Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Utrata/pozbawienie szlachectwa
     
pawelboch
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.472
Nr użytkownika: 33.982

Pawel
 
 
post 12/12/2017, 20:56 Quote Post


Czy można było być pozbawionym szlachectwa?
Pomijam sprawę procesów o naganę szlachectwa.
Czy można było "zrzec" się szlachectwa?
Słyszałem o przypadkach, (ale czy to prawda?) że szlachcic w zamian za ziemię zrzekał się szlachectwa i odrabiał pańszczyznę. Jak to mogło wyglądać od strony prawnej?
pzdr., PB
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Varyag
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.445
Nr użytkownika: 88.193

 
 
post 12/12/2017, 21:24 Quote Post

W Encyklopedii Staropolskiej czytamy :

Szlachectwo utracało się: 1) Przez skazanie na wieczną banicję połączoną z infamją czyli utratą czci (bezecnością), 2) gdy kto, pomimo wydanego w roku 1633 zakazu, nieszlachcica do herbu swego przyjął i 3) gdy szlachcic, osiadłszy w mieście, oddał się kramarstwu i szynkarstwu. W r. 1775 zniesiono to ostatnie prawo, stanowiąc, że szlachcic, zajmujący się kupiectwem, nie traci praw szlacheckich (Vol. leg. VIII, f. 183).

Pod zaborami Kodeks karny austriacki z 1808 r. przewidywał utratę szlachectwa tylko skazanego (na karę śmierci lub ciężkiego więzienia). Jego rodzina i potomkowie nie tracili szlachectwa. Jeżeli skazany posiadał oprócz austriackiego również szlachectwo innego kraju, pozostawał w tych krajach szlachcicem.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Ida Wielkie Gniazdo
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 658
Nr użytkownika: 98.200

 
 
post 1/11/2020, 13:27 Quote Post

QUOTE(Varyag @ 12/12/2017, 21:24)
W Encyklopedii Staropolskiej czytamy :


*




No to tyle teoria, a jak było w praktyce? Czy rzeczywiście zdarzało się, że szlachcic oddający się kramarstwu tracił szlachectwo? I kto go tego szlachectwa pozbawiał? Król? Sejm?

Przy banicji sprawa jasna. Ale przy kupiectwie czy przyjęciu do herbu to już nie tak prosto. Ktoś musiałby wyśledzić, że ten czy ów "urodzony", tak i tak postąpił i donieść o tym odpowiednim organom.


QUOTE(Varyag @ 12/12/2017, 21:24)
Jeżeli skazany posiadał oprócz austriackiego również szlachectwo innego kraju, pozostawał w tych krajach szlachcicem.
*



Czy w praktyce nie rodziło to problemów?
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
Arheim
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.978
Nr użytkownika: 70.627

Stopień akademicki: MS
 
 
post 1/11/2020, 14:05 Quote Post

https://pl.wikisource.org/wiki/Strona:PL_Gl...ana_T.4_326.jpg

W 1775r.zniesiono owe prawo ale nie na długo bo RPI przestala istnieć.
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
Ida Wielkie Gniazdo
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 658
Nr użytkownika: 98.200

 
 
post 2/11/2020, 16:20 Quote Post

Ale jak było w praktyce? Czy to rzeczywiście egzekwowano?

Wyobraźmy sobie taką sytuację:ubogi mazowiecki szlachcic ledwo wiąże koniec z końcem. Wieś ma tylko jedną, małą, w dodatku z bardzo kiepską glebą i niekorzystnym położeniem. Zastawia więc włości dużo bogatszemu sąsiadowi i z uzyskaną gotówką udaje się do Poznania. Tam rozkręca biznes i szybko dochodzi do krociowego majątku. Po kilku latach wraca na rodzinne Mazowsze i kupuje sobie 10 wsi. Znajomym opowiada historyjkę, że walczył za granicą jako najemnik i stąd jego bogactwo. Co z takim nobilem? Też straciłby swoje szlachectwo?
 
User is offline  PMMini Profile Post #5

     
Wilczyca24823
 

X ranga
**********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 15.070
Nr użytkownika: 98.909

Ewa Mach
Zawód: opiekun
 
 
post 2/11/2020, 18:52 Quote Post

Skoro szlachectwa nie stracił, i nie udowodniono mu handlu, dlaczego miałby szlachectwo stracić?
 
User is online!  PMMini Profile Post #6

     
artie44
 

IX ranga
*********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 8.640
Nr użytkownika: 66.451

Stopień akademicki: magister
 
 
post 8/11/2020, 0:34 Quote Post

Ida Wielkie Gniazdo
CODE
Wyobraźmy sobie taką sytuację:ubogi mazowiecki szlachcic ledwo wiąże koniec z końcem. Wieś ma tylko jedną, małą, w dodatku z bardzo kiepską glebą i niekorzystnym położeniem. Zastawia więc włości dużo bogatszemu sąsiadowi i z uzyskaną gotówką udaje się do Poznania. Tam rozkręca biznes i szybko dochodzi do krociowego majątku. Po kilku latach wraca na rodzinne Mazowsze i kupuje sobie 10 wsi. Znajomym opowiada historyjkę, że walczył za granicą jako najemnik i stąd jego bogactwo. Co z takim nobilem? Też straciłby swoje szlachectwo?

Mógłby potrzebować materialnie potwierdzenia szlachectwa. Mógł to zrobić w wieloraki sposób. Pierwsza droga to uzyskanie nobilitacji, tak jakby przyznanie, że nie jest w stanie wywieść szlachectwa (ani, rodzinnie, ani poprzez majątek ziemski, na co de iure powinien posadzać świadków), ale z treści jego żądania będzie wynikało, że był szlachcicem. Mógł domagać się przez potwierdzenie nieformalne szlachectwa np przez króla lub Sejm, poprzez nadanie ziemskie, nagrodę zarezerwowaną dla szlachciców. Mógł też uzyskać indygenat.
Wilczyca2482
CODE

Skoro szlachectwa nie stracił, i nie udowodniono mu handlu, dlaczego miałby szlachectwo stracić

Musiał je móc wywieść, to nie było proste, trzebo umieć było to udowodnić.
 
User is online!  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej