Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
> Bracia Polscy czyli Arianie, Argumenty za wypędzeniem Arian z RON
     
Nathaniel
 

I ranga
*
Grupa: Użytkownik
Postów: 20
Nr użytkownika: 9.229

Michal
Stopień akademicki: magister
Zawód: nauczyciel
 
 
post 26/09/2005, 11:10 Quote Post

Po potopie szwedzkim Jan Kazimierz wyklucza arian z Konfederacji Warszawskiej i zaczyna sie okres kryptoarianizmu. Moim zdaniem ma rację bo:
a) Współpracowali ze Szwecją podczas potopu działając na szkodę króla.
b ) Konfederacja dotyczy wiar chrześcijańskich a Arianie nie wierza w świętość Chrystusa.
c) Język ich prac i poglądów jest chyba zbyt nowoczesny jak na owe czasy i trochę niebezpieczny dla systemu Feudalnego.(czasem coś z Marksa może być sensowne) wink.gif
A jakie wy macie zdanie???
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1


 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

Odpowiedzi
     
Bagiel
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 148
Nr użytkownika: 39.660

Micha³ Gawlowski
Stopień akademicki: doktorant
Zawód: historyk, prawnik
 
 
post 6/01/2008, 17:54 Quote Post

Witam

QUOTE
"Po potopie szwedzkim Jan Kazimierz wyklucza arian z Konfederacji Warszawskiej..."


Braci Polskich wykluczono z Konfederacji już znacznie wcześniej bo w 1632r. (notabene za panowania Władysława Wazy - który z całej tej szwedzkiej dynastii był najbardziej tolerancyjnym dla protestantów i prawosławnych), a wydarzenia z lat 1638 (zamknięcie i zbórzenie ośrodka w Rakowie) czy 1647 (gdy sąd sejmowy wydał nakaz zamknięcia wszystkich szkół i drukarni Braci w R.O.N.).

Ps. Konf. Warszawska obowiązywała tak naprawdę do 1795r., nikt jej nie odwołał, choć było to raczej martwe prawo.

QUOTE
a) Współpracowali ze Szwecją podczas potopu działając na szkodę króla.


No nie? Skąd ta generalizacja, większość braci pozostała wierna królowi, a odsetek braci współpracujących ze Szwecją był, w porównaniu z np. katolikami w służbie szweckiej- znikomy[B] (choć były to osoby dość znaczne w tym kościele). Zresztą R.O.N. potrafiła wybaczyć wielu zdrajcom taki Sobieski został potem nawet królem, choć przy Gustawie był dłużej niż niejeden protestant.

QUOTE
b ) Konfederacja dotyczy wiar chrześcijańskich a Arianie nie wierza w świętość Chrystusa.


To nie tak. Unitarnianie polscy nie wieżyli w trójce a nie w świętość Chrystusa, choć oczywiście uważali że urodził się i żył jako człowiek. Konfederacja nie dotyczyła wiary chrześcijańskiej, taką interpretacje przyjęto znacznie później, zresztą na jej postanowienia powoływali się np. Tatarzy mieszkający na Litwie czy
Wołyniu - wyznający islam, który wyznaniem chrześcijańskim raczej nie jest.

QUOTE
c) Język ich prac i poglądów jest chyba zbyt nowoczesny jak na owe czasy i trochę niebezpieczny dla systemu Feudalnego.


Czy to coś złego gdy ktoś wyprzedza swoją epokę. Zresztą nie było z ich poglądami społecznymi tak różowo, pamiętajmy że większość informacji jakie nam przekazali zawarte są w dziełach pastorów, a każdy duchowny lubił (lubi?) dość często podkreślać idealne wzorce postępowania jako powszechna dla danej (swojej) grupy wyznaniowej. Byli tam tacy którzy wyzbywali się swoich majątków, uwalniali chłopów, byli pacyfistami, ale większa część nadal posiadała majątki, chłopów odrabiających pańszczyznę itd. Z drugiej strony to chyba nie najgorzej, że w R.O.N. kiełkowały idee wczesnego Oświecenia anglo-szkockiego, francuzkiego w mniejszym stopniu; takie jak Racjonalizm, Tolerancja, Rozdział spraw Kościelnych od Państwowych, sprzeciw karze śmierci czy zwiększenie praw kobiet.

