|
|
Układ w Krewie 1385
|
|
|
Linhael
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 2 |
|
Nr użytkownika: 61.724 |
|
|
|
Mateusz Suchenek |
|
Zawód: student |
|
|
|
|
Dziękuję za odpowiedź. Pomęczę się trochę z tym litewskim (o ile dotrę w ogóle do tej książki), a nie znalazło by się coś z polskiej literatury?
|
|
|
|
|
|
|
Ateida
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 6 |
|
Nr użytkownika: 70.025 |
|
|
|
|
|
|
Witam! Mam takie małe pytanko w związku z tym tematem. Otóż jeśli umowa w Krewie podpisana została w sierpniu 1385 roku i określać miała warunki przyszłej unii, to nie można mówić że Polska i Litwa zostały związane Unią od tego roku? :?:Nawet jeśli nie nazywamy tego unią to postanowienia z Krewa miały wejść w życie dopiero rok później. Czyli nie można powiedzieć, że "unia" w Krewie, czy jak kto woli coś, co miało być podobne do unii, powstałe na mocy umowy krewskiej miało miejsce w 1385?? Pytam w związku z tym, że zawsze jak jest ten temat czy w szkole czy gdziekolwiek to mówię, że "unia" to rok 1386, a wszyscy, że 85, bo w podręczniku widnieje tłustym drukiem ta data.
|
|
|
|
|
|
|
viviern
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 3 |
|
Nr użytkownika: 83.817 |
|
|
|
|
|
|
Witam, pewnie gdzieś wisi artykuł na temat unii polsko-litewskiej, ale niestety nie rozumiem z tej unii jednej podstawowej rzeczy... i mam pytanie do forum byłabym wdzięczna za jakaś sensowną odpowiedz, mianowicie: kto rządził w tej unii Litwą? bo był król, który rządził polską, ale też i Litwą, a pod nim dopiero Wielki Książę litewski? i sobie oboje rządzili,czy król w Polsce, a w Litwie książę? Ale wtedy idea unii personalnej byłaby bezsensu, przepraszam za takie głupie pytanie,ale zgłupiałam
|
|
|
|
|
|
|
|
Od 1392 r. w Litwie w ramach unii dynastycznej obok króla Polski i najwyższego księcia (supremus dux) Litwy (Jagiełły) pojawia się samodzielna centralna instytucja władzy monarcha – wielki książę litewski (Witold). Aktyhorodelskie 1413 r. uprawomocniły ciągłość samodzielnej niewybieralnej instytucji władcy Litwy.Związek dynastyczny zawarty z Polską przyspieszył przebieg kształtowania i umocnienia Rady panów litewskich, drugiej stałej niewybieralnej instytucji, która na przełomie XIV i XV w. zaczyna obok monarcha urzeczywistniać państwowość Litwy. Proces ten szczególnie przybiera na sile w XV w.
http://jazon.hist.uj.edu.pl/zjazd/materialy/kiaupiene.pdf
Ten post był edytowany przez Alcarcalimo: 29/12/2013, 13:44
|
|
|
|
|
|
|
|
Myślę, że warto trochę odświeżyć temat, unia w Krewie istnieje dalej w podręcznikach, a właściwie należałoby pisać inaczej. To, czym dysponujemy, to akt napisany w Krewie, który stanowił jednostronne zobowiązanie Jagiełły, swego rodzaju umowę przedmałżeńską, termin "applicare" nie oznacza inkorporacji Litwy do Królestwa Polskiego. Co do literatury, może się komuś przydać, to np.:
J. Kiaupene, Akt krewski z 14 sierpnia 1385 r. Gdzie kryje się problem - w dokumencie, czy w jego interpretacjach?, "Kwartalnik Historyczny" 108, 2001, s. 47-62 (tam starsza literatura); G. Błaszczyk, Czym była unia krawska?, "Kwartalnik Historyczny" 110, 2003, s. 83-96 (polemika z poprzednim artykułem); J. Kiaupene, W związku z polemiką..., tamże, s. 97-8 (replika); H. Wisner, Spory o Krewo, "Zapiski historyczne" 69, z.2/3, 2004, s. 169-179; Anna Czerniacka-Haberko, Unie polsko-litewskie w historiografii polskiej, Toruń 2013; Jarosław Nikodem, Jadwiga. Król Polski, Wrocław 2009, s. 185nn, 423nn (tu literatura).
