyli w walkach działo polowe kal. 75 mm produkcji rosyjskiej tzw. „armatę prawosławną”, pamiętającą jeszcze pierwszą wojnę światową. Obsługa, dysponująca zaledwie 100 pociskami, poległa w walce z niemieckimi oddziałami.
Odnaleziona i inwentaryzowana pozycja jest prawdopodobnie najlepiej zachowaną pozycją z września 1939 r. w Małopolsce – podkreśla dr Krzysztof Wielgus, kierownik wyprawy, wiceprezes PTH i pracownik naukowy Politechniki Krakowskiej. W trakcie prac została wykonana szczegółowa dokumentacja rysunkowa i fotograficzna. Prace nie zostały jeszcze zakończone i będą kontynuowana w najbliższej przyszłości.
Wzorem Gminy Raba Wyżna, gdzie na podstawie dokumentacji przygotowano wystawę historyczną, chcemy w niedalekiej przyszłości udostępnić wyniki naszych badań społeczności lokalnej i turystom. Być może przy pomocy władz Gminy Ochotnica Dolna uda się zorganizować stałą ekspozycję – mówi Robert Kowalski - podobną do tej, która już funkcjonuje w Ochotnicy Górnej, a poświeconej załodze amerykańskiego Liberatora.
[GAZETA KRAKOWSKA NA PODHALU Z DN.1.06.2005 R.]
Załączona/e miniatura/y
|
| |
|
|
| |
|
|
|
Robert K.
|
| |
|
| I ranga |
|
|
|
| Grupa: Polskie Towarzystwo Historyczne |
|
| Postów: 47 |
|
| Nr użytkownika: 1.788 |
|
|
|
|
| |
|
III WYPRAWA BADAWCZA
Odnalezienie wraku rosyjskiego bombowca
PESZKA W GORCACH
Wrak sowieckiego samolotu spoczywający w trudno dostępnych partiach Turbacza w Gorcach, stał się celem kolejnej wyprawy naukowo-badawczej historyków z Komisji Historii Wojskowości Nowotarskiego Polskiego Towarzystwa Historycznego, studentów Politechniki Krakowskiej oraz pracowników Gorczańskiego Parku Narodowego. Wyprawa obyła się w ramach projektu badawczego „Inwentaryzacja miejsc, będących śladami działalności i wydarzeń historycznych na terenie GPN”, realizowanego od 2004 r. przez PTH i GPN. Dotychczasowe prace historyków i pracowników parku koncentrowały się na dokumentowaniu obozów partyzanckich z lat 1939-47, oraz bezimiennych mogiłach. W tym roku zdecydowano przebadać miejsca katastrof lotniczych, których kilka zlokalizowano na terenie parku narodowego.
Samolot, który rozbiła się pod Turbaczem był najprawdopodobniej radzieckim bombowcem typu Petlakov Pe-2, z trzyosobowa załoga na pokładzie. – informuje Robert Kowalski prezes nowotarskiego PTH. Jak wynika z dotychczasowych ustaleń była to maszyna, która bombardowała niemieckie zgrupowaniem w rejonie Gronkowa k. Nowego Targu. Uszkodzona w czasie nalotu maszyna skierowała się kierunku Gorców. Odnalezieni świadkowie twierdzą, iż widzieli jak z uszkodzonej maszyny odrywały się sylwetki lotników, ratujących się skokiem ze spadochronem. Inni, którzy byli w miejscu katastrofy twierdzą z kolei, iż widzieli ludzkie szczątki porzucane na dużej przestrzeni. Prace nad ustaleniem przebiegu wypadków trwają.
Wrak sowieckiej maszyny, znajduje się w bardzo trudnym i niedostępnym terenie. Stąd prace inwentaryzacyjne były szczególnie utrudnione. – wspomina dr Krzysztof Wielgus kierownik wyprawy. Udało się jednak precyzyjnie odnaleźć i oznaczyć tzw. strefę zero tj. miejsce, w którym samolot zderzył się z ziemią. Przeprowadziliśmy sondażowe badania archeologiczne. W ich wyniku udało się odnaleźć i zidentyfikować części kokpitu, elementy silników, akumulatora i instalacji eklektycznej. Bardzo cennym znaleziskiem okazały także ogniwka do taśmy amunicyjnej. W pobliżu strefy zero odnaleziono szereg blach poszycia samolotu pokrytych doskonale zachowaną oryginalną zieloną, brązową i niebieską farbą.
Wszystkie znalezione elementy samolotu został sfotografowane, oznaczone kolejnymi numerami, a ich lokalizacja naniesiona na szczegółowy plan miejsca katastrofy. Zinwentaryzowano także drzewostan, co pozwoliło wytypować drzewa, będące świadkami tragicznych wydarzeń sprzed 60. lat. Wszelkie działania prowadzone były pod nadzorem służby parkowej, bowiem cały teren katastrofy znajduje się na terenie strefy ochronnej GPN. – mówi Marek Kurzeja wicedyrektor GPN. Zabytki ruchome zostaną przekazane dyrekcji i trafią na stałą ekspozycję w Muzeum w Ochotnicy Górnej oraz w siedzibie parku w Porębie Wielkiej.
Załączona/e miniatura/y
              
|
| |
|
|
| |
|
|
|
elias
|
| |
|
| Nowicjusz |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 17 |
|
| Nr użytkownika: 3.822 |
|
|
|
|
| |
|
Ponadto, w ramach projektu inwentaryzacji obozowisk partyzanckich w Gorcach, doszło w maju 2005 r. do dwóch mniejszych wypraw badawczych przeprowadzonych przez Marka Kurzeję z Gorczańskiego Parku Narodowego oraz Dawida Golika z MSMH "Rawelin". Ich owocem stała sie lokalizacja kolejnych obiektów na terenie obozu partyzanckiego na Ustępnym i, jak się przypuszcza, ostateczne określenie wyglądu tego miejsca w 1944 r. Do przodu ruszyły również badania nad dwoma kolejnymi bazami partyzanckimi połozonymi na terenie GPN. W miesiącach letnich planowane są dalsze wyprawy naukowo - badawcze. DG
|
| |
|
|
| |
|
|
|
Robert K.
|
| |
|
| I ranga |
|
|
|
| Grupa: Polskie Towarzystwo Historyczne |
|
| Postów: 47 |
|
| Nr użytkownika: 1.788 |
|
|
|
|
| |
|
I. WYPRAWA BADAWCZA
UMOCNIENIA POLOWE W SKOMIELNEJ BIAŁEJ
W dniu 3 maja br., członkowie KHW przeprowadzili badania terenowe w okolicach Skomielnej Białej i Naprawy. Wyprawa naukowo-badawcza odbyła się w ramach realizowanego od 2003 r. programu „Obiekty militarne na Podhalu, Spiszu i Orawie”.
W trakcie prac odnaleziono nieznane dotychczas wykopy fundamentowe pod polskie schrony bojowe z 1939 r., będące fragmentem linii stałych umocnień polowych zaprojektowanej przez płk. dypl. Zieleniewskiego wiosną 1939 r. Jak wynika z zachowanych dokumentów, wspomnień i relacji miejscowej ludności, linia przebiegać miał w okolicach Osielca, Bytsrej, Jordanowa, Naprawy, Skomielnej i Rabki. W latach 80-tych oraz w połowie lat 90-tych odnaleziono i zinwentaryzowano zachodnią część tej linii, odnajdując szereg obiektów w tym kilka wykopów z wylaną płytą fundamentową oraz z niewykończonymi ścianami bocznymi.
Na podstawie analizy zachowanych w okolicach Skomielnej i Naprawie śladów można wysunąć ostrożną hipotezę, iż są to wykopy pod co najmniej dwa tradytory artyleryjskie dla dział 75 mm lub armatę ppanc. 37 mm, ponadto wykopy pod schrony dla ckm. Bardzo ciekawym znaleziskiem okazał się doskonale zachowany fragment drutu kolczastego, spoczywający przed linią rowów strzeleckich.
Zweryfikowano i potwierdzono także informacje na temat tzw. „domu na bunkrze”. Okazało się, iż chodzi o budynek, który został wybudowany na płycie fundamentowej pod duży schron bojowy. W jego pobliżu odnaleziono system rowów strzeleckich z doskonale zachowanymi stanowiskami dla rkm i ckm.
W okolicach Zbójnickiej Góry natomiast odnaleziono ciąg umocnień polowych, doskonale zachowanych z trudną do określenia proweniencja – wymagać to będzie dalszych szczegółowych badań.
Załączony/e plik/i
naprawa_schron_1.bmp ( 1.38mb )
Liczba pobrań: 951
skomielna_4.bmp ( 1.38mb )
Liczba pobrań: 797
skomielna_3.bmp ( 1.38mb )
Liczba pobrań: 738
naprawa_schron_2.bmp ( 1.38mb )
Liczba pobrań: 2310
skomielna_6.bmp ( 1.38mb )
Liczba pobrań: 707
skomielna_wykop_2.bmp ( 1.38mb )
Liczba pobrań: 1044
|
| |
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|
|
5/06/2005, 8:15