QUOTE
Ale czy mógłbyś coś więcej napisać o pomocy udzielonej przez arian Szwedom podczas potopu ?


Kilkudziesięciu obiecało wierność królowi Gustawowi, podobnie jak tysiące polskich katolików i protestantów, niektórzy z nich walczyli potem w jego wojskach, bo do Jana Kazimierza wrócić już im nie pozwolono, więc czasem walczyli przeciwko swoim współwyznawcom, którzy pozostali wierni J.Kazimierzowi, no cóż jednych i drugich i tak skazano na banicję.

"Oficjalnie powodem była współpraca ze Szwedami,ale gdyby to był faktyczny powód to powinno się wygnać większość katolików min.zakonników z Jasnej Góry."

Oficjalny powód to ten który znajduje się w dokumentach tj. uchwała sejmu z 1658, a tam mamy podany tylko jeden powód: "pomieniona sekta ..., która Synowi Bożemu przedwieczności ujmuje..." - Volumina Legum, T.IV str.515. Już wcześniej, bo podczas ślubów lwowskich ponowionych w Warszawie obiecał wypędzenie B.P. z R.O.N. za "bluźnierstwa przeciwko Marii.

"chyba w Radnot nie było jednak ojca Kordeckiego ani żadnego paulina, natomiasta delegacja arian jak najbardziej".

Co do delegacji arian, to wiesz może kto z nich tam był i w jakim celu? Ja znam 2: Samuel Grądzki - członek świty księcia Siedmiogrodzkiego i Władysław Lubieniecki - radca (tajny) tegoż samego pana. W Siedmiogrodzie było przecież skupisko unitarian, które jako zorganizowany kościół (pomimo prześladowań katolickich Habsburgów) istnieje do dzisiejszego dnia.
Co do Kordeckiego i innych "wienych poddanych Jana Kazimierza", to mały fragment dokumentu znalezionego po II wojnie światowej w Szwecji:"nasz stan zakonny nie posiada prawa wybierania królów, lecz czci tych, których szlachta królewska wybrała. Ponieważ JKM króla Szwecji całe królestwo uznaje i na swego pana wybrało, przeto i my z naszym miejscem świętym, które do tego czasu tak opieki jak i najwyższego poszanowania doznawało ze strony królów polskich, pokornie poddaliśmy się JKM Szwecji..." - jak nie nazwać osoby piszącej takie pismo inaczej niż zdrajca.
Wydaje się, że ci Bracia, którzy wzorem swoich rodaków z obrządków katolickiego czy protestanckiego, podpisywali lojalki i noszą miano zdrajców, zrobili to samo co inni poddani Jana Kazimierza, ale im nikt nie dał drugiej szansy, lecz ukarał cały kościół Braci Polskich za przewiny kilkudziesięciu z pośród jego członków.

"Po troszę można zarzucić ówczesnej "opinii publicznej", że arianie stali się kozłami ofiarnymi".

Pisząc najłagodniej cały sejm z 1658 pękał od zdrajców, a wypędzono najmniej liczący z polskich kościołów czyli Unitariański.

"Żyli w konflikcie ze wszystkimi wyznaniami, podważali podstawy wiary każdej z nich (zwłaszcza dotyczy to kalwinizmu, z którego się wyłonili, a z którym toczyli największe "boje")".

Raczej było odwrotnie, z kalwinami wielokrotnie próbowali prowadzić rozmowy nad wspólnym stanowiskiem a nawet unią kościelną, kalwini te próby odrzucali. Z katolikami wielokrotnie prowadzili dysputy teologiczne, podobnie jak z żydami czy innymi protestantami, nikt podczas takich rozmów nie zginął.

QUOTE
Ich młodzież była odpowiedzialna za ekscesy antykatolickie w Rakowie (niszczenie przydrożnych krzyży).


Za eksces - nie za ekscesy, zresztą nie dokońca wiadomo czy ten krzyż obalono w celach religijnych. W tamtym czasie często krzyżem oznaczano granicę posiadłość, więc obalenie krzyża mogło być wynikiem toczących się wtedy sporów granicznych (o czym wiemy ze źródeł) a nie aktem skierowanym przeciwko jakiejś religji.