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(szapur II @ 5/03/2014, 0:00) Co do literatury, może się komuś przydać, to np.: Jurate Kiaupene, Akt krewski z 14 sierpnia 1385 r. Gdzie kryje się problem - w dokumencie, czy w jego interpretacjach?, "Kwartalnik Historyczny" 108, 2001, s. 47-62 (tam starsza literatura); G. Błaszczyk, Czym była unia krawska?, "Kwartalnik Historyczny" 110, 2003, s. 83-96 (polemika z poprzednim artykułem); J. Kiaupene, W związku z polemiką..., tamże, s. 97-8 (replika); H. Wisner, Spory o Krewo, "Zapiski historyczne" 69, z.2/3, 2004, s. 169-179; Anna Czerniacka-Haberko, Unie polsko-litewskie w historiografii polskiej, Toruń 2013; Jarosław Nikodem, Jadwiga. Król Polski, Wrocław 2009, s. 185nn, 423nn (tu literatura). Do tych propozycji należy dodać tekst, który rozbudził na nowo dyskusje: J. Dainauskas, Autentyczność aktu krewskiego, "Lituano-Slavica Posnaniensia. Studia Historica", t. 2 (1987), s. 125-142.
Bardzo ważny tekst o którym nie wspomniałeś, to polemika z artykułem przywołanym przeze mnie wyżej: M. Koczerska, Autentyczność dokumentu unii krewskiej 1385, "Kwartalnik Historyczny", r. 99 (1992), s. 59-80 (dostępny: http://rcin.org.pl/ihpan/dlibra/docmetadat...1&from=pubstats ).
QUOTE Anna Czerniacka-Haberko, Unie polsko-litewskie w historiografii polskiej, Toruń 2013 Praca jest pokłosiem doktoratu tej badaczki obronionego w 2006 roku i niestety nie uwzględnia najnowszych pozycji dotyczących problemu. Nie wspominając o tym, że wiele tez autorki wymaga korekty i jest dyskusyjnych. Problem błędów edytorskich jest również rażący, ale to nie jest wina autorki. Z prac wydanych po 2006 roku omawia tylko pozycje Grzegorza Błaszczyka i sądzę, że niezbyt wnikliwie, a zapomniała autorka w ogóle o ważnych artykułach Jarosława Nikodema, które ukazały się tuż po obronieniu jego doktoratu.
QUOTE Jarosław Nikodem, Jadwiga. Król Polski, Wrocław 2009, s. 185nn, 423nn (tu literatura). Warto też dodać, że badacz popełnił ostatnio dwa bardzo ciekawe teksty, które poruszają problem w sposób analityczny: J. Nikodem, Długosz o początkach związku polsko-litewskiego. Przyczynek do dyskusji nad znaczeniem krewskiego „applicare”, „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, t. 34 (2010). Dostępny tutaj: http://kamunikat.org/usie_czasopisy.html?pubid=16196 J. Nikodem, Akt krewski i jego znaczenie, [w:] Poznań – Wilno. Studia historyków w roku tysiąclecia Państwa Litewskiego, pod red. Z. Wojtkowiaka, Poznań 2010.
|
|
|
|
|
|
|
|
Ja jeszcze w kwestii znaczenia "applicare". Najpierw może zacytuję oryginał zdania z dokumentu krewskiego, w którym występuje to słowo:
QUOTE Demum etiam Jagalo dux saepedictus promittit terras suas Litvaniae et Rusiae coronae regni Poloniae perpetuo applicare.
