|
|
Powstanie na Węgrzech 1956, Najkrwawszy bunt w Bloku Wschodnim
|
|
|
cichociemny
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 5 |
|
Nr użytkownika: 16.474 |
|
|
|
Marcin Waszak |
|
Zawód: mgr politologii |
|
|
|
|
Witam! Przeglądam to forum i z zasmuceniem konstatuje fakt, iż mało kto podejmuje temat bolesnej historii naszych węgierskich bratanków, tym bardziej, że tak to historia tak zbieżna z naszą. W ubiegłym roku obchodziliśmy okrągłą rocznicę powstania węgierskiego w 1956 r. Jaki był według Was charakter tego ruchu i jakie tak naprawdę stawiał sobie cele ? Niektórzy autorzy stawiają śmiałą tezę, iż był to zryw z ducha socjalistyczny, za czym mają świadczyć korzenie największej wegięrskiej opozycji, sama osoba Nagy'ego i ożywiona działalność rad robotniczych na jesieni 1956. Inni wskazują, iż uniesienie to było typowe dla zrywu narodowościowego i nietrudno doszukać się w nim odwołań do węgierskiej historii. Tak naprawdę zastanawia mnie jaki był cel tego powstania, czy naiwnie wierzono, iż w 3 lata po śmierci Stalina można dobrowolnie zrezygnować z członkostwa w bloku sowieckim. A może skłaniano się ku wariantowi jugosłowiańskiemu... ? Chciałbym poznać Wasze opinie na ten temat. Może macie też do polecenia jakąś ciekawą literaturę. Pzdr
|
|
|
|
|
|
|
|
Polecam książki J.J.Nowaka - człowieka wielce kontrewersyjnego, a jednak najlepszego i najwybitniejszego eksperta od Węgierskiej Republiki Ludowej. To one pozwolą zrozumieć jakie były motywy narastającego sprzeciwu i zdarzeń z 1956r.
Moim zdaniem jednak, dużo ciekawszą sprawą (o czym napomniałem w swojej pracy magisterskiej) są wydarzenia już po 1956r. Sposób w jaki Kadar "przekupił" społeczeństwo, aby nie mieszało się do polityki daje naprawdę dużo do myślenia.
|
|
|
|
|
|
|
|
W. Woroszylski, Dziennik węgierski 1956, Warszawa 1990
|
|
|
|
|
|
|
cichociemny
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 5 |
|
Nr użytkownika: 16.474 |
|
|
|
Marcin Waszak |
|
Zawód: mgr politologii |
|
|
|
|
Gulaszowy komunizm Kadara może symbolizować smutny koniec wielkiego patriotycznego zrywu, ale bardziej niż o śmierć ruchu chodzi mi o same jego narodziny. Spotkałem się ostatnio z kontrowersyjną tezą, iż powstanie na Węgrzech było zrywem, który przede wszystkim dążył do zreformowania socjalizmu a nie jego całkowitego odrzucenia, czego przykładem może być np. Centralna Rada Robotnicza Wielkiego Budapesztu, przejmowanie fabryk przez robotników... Chciałbym zweryfikować, na ile jest to pogląd uprawniony i czy wobec dynamiki i tempa rozwoju wydarzeń węgierskiej jesieni wart wysuwania na pierwszy plan... Tak dzięki, zaopatrzyłem się już w "Węgry. Burzliwe lata 1953-1956" Nowaka, a poza tym w książki Litvana, Lomaxa i biografię Nagy'ego Rainera. Ale interesuje mnie czy może zetknęliście się w zeszłym roku, przy okazji rocznicy wydarzeń na Węgrzech, z ciekawymi i nie sztampowymi artykułami w prasie na ten temat. Ja ze swojej strony polecam dodatek o powstaniu węgierskim, który zamieściła Rzeczpospolita.
|
|
|
|
|
|
|
|
Ciekawostka Polska wysłała większą pomoc niż usa chociaż niektórzy mówią że CIA maczało w powstaniu palce a przynajmniej miała wtyki
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(jeremiasz93 @ 14/10/2008, 21:05) Ciekawostka Polska wysłała większą pomoc niż usa chociaż niektórzy mówią że CIA maczało w powstaniu palce a przynajmniej miała wtyki Nie Polska (czy raczej PRL), a Polacy - to istotna jednak różnica...
|
|
|
|
|
|
|
|
Odnośnie tematu. Polecam film "1956.Miłość i wolność". Opowieść o drużynie water polo, która zdobywa złoto olimpijskie podczas gdy w kraju zabijają się ludzie. Dobry film i dobre wprowadzenie w temat. Bardzo realistyczne 'strzelanki'
|
|
|
|
|
|
|
Syku
|
|
|
II ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 54 |
|
Nr użytkownika: 48.796 |
|
|
|
Lukas |
|
Stopień akademicki: in¿ |
|
|
|
|
Również odnośnie tematu Konsulat Węgier poszukuje polskich świadków powstania 1956 roku ul. św. Marka 7/9 w Krakowie, lub pod nr tel. (012)422-56-79.
|
|
|
|
|
|
|
|
Ile czołgów sowieci stracili podczas tłumienia rebelii, oraz w co uzbrojeni byli powstańcy?
Pozdrawiam!
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(jeremiasz93 @ 14/10/2008, 20:05) Ciekawostka Polska wysłała większą pomoc niż usa chociaż niektórzy mówią że CIA maczało w powstaniu palce a przynajmniej miała wtyki
Czytałem w: "Służby Specjalne Historia Wywiadu i Kontrwywiadu Na Świecie" Roger Faligot, Remi Kauffer, że CIA mieszało palce w podburzaniu Węgrów do powstania. Niestety potem zostawili ich samych sobie.
|
|
|
|
|
|
|
|
Manifestacje z 23 października 1956 wiążące się z obalaniem pomnika Stalina, paleniem czerwonych flag i odpowiedzią na odezwę Nagy'ego "Towarzysze!" - "Nie jesteśmy towarzyszami!" wskazuje na jednoznacznie niepodległościowy charakter. Nic socjalistycznego w tym nie widzę. Węgrzy po prostu mieli dość krwawego terroru, jaki szalał w ich kraju za rządów Rotha vel Rakosiego i Singera vel Gero. Komuniści na Węgrzech byli w czasach stalinizmu okrutniejsi niż w innych krajach bloku sowieckiego. Powstanie z 1956 to był spontaniczny odruch buntu wobec takiej sytuacji, która była na dłuższą metę nie do zniesienia. Nagy na początku chciał stłumić bunt, ale potem przystał do powstańców i zgodził się na ich żądania. Ogłosił rozwiązanie AVH i przekształcenie WPP w WSPR, a potem wystąpienie Węgier z Układu Warszawskiego. Możliwe, że zmienił poglądy i nie był już tym samym Nagy'm, co w 1919, gdy popierał Belę Kuna.
CODE Ile czołgów sowieci stracili podczas tłumienia rebelii, oraz w co uzbrojeni byli powstańcy? Nie wiem, ile czołgów stracili, ale znam ich straty w ludziach: zginęło 720 żołnierzy sowieckich, a 1540 zostało rannych.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(cichociemny @ 11/12/2007, 19:46) Witam! Przeglądam to forum i z zasmuceniem konstatuje fakt, iż mało kto podejmuje temat bolesnej historii naszych węgierskich bratanków, tym bardziej, że tak to historia tak zbieżna z naszą. W tym temacie nie może zabraknąć tego linku http://www.1956.pl/index.php?documentName=main_pl
|
|
|
|
|
|
|
|
Dość powiedzieć , że Eisenhower wykazał się tchórzostwem , zostawiając na pastwę losu powstańców . Zresztą USA bardziej się zaangażowało w kryzys sueski ( co najlepsze , wspólnie z ZSRR ( ! ) ) potępiło agresję Francji , Wlk. Brytanii i Izraela przeciw Naserowi .
Węgry 1956 r. udowodniły , jak krucha była tzw. polityka "wyzwalania" państw satelickich Moskwy , lansowana przez twardogłowych z Waszyngtonu . Sam Eisenhower zresztą i tak nie był przychylny tym ludziom ( Goldwater , Dulles , Curtis Le May ).
A iskierka wybuchła przeciez w Polsce ( poznański czerwiec w ZISPO a następnie październikowe X Plenum PZPR które wyłoniło Gomułkę )- mało brakowało a Nikita i do nas wysłałby swoje czołgi ...
|
|
|
|
|
|
|
|
Z powodu 60 rocznicy uwazam ze powinno się odnowić dyskusję 23 pazdziernika uznaje sie za początek Rewolucji Węgierskiej Ogólnie u nas, w Polsce ,uznaje się że żródło RW miała w polskich wydarzeniach, i w wystapieniu Gomułki. Była to jednakże kropla która przepełniła czarę,prawdziwe powody RW rozpoczęły się w roku 1953 wraz z mianowaniem na stanowisko premiera Imre Nagy'ego. W lipcu 1953 poparty przez Malenkowa, Imre Nagy zastąpił na stanowisku premiera Matyasa Rakosi'ego-twardego stalinistę,"wegierskiego Bieruta",który doprowadził kraj do zapaści ekonomicznej: nieefektywny i nadmiernie rozwinięty przemysł ciężki, niewydajne,skolektywizowane i upaństwowione rolnictwo,będące cieniem przedwojennego, ociężała administracja,ale za to rozwinięty aparat terroru wewnętrznego: 100-tys policja dysponująca nawet czołgami [!] ,oraz ok.150.tys osadzonych w łagrach. Imre Nagy wystapił z programem zmian, najbardziej radykalnym w bloku sowieckim aż do 1956 ,a popartym przez ówczesną moskiewską wierchuszkę: -ograniczenie przemyslu ciężkiego -zwiększenie produkcji dóbr konsumpcyjnych -przyznanie wolności chłopom przywiazanym do feudalnych kołchozów /Termeloszovetkezet/ -ograniczenie liczebności policji -zniesienie łagrów -wprowadzenie państwa prawa -zapewnienie swobody religijnej i wypowiedzi Nie było to łatwe,bo Rakosi, niestety nie odszedł , tak