QUOTE
Zaś czary goryczy dopełniło zachowanie podczas "potopu" - między innymi związanego z nimi Komenskiego


Litości!!!!! Komenski nie był BRATEM POLSKIM a BRATEM CZESKIM, podobnie brzmi ale to coś zupełnie innego. Bracia CZescy żyją do dziś w Polsce jako część Kościoła Ewangelicko-Reformowaneg (wierzyli i wierzą w trócję w odróżnieniu od BRACI POLSKICH).

QUOTE
czy też delegacje arian w Radnot, o których wspomnniał Anakin.


Patrz wyżej!!!

QUOTE
to przyłożenie ręki do rozbioru własnego kraju traktowano jako zdradę główną.


Na Boga!!! To Radziejowski za to że wywołał to całe zamieszanie (jak zwykle poszło o kobietę - znany miłośnik płci pięknej Jan Kazimierz upodobał sobie żonę Radziejowskiego) mógł po Potopie wrócić do kraju bo Brać szlachecka wybaczyła mu to, że wywołał to całe zamieszanie, Jan Sobieski który trwał długo przy królu Gustawie w wiernej służbnie i tylko dzięki przypatkowi nie pomaszerował z wojskiem posko-szwedzkim oblegać Częstochowę - mógł zostać królem R. Obojga Narodów,bo też mu to wybaczono, Kordecki który poddaję siebie i klasztor pod opiękę Gustawa a potem nie chcę jej wpuścić (chwała mu chociaż i za to, że przed oblężeniem wywiózł orginał obrazu na Śląsk - a w jego miejsce powiesił kopie) - i staje się mimo tego bohaterem. A małej garstce kilkudziesięciu polskich szlachciców odmawia się tego prawa i za ich przewiny karze się kilka tysięcy ich współwyznawców - to gdzie tu sprawiedliwość.

QUOTE
Tak więc warunki jakie narzucono arianom były stosunkowo łagodne jak na tamte czasy.


Tylko, że Polsko-Litewskie państwo było w zupełnie innym położeniu, miało inne prawa i inną historię, niż reszta Europy. U nas istniał dualizm religijny jeszcze przed reformacją (prawosławie). Każdy szlachcic miał niezbywalne prawo do decydowania nie tylko kto będzie jego królem, ale także jaką religię będzie wyznawać (od Konf. Warszawskiej). Dlatego nie było u nas wojen religijnych, tolerancję bowiem uchwalili sobie sami obywatele (nie narzucił jej król czy jakiś kościół). Dopóki tolerancją istniała w kraju budowanym z takim trudem przez Piastów i Jagiellonów, możliwe było życie wielu wyznań ze sobą, kiedy zaczęto to porozumienie podkopywać, cały ten twór runął. A przecież to właśnie z całej Europy odo polski przybywali uchodźcy z innych krajów: Żydzi prześladowani w całej Europie, Bracia Czescy prześladowani przez katolickich Habsburgów, Mennonici prześladowani przez kalwinów w Niderlandach, Hugenoci prześladowani przez katolików we Francji, czy wreszcie katolicy i protestanci prześladowani na wyspach brytyjskich. Jak więc można porównywać losy Braci Polskich z wyznawcami innych religii w Europie. To nie ma sensu. Polakom jeśli chcieli pozostać w zgodzie z własnym sumieniem kazano wynieść się z Polski, Litwinom z Litwy a Ukraińcom z Ukrainy, albo zostać i ryzykować śmiercią swoją i swojej rodziny. Dla mnie to jest największy dramat, gdyby chociaż to wygnanie było dziełem ręki obcego władcy, a tak pierwsza polska Wielka Emigracja była dziełem rąk polskich.
 