Następnie wymieniony tu książę Jagiełło przyrzeka także kraje swoje Litwy i Rusi wieczyście wcielić do korony Królestwa Polskiego
Jak już wyżej wspominano o applicare i znaczeniu tego zdania wypisano całe biblioteki. Przekład podałem za Romanem Heckiem w: K. Baczkowski, Dzieje Polski Późnośredniowiecznej (1370-1506), Kraków 1999, s. 66 - zdaje się, że Belfer podawał identyczny przekład calości dokumtu wyżej, tylko bez tłumacza. Tutaj interesujący nas termin oddaje się przez "wcielić". Ostatnio prof. Nikodem w biografii Witolda zaproponował "związać", tak żeby oddać brak jakiś konotacji inkorporacyjnych w dokumencie (Witold. Wielki książę litewski, Kraków 2013, s. 98 i inne prace wymienione we wcześniejszych postach moich i Kalkiego). Tutaj jednak nie widzę sensu tej poprawki. Owszem "applicare" jest wieloznaczne, jednak pobieżny przegląd znaczeń pozwala na dobranie znaczenia "przyłączać", "dołączać", "podporządkowywać". U Du Canga "applicare" w takiej rekcji, jaką odnajdujemy w dokumencie krewskim, to formuła komendacyjna (t. II, s. 446). W każdym razie, jeśli patrzymy na dokument krewski jako zapis rozmów, obietnic ze strony Jagiełly, na dodatek ten zapis nie był oficjalnym aktem unii, swego rodzaju brulionem na użytek środowiska polskiego, panów małopolskich, czy kapituły krakowskiej, sporządzonym przez człowieka z tego kręgu, i wkrótce zapomnianym, to nie widze potrzeby zmiękczania znaczenia "applicare" w dokumencie. Rzeczywistość polityczna przyniosła zmiany, albo po prostu konkret w wypełnieniu cokolwiek ogólnikowego zapisu o "przyłaczeniu", "wcieleniu".
|
|
|
|
|
|
|
Perspektywa
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 4 |
|
Nr użytkownika: 90.273 |
|
|
|
|
|
|
Witam Mam pytanie. Mianowicie, Władysław Jagiełło w czasie wystawienia w Krewie dokumentu zobowiązał się do odebrania i ponownego przyłączenia do Polski utraconych ziem. Czy ktoś wie, co to były za ziemie (potrzebuję przynajmniej dwóch nazw).
Z góry dziękuję
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Perspektywa @ 13/03/2014, 18:26) Witam Mam pytanie. Mianowicie, Władysław Jagiełło w czasie wystawienia w Krewie dokumentu zobowiązał się do odebrania i ponownego przyłączenia do Polski utraconych ziem. Czy ktoś wie, co to były za ziemie (potrzebuję przynajmniej dwóch nazw). Z góry dziękuję Ziemie Korony Królestwa Polskiego (czyli ówcześnie jeszcze Pomorze, Śląsk i Lubusz) plus uregulowanie granic na Podolu. Wystarczy?
|
|
|
|
|
|
|
|
Akurat literalnie układ w Krewie nie wspominał o jakiś konkretnych ziemiach, któreby należało odzyskać w przyszłości, akurat w tym temacie jest podany tekst układu, więc sobie można przeczytać - co najwyżej możemy sobie przypuszczać, jakiego terytoria wystawca/twórca dokumentu krewskiego miał na myśli.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(szapur II @ 13/03/2014, 19:29) Akurat literalnie układ w Krewie nie wspominał o jakiś konkretnych ziemiach, któreby należało odzyskać w przyszłości, akurat w tym temacie jest podany tekst układu, więc sobie można przeczytać - co najwyżej możemy sobie przypuszczać, jakiego terytoria wystawca/twórca dokumentu krewskiego miał na myśli. Na podstawie na przykład opinii osób z epoki - ja wypisałem jako Koronę to, o czym mówił Długosz w kronice przy roku 1467 (tereny biskupstwa wrocławskiego, lubuskiego i kamieńskiego).
|
|
|
|
|
|
|
|
Jak osoba, która floruit ca 1467, w każdym bądź razie już głęboko w XV w., ma być wykładnikiem tego, co akurat sobie myślal ktoś tam w okolicach 1385?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(szapur II @ 29/03/2014, 0:03) Jak osoba, która floruit ca 1467, w każdym bądź razie już głęboko w XV w., ma być wykładnikiem tego, co akurat sobie myślal ktoś tam w okolicach 1385? Nijak - ale co swoje, to pamiętano dobrze. Skoro w 1467 pamiętano, co jest historycznie polską ziemia, to 80 lat wcześniej też pamiętano (jakby zapomniano, to już by o tym nie wspominano). Zdaję sobie oczywiście sprawę z tego, że to twierdzenie na 100% nie przejdzie, bo i "odkopy danych" nie są jakieś mocno niewiarygodne.
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|