jak Bierut do czerwonego raju, tylko w odstawkę, i to niezbyt daleką, zachował swoje wpływy chociażby poprzez swojego człowieka Erno Gero, który w rządzie Nagy'ego był ministrem spraw wewnętrznych, sam zresztą pozostajac I sekretarzem partii. Pomimo tego Nagy wraz ze swoja grupą /nazywana "partyzantami"/ osiągnął pewne sukcesy pod postacia niewielkiego wzrostu produkcji , reanimowania rzemiosła, czy nawet na ograniczoną skalę dekolektywizacji wsi. Rok 1955 położył kres przemianom. w Moskwie rządził Chruszczow, u ktorego znalezli posłuch Rakosi wraz z kliką. Andras Hegedus- "rakosista" 18 kwietnia 1955 zastąpił na stanowisku premiera Imre Nagy'ego, ktorego oskarżono o "prawicowość", "antymarksizm", wydalono z Politbiura, a potem nawet z partii. Ale drzwi zostały już uchylone, walka o porawę i reformy wolnościowe zaczęla się od żadań wolnosci słowa na łamach "Irodalmi Ujsag"/Gazeta Literacka/, która w przemianach wegierskich odegrała podobna rolę, jak "Po Prostu" w Polsce. Na ręce Rakosiego trafiło memorandum podpisane przez 63 intelektualistów, pisarzy,dziennikarzy, artystów, domagajace sie swobód twórczych, intelektualnych.Pismo zostało potraktowane jako atak na partię, ale zaden z sygnatariuszy nie poniósł konsekwecji. Rakosi chytrze wmanewrował sie w potepienie kultu jednostki ogłoszone przez Chruszczowa na XX Zjeżdzie w lutym 1956, oskarżył podwładnych ,i ogólne "wypaczenia",odsuwając winę od siebie. Fala zaczęła wzbierac gdy, rozlegac zaczęły sie głosy nawołujące do rehabilitacji ludzi skazanych w najmroczniejszym okresie stalinizmu, i tu kluczową rolę odegrała rehabilitacja pośmiertna Laszlo Rajka skazanego na śmierć w 1949 byłego ministra apraw wewnętrznych, potem zagraniczych, a oskarżonego o "titoizm"- o jego rehabilitację domagał się zza granicy Josif Broz. Nazwanie bowiem po imieniu ofiar spowodowało to, że trzeba było nazwać też po imieniu kata. W tym przpadku Rakosi zwalił całą winę na Gabora Petera szefa policji. w czerwcu 1956 w Budapeszcie powstało "Koło Petofiego", grupa która wyemancypowała sie ze struktur młodziezowej organizacji komunistycznej, w krótkim czasie zaczeła skupiac wszystkich zwolenników reform i odsunięcia kliki Rakosi'ego od władzy. Rakosi próbował jeszcze kontrataakowac poprzez masówki w zakladach pracy, ale sytuacja zmieniała sie na jego niekorzyść. "Irodalmi Ujsag" jest zdania że tylko powrót Nagy'ego to gwarancja prawdziwych, a nie pozorowanych reform. 6 pazdziernika nastepuje symboliczny pogrzeb Laszlo Rajka z udziałem wdowy / także więżnia politycznego , a uwolnionej podczas "przedwiośnia" Nagy'ego w 1955/i 300 tys ludzi 14 pażdziernika Gero leci do Belgradu wobec uznania przez Moskwę "titoizmu", tego samego dnia Nagy zostaje przywrócony jako członek partii. 19 pazdziernika Gomułka przejmuje wladzę w Warszawie, i to jest ta iskra 23 pazdziernika następuje demonstracja w Budapeszcie która zorganizowana przez"Koło Petofiego" staje się demonstracją masową, początkowo pokojową, potem zaczyna przybierac bardziej radykalny charakter : pojawiają sie hasła o obaleniu monopolu partyjnego, wyjściu z Układu Warszawskiego, w końcu zniszczenie pomnika Stalina- pod wieczór w przemówieniu radiowym Erno Gero podgrzewa emocje mówiąc o prawicowym ekstremiżmie ,nacjonaliżmie i kontrrewolucji.Jest to niewątpliwa prowokacja majaca na celu wzniecenie rozruchów,i legitymizowanie tym samym interwecji. W nocy z 23 na 24 pazdziernika zbiera się w trybie nadzwyczajnym Komitet Centralny, Erno Gero ustepuje ze stanowiska premiera na rzecz Imre Nagy'ego i... wzywa Armię Radziecką na pomoc.
Żródło: "The Causes of Hungarian Revolution- based of La Tragedie Hongroise-Francois Fejto"
Ten post był edytowany przez pejotlbis: 24/10/2016, 13:57
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(pejotlbis @ 24/10/2016, 14:51) Erno Gero ustepuje ze stanowiska premiera na rzecz Imre Nagy'ego i... wzywa Armię Radziecką na pomoc. Gero nie mógł ustąpić ze stanowiska premiera, bo nie był premierem. András Hegedüs
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|