User is offline  PMMini Profile Post #2


> Posts in this topic
Nathaniel   Bracia Polscy czyli Arianie   26/09/2005, 11:10
Adrian Flint   Witam 1658 rok sejm polski uchwala ustawę nakazuj...   18/10/2005, 20:28
magister   Oficjalnie powodem była współpraca ze Szwedami,ale...   2/11/2007, 18:01
Anakin   chyba w Radnot nie było jednak ojca Kordeckiego an...   2/11/2007, 23:29
indigo   Po troszę można zarzucić ówczesnej "opinii pu...   4/11/2007, 18:54
JerzyMS   Religia jest tak jak kazdy inny towar . Sprzedaw...   6/01/2008, 18:28
artifakt   Zgadzam się, że wypędzenie Arian było decyzją bard...   6/01/2008, 18:04
indigo   Więc dlaczego wygnano arian, gdy ten ruch religi...   6/01/2008, 19:54
JerzyMS   Więc dlaczego wygnano arian, gdy ten ruch religi...   6/01/2008, 22:25
indigo   To akurat żadna nowina. Psychologia i politologi...   6/01/2008, 22:31
Bagiel   Właśnie dlatego że był najsłabszy. Gdy w latach ...   6/01/2008, 22:44
indigo   Powiem szczerze, że o tym nie słyszałem. Można p...   7/01/2008, 20:08
Bagiel   Oczywiście. Wybacz, że podaje ci tylko tę pozycj...   8/01/2008, 18:13
indigo   Sięgnąłem trochę do Kubali. Ewangelicy na sejmie...   8/01/2008, 21:04
Bagiel   Nie chciałbym dyskredytować Kubali, bo sam go te...   9/01/2008, 17:52
indigo   No troszkę różnice widzę w rozciągnięciu mocy ko...   10/01/2008, 23:02
Bagiel   To był tylko pierwszy przykład jaki sobie przypo...   12/01/2008, 10:41
Beniamin Pogoda   Zechcą Państwo zwrócić uwagę, że arian we współpra...   21/02/2008, 2:41
artifakt   Jest to o tyle ciekawe, iż tak naprawdę jak pisa...   30/07/2008, 8:38
Bagiel   Może działo się tak dlatego, że Bracia Polscy by...   30/07/2008, 10:02
Beniamin Pogoda   Nie ważne było, że to katolicki władca, ale że to...   10/08/2008, 20:25
Monteregnum   Jakimś tam argumentem jest troska o utrzymanie feu...   30/07/2008, 7:58
indigo   Karol Gustaw był Wittelsbachem.   10/08/2008, 21:06
Beniamin Pogoda   Istotnie, to moja pomyłka. Karol X Gustaw był jed...   11/08/2008, 18:03
artifakt   Argument brutalny: Bo byli najniższą ceną jaką mó...   11/08/2008, 18:44
Bagiel   Będzie trochę nie na temat,ale... Zgoda, tyle ż...   12/08/2008, 14:07
Beniamin Pogoda   Ściślej biorąc, Faust Socyn nie ochrzcił się wg o...   12/08/2008, 20:39
Bagiel   Czyli nie był Bratem Polskim, bo to było w tych ...   13/08/2008, 9:16
Beniamin Pogoda   Może na początek ponownie wydać trudno dziś dostę...   13/08/2008, 15:22
Donald   odgrzewając temat. W latach 50. XVII wieku bracia...   28/05/2009, 8:16
dixie   Niektóre spośród dzieł znajdujących się w BFP zost...   12/08/2009, 20:09
Mazin82   Wybaczcie, ze odswiezam temat po paru latach, ale ...   6/12/2015, 23:19
Dan23   Sprawa zdrady ariańskiej w czasie potopu szwedzkie...   7/12/2015, 2:39
Dan23   Socynianizm. Dzieje. Poglądy. Oddziaływanie. Rozm...   24/02/2016, 16:40
nabukadnezar   Szanowni Państwo, jakie są godne polecenia źródła ...   16/09/2018, 20:11
Alexander Malinowski 4   A ilu ścięto? I czy prawdą jest to, że piśmiennic...   16/09/2018, 22:25
Marek Atyliusz Regulus   Zacznij od pracy Zenona Gołaszewskiego - Bracia ...   17/09/2018, 8:57
nabukadnezar   Zacznij od pracy Zenona Gołaszewskiego - Bracia ...   17/09/2018, 12:54

 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej